Giáo án môn Vật lí 12 - Tiết 61: Năng lượng liên kết của hạt nhân, phản ứng hạt nhân

Tiết ( PPCT): 61
Ngày soạn: / / 2016
Lớp dạy: 12A1. Tiết( TKB): .Ngày dạy:/../2016.Sỹ số:  .Vắng:
Lớp dạy: 12A2. Tiết( TKB): .Ngày dạy:/../2016. Sỹ số: . Vắng:
Lớp dạy: 12A3. Tiết( TKB): .Ngày dạy:/../2016. Sỹ số:  Vắng:
Lớp dạy: 12A4. Tiết( TKB): .Ngày dạy:/../2016. Sỹ số:  Vắng:
NĂNG LƯỢNG LIÊN KẾT CỦA HẠT NHÂN.
PHẢN ỨNG HẠT NHÂN( Tiết 1 )
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
 - Nêu được những đặc tính của lực hạt nhân
 - Phát biểu được định nghĩa và viết được biểu thức của độ hụt khối lượng của hạt nhân: 
 - Phát biểu được định nghĩa và viết được biểu thức của năng lượng liên kết của hạt nhân: 
 - Phát biểu được định nghĩa và hiểu được ý nghĩa của năng lượng liên kết riêng
2. Kỹ năng
 - Sử dụng các bảng đã cho trong SGK, tính năng lượng liên kết và năng lượng liên kết riêng của một hạt nhân
3. Thái độ
 - Nghiêm túc, yêu thích môn học
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
1. Chuẩn bị của GV
 - Bảng số liệu về khối lượng nguyên tử hoạc hạt nhân
2. Chuẩn bị của HS
 - Bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hoá học
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
3. Nội dung bài mới
Hoạt động 1: Tìm hiểu về lực hạt nhân
Hoạt động GV- HS
Nội dung
Gv - Các hạt nhân bền vững, vậy lực nào đã liên kết các nuclôn lại với nhau.
Thông báo về lực hạt nhân.
Hs: Cá nhân nhận thức vấn đề
Gv - Lực hạt nhân có phải là lực tĩnh điện?
Hs: Cá nhân trả lời
Gv - Lực hạt nhân có phải là lực hấp dẫn?
Hs: Cá nhân trả lời
Gv ® Lực hạt nhân không cùng bản chất với lực tĩnh điện hay lực hấp dẫn.
Gv ® Nó là một lực mới truyền tương tác giữa các nuclôn ® lực tương tác mạnh. 
Hs: Cá nhân tiếp thu, ghi nhớ
Gv: Chỉ phát huy tác dụng trong phạm vi kích thước hạt nhân nghĩa là gì?
Hs: Cá nhân trả lời
I. Lực hạt nhân
- Lực tương tác giữa các nuclôn gọi là lực hạt nhân (tương tác hạt nhân hay tương tác mạnh).
- Kết luận:
+ Lực hạt nhân là một loại lực mới truyền tương tác giữa các nuclôn trong hạt nhân, còn gọi là lực tương tác mạnh.
+ Lực hạt nhân chỉ phát huy tác dụng trong phạm vi kích thước hạt nhân (10-15m)
Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm về độ hụt khối
Gv - Xét hạt nhân có khối lượng m() = 4,0015u với tổng khối lượng của các nuclôn?
Hs: Cá nhân trả lời
Gv ® Có nhận xét gì về kết quả tìm được?
Hs: Cá nhân trả lời
Gv: ® Tính chất này là tổng quát đối với mọi hạt nhân.
Gv: Độ hụt khối của hạt nhân ?
Hs: Cá nhân trả lời
II. Năng lượng liên kết của hạt nhân
1. Độ hụt khối
- Khối lượng của một hạt nhân luôn luôn nhỏ hơn tổng khối lượng của các nuclôn tạo thành hạt nhân đó.
- Độ chênh lệch khối 
(lượng đó gọi là độ hụt khối của hạt nhân, kí hiệu 
Hoạt động 3: Tìm hiểu về năng lượng liên kết của hạt nhân – năng lượng liên kết riêng
Gv - Xét hạt nhân , muốn chuyển hệ từ trạng thái 1 sang trạng thái 2, cần cung cấp cho hệ năng lượng để thắng lực liên kết giữa các nuclôn, giá trị tối thiểu của năng lượng cần cung cấp?
® năng lượng liên kết.
Hs: Cá nhân trả lời
Gv - Trong trường hợp , nếu trạng thái ban đầu gồm các nuclôn riêng lẻ ® hạt nhân ® toả năng lượng đúng bằng năng lượng liên kết Elk ® quá trình hạt nhân toả năng lượng.
Hs: Tiếp thu, ghi nhớ
Gv - Mức độ bền vững của một hạt nhân không những phụ thuộc vào năng lượng liên kết mà còn phụ thuộc vào số nuclôn của hạt nhân ® Năng lượng liên kết tính cho 1 nuclôn?
Hs: Cá nhân trả lời
Gv - Hạt nhân có năng lượng liên kết riêng càng lớn chứng tỏ hạt nhân đó như thế nào?
Hs: Cá nhân trả lời
Gv - Các hạt nhân bền vững nhất có lớn nhất vào cỡ 8,8MeV/nuclôn, là những hạt nhân nằm ở khoảng giữa của bảng tuần hoàn (50 < A < 95)
Hs: Tiếp thu, ghi nhớ
2. Năng lượng liên kết
Hay 	
- Năng lượng liên kết của một hạt nhân được tính bằng tích của độ hụt khối của hạt nhân với thừa số c2.
3. Năng lượng liên kết riêng
- Năng lượng liên kết riêng, kí hiệu , là thương số giữa năng lượng liên kết Elk và số nuclôn A.
- Năng lượng liên kết riêng đặc trưng cho mức độ bền vững của hạt nhân.
4. Củng cố, vận dụng
- Lực hạt nhân là gì? Những đặc tính của lực hạt nhân?
- Phát biểu và viết biểu thức độ hụt khối của hạt nhân?
- Phát biểu và viết biểu thức năng lượng liên kết của một hạt nhân?
- Mức độ bền vững của hạt nhân phụ thuộc vào yếu tố nào?
5. Hướng dẫn tự học
- Làm bài tập 4 SGK
- Đọc trước phần III