Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh

SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ
 TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
Tuần : 2
Tiết : 9
Ngày dạy :28 /8/09
I/ MỤC TIÊU :
	1. Kiến thức : Ø Giúp H hiểu được văn bản thuyết minh có khi phải kết hợp với yếu tố miêu tả thì văn bản mới rõ ràng, dễ hình dungï.
	2. Kĩ năng : 	Ø Rèn luyện cho H kĩ năng thuyết minh kèm miêu tả, không lạc đề sang văn miêu tả. 
	3. Thái độ : 	Ø Giáo dục H có thái độ đúng đắn khi thuyết minh, văn bản mang tình cảm, tình yêu đặc biệt với đối tượng, để dễ đi vào lòng người. 
II/ CHUẨN BỊ :
	1. Giáo viên : 	Ø Sách giáo khoa, giáo án, bảng phụ.
	2. Học sinh : 	ØVở bài học, bài soạn, dụng cụ học tập.
III/ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC : Diễn giảng, câu hỏi nêu vấn đề, thuyết trình, hoạt động nhóm.
IV/ TIẾN TRÌNH :
	1. Ổn định tổ chức : Kiểm diện học sinh.
	2. Kiểm tra bài cũ : 
	 Nêu sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. (8đ + VBT)
	Kể chuyện, tự thuật, nhân hóa, thơ, vè, ca dao....
	 Điều cần tránh khi TM kết hợp với sử dụng 1 số biện pháp NT là gì?(8đ + VBT)
	a. Sử dụng đúng lúc đúng chỗ	b. Kế hợp các PPTM
	c. Làm lu mờ đối tượng TM 	d. Làm đối tượng TM gây ấn tượng .
3. Giảng bài mới: Trong văn bản thuyết minh, dể tạo tính hấp dẫn, thu hút văn bản cần sử dụng yếu tố miêu tả . Hôm nay chúng ta tìm hiểu yếu tố này.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG GHI BÀI
* Hoạt động 1: Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh.
®H đọcVB SGK/ 24, các H khác theo dõi.
Đối tượng thuyết minh trong văn bản là gì?
Hãy giải thích nhan đề văn bản?
Ø Cây chuối gắn bó với đời sống con người Việt Nam.
®G chia nhóm thảo luận
Nhóm 1,2:Tìm những câu thuyết minh về đặc điểm cây chuối?
Ø Đoạn 1: câu 1,3,4 giới thiệu về cây chuối, những đặc tính cơ bản: loài ưa nước, phát triển rất nhanh.
Ø Đoạn 2: câu 1 nói về tính hữu dụng của cây chuối.
Ø Đoạn 3: giới thiệu quả chuối, các loại chuối, công dụng: Chuối chín để ăn, chuối xanh để chế biến thức ăn, chuối để thờ cúng.
Nhóm 4,5: Tìm những câu văn thuyết minh có yếu tố miêu tả về cây chuối.
Những yếu tố miêu tả có ý nghĩa như thế nào trong VB ?
H nhận xét về vai trò của yếu tố MT.
Văn bản trên cần bổ sung những gì?
Ø Bổ sung về đặc điểm cây chuối rõ ràng hơn: Rễ, thân, lá, bắp chuối, bẹ chuối.
Nêu một số công dụng của thân, lá, nõn, bắp chuối?
Ø Thân: dùng để cho lợn ăn.
Lá: để gói bánh.
Nõn, bắp chuối: dùng để nấu canh, làm rau ghém, làm gỏi
® G chốt lại ND, gọi H đọc ghi nhớ Sgk
* Hoạt động 2: Luyện tập
® G yêu cầu H lấy vở bài tập, hướng dẫn H làm bài tập, nhận xét, sửa chữa.
I/ Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh:
VB:“ Cây Chuối Trong Đời Sống Việt Nam”
	- Các câu TM trong VB:
 + Đoạn 1: các câu 1,3,4
 + Đoạn 2: câu 1
 + Đoạn 3: giới thiệu quả chuối, các loại chuối và công dụng.
	- Yếu tố miêu tả.
 + Cây chuối thân mềm, 
 + Chuối mọc thành rừng, bạt ngàn vô tận.
 + Khi quả chín có vị ngọt ngào và hương thơm hấp dẫn;...
_ Yếu tố miêu tả giúp làm nổi bật đặc điểm của cây chuối. Giúp người đọc hình dung dễ về đối tượng.
	* Ghi nhớ (sgk)
II/ Luyện tập:
Bài 1
- Thân cây tròn, thẳng như cột đình tỏa ra những tán lá xanh.
- Nõn chuối trắng muốt trông tinh khiết như một làn ánh sáng trắng.
	4. Củng cố và luyện tập :
	 Đưa yếu tố miêu tả vào văn bản vào văn bản thuyết cần chú ý những gì?
	a. Không làm mất đi đặc trưng của văn bản thuyết minh.
	b. Không lạm dụng yếu tố miêu tả quá mức.
	c. Kết hợp thuyết minh + miêu tả + biện pháp nghệ thuật.
	d. Các ý trên đều đúng.
	5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà : 
	- Học ghi nhớ, làm bài tập 2/ Sgk . Đọc bài: Trò chơi ngày xuân và tìm câu văn miêu tả.
	- Chuẩn bị bài mới: Luyện tập sử dụng YTMT trong VBTM.
 	+ Đọc VB: Con trâu ở làng quê Việt Nam Sgk, Lập dàn ý.
V/ RÚT KINH NGHIỆM : 
- Nội dung: 	
- Phương pháp: 	
- Phương tiện : 	
	- Tổ chức: 	
	- Kết quả: