Giáo án Ngữ văn 8 - Năm học 2015 - 2016 - Tuần 16

u¸t vÒ kiÓu bµi vµ môc tiªu tiÕt häc.
 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
 Néi dung
 Ho¹t ®éng 2:
- Gäi HS ®äc ®Ò bµi
- Yªu cÇu HS ®äc râ rµng, m¹ch l¹c 2 bµi th¬ trªn.
? Mçi bµi th¬ cã mÊy dßng? Mçi dßng cã mÊy ch÷?
? Sè dßng, sè ch÷ cã b¾t buéc kh«ng? Cã thÓ thªm bít ®­îc kh«ng?
? Nh÷ng tiÕng cã dÊu thanh nh­ thÕ nµo th× ®­îc gäi lµ vÇn b»ng? vÇn tr¾c?
? Em h·y ghi l¹i hai bµi th¬ ®ã b»ng kÝ hiÖu B – T ? 
* Ghi chó:
 §èi
 Niªm
? Suy ra luËt B-T cña thÓ th¬ nµy?
GV: +C¸c tiÕng ë vÞ trÝ 2, 4, 6 ë c¸c c©u ph¶i ®èi nhau vÒ thanh ®iÖu. Ph¶i lµ B-T-B hoÆc T-B-T. Ngoµi ra dßng trªn vµ dßng d­íi còng ph¶i ®èi thanh víi nhau ë c¸c vÞ trÝ Êy.-> Gäi lµ luËt.
 + ë c¸c vÞ trÝ 1, 3, 5 cña c©u trªn mµ trïng víi tiÕng ë vÞ trÝ 1, 3, 5 cña c©u d­íi th× gäi lµ niªm.
=> Bµi th¬ kh«ng ®óng luËt th× gäi lµ thÊt luËt; kh«ng ®óng niªm th× gäi lµ thÊt niªm.
GV: VÇn lµ bé phËn cña tiÕng, kh«ng kÓ dÊu thanh vµ phô ©m ®Çu (nÕu cã). Nh÷ng tiÕng cã bé phËn vÇn gièng nhau lµ nh÷ng tiÕng hiÖp vÇn víi nhau.
? h·y cho bÕt mçi bµi th¬ cã nh÷ng tiÕng nµo hiÖp vÇn víi nhau?
? C¸c vÞ trÝ hiÖp vÇn n»m ë tiÕng thø mÊy trong dßng th¬? Vµ cô thÓ ë nh÷ng dßng nµo?
GV: Th¬ muèn nhÞp nhµng th× ph¶i ng¾t nhÞp, chç ng¾t nhÞp ®äc h¬i ngõng l¹i. Chç ng¾t nhÞp còng ®¸nh dÊu mét chç ngõng cã nghÜa.
? H·y cho biÕt c©u th¬ 7 tiÕng trong bµi ®­îc ng¾t nhÞp nh­ thÕ nµo?
 Ho¹t ®éng 3:
? PhÇn më bµi yªu cÇu ®iÒu g×?
? Víi nh÷ng kiÕn thøc ®· tÝch luü, thu thËp ®­îc, em sÏ ®Þnh nghÜa nh­ thÕ nµo? 
GV: VD: Th¬ TNBC lµ mét thÓ th¬ th«ng dông cã tõ thêi nhµ §­êng bªn TQ, ®­îc c¸c nhµ th¬ VN rÊt ­a chuéng. C¸c nhµ th¬ cña chóng ta ®· cã rÊt nhiÒu t¸c phÈm viÕt theo luËt th¬ nµy b»ng ch÷ H¸n hoÆc ch÷ N«m.
? NhiÖm vô chÝnh cña phÇn th©n bµi?
? Cô thÓ, ®ã lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo?
? PhÇn kÕt bµi ph¶i lµm nh­ thÕ nµo?
-> GV chèt l¹i, ®­a ra ghi nhí
- Gäi HS ®äc
 Ho¹t ®éng 4
- Gäi HS ®äc néi dung vµ yªu cÇu BT.
- GV h­íng dÉn HS lËp dµn ý.
I/ Tõ quan s¸t ®Õn m« t¶, thuyÕt minh ®Æc ®iÓm mét thÓ lo¹i v¨n häc.
§Ò bµi: ThuyÕt minh ®Æc ®iÓm thÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có.
1. Quan s¸t: 
a. §äc l¹i hai bµi th¬:
- Vµo nhµ ngôc Q§ c¶m t¸c
- §Ëp ®¸ ë C«n L«n
b. NhËn diÖn thÓ th¬
- Mçi bµi cã 8 c©u (B¸t có)
- Mçi c©u cã 7 ch÷ (ThÊt ng«n)
-> B¾t buéc, kh«ng thÓ thªm bít
c. LuËt b»ng tr¾c:
*Bµi “Vµo nhµ ngôc Q§ c¶m t¸c”:
T B B T T B B
T T B B T T B
T T B B B T T
T B T T T B B
T B B T B B T
T T B B T T B
B T T B B T T
B B B T T B B
*Bµi “§Ëp ®¸ ë C«n L«n”:
B b t t t b b
B t b b t t b
T t T b b t t
B b t t t b b
T b b t b b t
B t b b t t b
T t T b b t T
B b b t t b b
-> NhÊt tam ngò bÊt luËn
 NhÞ tø lôc ph©n minh.
d. §Æc ®iÓm vÒ vÇn:
- Bµi “Vµo ...c¶m t¸c”: 
L­u- tï- ch©u- thï- ®©u (vÇn B)
- Bµi “§Ëp ®¸...”:
L«n- non- hßn- son- con (vÇn B)
-> Gieo ë cuèi c©u 1 vµ cuèi c¸c c©u 2, 4, 6, 8. C¶ bµi chØ ®­îc gieo 1 vÇn, gäi lµ “®éc vËn”.
e. Ng¾t nhÞp:
- Th­êng lµ nhÞp 4/3
2. LËp dµn ý:
a. Më bµi:
 Nªu ®Þnh nghÜa chung vÒ thÓ th¬.
b. Th©n bµi: Giíi thiÖu c¸c ®Æc diÓm cña thÓ th¬:
- Sè c©u, sè ch÷
- Quy luËt B – T
- C¸ch gieo vÇn
- C¸ch ng¾t nhÞp.....
c. KÕt bµi:
C¶m nhËn cña ng­êi viÕt vÒ vÎ ®Ñp, nh¹c ®iÖu cña thÓ th¬.
* Ghi nhí: (SGK-154)
II/ LuyÖn tËp:
* §äc bµi ®äc thªm: “TruyÖn ng¾n”
 Bµi tËp 1
a. Më bµi: §Þnh nghÜa truyÖn ng¾n
b. Th©n bµi: Giíi thiÖu c¸c yÕu tè cña truyÖn:
- YÕu tè tù sù: Lµ yÕu tè chÝnh quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña truyÖn ng¾n.
- Sù viÖc chÝnh: L·o H¹c gi÷ tµi s¶n l¹i cho con trai b»ng mäi gi¸.
- Nh©n vËt chÝnh: L·o H¹c – 1 l·o n«ng nghÌo khæ, bÊt h¹nh nh­ng chÊt ph¸c, ®«n hËu, th­¬ng con.
- Sù viÖc phô: Con trai l·o H¹c ®i phu, L·o H¹c víi cËu Vµng, Víi «ng gi¸o...
- Nh©n vËt phô: ¤ng gi¸o, con trai l·o H¹c, Binh T­, Vî «ng gi¸o...
- YÕu tè MT, BC vµ ®¸nh gi¸: Lµ yªó tè bæ trî, gióp truyÖn sinh ®éng, hÊp dÉn (®an xen vµo c¸c yÕu tè tù sù)
c. KÕt bµi: NhËn xÐt ®¸nh gi¸ cña ng­êi viÕt vÒ truyÖn ng¾n.
4. Cñng cè:
Yªu cÇu HS nh¾c l¹i dµn ý cña kiÓu bµi thuyÕt minh vÒ 1 thÓ lo¹i VH.
5.H­íng dÉn häc bµi:
- Häc theo qu¸ tr×nh ph©n tÝch vÝ dô
- Häc thuéc ghi nhí vµ dµn ý
- So¹n bµi: Muèn lµm th»ng cuéi (TiÕt sau GV h­íng dÉn ®äc thªm).
********************************
Ngµy so¹n: 17/11/2015
Ngày dạy 8A.............;8C
TiÕt 77
H­íng dÉn ®äc thªm
 V¨n b¶n: Muèn lµm th»ng cuéi
 (T¶n §µ)
I/ môc tiªu bµi häc:
Kiến thức:
Tâm sự buồn chán thực tại; ước muốn thoát li rất “ngông” và tấm lòng yêu nước của Tản Đà.
Sự đổi mới về ngôn ngữ, giọng điệu, ý tứ, cảm xúc trong bài thơ.
Kĩ năng.
Phân tích tác phẩm để thấy đựơc tâm sự của Tản Đà.
Phát hiện, so sánh , thấy được sự đổi mới trong hình thức thể loại văn học truyền thống.
II/ chuÈn bÞ:
 1. Gi¸o viªn:
 Tham kh¶o tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y.
 Ghi néi dung bµi th¬ ra b¶ng phô
 2. Häc sinh:
 §äc tr­íc bµi th¬, ®äc chó thÝch
 Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµo vë so¹n.
III/ c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc
 1. æn ®Þnh líp.
 2. KiÓm tra: 
 H: §äc thuéc lßng bµi th¬: “§Ëp ®¸ ë C«n L«n” vµ cho biÕt hoµn c¶nh s¸ng t¸c, néi dung chÝnh cña bµi th¬ nµy?
 3. Bµi míi:
 Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi:
 Trong dßng VHVN ®Çu thÕ kØ XX, chóng ta ®· häc vÒ 2 nhµ th¬- nhµ chÝ sÜ yªu n­íc PBC vµ PCT. ThÊy ®­îc giai ®o¹n lÞch sö vµ kh«ng khÝ ®Êu tranh cña nh©n d©n ta trong thêi k× ®ã. Gi÷a lóc nµy, xuÊt hiÖn 1 hån th¬ míi- 1 hån th¬ l·ng m¹n vµ phonghs kho¸ng T¶n §µ. VËy nÐt ®Æc s¾c nhÊt cña hån th¬ T§ ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo? Chóng ta sÏ t×m hiÓu VB “Muèn lµm th»ng cuéi”.
 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
 Néi dung
 Ho¹t ®éng 2:
? Qua chuÈn bÞ bµi ë nhµ, em h·y giíi thiÖu ®«i nÐt vÒ nhµ th¬ T§?
? Bµi th¬ ®­îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo?
-> HS tr¶ lêi. 
- GV bæ sung thªm.
 Ho¹t ®éng 3:
GV: H­íng dÉn c¸ch ®äc:
 §äc nhÑ nhµng, buån m¬ mµng, nhÞp th¬ 4/3 cã c©u thay ®æi sang 2/2/3.
- GV ®äc mÉu, gäi 3 HS ®äc.
- NhËn xÐt c¸ch ®äc cña HS
- Gi¶i thÝch tõ khã: 2, 3, 4, 5.
 Ho¹t ®éng 4:
? Bµi th¬ nµy ®­îc viÕt theo thÓ th¬ nµo ? Em c¨n cø vµo ®©u ®Ó nhËn ra ®iÒu ®ã?
-> ThÊt ng«n b¸t có ®­êng luËt....
? KÕt cÊu cña bµi th¬ gåm mÊy phÇn? 
 -> 4 phÇn: §Ò, thùc, luËn, kÕt
GV: Tuy viÕt vÒ thÓ th¬ TVBC truyÒn thèng nh­ng bµi th¬ nµy chøa ®ùng nhiÒu nÐt míi mÎ tõ c¶m høng ®Õn giäng ®iÖu
* HS ®äc 2 c©u ®Ò.
? Më ®Çu bµi th¬, nhµ th¬ ®· t©m sù ®iÒu g× víi chóng ta?
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu cña hai c©u ®Ò?
? Qua giäng ®iÖu Êy, nçi niÒm cña T¶n §µ muèn nãi cô thÓ lµ g×?
GV: Trong bµi “gi¶i sÇu” s¸ng t¸c 1918 T§ viÕt: “Tõ ®é sÇu ®Õn nay, ngµy còng cã sÇu, ®ªm còng cã sÇu. M­a dÇm l¸ rông mµ sÇu, tr¨ng trong giã m¸t còng lµ sÇu, n»m v¾t tay lªn tr¸n mµ sÇu...”
 V× vËy, c¸i buån ®· ®­îc nhµ th¬ nãi víi chÞ H»ng víi c¸ch x­ng h« th©n mËt, nçi buån nh­ t¨ng lªn
? Theo em, nguyªn nh©n nµo khiÕn T¶n §µ ch¸n ghÐt thùc tÕ?
-> T¶n §µ c¶m thÊy bÊt hoµ víi XH, muèn tho¸t li.
? Thi sÜ x­ng h« “ChÞ” – “em” víi chÞ H»ng, ®iÒu ®ã cã ý nghÜa g×?
-> T¹o sù gÇn gòi nh­ ruét thÞt, tù nhiªn, t×nhc¶m.
* HS ®äc 2 c©u thùc.
? BÕ t¾c n¬i cuéc ®êi, trÇn thÕ ®¸ng ch¸n, thi sÜ muèn tho¸t li ®i ®©u?
? Theo em hiÓu, cung quÕ lµ n¬i nh­ thÕ nµo?
? V× sao t¸c gi¶ l¹i muèn lªn cung tr¨ng?
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu cu¶ hai c©u thùc?
GV: Lêi th¬ thËt gi¶n dÞ. BiÕt thõa r»ng trªn cung tr¨ng cßn cã c©y ®a, chó cuéi nh­ng nhµ 
th¬ vÉn cø hái: “Cung quÕ ®· ai ngåi ®ã chöa?”. Cung quÕ, cµnh ®a thùc ra chØ lµ c¸i cí. C©u hái ìm ê ®Ó ngá ý. Giäng th¬ phong t×nh nh­ng rÊt trang nghiªm.
? Thùc ra, trÇn gian vµ cung quÕ c¸ch xa th¨m th¼m, nªn ­íc muèn tho¸t li cña T¶n ®µ chØ ®­îc thùc hiÖn ë ph­¬ng diÖn nµo?
* Gäi HS ®äc 2 c©u luËn
? Trong suy nghÜa cña t¸c gi¶, ®­îc lªn cung tr¨ng víi chÞ H»ng th× sÏ cã nh÷ng g×?
? Qua hai c©u luËn, em hiÓu ®iÒu g× vÒ nçi lßng T¶n §µ?
GV: ë câi trÇn, nhµ th¬ lu«n c¶m thÊy c« ®¬n, muèn t×m ng­êi tri ©m, tri kØ, nh­ng:
 Chung quanh nh÷ng ®¸ cïng c©y
 BiÕt ng­êi tri kØ ®©u ®©y mµ t×m.
 V× vËy ®­îc lªn cung tr¨ng cã bÇu b¹n, ®­îc t©m sù, ®­îc ngao du víi giã m©y...T¶n §µ kh«ng cßn thÊy c« ®¬n n÷a.
 T¶n ®µ kh«ng nh÷ng muèn lªn cung tr¨ng mµ cßn muèn lµm b¹n víi giã víi m©y n÷a. C¸i “ng«ng” cu¶ T¶n §µ l¹i tiÕp tôc thÓ hiÖn râ h¬n kÕt hîp víi chÊt ®a t×nh cña con ng­êi thi sÜ.
* Gäi HS ®äc 2 c©u kÕt.
? Hai c©u kÕt t¹o ®­îc kÕt thóc bÊt ngê víi 1 h×nh ¶nh ®éc ®¸o. Theo em, ®ã lµ h×nh ¶nh nµo?
-> tùa nhau...c­êi.
GV: T¸c gi¶ d­êng nh­ cã hÑn víi trÇn thÕ nªn cø ®Õn r»m th¸ng 8 mçi n¨m l¹i tùa vai chÞ H»ng tr«ng xuèng thÕ gian c­êi.
? ý nghÜa cña c¸i c­êi ë ®©y lµ gi?
GV: 
+ C¸i c­êi thÓ hiÖn sù mØa mai khinh bØ câi trÇn gian giê ®©y chØ cßn lµ “bÐ tÝ” khi m×nh ®· bay bæng ®­îc l©n trªn ®ã.
-> §©y chÝnh lµ ®Ønh cao cña hån th¬ l·ng m¹n vµ ng«ng cña T¶n §µ.
? Hai c©u kÕt Èn chøa 1 t©m sù cña T¶n §µ. ®ã lµ t©m sù g×?
 Ho¹t §éng 4 
? H·y kq nghÖ thuËt ®Æc s¾c?
- Gäi HS ®äc ghi nhí
- Gäi HS ®äc néi dung vµ yªu cÇu BT1.
- HS lµm bµi c¸ nh©n. 
- Gäi HS tr×nh bµy vµ nhËn xÐt.
- GV nªu yªu cÇu
- Gäi 1 sè em nªu nhËn xÐt
- GV kh¸i qu¸t.
I/ Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm.
II/ §äc vµ t×m hiÓu chung
III/ T×m hiÓu néi dungv¨n b¶n
1.Hai c©u ®Ò
 §ªn thu buån l¾m chÞ H»ng ¬i
 TrÇn thÕ em nay ch¸n nöa råi.
- Mét lêi than thë, mét t©m tr¹ng, mét nçi buån ch¸n.
-> Giäng th¬ tù nhiªn
=> Buån cho trÇn thÕ, cho thêi ®¹i vµ cho c¶ b¶n th©n m×nh.
-> Xh ngét ng¹t ,tÇm th­êng, ®Çy bÊt c«ng; nh©n d©n bÞ ¸p bøc kh«ng lèi tho¸t. Cßn nh÷ng t©m hån thanh cao , nh÷ng c¸ tÝnh m¹nh mÏ kh«ng thÓ chÊp nhËn hiÖn thùc Xh Êy (thùc d©n Ph¸p vµ chÕ ®é PK cïng tån t¹i).
=>Nh÷ng t©m hån Êy khao kh¸t tho¸t li khái cuéc sèng ch¸n ng¸n nµy:
 Giã giã m­a m­a ®· ch¸n phÌo
 Sù ®êi nghÜ ®Õn l¹i buån teo
cña ®Êt n­íc, cña DT vµ nçi c« ®¬n tuyÖt väng bÕ t¾c cña c¸ nh©n m×nh:
 Hai m­¬i n¨m lÎ hoµi c¬m ¸o
 Mµ ®Õn b©y giê cã thÕ th«i
2. Hai c©u thùc
 Cung quÕ ®· ai ngåi ®ã chöa?
 Cµnh ®a xin chÞ nh¾c lªn ch¬i.
- Muèn ®­îc lªn cung tr¨ng- chèn thÇn tiªn thanh cao
-> Muèn xa l¸nh, tho¸t khái cuéc sèng n¬i trÇn thÕ.
- Giäng th¬: tù nhiªn nh­ 1 c©u hái, nh­ 1 lêi cÇu xin.
=> Tho¸t li b»ng méng t­ëng.
3. Hai c©u luËn:
 Cã bÇu cã b¹n can chi tñi
 Cïng giã cïng m©y thÕ míi vui
- Muèn cã bÇu b¹n, thÝch ®­îc ngao du
=> Muèn t×m ng­êi tri ©m tri kØ ®Ó gi¶i to¶, chia sÎ nh÷ng buån sÇu, u uÊt.
4. Hai c©u kÕt:
Råi cø mçi n¨m r»m th¸ng t¸m
Tùa nhau tr«ng xuèng thÕ gian c­êi.
- C­êi: + ®­îm chót mØa mai
 +®é l­îng
 + thÝch thó
=> T©m sù cña T¶n §µ Èn chøa lßng yªu n­íc.
V/ Tæng kÕt:
1. NghÖ thuËt:
- ThÓ th¬ STLB.
- Sö dông h/a ­íc lÖ, t­îng tr­ng nh cã søc truyÒn c¶m m¹nh mÏ.
- C¶m xóc ch©n thµnh, m·nh liÖt cã søc gîi.
2. NghÖ thuËt:
* Ghi nhí: (SGK-157)
* LuyÖn tËp:
 Bµi tËp 1
PhÐp ®èi:
- C©u 3 vµ c©u 4
- C©u 5 vµ c©u 6
Bµi tËp 2
* Bµi th¬ “Qua ®Ìo Ngang”: Tuy chÊt chøa t©m tr¹ng nh­ng giäng th¬ mùc th­íc, ®oan trang, ®¨ng ®èi, chØnh vÒ luËt.
* Bµi “Muèn lµm th»ng cuéi”: Giäng ®iÖu nhÑ nhµng, thanh tho¸t pha chót hãm hØnh, cã nÐt phãng tóng ng«ng nghªnh cña 1 hån th¬ l·ng m¹n ®Çu thÕ kØ XX.
4 Cñng cè:
GV nh¾c l¹i nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt
5. H­íng dÉn häc bµi:
- Häc thuéc lßng bµi th¬
- Häc thuéc ghi nhí.
- ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp TiÕng ViÖt
Ngµy so¹n: 17/11/2015
Ngày dạy 8A.............;8C
TiÕt 78:
 ¤n luyÖn TiÕng ViÖt
I/ môc tiªu bµi häc:
 Gióp häc sinh:
1.Kiến thức:
- N¾m ®­îc c¸c kiÕn thøc vÒ tõ vùng vµ ng÷ ph¸p TiÕng ViÖt ®· häc trong häc k× I
2.Kĩ năng.
- RÌn kÜ n¨ng sö dông TiÕng VÖt trong nãi, viÕt vµ cã ý thøc cñng cè, tÝch hîp ngang víi phÇn V¨n vµ TËp lµm v¨n.
3. Thái độ: Cã th¸i ®é tr©n träng, yªu quý TV.
II/ chuÈn bÞ:
 1. Gi¸o viªn:
 Tham kh¶o tµi liÖu, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc.
 Tr¶ lêi c©u hái vµ lµm c¸c bµi tËp trong SGK
 2. Häc sinh:
 Tr¶ lêi c¸c c©u hái,lµm bµi tËp vµo vë so¹n.
III/ c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc
 1. æn ®Þnh líp.
 2. KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS
 3. Bµi míi:
 Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi:
 Trong ch­¬ng tr×nh TiÕng ViÖt ®· häc ë häc k× I- Líp 8, chóng ta ®· ®­îc t×m hiÓu c¶ kiÕn thøc vÒ phÇn tõ vùng còng nh­ phÇn ng÷ ph¸p. Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hÖ thèng hãa kiÕn thøc vµ vËn dông kiÕn thøc ®· häc vµo mét sè t×nh huèng, bµi tËp thùc hµnh cô thÓ 
 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
 Néi dung
 Ho¹t ®éng 2: 
? ThÕ nµo lµ tõ cã nghÜa réng vµ tõ cã nghÜa hÑp? Cho vÝ dô?
? Mét tõ võa cã nghÜa réng võa cã nghÜa hÑp lµ nh­ thÕ nµo? H·y gi¶i thÝch?
? TÝnh chÊt réng hÑp cña nghÜa tõ ng÷ lµ t­¬ng ®èi hay tuyÖt ®èi? T¹i sao?
-> ChØ lµ t­¬ng ®èi v× nã phô thuéc vµo ph¹m vi nghÜa cña tõ ng÷ nµy so víi tõ ng÷ #.
GV: C¸c tõ ng÷ th­êng gÆp trong mèi quan hÖ so s¸nh vÒ ph¹m vi nghÜa chØ tån t¹i trong tõng v¨n c¶nh. Do ®ã tÝnh chÊt réng – hÑp cña chóng chØ lµ t­¬ng ®èi.
? ThÕ nµo lµ tr­êng tõ vùng? Cho VD?
? Ph©n biÖt cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõng÷ víi tr­êng tõ vùng? ChoVD?
-> CÊp ®é kqu¸t cña nghÜa tõ ng÷ nãi vÒ mèi quan hÖ bao hµm nhau gi÷a c¸c tõ ng÷ cïng lo¹i.
 VD: Thùc vËt (DT) bao hµm: C©y, cá, hoa (DT) vµ C©y, cá, hoa l¹i bao hµm: C©y dõa, cá gµ, hoa mai(DT).
-> Tr­êng TV lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt 1 nÐt chung vÒ nghÜa nh­ng c¸c tõ trong tr­êng TV cã thÓ kh¸c nhau vÒ tõ lo¹i.
 VD: Tr­êng TV “Ng­êi”:
 + Chøc vô cña ng­êi: Gi¸m ®èc, hiÖu tr­ëng, chñ tÞch (DT)
+ PhÈm chÊt trÝ tuÖ cña ng­êi: Th«ng minh, s¸ng suèt, ngu ®Çn.(TÝnh tõ).
? ThÕ nµo lµ tõ t­îng h×nh? Cho vÝ dô?
? ThÕ nµo lµ tõ t­îng thanh? Cho VD?
? ThÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph­¬ng? Cho VD?
? ThÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· héi? Cho VD? 
? ThÕ nµo lµ nãi qu¸? 
-> Lµ bp tu tõ phãng ®¹i quy m«, møc ®é, tÝnh chÊt cña svËt, ht­îng ®c miªu t¶ nh»m nhÊn m¹nh, g©y Ên t­îng, t¨ng søc b.c¶m.
? ThÕ nµo lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh?
Lµ bp dïng c¸ch diÔn ®¹t tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn, tr¸nh g©y c¶m gi¸c qu¸ ®au buån, ghª sî , nÆng nÒ hoÆc tr¸nh th« tôc, thiÕu lsù
 Ho¹t ®éng 3:
- Gäi HS ®äc yªu cÇu vµ lµm bµi.
? h·y gi¶ thÝch nh÷ng tõ ng÷ cã nghÜa hÑp trong s¬ ®å trªn?
? T×m trong ca dao c¸c bµi cã sö dông biÖn ph¸p tu tõ nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh?
? ViÕt 2 c©u trong ®ã cã sö dông tõ t­îng h×nh vµ tõ t­îng thanh?
 Ho¹t ®éng 4:
? Trî tõ lµ g×? Cho vÝ dô?
? Th¸n tõ lµ g×? Cho vÝ dô?
?T×nh th¸i tõ lµ g×? Cho vÝ dô?
? Cã ®­îc sö dông t×nh th¸i tõ mét c¸ch tïy tiÖn kh«ng? T¹i sao?
-> Kh«ng ®­îc sd tuú tiÖn (v× nã cßn liªn quan ®Õn s¾c th¸i t×nh c¶m) nªn ph¶i chó ý ®Õn thø bËc, tuæi t¸c, quan hÖ XH vµ t×nh c¶m.
? C©u ghÐp cã cÊu t¹o nh­ thÕ nµo? Cho VD? 
? Cã nh÷ng ph­¬ng tiÖn nµo ®Ó nèi c¸c vÕ trong c©u ghÐp?
-> Dïng tõ ng÷: qht, cÆp qht, chØ tõ, ®¹i tõ
 Dïng dÊu c©u: phÈy, hai chÊm, chÊm phÈy.
? C¸c vÕ trong c©u ghÐp cã thÓ cã nh÷ng mèi quan hÖ ý nghÜa nh­ thÕ nµo? Nªu mét sè mèi quan hÖ mµ em biÕt?
 Ho¹t ®éng 5:
? §Æt c©u cã sö dông trî tõ, th¸n tõ, t×nh th¸i tõ?
- Gäi HS ®äc yªu cÇu vµ néi dung ®o¹n trÝch.
- HS lµm viÖc c¸ nh©n vµ nªu kÕt qu¶.
- Gäi HS ®äc yªu cÇu.
- GV h­íng dÉn l¹i.
- Hs lµm bµi vµ nªu kÕt qu¶.
I/ Tõ vùng
1. LÝ thuyÕt:
a. CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷
b. Tr­êng tõ vùng
c. Tõ t­îng h×nh, tõ t­îng thanh
d. Tõ ng÷ ®Þa ph­¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi
e. Nãi qu¸, nãi gi¶m nãi tr¸nh.
2. Thùc hµnh:
a. 
 TruyÖn DG
TruyÒn thuyÕt
 Cæ
 tÝch
Ngô ng«n
TruyÖn c­êi
b. 
+ Bao giê tr¹ch ®Î ngän ®a
 S¸o ®Î d­íi n­íc th× ta lÊy m×nh.
-> Nãi qu¸=> Kh¼ng ®Þnh kh«ng bao giê cã chuyÖn nh­ vËy x¶y ra.
+ Giã ®­a c©y c¶i vÒ trêi 
Rau r¨m ë l¹i chÞu lêi ®¾ng cay
-> Nãi gi¶m nãi tr¸nh=> Tr¸nh g©y c¶m gi¸c ®au buån.
c. 
+ C«n S¬n suèi ch¶y r× rÇm
Ta nghe nh­ tiÕng ®µn cÇm bªn tai
-> T­îng thanh
+ Lom khom d­íi nói tiÒu vµi chó
 L¸c ®¸c bªn s«ng chî mÊy nhµ
-> T­îng h×nh
II/ Ng÷ ph¸p:
1. LÝ thuyÕt:
a. Trî tõ
-> Lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm trong c©u cã t¸c dông nhÊn m¹nh hoÆc biÓu thÞ th¸i ®é ®¸nh gi¸ sù vËt sù viÖc ®­îc nãi trong c©u
b. Th¸n tõ
-> Lµ nh÷ng tõ dïng lµm dÊu hiÖu béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc, th¸i ®é cña ng­êi nãi hoÆc biÓu thÞ t/c¶m, c/xóc.
c. T×nh th¸i tõ
-> Lµ nh÷ng tõ ®­îc thªm vµo c©u ®Ó cÊu t¹o c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, c¶m th¸n hoÆc béc lé s¾c th¸i t/c¶m cña ng­êi nãi.
d. C©u ghÐp
2. Thùc hµnh:
a. §Æt c©u:
+ A! MÑ ®· vÒ! Nh­ng mµ mÑ mua cho con mçi hai chiÕc bót th«i µ?
+ Anh lµm bÈn s¸ch cña t«i µ?
- Kh«ng!
- Anh ®õng chèi n÷a. ChÝnh anh h«m qua m­în t«i quyÓn s¸ch nµy, lóc Êy b×a cña nã cßn tr¾ng nguyªn.
b. C©u 1 lµ c©u ghÐp
- NÕu t¸ch ra: còng ®­îc. Nh­ng t¸ch ra thµnh 3 c©u ®¬n nh­ vËy, mèi liªn hÖ, sù liªn tôc cña 3 sù vËt d­¬ng nh­ kh«ng ®­îc thÓ hiÖn râ b»ng khi gép thµnh 3 vÕ cña 1 c©u ghÐp.
c. C©u 1: Lµ c©u ghÐp.
 (Nèi b»ng qht “còng nh­”)
C©u 3: Lµ c©u ghÐp.
