Giúp học sinh
- Thấy được những vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh - Sự kết hợp hài hòa giữa phẩm chất dân tộc và tính nhân loại trong tiếp nhận văn hóa, giữa bình dị và vĩ đại trong nếp sống – để càng thêm kính yêu Bác , tự nguyện học tập theo gương Bác.
- Nắm được các phương châm hội thoại về lượng và về chất để vận dụng trong giao tiếp.
- Biết sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh.
: Gi÷ bÝ mËt tuyÖt ®èi - TuyÖt t¸c: T¸c phÈm nghÖ thuËt tuyÖt mÜ. - TuyÖt trÇn: NhÊt trªn ®êi kh«ng cã g× s¸nh b»ng b. - §ång ©m: Cã nh÷ng ©m thanh gièng nhau - §ång bµo: Nh÷ng ngêi sinh ra trong cïng bµo thai (T2 LLQ) cïng huyÕt thèng, nßi gièng - §ång bé: C¸c bé phËn h÷u quan phèi hîp víi nhau nhÞp nhµng. - §ång chÝ: Cïng chÝ híng, cïng chung lÝ tëng. - §ång d¹ng: Cã cïng mét d¹ng nh nhau - §ång khëi: Cïng vïng dËy trong cïng mét thêi ®iÓm - §ång m«n: Cïng häc mét thÇy, 1 m«n ph¸i - §ång niªn: Cïng mét tuæi (®ång tuÕ) - §ång sù: Nh÷ng ngêi lµm viÖc cïng nhau - §ång Êu: TrÎ em cßn nhá - §ång dao: Lêi h¸t d©n gian cña trÎ em - §ång tho¹i: TruyÖn viÕt cho trÎ em 3.Bµi tËp 3: Söa lçi dïng tõ trong c©u a. Thay im lÆng = yªn tÜnh, v¾ng vÎ b. Thay thµnh lËp = thiÕt lËp c. Thay c¶m xóc = c¶m ®éng, xóc ®éng d. Thay dù ®o¸n = pháng ®o¸n, íc ®o¸n 4. Cñng cè 5/ Híng dÉn vÒ nhµ: 1. Häc thuéc ghi nhí 2. Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i. 3. TiÕt sau mang vë lµm bµi tËp lµm v¨n sè 2. V. Rót kinh nghiÖm. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ____________________________ Ngµy so¹n : Ngày giảng : TiÕt 34,35 ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 - v¨n tù sù I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. KiÕn thøc : H/s biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó viÕt mét bµi v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶ c¶nh vËt, con ngêi. 2. KÜ n¨ng : RÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ng diÔn ®¹t, tr×nh bµy, nhÊt lµ kÜ n¨ng sö dông tõ ng÷ ®· ®îc rÌn luyÖn ë bµi trau dåi vèn tõ. 3. Th¸i ®é : §éc lËp hoµn thiÖn bµi v¨n. II. ChuÈn bÞ: - 2 b¶ng phô III. Ph¬ng ph¸p :-Tæ chøc ho¹t ®«ng c¸ nh©n . IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y- giáo dục : 1. æn ®Þnh 2. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ cña h/s 3. Bµi míi Ma trận §Ò bµi Tëng tîng sau 20 n¨m, vµo mét ngµy hÌ, em vÒ th¨m l¹i trêng cò. H·y viÕt th cho b¹n häc håi Êy kÓ l¹i buæi th¨m trêng ®Çy xóc ®éng ®ã. I. Yªu cÇu: 1- Bµi viÕt bè côc râ rµng 3 phÇn më bµi, th©n bµi, kÕt bµi. D¹ng viÕt th - Lµm ®óng kiÓu bµi v¨n tù sù (tëng tîng) Sau 20 n¨m vÒ th¨m trêng cò - KiÕn thøc tù sù (nh©n vËt, sù viÖc) + h×nh thøc bøc th - Lêi v¨n râ rµng gi¶n dÞ, trong s¸ng, biÓu c¶m - KÕt hîp yÕu tè miªu t¶ (t¶ ngêi, t¶ c¶nh) - Ng«i kÓ thø nhÊt 2- Dµn ý chung: a. Më bµi: - PhÇn ®Çu bøc th. - Giíi thiÖu ngµy vÒ th¨m trêng b. Th©n bµi : - 20 n¨m xa trêng - nhiÒu thay ®æi. - C¶nh cò, thÇy xa, trêng líp ®æi thay nhiÒu - T×nh c¶m cña t«i sau khi th¨m trêng - GÆp c« gi¸o chñ nhiÖm n¨m xa nay ®· giµ - Trß chuyÖn cïng c©y phîng vÜ, th¨m l¹i líp häc n¨m xa c. KÕt bµi: - C¶m xóc cña nh©n vËt t«i sau ngµy vÒ th¨m KÕt thóc bøc th: chóc, th¨m, chµo. II. BiÓu ®iÓm 1. Bè côc râ rµng 3 phÇn : §óng h×nh thøc bøc th (1®) 2. PhÇn më bµi: lêi v¨n ng¾n gän, hÊp dÉn, xóc ®éng (1®) 3. PhÇn th©n bµi: nªu ®ñ ý, lêi v¨n ng¾n gän, trong s¸ng, gi¶n dÞ, dÔ hiÓu, biÓu c¶m, Ýt sai lçi chÝnh t¶ (6®) 4. PhÇn kÕt bµi: ®óng yªu cÇu, t×nh c¶m, bµi häc (1®) 5. Ch÷ viÕt s¹ch, ®Ñp, sai Ýt lçi chÝnh t¶ (1®) Tæng: 10 ®iÓm - Gi¸o viªn theo dâi häc sinh lµm bµi - Yªu cÇu c¸c em ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý ra giÊy nh¸p, viÕt bµi theo dµn ý cña m×nh - Thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi cña h/s 4. Híng dÉn vÒ nhµ: 1. ¤n tËp kÜ lÝ thuyÕt v¨n tù sù 2. TËp viÕt c¸c ®o¹n v¨n cã kÕt hîp yÕu tè miªu t¶ 3. ChuÈn bÞ bµi : Lôc V©n Tiªn có KiÒu NguyÖt Nga. V. Rót kinh nghiÖm. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 36,37 Ngµy so¹n : G : Lôc v©n tiªn cøu kiÒu nguyÖt nga (TrÝch " Lôc V©n Tiªn,, - NguyÔn §×nh ChiÓu) I. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp HS 1. KiÕn thøc: - Những hiểu biết sơ lược về Nguyễn Đình Chiểu. - Những hiểu biết bước đầu về cèt truyÖn , nhân vật, chủ đề và giá trị của tác phẩm Lục Vân Tiên. 2. KÜ n¨ng: - §äc, ph©n tÝch, t×m hiÓu ®o¹n trÝch thơ. - Cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng nhân vật lí tưởng theo quan niệm đạo dức mà Nguyễn Đình Chiểu đã khắc họa trong đoạn trích. - Nhận diện và hiểu được tác dụng của các từ địa phương Nam Bộ được sử dụng trong đoạn trích. - Kĩ năng sống: Kĩ năng giao tiếp, kĩ năng lắng nghe tích cực 3. Th¸i ®é: Chñ ®éng, tÝch cùc, yªu mÕn, c¶m phôc nh©n vËt LVT II. ChuÈn bÞ: - Tranh NguyÔn §×nh ChiÓu, Tranh Lôc Lôc V©n Tiªn III. Ph¬ng ph¸p : - ThuyÕt tr×nh, ®µm tho¹i – vÊn ®¸p - ph©n tÝch, g¶ng- b×nh -Tæ chøc ho¹t ®«ng nhãm.... IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1.æn ®Þnh. 2. KiÓm tra: ? §äc thuéc lßng ®o¹n trÝch " M· Gi¸m sinh mua KiÒu "?B¶n chÊt MGS ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ miªu t¶ trong ®o¹n trÝch nh thÕ nµo? 3. Bµi míi. ?H·y nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ NguyÔn §×nh ChiÓu? ?Nh÷ng t¸c phÈm chÝnh cña NguyÔn §×nh ChiÓu? Lôc V©n Tiªn, D¬ng Tö, ch¹y giÆc, V¨n tÕ nghÜa sÜ cÇn giuéc, Ng tiÒu vÊn ®¸p ý thiªng. ?Tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c phÈm Lôc V©n Tiªn? ?Hoµn c¶nh ra ®êi cña truyÖn Lôc V©n Tiªn, ®Æc ®iÓm, thÓ lo¹i. ?Em h·y ®äc phÇn ch÷ in nhá vµ tãm t¾t thËt ng¾n gän truyÖn Lôc V©n Tiªn? ?Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm? ?Nªu vÞ trÝ ®o¹n trÝch häc? ?G/v híng dÉn ®äc: §äc râ rµng, chó ý nh÷ng chi tiÕt kÓ vÒ hµnh ®éng cña Van Tiªn th× ®äc quyÕt liÖt, th¸i ®é cña V©n Tiªn Víi KiÒu NguyÖt Nga ®äc giäng ©n cÇn. G/v ®äc mÉu, gäi h/s ®äc ?Gi¶i thÝch mét sè tõ :hå ®å, lÉy lõng, khuª m«n? ?Néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch? TiÕt 2 ?§äc ®o¹n th¬:V©n Tiªn ghÐ l¹i th©n vong,,? G/v Lôc V©n Tiªn vèn lµ mét chµng trai 16 tuæi, võa rêi trêng häc bíc vµo ®êi, lßng ®Çy h¨m hë, muèn lËp c«ng danh, cøu ngêi gióp ®êi. ?Trong ®o¹n më ®Çu Lôc V©n Tiªn ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo vÒ th¸i ®é, lêi nãi, hµnh ®éng ? ?NÐt ®Ñp trong tÝnh c¸ch cña V©n Tiªn lµ g×? , chµng chØ cã mét m×nh l¹i tay kh«ng trong khi bän cíp ®«ng ngêi, g¬m gi¸o ®ñ ®Çy, thanh thÕ lõng lÉy. ThÕ mµ V©n Tiªn kh«ng mét chót do dù , tÝnh to¸n thiÖt h¬n x«ng vµo chiÕn ®Êu, ®¸nh tan tan bän cíp. - V©n Tiªn lµ ngêi anh hïng cã tµi n¨ng vµ tÊm lßng v× nghÜa. Chµng v× nghÜa mµ quªn m×nh kh«ng sî hiÓm nguy gi÷a ®êng dÉu thÊy bÊt b»ng mµ tha,, Hµnh ®éng nghÜa hiÖp cña V©n Tiªn ThËt cao ®Ñp : diÖt trõ c¸i ¸c ®em l¹i cuéc sèng yªn b×nh cho mäi ngêi, bªnh vùc kÎ yÕu. ?§äc tiÕp: DÑp råi...anh hïng ?Th¸i ®é cña V©n Tiªn ®«Ý víi hai c« g¸i? Qua ®ã em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ V©n Tiªn? - Hái : ai than khãc ë trong xe nµy? V©n Tiªn nghe nãi ®éng lßng ?Chó ý c©u th¬: V©n tiªn nghe nãi liÒn cêi..anh hïng - V©n tiªn nghe nãi liÒn cêi - Lµm ¬n kh«ng ph¶i tr«ng mong ngêi tr¶ ¬n. Bëi thÊy viÖc nghÜa mµ kh«ng lµm th× kh«ng ph¶i lµ ngêi anh hïng. - Coi viÖc lµm v× nghÜa lµ mét bæn phËn tr¸ch nhiÖm chø kh«ng ph¶i lµ mét c«ng tr¹ng. ChÝnh v× thÕ chµng kh«ng muèn nhËn c¸i l¹y t¹ ¬n cña hai c« g¸i, tõ chèi lêi mêi vÒ th¨m nhµ cña NguyÖt Nga ®Ó cha nµng ®Òn ®¸p. ?DiÔn xu«i l¹i nh÷ng ®iÒu V©n Tiªn tr¶ lêi NguyÖt Nga? ?C©u tr¶ lêi cña V©n Tiªn gióp cho em hiÓu vÒ chµng nh thÕ nµo? ?Qua nh©n vËt V©n Tiªn em thÊy t¸c gi¶ muèn göi g¾m ®iÒu g×? ?§äc tiÕp ®o¹n trÝch? ?NguyÖt Nga ®· ®¸p l¹i lêi hái han ©n cÇn cña V©n Tiªn nh thÕ nµo? ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi ®¸p Êy? - Tr×nh bµy vÊn ®Ò râ rµng khóc triÕt, võa ®¸p øng ®Çy ®ñ nh÷ng ®iÒu Lôc V©n Tiªn th¨m hái võa thÓ hiÖn ch©n thµnh niÒm c¶m kÝch, xóc ®éng cña m×nh. ?C¸ch xng h«, nãi n¨ng c xö cña NguyÖt Nga cã g× ®¸ng chó ý? - Xng h«: tríc xe qu©n tö Xin cho tiÖn thiÕp - Nãi n¨ng: chót t«i liÔu yÕu ®µo th¬ - C xö: lµm con ®©u d¸m c·i cha LÊy chi cho phØ tÊm lßng cïng ng¬i ?TÝnh c¸ch cña NguyÖt Nga béc lé qua ®ã nh thÕ nµo? ?Suy nghÜ, t×nh c¶m cña em ®èi víi NguyÖt Nga? ?Kh¸i qu¸t l¹i néi dung, nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch? ?H/s ®äc ghi nhí sgk? I. Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶: NguyÔn §×nh ChiÓu (1822 - 1888) Quª mÑ:T©nThíi - Gia §Þnh (TPHCM) Quª cha: Phong §iÒn- Thõa Thiªn HuÕ §ç tó tµi n¨m 1843 (21 tuæi) 1849 bÞ mï. - D¹y häc, lµm thuèc ch÷a bÖnh cho nh©n d©n - TÝch cùc tham gia kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. - Lµ nhµ th¬ lín cña d©n téc. 2. T¸c phÈm: * TruyÖn Lôc V©n Tiªn. - Lµ truyÖn th¬ n«m (®Ó kÓ h¬n lµ ®äc) dµi 2082 c©u th¬ lôc b¸t kÕt cÊu kiÓu ch¬ng håi vßng quanh diÔn biÕn cuéc ®êi nh©n vËt chÝnh. *Tãm t¾t: SGK *Gi¸ trÞ néi dung: - TruþÖn ®îc viÕt kÓ nh»m môc ®Ých truyÒn d¹y ®¹o lÝ lµm ngêi: ®¹o cha con, nghÜa vî chång, t×nh b¹n bÌ, lßng yªu th¬ng gióp ®ì con ngêi. TruyÖn còng ®Ò cao tinh thÇn nghÜa hiÖp s½n sµng cøu øng phß nguy thÓ hiÖn kh¸t väng cña nh©n d©n vÒ nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp cña cuéc ®êi. *Gi¸ rÞ nghÖ thuËt: - Sö dông ng«n ng÷ méc m¹c gi¶n dÞ, gÇn víi lêi ¨n tiÕng nãi cña nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ nh©n d©n nam bé. - kÕt cÊu gÇn víi cæ tÝch, t¹o nªn kÕt thóc cã hËu . - TruyÖn Lôc V©n Tiªn ®îc coi lµ truyÖn KiÒu cña nh©n d©n Nam bé. II.Đọc – Hiểu văn bản 1.VÞ trÝ ®o¹n trÝch - N»m ë phÇn ®Çu cña truyÖn 2. §äc - Chó thÝch. 3. Bè côc - §¹i ý - §o¹n trÝch kÓ l¹i viÖc Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga khái tay bän cíp. 4. Ph©n tÝch a.Nh©n vËt Lôc V©n Tiªn *§èi víi bän cíp - Lêi nãi: giËn d÷, v¹ch mÆt bän cíp , bí ®¶ng hung ®å, thãi hå ®å h¹i d©n - Hµnh ®éng: bÎ c©y lµm gËy, t¶ xung h÷u ®ét ->Hµnh ®éng quyÕt liÖt dòng c¶m. *§èi víi hai c« g¸i - ¢n cÇn hái han, t×m c¸ch an ñi , con ngêi giµu t×nh c¶m, cã th¸i ®é øng xö ®Ñp, biÕt ®éng viªn an ñi ngêi kh¸c khi gÆp ho¹n n¹n. ->H/a Lôc V©n Tiªn lµ h×nh ¶nh lÝ tëng mµ N§C göi g¾m niÒm tin vµ íc mong cña m×nh: thÊy viÖc ngghÜa th× lµm, diÖt trõ c¸i ¸c cøu ngêi ®em l¹i sù b×nh yªn cho cuéc sèng con ngêi. b. Nh©n vËt KiÒu NguyÖt Nga ->C« g¸i thïy mÞ nÕt na, cã häc thøc, biÕt c¸ch c xö lÔ nghi. ->b¨n kho¨n, ¸y n¸y t×m c¸ch ®Òn ¬n ngêi cøu m¹ng dï hiÓu r»ng ®Òn ®¸p bao nhiªu còng lµ cha ®ñ. - KiÒu NguyÖt Nga lµ c« g¸i khuª c¸c, thïy mÞ cã häc thøc vµ rÊt mùc ®»m th¾m, ©n t×nh. 5.Tæng kÕt a. Néi dung: b. NghÖ thuËt: c. Ghi nhí sgk III/ Luyện tập/ Về nhà. 4.Híng dÉn vÒ nhµ §äc thuéc ®o¹n trÝch So¹n bµi tiÕp theo. V. Rót kinh nghiÖm. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- _____________________________ Tiết: 38 Ngµy so¹n: G : Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù I. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp HS 1. KiÕn thøc: HiÓu ®îc vai trß cña miªu t¶ néi t©m vµ mèi quan hÖ gi÷a néi t©m víi ngo¹i h×nh trong khi kÓ chuyÖn. 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng kÕt hîp kÓ chuyÖn víi miªu t¶ néi t©m nh©n vËt khi viÕt bµi v¨n tù sù. - Kĩ năng sống: Lắng nghe tích cực, Kĩ năng ra quyết định... 3. Th¸i ®é: ý thøc, tÝch cùc II. ChuÈn bÞ: - B¶ng phô (2 chiÕc) III. Ph¬ng ph¸p : - ThuyÕt tr×nh, ®µm tho¹i – vÊn ®¸p, ph©n tÝch, gi¶ng -Tæ chøc ho¹t ®«ng nhãm.... IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh 2. KiÓm tra. ? KÕt hîp yÕu tè miªu t¶ trong VB tù sù cã t¸c dông g×? 3. Bµi míi. GV cho HS ®äc l¹i VB " KiÒu ë lÇu Ngng BÝch"Em h·y t×m nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ c¶nh vµ nh÷ng c©u th¬ t¶ t©m tr¹ng Thuý KiÒu? ?DÊu hiÖu nµo cho em biÕt ®iÒu ®ã? ?Miªu t¶ néi t©m cã t¸c dông ntn ®èi víi viÖc kh¾c ho¹ nh©n vËt trong VB tù sù? HS ®äc ®o¹n v¨n VD2 ? NhËn xÐt c¸ch miªu t¶ néi t©m nh©n vËt cña t¸c gi¶. ?VËy thÕ nµo lµ miªu t¶ néi t©m trong VB tù sù. Ngêi ta miªu t¶ néi t©m b»ng c¸ch nµo? ?Tõ ®ã em rót ra kÕt luËn g× vÒ c¸ch miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù? - Miªu t¶ néi t©m nh»m kh¾c häa ch©n dung tinh thÇn,, cña nh©n vËt, t¸i hiÖn l¹i nh÷ng tr¨n trë d»n vÆt , nh÷ng rung ®éng tinh vi trong t×nh c¶m, t tëng cña nh©n vËt. V× thÕ miªu t¶ néi t©m cã vai trß vµ t¸c dung rÊt to lín trong viÖc kh¾c häa ®Æc ®iÓm, tÝnh c¸ch nh©n vËt. ?§äc ghi nhí SGK? ( Về nhà thực hiện ) I. T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ néi t©m trong VB tù sù. 1. Khảo sát ngữ liệu/ (SGK) * T¶ c¶nh: - Tríc lÇu... bôi hång dÆm kia - Buån tr«ng...ghÕ ngåi * Miªu t¶ néi t©m. - Bªn trêi gãc bÓ... ngêi «m. Þ BiÕt ®îc lµ nhê c¸c dÊu hiÖu + Miªu t¶ bªn ngoµi quan s¸t ®îc (c¶nh tù nhiªn, con ngêi) + Miªu t¶ néi t©m tøc suy nghÜ cña KiÒu, vÒ th©n phËn c« ®¬n, b¬ v¬ n¬i ®Êt kh¸ch nghÜ vÒ cha mÑ chèn quª nhµ ai ch¨m sãc phông dìng lóc tuæi giµ. - Miªu t¶ néi t©m ® Kh¾c ho¹ ch©n dung tinh thÇn cña nh©n vËt. YÕu tè nµy kh«ng t¸i hiÖn ®îc b»ng miªu t¶ ngo¹i h×nh. * Ngo¹i h×nh: MÆt co róm, vÕt nh¨n x«, níc m¾t ch¶y, ®Èu ngÑo, miÖng mÕu. * Néi t©m: ®au khæ cïng cùc - Miªu t¶ néi t©m nh»m kh¾c häa “ch©n dung tinh thÇn,, cña nh©n vËt, t¸i hiÖn l¹i nh÷ng tr¨n trë d»n vÆt , nh÷ng rung ®éng tinh vi trong t×nh c¶m, t tëng cña nh©n vËt. 2. Ghi nhí (SGK trang 117) II.LuyÖn tËp Bµi tËp 1. ThuËt l¹i ®o¹n trÝch MGS mua KiÒu ( T 97) b»ng v¨n xu«i. Chó ý miªu t¶ néi t©m cña nµng KiÒu. * Sau khi KiÒu quyÕt ®Þnh b¸n m×nh chuéc cha, cã mét mô mèi ®· ®¸nh h¬i thÊy mã n hêi liÒn sèt s¾ng dÉn 1 g· ®µn «ng ®Õn nhµ V¬ng «ng. G· ®µn «ng Êy kho¶ng h¬n 40 tuæi, ¨n mÆc ch¶i chuèt tíi møc ®ám d¸ng Cø nh×n c¸ch ¨n mÆc cÇu k× cña g·, ngêi ta còng cã thÓ ®o¸n ®îc ®©y lµ mét g· ®µn «ng v« c«ng råi nghÒ hoÆc thuéc lo¹i ¨n ch¬i ®µng ®iÕm. Khi vµo nhµ V¬ng «ng, gia chñ cha kÞp mêi th× g· ®· ngåi tãt lªn ghÕ mét c¸i thËt ng¹o m¹n, xÊc xîc. §Õn khi chñ nhµ hái han trß chuyÖn th× g· béc lé râ ch©n tíng cña mét kÎ v« häc b»ng nh÷ng c©u tr¶ lêi céc lèc, trèng kh«ng. G· cã vÎ ®¾c chÝ ngåi gËt gï ng¾m nh×n mô mèi gië trß vÐn tãc, n¾n tay ®Ó kiÓm tra nµng KiÒu nh mét mãn hµng ngoµi chî. Råi cã vÎ ng ý g· b¾t ®Çu mét cuéc mÆc c¶ ®óng mét nßi con bu«n. Trong khi mô mèi vµ MGS dêng nh ®ang say víi mét cuéc mua b¸n th× nµng KiÒu ®¸ng th¬ng chÕt lÆng ®i trong nçi ®au ®ín, tñi nhôc ª chÒ. Nµng ®©u ngê cuéc ®êi m×nh l¹i ®Õn n«ng nçi nµy? Cuèi cïng th× cuéc mÆc c¶ còng ®Õn håi kÕt thóc. Chao «i, mét ngêi con g¸i tµi s¾c, ®oan trang, hiÕu th¶o nh nµng KiÒu mµ cuèi cïng chØ lµ mét mãn hµng ®îc ®a gi¸" v©ng ngoµi bèn tr¨m" th«i ? 4 . cñng cè : G khái quát lại bài. 5/ Híng dÉn vÒ nhµ - §äc thuéc ghi nhí - Lµm bµi tËp 2.3(SGK) - TiÕt sau: Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n. V. Rót kinh nghiÖm. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Tiết 39 Ngµy so¹n : G : ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng (phÇn v¨n) I. Môc tiªu cÇn ®¹t 1. KiÕn thøc : ThÊy ®îc vÎ ®Ñp k× thó, hÊp dÉn ®Õn say ngêi cña trêi bÓ H¹ Long qua nh÷ng ph¸t hiÖn vµ c¸ch thÓ hiÖn s¸ng t¹o ®éc ®¸o cña ChÕ Lan Viªn. 2. KÜ n¨ng : §äc, ph©n tÝch , c¶m nhËn t¸c phÈm th¬ viÕt vÒ quª h¬ng. 3. Th¸i ®é : Cã ý thøc vµ t×nh c¶m tr©n träng, tù hµo víi c¶nh quan næi tiÕng cña vïng má Qu¶ng Ninh. II. ChuÈn bÞ - GV : SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, gi¸o ¸n... - HS : Häc bµi, so¹n bµi... III. Ph¬ng ph¸p : - VÊn ®¸p, ph¸t hiÖn , ph©n tÝch, gi¶ng, b×nh, so s¸nh , ®èi chiÕu... - Ho¹t ®éng nhãm, ho¹t ®éng ®éc lËp.... IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc 1 / æn ®Þnh, tæ chøc : KTSS 2 / KiÓm tra : Sù chuÈn bÞ cña häc sinh 3 / Bµi míi Ho¹t ®éng cña thµy - trß Néi dung ? H·y giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ ChÕ Lan Viªn ? G : Gi¶ng theo phÇn chó thÝch *) / Sgk G : C¸c t¸c phÈm cña «ng : C¸c tËp th¬ : §iªu tµn( 1937), ¸nh s¸ng vµ phï sa( 1960), Hoa ngµy thêng - Chim b¸o b·o ( 1967 ), §èi tho¹i míi( 1973 ) ..... C¸c tËp TiÓu luËn phª b×nh : Vµo nghÒ( 1962), Phª b×nh v¨n häc( 1962).... ? Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n Cµnh phang lan bÓ ? ->§ã lµ bµi th¬ hay trong v¨n xu«i vÒ 1 vïng th¬. G : HD ®äc vµ ®äc mÉu. Gäi 2 H ®äc - nhËn xÐt. ? V¨n b¶n ®îc chia lµm mÊy phÇn ? Nªu néi dung tõng phÇn ? VÎ ®Ñp cña H¹ Long T×nh c¶m cña t¸c gi¶. ? Em h·y cho biÕt giäng ®iÖu, c¶m xóc chÝnh cña bµi th¬ ? ? Hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬ ? H : C¸c tõ ng÷ béc lé c¶m xóc trong bµi th¬ : Hång Qu¶ng - Hång Gai lµ n¬i Êy CÈm Ph¶ - Cöa ¤ng lµ n¬i Êy ! Vïng Má - vïng th¬ lµ n¬i Êy ! .... C©u chuyÖn Ng Phñ l¹c vµo ®µo Nguyªn , ai cßn tin ®îc n÷a ...... ? Bµi th¬ ®îc viÕt theo thÓ th¬ g× ? T¸c dông cña thÓ th¬ ®ã ? H : ThÓ th¬ : Tù do-> T¸c dông : ThÓ hiÖn sù phãng kho¸ng cña H¹ Long vµ vïng má, sù trµn ngËp cña c¶m xóc. ? H·y t×m nh÷ng c©u th¬ giµu h×nh ¶nh, chän nh÷ng h×nh ¶nh ®Æc s¾c, thÓ hiÖn trÝ tëng tîng bay bæng, tµi hoa cña nhµ th¬ ? H : Xanh biÕc mµu xanh, bÓ nh hµng ngh×n mïa thu qua, cßn ®Ó t©m hån n»m ®äng l¹i Sãng nh hµng ngh×n tra xanh.. .... N¬i ®¸y bÓ , nh÷ng rõng san h« vê thøc ngñ Nh÷ng rõng rong tãc xo·, lîc tr¨ng cµi. ? Em h·y t×m nh÷ng c©u th¬ béc lé trùc tiÕp t×nh c¶m cña nhµ th¬ ? H : V©ng, t«i yªu nh÷ng n¬i ®¸ céc, c©y c»n... T«i yªu nh÷ng n¬i th©n thÓ chÝn ®Çy... G : Kh¸i quat l¹i néi dung. V¨n b¶n : Cµnh phong lan bÓ I/ Giíi thiÖu chung T¸c gi¶. ChÕ Lan Viªn ( 1920 - 1989 ), tªn khai sinh lµ Phan Ngäc Hoan, quª ë tØnh Qu¶ng TrÞ. Lµm th¬ tõ lóc 12 tuæi. Lµ 1 trong sè nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña phong trµo th¬ míi. Trong kh¸ng chiÕn chãng Ph¸p, «ng ho¹t ®éng v¨n nghÖ vµ b¸o chÝ. Sau 1954, «ng tiÕp tôc ho¹t ®éng V¨n häc. Sau 1975, «ng tiÕp tôc ho¹t ®äng v¨n häc vµ sèng ë TPHCM cho ®Õn lóc qua ®êi T¸c phÈm Bµi th¬ ®îc in trong tËp ¸nh s¸ng vµ phï sa. II. §äc - HiÓu v¨n b¶n. §äc - chó thÝch. Bè côc : 2 phÇn Ph©n tÝch. a/ Hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬ : Bµi th¬ ®îc ra ®êi sau ngµy gi¶i phãng-> giäng ®iÖu, c¶m xóc cña bµi th¬ vui t¬i, phÊn khëi, h¨m hë. b/ T¸c dông cña thÓ th¬ tù do. c/ T×nh c¶m cña nhµ th¬. ->Tù hµo, yªu mÕn , say mª c¶nh ®Ñp H¹ Long. 4/ Tæng kÕt. 4. Cñng cè. Gäi HS ®äc diÔn c¶m c¸c bµi th¬ viÕt vÒ Qu¶ng Ninh/ SGK vµ 1 sè bµi th¬ viÕt vÒ B×nh Liªu. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi, tiÕp tôc t×m hiÓu, giíi thiÖu c¸c b¹n vÒ c¸c t¸c phÈm ®Þa ph¬ng - So¹n bµi: §ång chÝ V. Rót kinh nghiÖm. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- . ________________________________ TiÕt 40 Ngµy so¹n : G : Tæng kÕt vÒ tõ vùng I. Môc tiªu cÇn ®¹t 1. KiÕn thøc :Gióp häc sinh n¾m v÷ng h¬n vµ biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ tõ vùng ®· häc tõ líp 6 -> líp 9 (tõ ®¬n, tõ phøc, thµnh ng÷, nghÜa cña tõ, tõ nhiÒu nghÜa, hiÖn tîng chuyÓn nghÜa) 2. KÜ n¨ng : - Lingx hội được từ ngữ khi nghe và đọc. - Sử dụng từ ngữ khi nói và viết. - Kĩ năng sống : Kĩ năng lắng nghe, giao tiếp, ra quyết định... 3. Th¸i ®é : ý thøc, nghiªm tóc II. ChuÈn bÞ - B¶ng phô - GV : SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, gi¸o ¸n... - HS : Häc bµi, so¹n bµi... III. Ph¬ng ph¸p : - VÊn ®¸p, ph¸t hiÖn , ph©n tÝch, gi¶ng, so s¸nh , ®èi chiÕu... - Ho¹t ®éng nhãm, ho¹t ®éng ®éc lËp.... IV. TiÕn tr×nh ho¹t ®éng I. æn ®Þnh II. KiÓm tra (kÕt hîp khi «n tËp) III. Bµi míi ?Tõ trong tiÕng viÖt chia lµm mÊy lo¹i? (b¶ng phô) ? ThÕ nµo lµ tõ ®¬n? cho vÝ dô VÝ dô: Nhµ, c©y, ®i, ¨n. ? ThÕ nµo lµ tõ phøc? cho vÝ dô. ? Tõ phøc chia lµm mÊy lo¹i? ThÕ nµo lµ ghÐp? VÝ dô? VÝ dô: quÇn ¸o, c©u l¹c bé, ®Ñp ®Ï. ?ThÕ nµo lµ tõ l¸y? Cho vÝ dô. ? X¸c ®Þnh tõ l¸y, tõ ghÐp ë VD I2 ? Thµnh ng÷ lµ g×? cho vÝ dô? ? X¸c ®Þnh thµnh ng÷, tôc ng÷ vµ gi¶i thÝch ý nghÜa? ? Chia líp 4 nhãm, tæ chøc trß ch¬i " T×m thµnh ng÷ chØ §V, TV" ? Gi¶i thÝch ý nghÜa vµ ®Æt c©u víi thµnh ng÷? ? T×m dÉn chøng sö dông thµnh ng÷ trong v¨n häc? Nªu kh¸i niÖm? - §äc môc II2 - Chän c¸ch hiÓu ®óng. - §äc môc II3 ?ThÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa? ?ThÕ nµo lµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ? VD: Mïa xu©n .. cµng xu©n ?Tõ "hoa" ®îc dïng theo nghÜa gèc hay nghÜa chuyÓn? ?Cã thÓ coi ®©y lµ hiÖn tîng nhiÒu nghÜa lµm xuÊt hiÖn tõ nhiÒu nghÜa®îc kh«ng? V× sao? I. Tõ ®¬n vµ tõ phøc. 1. Ph©n lo¹i: + Tõ ®¬n + Tõ phøc: - Tõ ghÐp - Tõ l¸y a. Tõ ®¬n: tõ chØ gåm mét tiÕng b. Tõ phøc: tõ gåm hai hoÆc nhiÒu tiÕng - Tõ ghÐp: lµ nh÷ng tõ phøc ®îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa. VÝ dô: xe ®¹p, hoa lan, s¸ch vë. - Tõ l¸y: lµ nh÷ng tõ phøc cã quan hÖ ©m gi÷a c¸c tiÕng. VÝ dô: ®Ñp ®Ï, lµnh l¹nh, xanh xanh. 2. X¸c ®Þnh tõ l¸y, tõ ghÐp. a. Tõ ghÐp: ngÆt nghÌo, giam gi÷, bã buéc, t¬i tèt, bät bÌo, cá c©y, ®a ®ãn, nhêng nhÞn, r¬i rông, mong muèn. b. Tõ l¸y: nho nhá, gËt gï, xa x«i, lÊp l¸nh 3. X¸c ®Þnh tõ l¸y t¨ng nghÜa vµ gi¶m nghÜa. a. Gi¶m nghÜa: tr¨ng tr¾ng, ®Ìm ®Ñp, nho nhá, lµnh l¹nh, x«m xèp. b. T¨ng nghÜa: nhÊp nh«, s¹ch sµnh sanh, s¸t sµn s¹t. II Thµnh ng÷ - Thµnh ng÷ lµ lo¹i côm tõ cã cÊu t¹o cè ®Þnh biÓu thÞ mét ý nghÜa hoµn chØnh. VD: MÑ trßn con vu«ng, ¨n ch¸o ®¸ b¸t. a. Tôc ng÷: hoµn c¶nh, m«i trêng XH cã ¶nh hëng quan träng ®Õn tÝnh c¸ch ®¹o ®øc con ngêi. b. Thµnh ng÷: lµm viÖc kh«ng ®Õn n¬i
Tài liệu đính kèm: