Giáo án Sinh học 6 - Chương II: Rễ - Bài 12: Biến dạng của rễ - Nguyễn Văn Lực

Tuần 6. Tiết 12
Ngày soạn: 20/9/2013
Ngày dạy: 27/9/2013
Bài 12
BIẾN DẠNG CỦA RỄ 
I/ MỤC TIÊU
1. Kiến thức: 
- Phân biệt được 4 loại rễ biến dạng: rễ móc, rễ củ, rễ thở, giác mút. Hiểu được đặc điểm của từng loại rễ biến dạng phù hợp với chức năng của chúng 
- Nhận dạng được một số loại rễ biến dạng đơn giản thường gặp 
-	Giải thích được vì sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi ra hoa.
2. Kĩ năng:
- Phát triển kỹ năng quan sát, ứng dụng bài học trong thực tế trồng trọt.
3. Thái độ:
- Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật .
II/ CHUẨN BỊ
 1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Tranh hình 12.1 SGK. 
-	Kẻ bảng tên và đặc điểm của các loại rễ biến dạng SGK tr.40.
2.Chuẩn bị của học sinh:
- Kẻ bảng SGK tr.40 vào vở
-	Mỗi nhóm HS chuẩn bị các mẫu vật: củ cải, củ cà rốt, cành trầu không, cây tầm gửi, rễ bụt mọc...
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định lớp: Nắm sĩ số học sinh
2. Kiểm tra bài cũ:
	- Hãy cho biết nhu cầu nước và muối khoáng của cây?
- Bộ phận nào của rễ có chức năng chủ yếu hấp thụ nước và muối khoáng? Trình bày con đường hút nước và muối khoáng hòa tan của cây.
	- Cày, cuốc, xới đất khi trồng, chăm sóc cây có lợi ích gì?
 3. Bài mới : 
Giới thiệu bài: Trong thực tế, rễ không chỉ có chức năng hút nước, muối khoáng mà ở 1 số cây rễ còn có những chức năng khác nữa, nên hình dạng và cấu tạo của rễ cũng thay đỗi. Vậy có những loại rễ biến dạng nào, chúng có chức năng gì? 	
Hoạt động 1: Một số loại rễ biến dạng
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
- GV kiểm tra sự chuẩn bị của nhóm.
- GV yêu cầu nhóm HS phân chia rễ thành từng nhóm.
- GV gợi ý: Rễ dưới mặt đất: rễ củ, rễ thở; rễ trên thân cây, cành cây: rễ móc; rễ trên cây chủ: giác mút.
- GV gọi đại diện nhóm lên trình bày kết quả thảo luận.
- GV không nhận xét -> HS sẽ tự sửa ở hoạt động 2.
- Các nhóm để mẫu vật lên bàn cho GV kiểm tra.
- Nhóm HS dựa vào hình thái màu sắc và cách mọc để phân chia rễ thành từng nhóm.
+ Rễ củ
+ Rễ móc
+ Rễ thở
+ Rễ giác mút
- Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung.
- rễ biến dạng được chia làm 4 loại:
+ Rễ củ: Cà rốt, sắn
+ Rễ móc: Trầu không.
+ Rễ thở: Bụt mọc, bần.
+ Rễ giác mút: Tầm gửi
Hoạt động 2: Đặc điểm cấu tạo và chức năng của rễ biến
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
- Yêu cầu HS hoàn thành bảng tr.40 
- GV treo bảng phụ lên bảng -> gọi HS lên hoàn thành bảng
- GV nhận xét.
- GV tiếp tục yêu cầu HS làm mục 6SGK tr.41, hỏi:
1. Có mấy loại rễ biến dạng?
2. Chức năng của từng loại rễ biến dạng đối với cây?
- GV có thể cho từng cặp HS đặt và trả lời câu hỏi để kiểm tra nhau.
- GV nhận xét, cho HS ghi bài.
- GV hỏi: Tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa?
- GV: Kết Luận.
- HS hoàn thành bảng
- HS lên bảng -> hoàn thành bảng, HS khác nhận xét.
- HS hoàn thành bài tập.
- HS căn cứ vào bảng SGK tr.40 trả lời câu hỏi.
+ 4 loại rễ biến dạng.
+ Chức năng: dự trữ, leo, lấy oxi, lấy thức ăn.
- HS ghi bài vào vở
- HS trả lời đạt: phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa vì chất dự trữ của các củ dùng để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây khi ra hoa, kết quả. Sau khi ra hoa, chất dinh dưỡng trong rễ củ bị giảm đi rất nhiều hoặc không còn nữa, làm cho rễ củ xốp, teo nhỏ lại, chất lượng và khối lượng củ đều giảm.
Bảng học tập.
Tên rễ biến dạng
Tên cây
Đặc điểm của rễ biến dạng
Chức năng đối với cây
Rễ củ
Cải củ, cà rốt
Rễ phình to
Chứa chất dự trữ cho cây khi ra hoa, tạo quả
Rễ móc
Trầu không, hồ tiêu, vạn niên thanh 
Rễ phụ mọc từ thân, cành trên mặt đất, móc vào trụ bám
Giúp cây leo lên
Rễ thở
Bụt mọc, mắm, bần, đước, sú, vẹt, 
Sống trong điều kiện thiếu không khí. Rễ mọc ngược lên trên mặt đất
Lấy oxi cung cấp cho các phần rễ dưới đất.
Giác mút
Tơ hồng, tầm gửi 
Rễ biến thành giác mút đâm vào thân hoặc cành của cây khác.
Lấy thức ăn từ cây chủ.
4. Củng cố đánh giá: 
 	- Có mấy loại rễ biến dạng, chức năng của chúng là gì?
	- Tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa?
5. Dặn dò:
Học bài và trả lời hoàn chỉnh câu hỏi, làm bài tập cuối sách.
Mỗi nhóm sưu tầm 4 loại biến dạng của rễ sau: Rễ củ, rễ móc,, rễ thở, rễ giác mút để tiết sau thực hành quan sát- các nhóm quan sát và rút ra nhận xét ở nhà để lên báo cáo.
Học bài chuẩn bị tiết sau kiểm tra 15 phút.
Rút kinh nghiệm sau tiết dậy
.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................