Giáo án Ngữ văn lớp 9 (trọn bộ)

tập, cuộcsống, công tác của bạn và một số bạn khác trong lớp ). - Giới thiệu về hoàn cảnh hiện tại của bản thân ( công việc,gia đình)
- Kể lại tình huống về thăm trường: Em cần suy nghĩ trong trường hợp nào mà em về thăm trường? Vì sao em muốn kể cho bạn nghe những điều em nghe , em thấy ? ( Ví dụ: Em là một Việt kiều về thăm quê, một thầy giáo được cử về làm hiệu trưởng, một doanh nhân đến tìm hiểu để đầu tư, phát triển trường hay đơn giản là một người cha đến xin học cho con...)
+ Thời gian ( mùa hè); đi một mình hay đi với ai? + Tâm trạng trước khi về thăm ( nếu là chủ định ): bồi hồi,xúc động, hồi hộp - Quang cảnh ngôi trường khi đếm thăm: + Ấn tượng đầu tiên khi nhìn thấy trường.__ Em hãy hình dung, trường em sau 20 năm phải thay đổi như thế nào? ( Yếu tố miêu tả)
+Ví dụ như quy mô, diện tích, vị trí vẫn như cũ hay được mở rông, nâng tầng cao hơn .+Cổng trường, sân trường, cây cối, vườn tược, bãi đậu xe, căn tin có như hồi em học?
+Cầu thang. lớp học của học sinh, phòng làm việc của thày cô, sân thể dục, phòng thí nghiệm...đã được hiện đại hóa như thế nào? Cái gì đã mất? Cái gì có thêm?( vd: bể bơi, nhà ăn, sân khấu, tầng hầm để xe, thư viện mở 24/24...)
+ Cảnh vật, thiên nhiên, sự thay đổi của cảnh vật ( hàng cây, cổng trường)
+ Quang cảnh ngôi trường khi đến thăm: miêu tả đôi nét về ngôi trường ( các dãy nhà, các phòng học, phòng chức năng, cơ sở vật chất của trường)
+ Cảnh vật gợi nhớ đến những hình ảnh xưa của bạn bè, thầy cô ( những kỉ niệm buồn, vui của tuổi học trò)( Chú ý: Lồng cảm nghĩ và nhận xét về sự thay đổi của ngôi trường)_Em có gặp ai trong số thầy cô và bạn bè cũ. Cuộc gặp gỡ có làm em xúc động? Những kỉ niệm nào ùa về trong em? Những so sánh , liên tưởng? ( Yếu tố biểu cảm)
_Em đừng quên thời điểm miêu tả là mùa hè. Khi đó trong trường có những hoạt động gì hay hòan toàn vắng lặng? Nếu có thì những hoạt động ấy ra sao?
- Kể lại những cuộc gặp gỡ: đã gặp ai ( thầy cô, bạn bè)?Nói chuyện gì? (tâm sự, ôn lại những kỉ niệm trong quá khứ)? Cảm nghĩ sau buổi trò chuyện?
- Kết thúc buổi thăm trường: cảm xúc về buổi thăm trường;những suy tưởng; tình cảm; những động lực thúc đẩy bản thân trong tương lai 
3. Cuối thư:: - Lời chào, lời chúc và lời hứa hẹn. - Ký tên
II. BiÓu ®iÓm 1. Bè côc râ rµng 3 phÇn : §óng h×nh thøc bøc th­ (1®)
2. PhÇn më bµi: lêi v¨n ng¾n gän, hÊp dÉn, xóc ®éng (1®)
3. PhÇn th©n bµi: nªu ®ñ ý, lêi v¨n ng¾n gän, trong s¸ng, gi¶n dÞ, dÔ hiÓu, biÓu c¶m, Ýt 
 sai lçi chÝnh t¶ (6®)
4. PhÇn kÕt bµi: ®óng yªu cÇu, t×nh c¶m, bµi häc (1®)
5. Ch÷ viÕt s¹ch, ®Ñp, sai Ýt lçi chÝnh t¶ (1®) Tæng: 10 ®iÓm
- Gi¸o viªn theo dâi häc sinh lµm bµi
- Yªu cÇu c¸c em ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý ra giÊy nh¸p, viÕt bµi theo dµn ý cña m×nh
- Thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi cña h/s
4. H­íng dÉn vÒ nhµ:
1. ¤n tËp kÜ lÝ thuyÕt v¨n tù sù
2. TËp viÕt c¸c ®o¹n v¨n cã kÕt hîp yÕu tè miªu t¶
3. ChuÈn bÞ bµi : Lôc V©n Tiªn c­ó KiÒu NguyÖt Nga.
V. Rót kinh nghiÖm.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------.----------.----------.
§Ò bµi
 T­ëng t­îng sau 20 n¨m, vµo mét ngµy hÌ, em vÒ th¨m l¹i tr­êng cò. H·y viÕt th­ cho b¹n häc håi Êy kÓ l¹i buæi th¨m tr­êng ®Çy xóc ®éng ®ã.
I. Yªu cÇu:
1- Bµi viÕt bè côc râ rµng 3 phÇn më bµi, th©n bµi, kÕt bµi. D¹ng viÕt th­
- Lµm ®óng kiÓu bµi v¨n tù sù (t­ëng t­îng) Sau 20 n¨m vÒ th¨m tr­êng cò
- KiÕn thøc tù sù (nh©n vËt, sù viÖc) + h×nh thøc bøc th­
- Lêi v¨n râ rµng gi¶n dÞ, trong s¸ng, biÓu c¶m
- KÕt hîp yÕu tè miªu t¶ (t¶ ng­êi, t¶ c¶nh)
- Ng«i kÓ thø nhÊt
2- Dµn ý chung:
a. Më bµi: 
- PhÇn ®Çu bøc th­.
- Giíi thiÖu ngµy vÒ th¨m tr­êng
b. Th©n bµi : 
- 20 n¨m xa tr­êng - nhiÒu thay ®æi.
- C¶nh cò, thÇy x­a, tr­êng líp ®æi thay nhiÒu
- T×nh c¶m cña t«i sau khi th¨m tr­êng
- GÆp c« gi¸o chñ nhiÖm n¨m x­a nay ®· giµ
- Trß chuyÖn cïng c©y ph­îng vÜ, th¨m l¹i líp häc n¨m x­a
c. KÕt bµi:
- C¶m xóc cña nh©n vËt t«i sau ngµy vÒ th¨m 
KÕt thóc bøc th­: chóc, th¨m, chµo.
II. BiÓu ®iÓm
1. Bè côc râ rµng 3 phÇn : §óng h×nh thøc bøc th­ (1®)
2. PhÇn më bµi: lêi v¨n ng¾n gän, hÊp dÉn, xóc ®éng (1®)
3. PhÇn th©n bµi: nªu ®ñ ý, lêi v¨n ng¾n gän, trong s¸ng, gi¶n dÞ, dÔ hiÓu, biÓu c¶m, Ýt 
 sai lçi chÝnh t¶ (6®)
4. PhÇn kÕt bµi: ®óng yªu cÇu, t×nh c¶m, bµi häc (1®)
5. Ch÷ viÕt s¹ch, ®Ñp, sai Ýt lçi chÝnh t¶ (1®)
Tæng: 10 ®iÓm
- Gi¸o viªn theo dâi häc sinh lµm bµi
- Yªu cÇu c¸c em ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý ra giÊy nh¸p, viÕt bµi theo dµn ý cña m×nh
- Thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi cña h/s
4. H­íng dÉn vÒ nhµ:
1. ¤n tËp kÜ lÝ thuyÕt v¨n tù sù
2. TËp viÕt c¸c ®o¹n v¨n cã kÕt hîp yÕu tè miªu t¶
3. ChuÈn bÞ bµi : Lôc V©n Tiªn c­ó KiÒu NguyÖt Nga.
V. Rót kinh nghiÖm.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------.
 Ngµy so¹n : TiÕt 36,37 
G : Lôc v©n tiªn cøu kiÒu nguyÖt nga
 (TrÝch " Lôc V©n Tiªn,, - NguyÔn §×nh ChiÓu)
I. Môc tiªu bµi d¹y: 
1. KiÕn thøc:
- Những hiểu biết sơ lược về Nguyễn Đình Chiểu.
- Những hiểu biết bước đầu về cèt truyÖn , nhân vật, chủ đề và giá trị của tác phẩm Lục Vân Tiên.
2. KÜ n¨ng: - §äc, ph©n tÝch, t×m hiÓu ®o¹n trÝch thơ.
- Cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng nhân vật lí tưởng theo quan niệm đạo dức mà Nguyễn Đình Chiểu đã khắc họa trong đoạn trích.
- Nhận diện và hiểu được tác dụng của các từ địa phương Nam Bộ được sử dụng trong đoạn trích.
- Kĩ năng sống: Kĩ năng giao tiếp, kĩ năng lắng nghe tích cực
3. Th¸i ®é: Chñ ®éng, tÝch cùc, yªu mÕn, c¶m phôc nh©n vËt LVT
II. ChuÈn bÞ: - Tranh NguyÔn §×nh ChiÓu, Tranh Lôc Lôc V©n Tiªn 
III. Ph­¬ng ph¸p : - ThuyÕt tr×nh, ®µm tho¹i – vÊn ®¸p
- Ph©n tÝch, gi¶ng- b×nh-Tæ chøc ho¹t ®«ng nhãm....
IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
 1.æn ®Þnh.
 2. KiÓm tra:? §äc thuéc lßng ®o¹n trÝch" KiÒu ở lầu Ngưng Bích"?Nội dung và nt ?
 3. Bµi míi.
?H·y nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ NguyÔn §×nh ChiÓu?
?Nh÷ng t¸c phÈm chÝnh cña NguyÔn §×nh ChiÓu?
Lôc V©n Tiªn, 
D­¬ng Tö, 
ch¹y giÆc, 
V¨n tÕ nghÜa sÜ cÇn giuéc,
 Ng­ tiÒu vÊn ®¸p ý thiªng.
?Tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c phÈm Lôc V©n Tiªn?
?Hoµn c¶nh ra ®êi cña truyÖn Lôc V©n Tiªn, ®Æc ®iÓm, thÓ lo¹i?
?Em h·y ®äc phÇn ch÷ in nhá vµ tãm t¾t thËt ng¾n gän truyÖn Lôc V©n Tiªn?
?Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm?
?Nªu vÞ trÝ ®o¹n trÝch häc?
?G/v h­íng dÉn ®äc: §äc râ rµng, chó ý nh÷ng chi tiÕt kÓ vÒ hµnh ®éng cña Van Tiªn th× ®äc quyÕt liÖt, th¸i ®é cña V©n Tiªn Víi KiÒu NguyÖt Nga ®äc giäng ©n cÇn. 
G/v ®äc mÉu, gäi h/s ®äc 
?Gi¶i thÝch mét sè tõ :hå ®å, lÉy lõng, khuª m«n?
?Néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch?
TiÕt 2
?§äc ®o¹n th¬:V©n Tiªn ghÐ l¹i... th©n vong,,?
G/v Lôc V©n Tiªn vèn lµ mét chµng trai 16 tuæi, võa rêi tr­êng häc b­íc vµo ®êi, lßng ®Çy h¨m hë, muèn lËp c«ng danh, cøu ng­êi gióp ®êi.
?Trong ®o¹n më ®Çu Lôc V©n Tiªn ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo vÒ th¸i ®é, lêi nãi, hµnh ®éng ?
?NÐt ®Ñp trong tÝnh c¸ch cña V©n Tiªn lµ g×?
- chµng chØ cã mét m×nh l¹i tay kh«ng trong khi bän c­íp ®«ng ng­êi, g­¬m gi¸o ®ñ ®Çy, thanh thÕ lõng lÉy. ThÕ mµ V©n Tiªn kh«ng mét chót do dù , tÝnh to¸n thiÖt h¬n x«ng vµo chiÕn ®Êu, ®¸nh tan tan bän c­íp.
- V©n Tiªn lµ ng­êi anh hïng cã tµi n¨ng vµ tÊm lßng v× nghÜa. Chµng v× nghÜa mµ quªn m×nh kh«ng sî hiÓm nguy gi÷a ®­êng dÉu thÊy bÊt b»ng mµ tha,, Hµnh ®éng nghÜa hiÖp cña V©n Tiªn ThËt cao ®Ñp : diÖt trõ c¸i ¸c ®em l¹i cuéc sèng yªn b×nh cho mäi ng­êi, bªnh vùc kÎ yÕu.
?§äc tiÕp: DÑp råi...anh hïng
?Th¸i ®é cña V©n Tiªn ®«Ý víi hai c« g¸i? Qua ®ã em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ V©n Tiªn? 
- Hái : ..ai than khãc ë trong xe nµy?
 V©n Tiªn nghe nãi ®éng lßng
?Chó ý c©u th¬: 
V©n tiªn nghe nãi liÒn c­êi..anh hïng
- V©n tiªn nghe nãi liÒn c­êi
- Lµm ¬n kh«ng ph¶i tr«ng mong ng­êi tr¶ ¬n. 
Bëi thÊy viÖc nghÜa mµ kh«ng lµm th× kh«ng ph¶i lµ ng­êi anh hïng.
- Coi viÖc lµm v× nghÜa lµ mét bæn phËn tr¸ch nhiÖm chø kh«ng ph¶i lµ mét c«ng tr¹ng. ChÝnh v× thÕ chµng kh«ng muèn nhËn c¸i l¹y t¹ ¬n cña hai c« g¸i, tõ chèi lêi mêi vÒ th¨m nhµ cña NguyÖt Nga ®Ó cha nµng ®Òn ®¸p.
?DiÔn xu«i l¹i nh÷ng ®iÒu V©n Tiªn tr¶ lêi NguyÖt Nga?
?C©u tr¶ lêi cña V©n Tiªn gióp cho em hiÓu vÒ chµng nh­ thÕ nµo?
?Qua nh©n vËt V©n Tiªn em thÊy t¸c gi¶ muèn göi g¾m ®iÒu g×?
?§äc tiÕp ®o¹n trÝch?
?NguyÖt Nga ®· ®¸p l¹i lêi hái han ©n cÇn cña V©n Tiªn nh­ thÕ nµo?
?Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi ®¸p Êy?
- Tr×nh bµy vÊn ®Ò râ rµng khóc triÕt, võa ®¸p øng ®Çy ®ñ nh÷ng ®iÒu Lôc V©n Tiªn th¨m hái võa thÓ hiÖn ch©n thµnh niÒm c¶m kÝch, xóc ®éng cña m×nh.
?C¸ch x­ng h«, nãi n¨ng c­ xö cña NguyÖt Nga cã g× ®¸ng chó ý?
- X­ng h«: tr­íc xe qu©n tö
 Xin cho tiÖn thiÕp
- Nãi n¨ng: chót t«i liÔu yÕu ®µo th¬
- C­ xö: lµm con ®©u d¸m c·i cha
LÊy chi cho phØ tÊm lßng cïng ng­¬i
?TÝnh c¸ch cña NguyÖt Nga béc lé qua ®ã nh­ thÕ nµo?
?Suy nghÜ, t×nh c¶m cña em ®èi víi NguyÖt Nga?
?Kh¸i qu¸t l¹i néi dung, nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch?
?H/s ®äc ghi nhí sgk?
I. Giíi thiÖu chung
1. T¸c gi¶: 
NguyÔn §×nh ChiÓu (1822 - 1888)
Quª mÑ:T©nThíi - Gia §Þnh (TPHCM)
Quª cha: Phong §iÒn- Thõa Thiªn HuÕ
§ç tó tµi n¨m 1843 (21 tuæi) 1849 bÞ mï.
- D¹y häc, lµm thuèc ch÷a bÖnh cho nh©n d©n
- TÝch cùc tham gia kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p.
- Lµ nhµ th¬ lín cña d©n téc.
2. T¸c phÈm: 
* TruyÖn Lôc V©n Tiªn.
- Lµ truyÖn th¬ n«m (®Ó kÓ h¬n lµ ®äc) dµi 2082 c©u th¬ lôc b¸t kÕt cÊu kiÓu ch­¬ng håi vßng quanh diÔn biÕn cuéc ®êi nh©n vËt chÝnh.
*Tãm t¾t: SGK
*Gi¸ trÞ néi dung:
- TruþÖn ®­îc viÕt kÓ nh»m môc ®Ých truyÒn d¹y ®¹o lÝ lµm ng­êi: ®¹o cha con, nghÜa vî chång, t×nh b¹n bÌ, lßng yªu th­¬ng gióp ®ì con ng­êi. TruyÖn còng ®Ò cao tinh thÇn nghÜa hiÖp s½n sµng cøu øng phß nguy thÓ hiÖn kh¸t väng cña nh©n d©n vÒ nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp cña cuéc ®êi.
*Gi¸ rÞ nghÖ thuËt:
- Sö dông ng«n ng÷ méc m¹c gi¶n dÞ, gÇn víi lêi ¨n tiÕng nãi cña nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ nh©n d©n nam bé.
- kÕt cÊu gÇn víi cæ tÝch, t¹o nªn kÕt thóc cã hËu .
- TruyÖn Lôc V©n Tiªn ®­îc coi lµ truyÖn KiÒu cña nh©n d©n Nam bé.
II.Đọc – Hiểu văn bản
1.VÞ trÝ ®o¹n trÝch
- N»m ë phÇn ®Çu cña truyÖn 
2. §äc - Chó thÝch.
3. Bè côc - §¹i ý
- §o¹n trÝch kÓ l¹i viÖc Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga khái tay bän c­íp.
4. Ph©n tÝch
a.Nh©n vËt Lôc V©n Tiªn
*§èi víi bän c­íp
- Lêi nãi: giËn d÷, v¹ch mÆt bän c­íp , bí ®¶ng hung ®å, thãi hå ®å h¹i d©n 
- Hµnh ®éng: bÎ c©y lµm gËy, t¶ xung h÷u ®ét ->Hµnh ®éng quyÕt liÖt dòng c¶m. 
*§èi víi hai c« g¸i: 
- ¢n cÇn hái han, t×m c¸ch an ñi , con ng­êi giµu t×nh c¶m, cã th¸i ®é øng xö ®Ñp, biÕt ®éng viªn an ñi ng­êi kh¸c khi gÆp ho¹n n¹n.
->H/a Lôc V©n Tiªn lµ h×nh ¶nh lÝ t­ëng mµ N§C göi g¾m niÒm tin vµ ­íc mong cña m×nh: thÊy viÖc ngghÜa th× lµm, diÖt trõ c¸i ¸c cøu ng­êi ®em l¹i sù b×nh yªn cho cuéc sèng con ng­êi.
b. Nh©n vËt KiÒu NguyÖt Nga
->C« g¸i thïy mÞ nÕt na, cã häc thøc, biÕt c¸ch c­ xö lÔ nghi.
->b¨n kho¨n, ¸y n¸y t×m c¸ch ®Òn ¬n ng­êi cøu m¹ng dï hiÓu r»ng ®Òn ®¸p bao nhiªu còng lµ ch­a ®ñ.
- KiÒu NguyÖt Nga lµ c« g¸i khuª c¸c, thïy mÞ cã häc thøc vµ rÊt mùc ®»m th¾m, ©n t×nh.
5.Tæng kÕt
a. Néi dung:
b. NghÖ thuËt:
c. Ghi nhí sgk
III/ Luyện tập/ Về nhà.
4.H­íng dÉn vÒ nhµ: §äc thuéc ®o¹n trÝch
So¹n bµi tiÕp theo.
V. Rót kinh nghiÖm.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 _____________________________
Ngµy so¹n: Tiết: 38 
G :
 Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù
I. Môc tiªu bµi d¹y: 
1. KiÕn thøc: HiÓu ®­îc vai trß cña miªu t¶ néi t©m vµ mèi quan hÖ gi÷a néi t©m víi ngo¹i h×nh trong khi kÓ chuyÖn.
2. KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng kÕt hîp kÓ chuyÖn víi miªu t¶ néi t©m nh©n vËt khi viÕt bµi v¨n tù sù.
- Kĩ năng sống: Lắng nghe tích cực, Kĩ năng ra quyết định...
3. Th¸i ®é: ý thøc, tÝch cùc
II. ChuÈn bÞ: - B¶ng phô (2 chiÕc) 
III. Ph­¬ng ph¸p :
- ThuyÕt tr×nh, ®µm tho¹i – vÊn ®¸p, ph©n tÝch, gi¶ng
-Tæ chøc ho¹t ®«ng nhãm....
IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y
 1. æn ®Þnh 
 2. KiÓm tra: ? KÕt hîp yÕu tè miªu t¶ trong VB tù sù cã t¸c dông g×?
 3. Bµi míi.
GV cho HS ®äc l¹i VB " KiÒu ë lÇu Ng­ng BÝch"Em h·y t×m nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ c¶nh vµ nh÷ng c©u th¬ t¶ t©m tr¹ng Thuý KiÒu? 
?DÊu hiÖu nµo cho em biÕt ®iÒu ®ã? 
? DÊu hiÖu nµo cho em biÕt ®o¹n ®Çu lµ t¶ c¶nh ®o¹n sau lµ miªu t¶ t©m tr¹ng?
- §o¹n sau miªu t¶ nh÷ng suy nghÜ cña nµng KiÒu:
MT c¶nh: gåm c¶nh s¾c thiªn nhiªn, t¶ ngo¹i h×nh -> cã thÓ quan s¸t trùc tiÕp-> t¶ bªn ngoµi.
-Miªu t¶ néi t©m: suy nghÜ cña nh©n vËt T.KiÒu vÒ th©n phËn vµ vÒ cha, mÑ, ng­êi yªu ->kh«ng quan s¸t ®­îc.
?Miªu t¶ néi t©m cã t¸c dông ntn ®èi víi viÖc kh¾c ho¹ nh©n vËt trong VB tù sù?
? C©u th¬ t¶ c¶nh cã mèi quan hÖ ntn víi viÖc thÓ hiÖn néi t©m nh©n vËt?
 - Miªu t¶ c¶nh vËt-> t©m tr¹ng con ng­êi.
HS ®äc ®o¹n v¨n VD2
? §o¹n v¨n trªn miªu t¶ c¸i g×?
T¸c gi¶ miªu t¶ L·o H¹c trong t×nh c¶nh nµo?
? NhËn xÐt c¸ch miªu t¶ néi t©m nh©n vËt cña t¸c gi¶.
- C¸ch MT gi¸n tiÕp.
- Nam Cao MT nÐt mÆt, cö chØ, cña l·o H¹c th«i nh­ng chóng ta vÉn thÊy ®­îc sù ®au khæ, d»n vÆt cña l·o.
?.Cã thÓ miªu t¶ néi t©m b»ng nh÷ng c¸ch nµo?
-2 c¸ch: nÐt mÆt, c­ chØ; diÔn t¶ ý nghÜ, c¶m xóc.
?VËy thÕ nµo lµ miªu t¶ néi t©m trong VB tù sù. Ng­êi ta miªu t¶ néi t©m b»ng c¸ch nµo?
?Tõ ®ã em rót ra kÕt luËn g× vÒ c¸ch miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù?
- Miªu t¶ néi t©m nh»m kh¾c häa ch©n dung tinh thÇn,, cña nh©n vËt, t¸i hiÖn l¹i nh÷ng tr¨n trë d»n vÆt , nh÷ng rung ®éng tinh vi trong t×nh c¶m, t­ t­ëng cña nh©n vËt. V× thÕ miªu t¶ néi t©m cã vai trß vµ t¸c dung rÊt to lín trong viÖc kh¾c häa ®Æc ®iÓm, tÝnh c¸ch nh©n vËt.
?§äc ghi nhí SGK?
I. T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ néi t©m trong VB tù sù.
1. Khảo sát ngữ liệu/ (SGK)
* T¶ c¶nh:
- Tr­íc lÇu... bôi hång dÆm kia
- Buån tr«ng...ghÕ ngåi
* Miªu t¶ néi t©m.
- Bªn trêi gãc bÓ... ng­êi «m.
“Cã khi ...ôm”
Þ BiÕt ®­îc lµ nhê c¸c dÊu hiÖu
+ Miªu t¶ bªn ngoµi quan s¸t ®­îc (c¶nh tù nhiªn, con ng­êi)
+ Miªu t¶ néi t©m tøc suy nghÜ cña KiÒu, vÒ th©n phËn c« ®¬n, b¬ v¬ n¬i ®Êt kh¸ch nghÜ vÒ cha mÑ chèn quª nhµ ai ch¨m sãc phông d­ìng lóc tuæi giµ.
- Miªu t¶ néi t©m ® Kh¾c ho¹ ch©n dung tinh thÇn cña nh©n vËt. YÕu tè nµy kh«ng t¸i hiÖn ®­îc b»ng miªu t¶ ngo¹i h×nh.
* VD2: 
* Miªu t¶ khu«n mÆt cña L·o H¹c:
- Ngo¹i h×nh: MÆt co róm, vÕt nh¨n x«, n­íc m¾t ch¶y, ®Èu ngÑo, miÖng mÕu.
- Néi t©m: ®au khæ cïng cùc
-> chØ t©m tr¹ng ®au khæ, d»n vÆt cña l·o H¹c.
* Miªu t¶ néi t©m b»ng hai c¸ch:
+ MT: NÐt mÆt, c­ chØ.
+ DiÔn t¶ ý nghÜ, c¶m xóc
- Miªu t¶ néi t©m nh»m kh¾c häa “ch©n dung tinh thÇn,, cña nh©n vËt, t¸i hiÖn l¹i nh÷ng tr¨n trë d»n vÆt , nh÷ng rung ®éng tinh vi trong t×nh c¶m, t­ t­ëng cña nh©n vËt. 
2. Ghi nhí (SGK trang 117)
II.LuyÖn tËp :
Bµi tËp 1.Gîi ý: tr­íc tiªn c¸c em t×m nh÷ng c©u th¬ MT néi t©m cña Thuý KiÒu. Sau ®ã chuyÓn thµnh v¨n xu«i. Ng­êi kÓ cã thÓ ë ng«i thø nhÊt hoÆc ng«i thø 3.
+ C©u th¬ MT ngo¹i h×nh cña M· Gi¸m Sinh: “Qu¸ niªn tr¹c ngo¹i tø tuÇn,
Mµy r©u nh½n nhôi ¸o quÇn b¶nh bao.”
+ C¸c c©u th¬ MT néi t©m cña Thuý KiÒu: 
“Nçi m×nh thªm tøc nçi nhµ,
ThÒm hoa 1 b­íc lÖ hoa mÊy hµng!
Ng¹i ngïng dîn giã e s­¬ng,
Ngõng hoa bãng thÑn tr«ng g­¬ng mÆt dµy.”
=>ThuËt l¹i ®o¹n trÝch MGS mua KiÒu ( T 97) b»ng v¨n xu«i. Chó ý miªu t¶ néi t©m cña nµng KiÒu.
* Sau khi KiÒu quyÕt ®Þnh b¸n m×nh chuéc cha, cã mét mô mèi ®· ®¸nh h¬i thÊy mãn hêi liÒn sèt s¾ng dÉn 1 g· ®µn «ng ®Õn nhµ V­¬ng «ng.
 G· ®µn «ng Êy kho¶ng h¬n 40 tuæi, ¨n mÆc ch¶i chuèt tíi møc ®ám d¸ng
Cø nh×n c¸ch ¨n mÆc cÇu k× cña g·, ng­êi ta còng cã thÓ ®o¸n ®­îc ®©y lµ mét g· ®µn «ng v« c«ng råi nghÒ hoÆc thuéc lo¹i ¨n ch¬i ®µng ®iÕm. Khi vµo nhµ V­¬ng «ng, gia chñ ch­a kÞp mêi th× g· ®· ngåi tãt lªn ghÕ mét c¸i thËt ng¹o m¹n, xÊc x­îc. §Õn khi chñ nhµ hái han trß chuyÖn th× g· béc lé râ ch©n t­íng cña mét kÎ v« häc b»ng nh÷ng c©u tr¶ lêi céc lèc, trèng kh«ng. G· cã vÎ ®¾c chÝ ngåi gËt gï ng¾m nh×n mô mèi gië trß vÐn tãc, n¾n tay ®Ó kiÓm tra nµng KiÒu nh­ mét mãn hµng ngoµi chî. Råi cã vÎ ­ng ý g· b¾t ®Çu mét cuéc mÆc c¶ ®óng mét nßi con bu«n. Trong khi mô mèi vµ MGS d­êng nh­ ®ang say víi mét cuéc mua b¸n th× nµng KiÒu ®¸ng th­¬ng chÕt lÆng ®i trong nçi ®au ®ín, tñi nhôc ª chÒ. Nµng ®©u ngê cuéc ®êi m×nh l¹i ®Õn n«ng nçi nµy? Cuèi cïng th× cuéc mÆc c¶ còng ®Õn håi kÕt thóc. Chao «i, mét ng­êi con g¸i tµi s¾c, ®oan trang, hiÕu th¶o nh­ nµng KiÒu mµ cuèi cïng chØ lµ mét mãn hµng ®­îc ®­a gi¸" v©ng ngoµi bèn tr¨m" th«i ­?
2. Bµi tËp 2:? Nªu YC bµi tËp 2?
G Víi bµi tËp nµy ng­êi viÕt ®ãng vai Thuý KiÒu trong phiªn toµ b¸o ©n b¸o o¸n. Ng­êi viÕt x­ng t«i, kÓ l¹i vô xö ¸n. Trong qu¸ tr×nh kÓ, kÕt hîp dÉn lêi, dÉn ý nh©n vËt kh¸c, t¸i hiÖn l¹i t©m tr¹ng cña KiÒu lóc gÆp l¹i Ho¹n Th­.
H H§N -> b¸o c¸o -> nhËn xÐt. GVKL.
 3. Bµi tËp 3: ? Nªu YC bµi tËp 3?
Gîi ý: khi lµm c¸c em cÇn X§: viÖc kh«ng hay mµ m×nh g©y ra cho b¹n lµ viÖc g×? DiÔn ra ntn? §Æc biÖt l­u ý MT t©m tr¹ng sau khi g©y ra viÖc kh«ng hay ®ã (tham kh¶o “Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn”).
? T¹i sao khi viÕt vÒ ®Ò bµi “T©m tr¹ng cña em sau khi g©y ra 1 chuyÖn cã lçi víi b¹n”, ng­êi viÕt ph¶i MT néi t©m?
- Ph¶i MT néi t©m v× ®Ò bµi YC lµm næi bËt t©m tr¹ng cña ng­êi viÕt sau khi g©y ra 1 chuyÖn cã lçi víi b¹n. “T©m tr¹ng” chÝnh lµ ®èi t­îng cña MT néi t©m nh©n vËt.
4. Cñng cè: ?) ThÕ nµo lµ miªu t¶ néi t©m trong VB tù sù ? Ng­êi ta cã thÓ miªu t¶ néi t©m b»ng c¸ch nµo ?
5/ H­íng dÉn vÒ nhµ: - §äc thuéc ghi nhí- Lµm bµi tËp 2.3(SGK)
- TiÕt sau: Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n.
V. Rót kinh nghiÖm.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 Ngµy so¹n : Tiết 39 
G : ch­¬ng tr×nh ®Þa ph­¬ng (phÇn v¨n)
I. Môc tiªu cÇn ®¹t
 1. KiÕn thøc : ThÊy ®­îc vÎ ®Ñp k× thó, hÊp dÉn ®Õn say ng­êi cña trêi bÓ H¹ Long qua nh÷ng ph¸t hiÖn vµ c¸ch thÓ hiÖn s¸ng t¹o ®éc ®¸o cña ChÕ Lan Viªn.
 2. KÜ n¨ng : §äc, ph©n tÝch , c¶m nhËn t¸c phÈm th¬ viÕt vÒ quª h­¬ng.
 3. Th¸i ®é : Cã ý thøc vµ t×nh c¶m tr©n träng, tù hµo víi c¶nh quan næi tiÕng cña vïng má Qu¶ng Ninh.
II. ChuÈn bÞ
- GV : SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, gi¸o ¸n...
- HS : Häc bµi, so¹n bµi...
III. Ph­¬ng ph¸p :
 - VÊn ®¸p, ph¸t hiÖn , ph©n tÝch, gi¶ng, b×nh, so s¸nh , ®èi chiÕu...
 - Ho¹t ®éng nhãm, ho¹t ®éng ®éc lËp....
IV. TiÕn tr×nh d¹y học- giáo dục 
 1 / æn ®Þnh, tæ chøc : KTSS
 2 / KiÓm tra : 
 Sù chuÈn bÞ cña häc sinh
 3 / Bµi míi
 Ho¹t ®éng cña thµy - trß
 Néi dung
? H·y giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ ChÕ Lan Viªn ?
G : Gi¶ng theo phÇn chó thÝch *) / Sgk
G : C¸c t¸c phÈm cña «ng :
C¸c tËp th¬ : §iªu tµn( 1937), ¸nh s¸ng vµ phï sa( 1960), Hoa ngµy th­êng - Chim b¸o b·o ( 1967 ), §èi tho¹i míi( 1973 ) .....
C¸c tËp TiÓu luËn phª b×nh : Vµo nghÒ( 1962), Phª b×nh v¨n häc( 1962)....
? Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n Cµnh phong lan bÓ ? 
->§ã lµ bµi th¬ hay trong v¨n xu«i vÒ 1 vïng th¬.
G : HD ®äc vµ ®äc mÉu.
Gäi 2 H ®äc - nhËn xÐt.
? V¨n b¶n ®­îc chia lµm mÊy phÇn ? Nªu néi dung tõng phÇn ?
VÎ ®Ñp cña H¹ Long
T×nh c¶m cña t¸c gi¶.
? Em h·y cho biÕt giäng ®iÖu, c¶m xóc chÝnh cña bµi th¬ ?
? Hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬ ?
H : C¸c tõ ng÷ béc lé c¶m xóc trong bµi th¬ :
 Hång Qu¶ng - Hång Gai lµ n¬i Êy
 CÈm Ph¶ - Cöa ¤ng lµ n¬i Êy !
 Vïng Má - vïng th¬ lµ n¬i Êy !
....
 C©u chuyÖn Ng­ Phñ l¹c vµo ®µo Nguyªn , ai cßn tin ®­îc n÷a
......
? Bµi th¬ ®­îc viÕt theo thÓ th¬ g× ? T¸c dông cña thÓ th¬ ®ã ?
H : ThÓ th¬ : Tù do-> T¸c dông : ThÓ hiÖn sù phãng kho¸ng cña H¹ Long vµ vïng má, sù trµn ngËp cña c¶m xóc.
? H·y t×m nh÷ng c©u th¬ giµu h×nh ¶nh, chän nh÷ng h×nh ¶nh ®Æc s¾c, thÓ hiÖn trÝ t­ëng t­îng bay bæng, tµi hoa cña nhµ th¬ ?
H :
Xanh biÕc mµu xanh, bÓ nh­ hµng ngh×n mïa thu qua,
 cßn ®Ó t©m hån n»m ®äng l¹i
Sãng nh­ hµng ngh×n tr­a xanh..
....
N¬i ®¸y bÓ , nh÷ng rõng san h« vê thøc ngñ
 Nh÷ng rõng rong tãc xo·, l­îc tr¨ng cµi.
? Em h·y t×m nh÷ng c©u th¬ béc lé trùc tiÕp t×nh c¶m cña nhµ th¬ ?
H : 
 V©ng, t«i yªu nh÷ng n¬i ®¸ céc, c©y c»n...
T«i yªu nh÷ng n¬i th©n thÓ chÝn ®Çy...
G : Kh¸i quat l¹i néi dung.
V¨n b¶n : Cµnh phong lan bÓ
 I/ Giíi thiÖu chung
1.T¸c gi¶.
ChÕ Lan Viªn ( 1920 - 1989 ), tªn khai sinh lµ Phan Ngäc Hoan, quª ë tØnh Qu¶ng TrÞ.
Lµm th¬ tõ lóc 12 tuæi.
Lµ 1 trong sè nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña phong trµo th¬ míi.
Trong kh¸ng chiÕn chãng Ph¸p, «ng ho¹t ®éng v¨n nghÖ vµ b¸o chÝ.
Sau 1954, «ng tiÕp tôc ho¹t ®éng V¨n häc.
Sau 1975, «ng tiÕp tôc ho¹t ®äng v¨n häc vµ sèng ë TPHCM cho ®Õn lóc qua ®êi
2.T¸c phÈm 
Bµi th¬ ®­îc in trong tËp: ¸nh s¸ng vµ phï sa.
II. §äc - HiÓu v¨n b¶n.
§äc - chó thÝch.
Bè côc : 2 phÇn
Ph©n tÝch.
a/ Hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬ :
 Bµi th¬ ®­îc ra ®êi sau ngµy gi¶i phãng-> giäng ®iÖu, c¶m xóc cña bµi th¬ vui t­¬i, phÊn khëi, h¨m hë.
b/ T¸c dông cña thÓ th¬ tù do.
c/ T×nh c¶m cña nhµ th¬.
-