 (Nèi b»ng qht “bëi v×”)
4. Cñng cè: GV hÖ thèng néi dung bµi
5. H­íng dÉn häc bµi:
 - §äc l¹i c¸c bµi häc cã liªn quan
 - Häc theo qu¸ tr×nh «n tËp
 - Häc thuéc c¸c kh¸i niÖm, lÊy thªm vÝ dô minh ho¹
 - ChuÈn bÞ dµn ý ®Ó tiÕt sau tr¶ bµi TLV sè 3.
 **************************************
Ngµy so¹n: 17/11/2015
Ngày dạy 8A.............;8C
TiÕt 79:
Tr¶ bµi TËp lµm v¨n sè 3
I/ môc tiªu bµi häc:
 Gióp häc sinh:
 1. Kiến thức: - Cñng cè l¹i kiÕn thøc vÒ kiÓu bµi thuyÕt minh vÒ mét thø ®å dïng.
 2. Kĩ năng: -ThÊy ®­îc ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm cña bµi lµm tõ ®ã cã ý thøc söa ch÷a, bæ sung vµ häc hái tri thøc.
 3. Thái độ:- RÌn kÜ n¨ng diÔn ®¹t, dïng tõ ®Æt c©u chÝnh x¸c.
II/ chuÈn bÞ:
 1. Gi¸o viªn:
 ChÊm, ch÷a bµi, ph©n lo¹i bµi kiÓm tra. 
 NhËn xÐt, thèng kª ­u, nh­îc ®iÓm. 
 2. Häc sinh:
 ¤n l¹i lÝ thuyÕt
 X©y dùng dµn ý chi tiÕt cho ®Ò bµi TLV
III/ c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc
 1. æn ®Þnh líp.
 2. KiÓm tra bµi cò:
 3. Bµi míi:
GV nªu môc tiªu tiÕt häc ®Ó Hs n¾m ®­îc néi dung.
 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
 Néi dung
Ho¹t ®éng 1: 
* GV yªu cÇu HS ®äc ®Ò bµi 
? Em h·y x¸c ®Þnh thÓ lo¹i, ®èi t­îng vµ yªu cÇu cña ®Ò bµi?
? Víi ®Ò bµi nµy, phÇn më bµi em sÏ viÕt nh­ thÕ nµo?
? PhÇn th©n bµi sÏ cã nh÷ng ý nµo? C¸ch triÓn khai c¸c ý ®ã?
? KÕt luËn em sÏ viÕt nh­ thÕ nµo?
 Ho¹t ®éng 2:
.
- C©y bót nªu lªn nhiÒu c«ng dông
 -> C©y bót cã rÊt nhiÒu c«ng dông
- Lß xo gióp ngßi bót thß ra thôt vµo
 ->Lß xo vµ bé phËn bÊm gióp ngßi bót ®­îc ®Èy xuèng khi viÕt vµ bËt lªn khi kh«ng cßn sö dông n÷a.
- C©y bót ®em l¹i kinh tÕ cao -> Thu nhËp 
- Nguyªn t¾c ho¹t ®éng -> Nguyªn lÝ
- GV: Nªu c¸c tõ viÕt sai:
 Giuét bót, ch¬n, ...
- Gäi HS nªu c¸ch viÕt ®óng.
 Ho¹t ®éng 3:
- §äc mÉu bµi lµm tèt
- GV tr¶ bµi cho HS 
- Gäi ®iÓm, ghi ®iÓm vµo sæ.
I/ X¸c lËp yªu cÇu cña ®Ò bµi
1.§Ò bµi:
2. Yªu cÇu:
- KiÓu bµi: ThuyÕt minh vÒ 1 thø ®å dïng.(®å vËt)
- §èi t­îng: C©y bót m¸y 
- Yªu cÇu: Cung cÊp cho ng­êi ®äc: CÊu t¹o, nguyªn lÝ ho¹t ®éng, c«ng dông, c¸ch sö dông vµ b¶o qu¶n.
3. Dµn ý: ®· nªu trong tiÕt kiÓm tra.
II/ NhËn xÐt:
1. ¦u ®iÓm.
a. H×nh thøc
+ Mét sè em tr×nh bµy rÊt s¹ch ®Ñp.
+ Bè côc râ rµng
+ Kh«ng sai chÝnh t¶
b. Néi dung
+ N¾m ch¾c yªu cÇu, ®èi t­îng thuyÕt minh
+ BiÕt sö dông mét sè ph­¬ng ph¸p thuyÕt minh phæ biÕn.
+ Tri thøc ®­îc cung cÊp kh¸ ®Çy ®ñ
2. H¹n chÕ:
a. VÒ h×nh thøc: 
+ NhiÒu bµi tr×nh bµy bÈn, g¹ch xo¸ nhiÒu.
+ Ch÷ viÕt xÊu, khã ®äc.
+ Bè côc ch­a râ rµng
b. VÒ néi dung
+ DiÔn ®¹t cßn lñng cñng, c¸c phÇn, ®o¹n ch­a râ rµng.
+ Dïng tõ ch­a chÝnh x¸c
+ C©u dµi, ch­a sö dông dÊu c©u
+ Cung cÊp tri thøc cßn s¬ sµi hêi hît , thiÕu chÝnh x¸c 
+ Lçi chÝnh t¶, , viÕt t¾t nhiÒu
III. Tr¶ bµi, gäi ®iÓm:
4. Cñng cè:
Yªu cÇu HS nh¾c l¹i dµn ý cña kiÓu bµi thuyÕt minh vÒ 1 ®å dïng.
5.H­íng dÉn häc bµi:
- Rót kinh nghiÖm tõ bµi cña m×nh vµ cña c¸c b¹n
- Bæ sung, söa ch÷a vµ viÕt l¹i bµi viÕt vµo vë bµi tËp.
- So¹n bµi: ¤ng ®å.
Ngµy so¹n: 17/11/2015
Ngày dạy 8A.............;8C
TiÕt 80 : TCV 
 Ôn tËp các bài thơ yêu nước đầu thế kỉ 20
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1. Kiến thức: - Học sinh ôn lại đặc điểm nội dung và nghệ thuật của các bài thơ yêu nước đầu thế kỉ 20
2. Kĩ năng : - Rèn kĩ năng hợp tác , trình bày quan điểm ...
II.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ: kiểm tra trong giờ 
3. Bài mới
Néi dung.
Bài Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c
 §Ëp ®¸ ë C«n L«n
1. Hoµn c¶nh c¶m høng cña 2 tp.
- Nhµ tï ®Õ quèc, thùc d©n giam cÇm nh÷ng chiÕn sÜ ho¹t ®éng CM:
 + PBC bÞ giam ë Qu¶ng Ch©u (Q§ - TQ).
 + PCT bÞ ®µy ra C«n §¶o.
- Trong hoµn c¶nh bÞ giam cÇm, nh÷ng nhµ yªu n­íc lu«n béc lé t©m hån qua th¬, nãi lªn chÝ h­íng, thÓ hiÖn t­ thÕ hiªn ngang kh«ng khuÊt phôc tr­íc c­êng quyÒn.
 2. KhÝ ph¸ch ng­êi anh hïng.
- KhÝ ph¸ch hiªn ngang: lµm th¬ lµ lËp ng«n, lËp chÝ ®Ó th¸ch thøc mét c¸ch ng¹o nghÔ víi c¶nh tï:
“VÉn lµ hµo kiÖt vÉn phong l­u
Ch¹y mái ch©n th× h·y ë tï”.
 (Vµo nhµ ngôc Q§ c¶m t¸c)
“Lµm trai ®øng gi÷a ®Êt C«n L«n
 Lõng lÉy lµm cho lë nói non”
 (§Ëp ®¸ ë C«n L«n)
- Nhµ tï ®Õ quèc trë thµnh tr­êng häc rÌn luyÖn ý chÝ cña ng­êi CM:
“X¸ch bóa ®¸nh tan n¨m b¶y ®èng
Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn”
- ChÝ anh hïng dêi non lÊp bÓ, dï thÊt thÕ nh­ng vÉn kh«ng chÞu cói ®Çu, s½n sµng chÊp nhËn mäi hiÓm nguy v× viÖc lín:
“Bña tay «m chÆt bå kinh tÕ
Më c­êi tan cuéc o¸n thï”
 (Vµo nhµ ngôc Q§ c¶m t¸c)
“Th¸ng ngµy bao qu¶n th©n sµnh sái
M­a n¾ng cµng bÒn d¹ s¾t son”
 (§Ëp ®¸ ë C«n L«n)
=> VÎ ®Ñp cña tÊm lßng son s¾t, tinh thÇn l¹c quan cña ng­êi tï CM.
- T×nh c¶m lu«n h­íng vÒ ®Êt n­íc cao c¶ vµ ch©n thµnh. Nh÷ng bËn rén t©m t­ g¾n liÒn víi vËn n­íc v­ît ra khái sù lo toan sèng chÕt cña b¶n th©n:
“Th©n Êy h·y cßn, cßn sù nghiÖp
Bao nhiªu nguy hiÓm sî g× ®©u”
Hay:
“Nh÷ng kÎ v¸ trêi khi lì b­íc
Gian nan chi kÓ viÖc con con”
ý th¬ béc lé tÇm vãc cao c¶, vÜ ®¹i cña t©m hån.
Giäng th¬ hµo hïng, khÈu khÝ ngang tµng -> t­ thÕ hiªn ngang lÉm liÖt cña ng­êi anh hïng, t­ thÕ cao ®Ñp s¸nh víi trêi ®Êt.
Bµi tËp: H×nh ¶nh ng­êi anh hïng cøu n­íc hiªn ngang lÉm liÖt qua bµi th¬ “§Ëp ®¸ ë C«n L«n” (Phan Ch©u Trinh).
Bµi vÒ nhµ: Ph©n tÝch vµ ph¸t biÓu c¶m nhËn vÒ khÝ ph¸ch kiªn c­êng cña c¸c chÝ sÜ yªu n­íc ®Çu thÕ kØ XX qua 2 t¸c phÈm: “Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c” (PBC) vµ “§Ëp ®¸ ë C«n L«n” (PCT).
Dµn ý:
a. MB: - S¬ l­îc vÒ v¨n th¬ yªu n­íc ®Çu thÕ kØ XX vµ 2 nhµ chÝ sÜ yªu n­íc PBC vµ PCT.
 - Giíi thiÖu 2 bµi th¬ cña 2 nhµ th¬, sù thÓ hiÖn khÝ ph¸ch vµ t©m hån cña nh÷ng ng­êi yªu n­íc.
b. Th©n bµi:
- Tæng: + Th¬ trong tï lµ 1 hiÖn t­îng ®Æc biÖt cña v¨n häc ViÖt Nam tõ ®Çu thÕ kØ