Giáo án Ngữ văn 6 - Tập 1 - Tiết 20: Lời văn, đoạn văn tự sự

Ngày soạn: 30/8 Ngày dạy: 22/9/2012 Lớp: 63
Bài: 5
Tiết: 20 Tập làm văn: LỜI VĂN, ĐOẠN VĂN TỰ SỰ 
 A.Mức độ cần đạt:
-Hiểu thế nào là lời văn,đoạn văn trong văn bản tự sự
-Biết cách phân tích,sử dụng lời văn,đoạn văn để đọc- hiểu văn bản và tạo lập văn bản.
 1. Kiến thức: 
-Lời văn tự sự : dùng để kể người và kể việc.
-Đoạn văn tự sự. : gồm một số câu,được xác định giữa hai dấu chấm xuống dòng.
 2.Kỹ năng:
-Bước đầu biết cách dùng lời văn,triển khai ý,vận dụng vào đọc-hiểu văn bản tự sự
-Biết viết đoạn văn ,bài văn tự sự
 3.GD:
 B. Chuẩn bị: -Gv: soạn giáo án theo chuẩn KT-KN. Phiếu học tập. -Hs: soạn bài, SGK.
 C. Tổ chức hoạt động dạy & học: 
HĐ 1: Ổn định:
HĐ 2: Kiểm tra bài cũ 3’:
1.Kiểm tra tập soạn bài của học sinh.
2.Nêu công dụng của dấu chấm? Cho ví dụ?
3. Nêu công dụng của dấu chấm hỏi? Cho ví dụ?
4. Nêu công dụng của dấu chấm than? Cho ví dụ?
HĐ 3: Giới thiệu bài mới 1’
HĐ 4: Bài mới 42’: LỜI VĂN, ĐOẠN VĂN TỰ SỰ 
Hoạt động của Thầy & Trò
Nội dung kiến thức
HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN
A. Tìm hiểu chung 20’:
Đọc rõ ràng, đúng yêu cầu diễn cảm văn bản.
I. Lời văn, đoạn văn tự sự
1. Lời văn giới thiệu nhân vật
*H trình bày . . .
*G chốt lại: 
- Đoạn 1
a.gồm 2 ý => 1 ý nói về Hùng Vương, 1 ý nói về Mị Nương.
b. 1 ý nói về tình cảm, 1 ý nói về nguyện vọng.
-Đoạn 2: Gồm 6 câu
Câu 1: giới thiệu chung:
Câu 2,3: giới thiệu Sơn Tinh
Câu 4,5: giới thiệu Thủy Tinh
Câu 6: câu kết của sự việc
- Không được: vì phải giải thích tài năng trước sau đó tả cuộc đánh nhau mới hợp lý, mạch lạc. Nếu không giải thích trước như thế mà sau này tả cuộc chiến đấu long trời lở đất thì người đọc không hiểu.
=> Vậy khi giới thiệu nhân vật ta sẽ giơí thiệu: Tên, họ, lai lịch., quan, hệ, tính tình, tài năng
2. Lời văn kể (tự sự)
*H trình bày . . .
*G chốt lại: 
- Dùng động từ mỗi câu đều có nhiều động từ=> gây ấn tượng mau lẹ, ở mỗi nhân vật.
- Kể theo thứ tự trước sau từ nguyên nhân dẫn đến trận đánh=> gây ấn tượng nhanh.
- Kết quả, hành động, việc làm, kết quả và sự đổi thay do các hành động ấy đem lại.
II. Đoạn văn
*H trình bày . . .
*G chốt lại:
- Đoạn 1: biểu đạt ý: Vua Hùng kén rễ.(Muốn kén rễ phải có con gái đẹp, sau đó mới có lòng yêu thương và có ý kén rễ tài giỏi). 
=>Nếu đảo trật tự các câu thì lại là văn giải thích lí do không phải là văn kể. Văn kể là phải kể cho sự việc theo thứ tự, có trước, có sau. Có dẫn dắt sự việc thì người đọc mới cảm nhận được.
- Đoạn 2: Có 2 người đến cầu hôn, đều có tài lạ như nhau, đều xứng đáng làm rễ Vua Hùng.
=>Để nói được điều này thì phải giới thiệu từng người. Hai người có tài nhưng không được giống nhau.
- Đoạn 3: Thủy tinh dâng nước đánh Sơn Tinh=> người kể phải kể theo thứ tự trước sau. Từ nguyên nhân đến trận đánh.
=> Tất cả những ý chính ấy được diễn đạt trong một câu chủ đề=> đoạn 1: câu cuối; đoạn 2,3: câu đầu.
B. Luyện tập 22’:
1. 
*H trình bày . . .
*G chốt lại: 
a.Ý của đoạn thể hiện ở câu “Cậu chăn bò rất giỏi” ý giỏi thể hiện qua các ý phụ.
- Chăn suốt ngày, từ sáng tới tối,.
- Dù nắng mưa thế nào, bò đều được ăn no căng bụng.
b.Ý chính: 2 cô chị ác hay hắc hủi Sọ Dừa. Cô Út hiền lành tử tế đối xử với Sọ Dừa tử tế.
-Câu 1 đóng vai trò dẫn dắt, giải thích (do thiếu người làm nên 3 cô con gái Phú ông thay phiên đưa cơm cho Sọ Dừa) câu cuối là câu chủ đề.
c. Ý chính tính cô còn trẻ con lắm. Các câu sau nói rõ tính cái còn trẻ con ấy biểu hiện như thế nào
2. 
*H trình bày . . .
*G chốt lại: Câu b đúng, có thứ tự logíc.
3,4.
*H trình bày . . .
*G chốt lại: Tùy vào khả năng trình bày của học sinh. 
A. Tìm hiểu chung.
1.Lời văn tự sự chủ yếu dùng trong kể người và kể việc :
-Hình thức lời văn kể người là giới thiệu tên, lai lịch, quan hệ, tính tình, tài năng, ý nghĩa của nhân vật.
-Hình thức lời văn kể việc là kể các hành động, việc làm, kết quả và sự thay đổi do các hành động ấy đem lại.
2.Đoạn văn tự sự được đánh dấu bằng chữ cái mở đầu viết hoa lùi đầu dòng và hết đoạn văn có dấu chấm xuống dòng. Mỗi đoạn thường có một ý chính.
B. Luyện tập.
-Tìm ý chính của mỗi đoạn văn trong mỗi văn bản tự sự đã học.
-Nhận xét về lời kể trong một đoạn văn tự sự cụ thể.
-Tập viết đoạn văn giới thiệu nhân vật, kể sự việc.
D. Củng cố, hướng dẫn tự học ở nhà 1’:
1. Củng cố: Nhắc lại thế nào là lời văn? Đoạn văn?
2. Hướng dẫn tự học ở nhà: Nhận diện từng đoạn trong một truyện dân gian đã học, nêu ý chính của mỗi đoạn và phân tích tình mạch lạc giữa các câu trong đoạn.
3. Dặn dò: Học bài & soạn bài: Thạch Sanh.
4. Gv rút kinh nghiệm: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .