Giáo án Ngữ văn 7, tập 2 - Dùng cụm chủ - Vị để mở rộng câu

I . Thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu ? Ví dụ : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện cho ta những tình cảm ta sẵn có. Văn chương// gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện cho ta những tình cảm ta sẵn có. Văn chương// gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện cho ta những tình cảm ta sẵn có. Văn chương// gây cho ta những tình cảm ta/ không có, luyện cho ta những tình cảm ta/sẵn có.Ghi nhớKhi nói hoặc viết,có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường , gọi là cụm chủ vị (cụm C – V ), làm thành phần của câu hoặc cụm từ để mở rộng câu.II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu :Ví dụ :a . Chị Ba đến// khiến tôi rất vui và vững tâm.b . Khi bắt đầu kháng chiến,nhân dân ta// tinh thần rất hăng hái.c . Chúng ta// có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.d . Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt// chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.Chị Ba/ đến// khiến tôi rất vui và vững tâm.Khi bắt đầu kháng chiến,nhân dân ta// tinh thần /rất hăng hái.Chúng ta// có thể nói rằng trời/sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời/ sinh cốm nằm ủ trong lá sen.Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt// chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám/ thành công.Chị Ba/ đến //khiến tôi rất vui và vững tâm.(Cụm c – v làm chủ ngữ )Khi bắt đầu kháng chiến,nhân dân ta// tinh thần /rất hăng hái. (Cụm c – v làm vị ngữ )Chúng ta// có thể nói rằng trời/sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời/ sinh cốm nằm ủ trong lá sen.(Cụm c – v làm bổ ngữ )Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt// chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám/ thành công.(Cụm c - v làm định ngữ )Ghi nhớCác thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ và các phụ ngữ trong cụm danh từ , cụm động từ , cụm tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C – V.III. Luyện tậpa. Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn/ mới định được, người ta// gặt mang về. (Thạch Lam ) Cụm chủ vị làm phần phụ của cụm danh từ ( bổ nghĩa cho “ lúc “ làm định ngữ )b . Trung đội trưởng Bính// khuôn mặt /đầỳ đặn. ( Trần Đăng ) Cụm chủ vị làm vị ngữc . Khi các cô gái làng Vòng/ đỗ gánh, giở từng lớp lá sen (1), chúng ta //thấy hiện ra từng lá cốm/ sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào.(2) ( Thạch Lam )Có 2 cụm chủ vị: (1) : phụ ngữ của cụm danh từ (bổ nghĩa cho “Khi” làm định ngữ. (2) : phụ ngữ của cụm động từ (bổ nghĩa cho “hiện ra “ làm bổ ngữ.d . Bỗng một bàn tay/ đập vào vai (1)// khiến hắn /giật mình.(2) (Nam Cao )Có 2 cụm chủ vị : (1) :Cụm chủ vị làm chủ ngữ. (2) :Cụm chủ vị làm phụ ngữ trong cụm động từ ( bổ ngữ cho “ khiến “ ) Thêm cụm C – V vào các câu sau và cho biết mỗi cụm C - V có vai trò ngữ pháp như thế nào ?1. Ngôi trường rất đẹp2. Mẹ khiến cả nhà vui.3. Chiếc xe đã hỏng.4. Tôi nghe tiếng chim ở ngoài vườn.Cám ơn quý thầy cô đã đến dự tiết học !