Giáo án Ngữ văn 7 năm 2007

cæ ®­îc B¸c vËn dông rÊt s¸ng t¹o lµm cho bµi th¬ mang ©m h­ëng th¬ cæ. 
"§µm qu©n sù" HiÖn ®¹i kh«ng khÝ lÞch sö, cña thêi ®¹i.
- B¸c th­ëng tr¨ng trªn khãi sãng n¬i "Yªn ba th©m sø " Câi s©u kÝn bÝ mËt trªn dßng s«ng gi÷a nói rõng chiÕn khu. Ng­êi ®ang th­ëng ngo¹n kh«ng chØ mang cèt c¸ch nh­ c¸c tao nh©n mÆc kh¸ch ngµy x­a mµ cßn lµ ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng, vÞ l·nh tô ®ang "bµn b¹c viÖc qu©n"
? C©u cuèi võa t¶ võa b.c¶m nh­ thÕ nµo?
- T¶ tr¨ng räi trªn thuyÒn lóc vÒ.
- BiÓu c¶m: Sù thanh th¶n, "NguyÖt m·n thuyÒn’’ nh­ lµm s¸ng lªn niÒm vui, l¹c quan cña B¸c,
- H×nh ¶nh con thuyÒn cë ®Çy ¸nh tr¨ng trong trêi mïa xu©n bao la may ®©m mµu s¾c cæ thi
? C©u th¬ thø t­ (cho) gîi cho em nhí ®Õn c©u th¬ nµo?
- " D¹ b¸n chuy thanh ®¸o kh¸ch” (Phong kiÒu d¹ b¹c, Tr­¬ng KÕ)
? C¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh "NguyÖt m·n thuyÒn"
- H×nh ¶nh ®Ñp vµ tr÷ t×nh 
® H×nh ¶nh con thuyÒn cña vi l·nh tô l­ít ®i ph¬i phíi chë ®Çy ¸nh tr¨n gi÷a kh«ng gian trêi n­íc bao lao. 
? 2 bµi th¬ ®­îc viÕt trong nh÷ng n¨m ®Çu khã kh¨n cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. Hai bµi th¬ ®· biÓu hiÖn t©m hån vµ phong th¸i cña B¸c Hå nh­ thÕ nµo? trong hoµn c¶nh Êy?
- Tuy thiªn nhiªn, t©m hån nghÖ sÜ, rung c¶m tinh tÕ.
- Phong th¸i ung dung, l¹c quan, yªu ®êi trong kh¸ng chiÕn gian khæ.
- Trong kh¸ng chiÕn gian khæ, B¸c vÉn l¹c quan, yªu ®êi
® "Nguyªn tiªu" cã ®Çy ®ñ nhiÒu yÕu tè cña bµi th¬ cæ: con thuyÒn vÇng tr¨ng, s«ng xu©n, Trêi xu©n, khãi sãng. Kh«ng gian tÜnh lÆng. Ng­êi kh«ng cã r­îu vµ hoa ®Ó th­ëng tr¨ng kh«ng ®µm ®¹o th¬ phó mµ "§µm qu©n sù" Bµi th¬ nh­ mét ®o¸ hoa ®Ñp trong v­ên hoa d©n téc, lµ tinh hoa kÕt tô tõ t©m hån, trÝ tuÖ, ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh. 
Ho¹t ®éng 4
III- LuyÖn tËp
H - Häc thuéc lßng 2 bµi th¬
? Hai bµi th¬ ®Òu miªu t¶ c¶nh tr¨ng ë chiÕn khu ViÖt B¾c. NhËn xÐt c¶nh tr¨ng trong mçi bµi cã nÐt ®Ñp riªng nh­ thÕ nµo?
- C¶nh khuya: Tr¨ng s¸ng trong rõng khuya , ¸nh tr¨ng lång bãng c©y, bãng hoa lung linh huyÒn ¶o mµ Êm ¸p t×nh ng­êi. 
- Nguyªn tiªu: Tr¨ng s¸ng lång léng trªn s«ng n­íc, c¶ kh«ng gian ®Çy ¾p s¾c xu©n.
Bµi tËp 1
? Hai bµi th¬ cã nÐt ®Æc s¾c g× vÒ nghÖ thuËt?
- H×nh ¶nh thiªn nhiªn ®Ñp so s¸nh ®éc ®¸o, cæ ®iÓn + hiÖn ®¹i ng«n ng÷ trong s¸ng, b×nh dÞ tù nhiªn, gîi chÝnh x¸c.
D * VÒ nhµ: 
- Lµm bµi tËp 2/ SGK
- So¹n "TiÕng gµ tr­a"
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Ngµy so¹n :21/11/2007.
Ngµy d¹y :26/11/2007.
TiÕt 46: 
KiÓm tra tiÕng viÖt 45'
A- Yªu cÇu: 
1. Ph¹m vÞ kiÓm tra: Toµn bé phËn TiÕng viÖt ®· häc tõ ®Çu n¨m 
2. Néi dung kiÓm tra 
 Lý thuyÕt vµ thùc hµnh 
3. H×nh thøc vµ ph­¬ng ph¸p
 ViÕt kÕt hîp c©u hái tr¾c nghiÖm vµ viÕt ®o¹n v¨n
B- §Ò bµi
PhÇn I: Tr¾c nghiÖm 
§äc kü ®o¹n v¨n vµ c¸c c©u hái, sau ®ã tr¶ lêi b»ng c¸ch lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng: " C¸i Ên t­îng kh¾c s©u m·i m·i trong lßng mét con ng­êi vÒ c¸i ngµy “h«m nay t«i ®i häc”Êy ,mÑ muèn nhÑ nhµng,cÈn thËn vµ tù nhiªn ghi vµo lßng con ".
(Cæng tr­êng ra më)
1. Trong c¸c tõ sau nµo lµ tõ H¸n ViÖt 
a. NhÑ nhµng. 	c. Khai tr­êng.	
b. Ên t­îng	.	d. Håi hép.
2. Dßng nµo d­íi ®©y diÔn ®¹t chÝnh x¸c ®Þnh nghÜa vÒ tõ ghÐp c - p
a. Tõ cã c¸c tiÕng b×nh ®¼ng vÒ mÆt ng÷ ph¸p .
b. Tõ cã c¸c tiÕng lÆp l¹i nhau hoµn toµn .
c. Tõ mµ gi÷a c¸c tiÕng cã sù gièng nhau vÒ phô ©m ®Çu hoÆc phÇn vÇn.
d. Tõ cã tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô bæ sung nghÜa cho tiÕng chÝnh.
3. Kh¸i niÖm: "dïng ®Ó trá ng­êi, sinh vËt, ho¹t ®éng, tÝnh chÊt ®­îc nãi ®Õn trong mét ng÷ c¶nh nhÊt ®Þnh cña lêi nãi hoÆc dïng ®Ó hái". §óng víi lo¹i tõ nµo?
a. Danh tõ. 	c. TÝnh tõ . 
b. §éng tõ.	d. §¹i tõ. 
4. Trong ®o¹n v¨n trªn, ng­êi viÕt sö dông ®¹i tõ ng«n thø mÊy?
a. Ng«i thø nhÊt sè nhiÒu.	c. Ng«i thø hai.	
b. Ng«i thø nhÊt.	d. Ng«i thø ba.
5. §o¹n v¨n trªn cã sö dông bao nhiªu tõ l¸y?
a. Mét	 c. Ba.	
b. Hai.	 d. Bèn.
PhÇn II: Tù luËn
 ViÕt ®o¹n v¨n biÓu c¶m tõ 7 - 10 c©u víi chñ ®Ò tù chän trong ®ã cã sö dông 
Ýt nhÊt 2 tõ l¸y.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Ngµy so¹n :21/11/2007.
Ngµy d¹y :26/11/2007.
TiÕt 47: 
Tr¶ bµi TËp lµm v¨n sè 2
A.Môc tiªu cÇn ®¹t 
- Gióp häc sinh cñng cè l¹i nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng ®· häc vÒ v¨n b¶n (tù sù) biÓu c¶m vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷, ®Æt c©u.
- §¸nh gi¸ ®­îc chÊt l­îng bµi lµm cña m×nh so víi yªu cÇu cña ®Ò tµi. Nhê ®ã cã nh÷ng kinh nghiÖm vµ quyÕt t©m cÇn thiÕt ®Ó lµm bµi tiÕt h¬n nh÷ng bµi sau.
B.ChuÈn bÞ :
ThÇy so¹n bµi vµ cã b¶ng phô.
Trß cã bµi so¹n .
C.C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc :
1. æn ®Þnh 
2. ChÐp ®Ò :
Ho¹t ®éng thÇy
Ho¹t ®éng cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
? §Ò bµi yªu cÇu viÕt ®iÒu g×?
- CÇn nghÜ vÒ mÑ th©n yªu
I- Mét sè kü n¨ng cÇn nhí.
? PhÇn më bµi sÏ ®­îc viÕt nh­ thÕ nµo?
- Giíi thiÖu chÝnh x¸c cña m×nh vÒ mÑ 1 c¸ch kh¸i qu¸t.
? Th©n bµi t¹o ý nh­ thÕ nµo?
- Mçi c¶m xóc lµ 1 ý lín dÉn chøng minh.
? KÕt bµi? 
- Kh¼ng ®Þnh chÝnh x¸c
Ho¹t ®éng 2
II- NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh.
NhËn xÐt: bµi lµm cña häc sinh.
§äc 1,2 bµi tiªu biÓu
GV cho hs ch÷a lçi.
Lan, Quúnh, Th¶o, Lý,
Quang, Dòng , Kh¸nh,
HS tù ch÷a vµ nhËn xÐt
1. ¦u ®iÓm: 
- Bµi viÕt ®óng bè côc 3 phÇn.
- Tr×nh bµy t­¬ng ®èi s¹ch sÏ.
- ViÕt c©u râ ý 
- C¶m xóc ch©n thµnh.
- 1 sè b¹n lµm bµi rÊt tèt ch÷ viÕt s¹ch ®Ñp.
2. Nh­îc ®iÓm 
- Ch÷ xÊu, diÔn ®¹t kÐm 
- C¶m xóc hêi hît
- Bè côc kh«ng râ rµng
III- Ch÷a lçi 
IV- C«ng bè kÕt qu¶
------------------------------------------------------------------------------------------
Ngµy so¹n :22/11/2007.
Ngµy d¹y :28/11/2007.
TiÕt 48:
Thµnh ng÷
A.Môc tiªu cÇn ®¹t
- HiÓu ®­îc ®Æc ®iÓm vÒ cÊu t¹o vµ ý nghÜa cña thµnh ng÷.
- T¨ng thªm vèn thµnh ng÷, cã ý thøc sö dông thµnh ng÷ trong gi¸ trÞ.
B ChuÈn bÞ.
- ThÇy so¹n bµi vµ cã mét sè t×nh huèng cã vÊn ®Ò.
- Trß so¹n bµi vµ tr¶ lêi theo yªu cÇu SGK 
C.C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc: 
1. æn ®Þnh
2.KiÓm tra : 
 ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m? cho VD? sö dông tõ ®ång ©m nh­ thÕ nµo?
3. Bµi míi.
Ho¹t ®éng1
I- ThÕ nµo lµ thµnh ng÷?
§Ìn chiÕu c©u ca dao phÇn 1. 
H - §äc
? T×m hiÓu nghÜa cña côm tõ "lªn th¸c xuèng ghÒnh"
- Tr«i næi, lªnh ®ªnh, phiªu b¹t.
? Cã thÓ thay 1 vµi tõ trong côm tõ nµy b»ng tõ kh¸c ®i kh«ng?
- Kh«ng, v× ý nghÜa sÏ trë lªn láng lÎo. 
? Cã thÓ ®¶o trËt tù tõ trong côm ®­îc kh«ng?
- Kh«ng. NÕu ®æi sÏ v« nghÜa, kh«ng hîp lý® TrËt tù cè ®Þnh
? Tõ nhËn xÐt trªn em rót ra kÕt luËn g× vÒ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña côm tõ ®ã vÒ ý nghÜa?
- Côm tõ cã cÊu t¹o cè ®Þnh ý nghÜa hoµn chØnh.
Gäi côm tõ nµy thµnh ng÷
? Em hiÓu thµnh ng÷ lµ g×?
1
2
-Hay lam hay lµm 
-ChÞu th­¬ng chÞu khã
 -Bïn lÇy n­íc ®äng. 
-M­a to giã lín
- Non xanh n­íc biÕc 
-MÑ go¸ con c«i 
-N¨m ch©u bèn biÓn. 
-Nãi dèi nh­ cuéi. 
-MÆt søa gan lim/ ®­îc voi ®ßi tiªn. 
-§i guèc trong bông. 
-Lßng lang d¹. -V¾t cæ chµy ra n­íc. 
-N­íc ®æ l¸ khoai. 
Thµnh ng÷ lµ lo¹i côm tõ cã cÊu tróc t¹o cè ®Þnh biÓu thÞ mét ý nghÜa hoµn chØnh.
G- §Ìn chiÕu 
1 sè thµnh ng÷ 
? ë nhãm 1, nhê ®©u mµ cã thÓ hiÓu ®­îc nghÜa cña nh÷ng thµnh ng÷ nµy?
Suy ra tõ nghÜa ®en cña c¸c tõ t¹o nªn nã.
? T­¬ng tù nhãm 2 
 Ph¶i suy ra tõ nghÜa chung th«ng qua phÐp chuyÓn nghÜa
- Èn dô, so s¸nh, nãi qu¸
® NghÜa bãng
? NghÜa cña thµnh ng÷ ®­îc hiÓu nh­ thÕ nµo?
- NghÜa ®en
- NghÜa bãng
H- §äc ghi nhí 1
Ho¹t ®éng 2
II- Sö dông thµnh ng÷.
X¸c ®Þnh vai trß NP cña thµnh ng÷ trong c©u sau: 
"Non xanh n­íc biÕc tha hå d¹o
R­îu ngät trÌ t­¬i mÆc søc say”
® (C¶nh rõng ViÖt B¾c - Hå ChÝ Minh)
? Thµnh ng÷ cã thÓ ®ãng vai trß néi dung g× trong c©u?
" Th©n em võa tr¾ng l¹i võa trßn 
B¶y næi ba ch×m víi n­íc non.
® V 
Chóng ta ®Òu lµ dßng dâi con Rång ch¸y Tiªn 
phô tõ côm D
- C, V, phô ng÷
Em h·y thay mçi thµnh ng÷ ®· nªu b»ng côm tõ ®ång nghÜa kh¸c råi so s¸nh xem c¸ch diÔn ®¹t nµo hay h¬n. 
? T¸c dông cña thµnh ng÷ trong giao tiÕp?
Thµnh ng÷ ng¾n gän, hµm sóc, cã t×nh, h×nh t­îng b­íc
H- §äc ghi nhí: SGK
Ho¹t ®éng 3
 III- LuyÖn tËp
a. S¬n hµo h¶i vÞ: C¸c mãn ¨n ngon Nem c«ng ch¶ ph­îng: mãn ¨n quý hiÕm.
b. Kháe nh­ voi: RÊt kháe 
Tø cè v« th©n: Kh«ng ai th©n thÝch.
c. Da måi tãc s­¬ng: §· giµ
Bµi tËp 1
Häc sinh kÓ 
Bµi tËp 2
§iÒn thªm yÕu tè ®Ó thµnh ngò ®­îc trän vÑn.
Lêi ¨n tiÕng nãi 
Mét n¾ng hai s­¬ng
Ngµy lµnh th¸ng tèt
No c¬m Êm cËt
B¸ch chiÕn b¸ch th¾ng
Sinh c¬ lËp nghiÖp.
Bµi tËp 3
D* VÒ nhµ: 
- Bµi tËp 4
- So¹n bµi: §iÖp ng÷
 Ngµy so¹n :22/11/2007.
Ngµy d¹y :03/12/2007
TuÇn 13:
tiÕt 49 
Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n vµ tiÕng viÖt
.A.Môc tiªu cÇn ®¹t: 
- Gióp häc sinh cñng cè l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®·häc vÒ v¨n vµ TiÕng ViÖt.
- §¸nh gi¸ chÊt l­îng bµi lµm cña m×nh so víi yªu cÇu cña ®Ò bµi. Nhê ®ã cã nhiÒu kinh nghiÖm vµ quyÕt t©m cÇn thiÕt ®Ó lµm bµi tèt h¬n nh÷ng bµi sau.
B. ChuÈn bÞ : 
B¶ng phô ghi nh÷ng lçi cÇn söa cho hs.
C C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc:
1. æn ®Þnh
2.Ch÷a bµi.
a. X¸c ®Þnh môc ®Ých yªu cÇu bµi kiÓm tra: 
- «n tËp, cñng cè kiÕn thøc ®· häc ë líp 6 (Phã tõ, c©u trÇn thuËt ®¬n) vµ líp 7 (§¹i tõ, quan hÖ tõ, tõ HV, tõ tr¸i nghÜa, ®ång nghÜa, ®ång ©m)
- X¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c hiÖn t­îng ng«n ng÷ cã trong ®o¹n v¨n vµ ng÷ c¶nh.
b. NhËn xÐt chung vÒ bµi kiÓm tra.
* Bµi kiÓm tra v¨n häc:
- HÇu hÕt c¶ líp n¾m ®­îc nh÷ng kiÕn thøc ®· häc.
- Mét sè b¹n tr×nh bµy rÊt s¹ch ®Ñp: Lan, Th¶o, Nguyªn, 
- Mét sè ch÷ viÕt cÈu th¶, bÈn: Quang , Kh¸nh , Dòng,
- PhÇn nªu c¶m nghÜ cßn hêi hît vµ sa vµo tr¶ lêi c©u hái.
* Bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt 
- C¶ líp lµm bµi rÊt tèt
- Tr×nh bµy s¹ch sÏ
- PhÇn tù luËn ®· h×nh thµnh mét ®o¹n v¨n cã chñ ®Ò râ rµng.
- Tuy nhiªn: 
CÇn chó ý khi viÕt ®o¹n v¨n cÇn ®¸nh sè, cuèi mçi c©u ®Ó tiÖn cho viÖc chÊm ®iÓm.
3. Tr¶ bµi:
4. Vµo ®iÓm cho hs
--------------------------------------------------------------------------------------------------
Ngµy so¹n :22/12/2007.
Ngµy d¹y :03/12/2007.
TiÕt 50: C¸ch lµm bµi v¨n biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¨n häc
A.Môc ®Ých yªu cÇu:
 Gióp häc sinh:
 - BiÕt tr×nh bµy c¶m nghÜ vÒ t¸c phÈm v¨n häc
- TËp tr×nh bµu c¶m nghÜ vÒ mét sè t¸c phÈm ®· häc trong ch­¬ng tr×nh 
B ChuÈn bÞ.
- ThÇy so¹n bµi vµ cã mét sè t×nh huèng cã vÊn ®Ò.
- Trß so¹n bµi vµ tr¶ lêi theo yªu cÇu SGK 
C.C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc: 
1. æn ®Þnh
2.KiÓm tra : Sù chuÈn bÞ cña häc sinh
2. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1
I- T×m hiÓu c¸ch lµm bµi v¨n b¶n vÒ t¸c phÈm v¨n häc.
H- §äc bµi v¨n 
? Bµi v¨n viÕt vÒ bµi ca dao nµo?
? Bµi v¨n cã néi dung g×?
- Nhµ v¨n håi t­ëng l¹i chÝnh x¸c cña m×nh khi ®äc bµi ca dao vµ nh÷ng Ên t­îng do bµi ca dao t¹o nªn.
? Theo em bµi v¨n nµy cã mÊy ®o¹n? 
- 4 §o¹n: mçi ®o¹n nãi vÒ 2 c©u lôc b¸t trong bµi.
2 t¸c gi¶ c¶m nhËn thÕ nµo vÒ 2 c©u ®Çu?
- Mét ng­êi ®µn «ng, thËm chÝ lµ ng­êi quen nhí quª.
® T­ëng t­îng c¶nh ngãng tr«ng vµ tiÕng kªu, tiÕc nuèi cña ng­êi tr«ng ngãng.
? §o¹n thø 2, t¸c gi¶ c¶m nghÜ b»ng c¸ch nµo? 
- T­ëng t­îng c¶nh ngãng tr«ng vµ tiÕng kªu, tiÕng nÊc cña ng­êi tr«ng ngãng.
§o¹n v¨n thø 3, t¸c gi¶ tr×nh bµy nh÷ng chÝnh x¸c cña m×nh b»ng c¸ch nµo? 
- Suy ngÉm vÒ h×nh ¶nh "D¶i ng©n hµ" con s«ng chia c¾t, con s«ng nhí th­¬ng ®èi víi Ng­u Lang, Chøc N÷. 
C¶m nghÜ vÒ 2 c©u cuèi ®­îc béc lé nh­ thÕ nµo?
- Suy ngÉm vÒ h×nh ¶nh con s«ng Tµo Khª
? Em hiÓu thÕ nµo vÒ phÝa biÓu c¶m nghÜ vÒ 1 t¸c phÈm v¨n häc
1. Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ t¸c phÈm v¨n häc lµ tr×nh bµy nh÷ng chÝnh x¸c t­¬ng ®­¬ng, liªn t­ëng suy ngÉm cña m×nh vÒ néi dung, cña toµn c¶nh t¸c phÈm.
G: Tr×nh bµy vÒ bè côc 1 bµi c¶m nghÜ vÒ t¸c phÈm v¨n häc.
3. PhÇn:
+ Giíi thiÖu t¸c phÈm vµ hoµn c¶nh víi t¸c phÈm.
+ Nh÷ng chÝnh x¸c, suy nghÜ do t¸c phÈm gîi ra.
+ Ên t­îng chung 
Bè côc 3 phÇn 
Më 
Th©n 
KÕt
Ho¹t ®éng 2
III- LuyÖn tËp 
Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ bµi th¬ " C¶nh khuya"
H- B­íc ®Çu tËp ph¸t biÓu c¶m nghÜ theo bè côc 3 phÇn.
Bµi tËp 1
- Më bµi: Trong ch­¬ng tr×nh v¨n häc líp 7, em thÝch nhÊt lµ bµi th¬ "C¶nh khuya" cña Hå Chñ TÞch. Bµi th¬ miªu t¶ c¶nh ®ªm tr¨ng ®Ñp ë ViÖt B¾c vµ nãi lªn c¸i t×nh yªu thiªn nhiªn, ®Êt n­íc cña nhµ th¬.
- Th©n bµi: + ¢m thanh tiÕng suèi trong rõng ®ªm VD: Nghe nh­ tiÕng h¸t tõ xa väng l¹i lµm Êm lßng ng­êi. 
+ H×nh ¶nh lung linh cña nói rõng VD: D­íi ¸nh tr¨ng (t­ëng t­îng vµ miªu t¶ b»ng lêi cña m×nh)
+ C¶m nhËn ®­îc rung ®éng tinh tÕ trong t©m hån thi sü 
® T©m hån yªu thiªn nhiªn, saymª, th­êng ngoan ¸nh tr¨ng mµ v× cßn lo viÖc n­íc.
- KÕt bµi: "C¶nh khuya lµ 1 bµi th¬ hay giµy søc biÓu c¶m 
D* VÒ nhµ: 
- Bµi tËp 2.
- ChuÈn bÞ cho bµi luyÖn nãi: R»m th¸ng giªng.
Ngµy so¹n :26/12/2007.
Ngµy d¹y :05/12/2007.
TiÕt 51, 52:
Bµi tËp lµm v¨n sè 3
A.Môc tiªu.
Qua hai tiÕt trªn líp,häc sinh viÕt ®­îc mét bµi v¨n biÓu c¶m vÒ mét ng­êi th©n. Häc sinh cÇn biÓu c¶m mét c¸ch ch©n thµnh vµ s©u s¾c.
B. ChuÈn bÞ .
 GV: B¶ng phô ghi ®Ò bµi.
 HS: lùa chän mét ng­êi th©n ®Ó biÓu c¶m.
C. C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc.
1.æn ®Þnh.
2.Treo ®Ò bµi: C¶m nghÜ vÒ ng­êi th©n cña em.
3.yªu cÇu :
MB: 
- DÉn d¾t vÒ ®èi t­îng biÓu c¶m mét c¸ch hîp lÝ. 
- Nãi râ mèi quan hÖ víi ng­êi th©n vµ t×nh c¶m bao trïm.
TB :
- Hoµn c¶nh sèng cña ng­êi th©n:
+ Ng­êi th©n sèng ë ®©u ? Sèng nh­ thÕ nµo ?( VËn dông c¸c gi¸c quan ®Ó quan s¸t råi miªu t¶ ®iÓm g©y xóc c¶m lµm em c¶m ®éng nhÊt; Cã thÓ b»ng håi t­ëng vÒ ng­êi th©n mét c¸ch trùc tiÕp hoÆc qua lêi kÓ vÒ ng­êi th©n).
+ T×nh c¶m cña ng­êi th©n ®èi víi mäi ng­êi vµ nhÊt lµ ®ãi víi em nh­ thÕ nµo?
+...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
KB:
ý nghÜa cña t×nh c¶m mµ ng­êi th©n ®· dµnh cho m×nh. KhÆng ®Þnh l¹i t×nh c¶m cña em ®èi víi ng­êi th©n vµ mong muèn ®iÒu g× cho ng­êi th©n cña m×nh hoÆc cã thÓ høa lµm g× cã Ých cho ng­êi th©n.
D. HDVN: 
 So¹n bµi : TiÕng gµ tr­a cña Xu©n Quúnh.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Bµi 14 V¨n b¶n TiÕng gµ tr­a
Xu©n Quúnh
KÕt qu¶ cÇn ®¹t:
- C¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp trong s¸ng, ®»m th¾m cña nh÷ng kû niÖm vÒ tuæi th¬ vµ tÝnh chÊt bµ ch¸u trong bµi "TiÕng gµ tr­a" ThÊy®­îc nghÖ thuËt biÓu hiÖn vÒ chÝnh x¸c.
- N¾m ®­îc kh¸i niÖm ®iÖp ng÷, t¸cdông. 
- LuyÖn nãi: biÕt ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ 1 t¸c phÈm v¨n häc.
- HiÓu ®­îc luËt th¬ lôc b¸t vµ lµm th¬ ®óng luËt.
 ---------------------------------------------------------------------------
Ngµy so¹n :5/12/2007.
Ngµy d¹y :11/12/2007 .
TiÕt 53, 54:
§äc hiÓu v¨n b¶n 
TiÕng gµ tr­a
Xu©n Quúnh
A.Môc tiªu cÇn ®¹t
Gióp häc sinh: - C¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp trong s¸ng, ®»m th¾m cña nh÷ng kû niÖm vÓ tuæi th¬ vµ tÝnh chÊt bµ ch¸u ®­îc thÓ hiÖn trong bµi th¬.
- ThÊy ®­îc nghÖ thuËt biÓu hiÖn tÝnh chÊt, chÝnh x¸c cña t¸c gi¶ qua nh÷ng chi tiÕt tù nhiªn, biÕn dÞ.
B ChuÈn bÞ.
- ThÇy so¹n bµi vµ cã mét sè t×nh huèng cã vÊn ®Ò.
- Trß so¹n bµi vµ tr¶ lêi theo yªu cÇu SGK 
C.C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc: 
1. æn ®Þnh
2.KiÓm tra : 
 §äc thuéc lßng bµi th¬ "C¶nh khuya", "R»m th¸ng giªng" cho biÕt néi dung bµi th¬
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1
I- §äc, chó thÝch 
- BiÓu lé nh÷ng rung c¶m s©u xa vµ kh¸t väng ch©n thµnh cña mét tr¸i tim phô n÷ ®»m th¾m, thiÕt tha, nh©n hËu.
- Lµ nhµ th¬ n÷ xuÊt s¾c trong nÒn th¬ hiÖn ®¹i ViÖt Nam.
- ViÕt trong th¬i kú ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü, in trong tËp" Hoa däc chiÕn hao, 1968.
1. T¸c gi¶
G- §äc bµi th¬
2. T¸c phÈm 
H­íng dÉn häc sinh ®äc, chËm, thÓ hiÖn t×nh c¶m.
H- §äc - nhËn xÐt
3. §äc
Ho¹t ®éng 2
II- T×m hiÓu v¨n b¶n
? T×m hiÓu vÒ thÓ th¬ 
ThÓ th¬ ngò ng«n b¾t nguån tõ d©n ca ph­êng v¶i trung bé vµ tõ thÕ vÒ kÓ chuyÖn.
? C¶m høng cña t¸c gi¶ trong bµi th¬ ®­îc kh¬i gîi tõ viÖc g×?
- Nghe tiÕng gµ nh¶y æ 
"Côccôc t¸c côc t¸c"
1. TiÕng gµ tr­a vµ kû niÖm tuæi th¬ Êu.
? T¸c gi¶ nghe thÊy ©m thanh ®ã trong hoµn c¶nh nµo?
- Khi dõng ch©n trong 1 xãm nh­ gi÷a chÆng ®­êng hµnh qu©n
? M¹ch c¶m xóc trong bµi th¬ diÔn biÕn nh­ thÕ nµo?
- Nghe ©m thanh ®ã, t¸c gi¶ c¶m thÊy xao ®éng, thÊy bµn ch©n ®ì mái, kû niÖm tuæi th¬ vµ vÒ,
- H×nh ¶nh nh÷ng con gµ m¸i m¬, m¸i vµng vµ æ trøng hång ®Ñp nh­ trong tranh.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt thÓ hiÖn c¸c c©u th¬: 
'' Côc côc t¸c t¸c
Nghe xao ®éng n¾ng tr­a
Nghe bµn ch©n ®ì mái
Nghe gäi vÒ tuæi th¬"
- §iÖp tõ "Nghe" ®em l¹i c¶m gi¸c tiÕng gµ võa nh­ më ra. Lêi giíi thiÖu ®Çy hå hëi h©n hoan gîi l¹i qu¸ khø tuæi th¬.
- Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c: Nghe b»ng c¶m gi¸c b»ng t©m t­ëng, b»ng sù nhí l¹i, b»ng håi øc trµn vÒ.
- Kû niÖm vÒ tuæi th¬ d¹i: Tß mß xem trém gµ ®Ó bÞ bµ m¸ng
? Tõ ©m thanh ®ã, t¸c gi¶ liªn t­ëng tíi ®iÒu g×?
- Liªn t­ëng tíi tiÕng gµ tr­a cña thêi th¬ Êu.
? Trong bµi th¬ c©u "TiÕng gµ tr­a" xuÊt hiÖn lÇn? mçi c©u gîi ra ®iÒu g×? T¸c dông?
- C©u th¬ lµ nh­ 1 sîi d©y liªn kÕt c¸c h×nh ¶nh kû niÖm tuæi th¬, ®iÓm nhÞp cho dßng chÝnh x¸c cña nh©n vËt tr÷ t×nh.
H- Chia nhãm - Th¶o luËn.
- LÇn 1: (Khæ 2) 
Gîi kû niÖm vÒ nh÷ng con gµ m¸i má, m¸i vµng.
- LÇn 2: (Khæ3)
Gîi chi tiÕt ch©n thùc, ®êi th­êng, g¾n víi kû niÖm: Bµ m¾ng yªu khi tß mß xem gµ ®Î 
- LÇn (Khæ 4)
Gîi h×nh ¶nh ng­êi bµ "Khum soi trøng"
- NiÒm vui r¹ng rì tuæi Êu th¬ khi mÆc quÇn ¸o míi.
- (NiÒm)
H×nh ¶nh ng­êi bµ
- NiÒm vui vµ mong ­íc nhá bÐ cña tuæi th¬ ®­îc bé quÇn ¸o míi tõ tiÒn b¸n gµ.
- C©u th¬: "TiÕng gµ tr­a" ®­îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn trong bµi tÊt c¶ ®Òu ë vÞ trÝ ®Çu khæ th¬ cã gi¸ trÞ më ra mét h×nh dung, 1 liªn t­ëng míi.
- LÇn 4 
Gäi niÒm m¬ ­íc cña trong c¶ giÊc m¬ ngñ tuæi th¬.
- TiÕng gµ tr­a trë thiÕt trë thµnh hµnh trang cña ch¸u.
- "TiÕng gµ tr­a" võa gîi ®Õn nh÷ng kû niÖm gian khã cña thêi th¬ Êu, võa cã thÓ ®­îc xem lµ h×nh ¶nh Èn dô cho ­íc m¬ vÒ 1 cuéc sèng thanh b×nh yªn ¶.
- H×nh ¶nh: "GiÊc ngñ hång s¾c trøng" "ë ®©y trøng hång tuæi th¬" 
Lµ h×nh ¶nh ®Ñp cã ý nghÜa s©u s¾c ® h¹nh phóc nhá bÐ, gi¶n dÞ mµ trong lµnh tinh khiÕt cña trÎ em n«ng th«n nh©n vËt thêi chiÕn tranh.
H- §äc khæ 4,5,6,7
2. H×nh ¶nh ng­êi ®µn bµ trong kû niÖm cña ch¸u.
? H×nh ¶nh cña bµ hiÖn lªn qua nh÷ng kû niÖm g×?
- H×nh ¶nh bµ qua ký øc ch¸u lµ lêi tr¸ch m¾ng suång s·, th©n yªu.
- H×nh ¶nh ®«i bµn tay giµ nua, nh¨n nheo ch¾t chiu soi tõng qu¶ trøng hång.
- Lµ khu«n mÆt vµ ®«i m¾t mê ®ôc lo cho ®µn gµ toi ®Ó ch¸u cã quÇn ¸o míi.
-TÇn t¶o ch¾t chiu trong c¶nh nghÌo
? Qua bµi th¬, em cã c¶m nhËn g× vÒ h×nh ¶nh ng­êi ®µn bµ vµ t×nh c¶m bµ ch¸u.
- T©m hån bµ ch¸u thËt s©u nÆng, th¾m thiÕt, c¶m ®éng vµ thiªng liªng.
Dµnh cho trän t×nh th­¬ng yªu ch¨m lo cho ch¸u.
- H×nh ¶nh rÊt ®æi th©n th­¬ng.
? Bµi th¬ ®· biÓu hiÖn nh÷ng tÝnh chÊt ®Ñp ®Ï nµo trong t©m hån cËu bÐ n¨m x­a? 
- T©m hån trong s¸ng, hån nhiªn vµ tÝnh chÊt tr©n träng dµnh cho bµ. 
? Qua ®ã em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ ng­êi chiÕn sü - nh©n vËt tr÷ t×nh cña bµi th¬?
- T×nh c¶m yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc b¾t ®Çu tõ tÝnh chÊt gia ®×nh, t×nh bµ ch¸u, tõ tiÕng gµ tr­a
Ho¹t ®éng 3
III- LuyÖn tËp 
? NhËn xÐt vÒ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t cña bµi th¬?
- Tù sù + tr÷ t×nh
- H×nh ¶nh b×nh dÞ, ch©n thùc.
? Theo em, t¹i sao bµi th¬ ®­îc t¸c gi¶ lÊy tªn" TiÕng gµ tr­a"
H- Th¶o luËn.
- §Çu mèi chÝnh x¸c, c¶m høng chñ ®¹o xuyªn suèt bµi th¬.
- TiÕng gµ tr­a ®· ®i vµo kû niÖm, ®­îc gîi l¹i trªn ®­êng hµnh qu©n, trë thµnh yÕu tè kh¾c s©u thªm tÝnh chÊt thiªng liªng víi quª h­¬ng ®Êt n­íc.
? Theo em, c¸c h×nh ¶nh "æ r¬m hång nh÷ng trøng " vµ "æ trøng hång tuæi th¬" trong bµi cã gi¸ trÞ biÓu ®¹t g×?
- C¶ hai ®Òu lµ hiÖn t­îng: 
- Mét lµ h×nh ¶nh ®Ñp bÊt ngê cña t¸c gi¶ h×nh thøc, mét lµ h×nh t­îng nghÖ thuËt lunh linh cña t¸c gi¶ t©m t­ëng m¸i ®­îc l­u trong ký øc nh­ ngän nguån tÝnh chÊt s©u xa cña con ng­êi ®em ®Õn 1 søc m¹nh tinh thÇn to lín ®Ó chiÕn ®Êu cho nh÷ng môc ®Ých cao ®Ñp cña cuéc ®êi. 
*D. VÒ nhµ: - Häc thuéc lßng bµi th¬.
 - So¹n : "Mét thø quµ cña lóa non: cèm’’
----------------------------------------------------------------------
Ngµy so¹n :8/12/2007.
Ngµy d¹y :13/12/2007 .
TiÕt 55 
§iÖp ng÷
A.Môc ®Ých cÇn ®¹t 
 - Gióp häc sinh: + HiÓu thÕ nµo lµ ®iÖp ng÷ vµ gi¸ trÞ biÓu c¶m cña nã.
 + TrÝch hîp phÇn v¨n ë bµi " TiÕng gµ tr­a"
 + VËn dông ®iÖp ng÷ trong nãi viÕt.
B ChuÈn bÞ.
 - ThÇy so¹n bµi vµ cã mét sè t×nh huèng cã vÊn ®Ò.
 - Trß so¹n bµi vµ tr¶ lêi theo yªu cÇu SGK 
C.C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc: 
 1. æn ®Þnh 
 2. KiÓm tra
 Thµnh ng÷ lµ g× ? T¸c dông cña thµnh ng÷ trong giao tiÕp? Cho VD
 3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1
I- §iÖp ng÷ vµ t¸c dông cña §N
? ë khæ th¬ ®Çu vµ khæ th¬ cuèi " TiÕng gµ tr­a" cã nh÷ng tõ ng÷ nµo ®­îc lÆp l¹i? T¸c dông?
§Ìn chiÕu 2 khæ th¬:
- Nghe ® nhÊn m¹nh nh÷ng xao ®éng trong t©m hån nhµ th¬ khi nghe tiÕng gµ tr­a.
- V×: Kh¼ng ®Þnh ý chÝ chiÕn ®Êu m·nh liÖt cña ng­êi chiÕn sÜ v× t¸c gi¶ Trung Quèc, t×nh yªu quª h­¬ng thiªng liªng vµ cao c¶ trong ®ã cã t×nh c¶m s©u s¾c cña ch¸u víi bµ.
? NhËn xÐt vÒ gi¸ trÞ biÓu c¶m mµ c¸ch lÆp nµy ®em l¹i?
- Lµm næi bËt ý, g©y chÝnh x¸c m¹nh. 
- TiÕng gµ tr­a: nhÊn m¹nh t¸c ®éng cña tiÕng gµ ®Õn t©m hån nhµ th¬ më ra b¶o kû niÖm.
G: S¶n phÈm lÆp l¹i tõ ng÷ ®Ó lµm næi bËt ý, chÝnh x¸c gäi lµ ®iÖp ng÷.
§iÖp ng÷ lµ biÖn ph¸p lÆp l¹i tõ ng÷ (c©u) ®Ó lµm næi bËt ý, g©y chÝnh x¸c m¹nh.
Ho¹t ®éng 2
II. C¸c d¹ng §N
ViÖc sö dông ®iÖp ng÷ rÊt ®a d¹ng nÕu xem ®iÖp ng÷ trong ®o¹n th¬ ®Çu bµi " TiÕng gµ tr­a" (nghe) lµ d¹ng ®iÖp ng÷ c¸ch qua·ng th× ®iÖp ng÷ trong ®o¹n th¬ lµ d¹ng ®iÖp ng÷ nµo?
VD a.II/152 SGK
- §iÖp ng÷ nèi tiÕp 
+ RÊt l©u, rÊt l©u ® nhÊn m¹nh sù nèi tiÕp 
+ Kh¨n xanh ® Ên t­îng vÒ mµu s¾c.
+ Th­¬ng em ® nhÊn m¹nh møc ®é tÝnh chÊt. 
? §iÖp ng÷ trong ®o¹n th¬ 
VD: b. II SGK cã ®Æc ®iÓm g×?
Tõ ®Çu c©u sau lÆp l¹i tõ ë cuèi c©u tr­íc gièng nh­ mét vßng trßn may tÝnh chÊt chuyÓn tiÕp. 
- §iÖp ng÷ vßng (ChuyÓn tiÕp )
- §iÖp ng÷ qu·ng
- §iÖp ng÷ nèi tiÕp
? Em ®· tõng gÆp kiÓu ®iÖp ng÷ nµy trong bµi th¬ nµo ®· häc?
- "C¶nh khuya' 
 (Ch­a ngñ)
- §iÖp ng÷ chuyÓn tiÕp
? KÓ tªn c¸c d¹ng cña §iÖp ng÷?
® §iÖp ng÷ lµ 1 biÖn ph¸p tu tõ. nã cã thÓ gióp cho viÖc thÓ hiÖn c©u v¨n c©u th¬ t¨ng thªm tÝnh nhÞp nhµng, linh ho¹t, t¹o chÝnh x¸c míi l¹ cho ng­êi