Giáo án Sinh học 6 - Chương III: Thân - Bài 18: Biến dạng của thân - Nguyễn Văn Lực

Tuần 10. Tiết 19
Ngày soạn: 17/10/2013
Ngày dạy: 24/10/2013
Bài 18: 
BIẾN DẠNG CỦA THÂN 
I/ MỤC TIÊU
1. Kiến thức: 
- Nhận biết được những đặc điểm chủ yếu về hình thái pìu hợp với chức năng của một số loại thân biến dạng qua quan sát mẫu vật thật, tranh ảnh. 
-	Nhận dạng được một số loại thân biến dạng trong thiên nhiên.
2. Kĩ năng:
-	Rn luyện kĩ năng quan sát, so sánh.
3. Thái độ:
-	Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, yêu thích bộ môn.
II/ CHUẨN BỊ
	1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Mẫu vật một số thân biến dạng .
2.Chuẩn bị của học sinh:
- 	Các nhóm: củ khoai tây có mầm, củ gừng, củ su hào, củ dong ta, đoạn xương rồng, que nhọn, giấy thấm.
-	Kẻ bảng SGK tr.59 vào vở bài tập.
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định lớp: Nắm sĩ số học sinh
2. Kiểm tra bài cũ:
 	- Mô tả lại TN chứng minh mạch gỗ của thân vận chuyển nước và muối khoáng.
- Mạch rây, mạch gỗ có cấu tạo và chức năng gì? 
Yu cầu:
	Mạch gỗ gồm những tế bào có vách hóa gỗ dày, không có chất tế bào, có chức năng vận chuyển nước và muối khoáng
	Mạch rây gồm những tế bào sống, vách mỏng, có chức năng chuyển chất hữu cơ đi nuôi cây.
3. Bài mới : BIẾN DẠNG CỦA THÂN 
Giới thiệu bài: Thân cũng có những biến dạng giống như rễ, hôm nay ta hãy quan sát một số biến dáng của thân và chức năng của chúng. 	
Hoạt động 1: Quan sát và ghi lại những thông tin về một số loại thân biến dạng.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
a. Quan sát các loại củ.
- GV kiểm tra sự chuẩn bị của mỗi nhóm
- GV yêu cầu HS quan sát các loại củ xem chúng có đặc điểm gì chứng tỏ chúng là 1 thân. 
 GV hướng dẫn: tìm xem chúng có chồi và lá hay không?
- GV cho HS phân loại các loại củ thành nhóm dựa vào vị trí của nó so với mặt đất và hình dạng củ, chức năng.
- GV yêu cầu HS tìm những đặc điểm giống và khác nhau giữa các loại củ này.
- GV lưu ý: cho HS bóc vỏ củ dong -> tìm dọc củ có những mắt nhỏ đó là chồi nách, còn các vỏ (hình vảy) đó là lá.
- GV cho HS trình bày và tự bổ sung cho nhau -> GV nhận xét
- GV yêu cầu HS nghin cứu SGK tr.58, trả lời câu hỏi.
- GV nhận xt v tổng kết.
b. Quan sát thân cây xương rồng:
- GV hướng dẫn các nhóm quan sát thân cây xương rồng, thảo luận theo câu hỏi:
1. Thân cây xương rồng chứa nhiều nước có tác dụng gì?
2. Sống trong điều kiện nào lá xương rồng biến thành gai?
3. Xương rồng thường sống ở đâu?
4. Kể tên một số cây mộng nước?
- GV nhận xt -> cho HS rt kết luận
- Các nhóm đặt mẫu vật lên bàn cho GV kiểm tra.
- HS quan sát mẫu, tranh hình và gợi ý của GV để chia củ thành nhiều nhóm.
 => HS phải phát hiện được:
1. Đặc điểm giống nhau:
+ có chồi, lá -> là 1 thân.
+ đều phình to, chứa chất dự trữ.
2. Đặc điểm khác nhau:
+ Củ dong ta, củ gừng: hình dạng giống rễ. Vị trí: dưới mặt đất -> thân rễ.
+ Củ su hào: hình dạng to, tròn. Vị trí: trên mặt đất -> thân củ.
+ Củ khoai tây: dạng to, tròn. Vị trí: dưới mặt đất -> thân củ.
- Nhóm thảo luận -> đại diện nhóm trình by kết quả -> nhóm khác bổ sung.
- HS quan sát thân, gai, chồi ngọn của cây xương rồng. Dùng que nhọn chọc vào thân -> quan sát hiện tượng -> thảo luận nhóm
1. Dự trữ nước cho cây
2. Khô hạn
3. Sa mạc
4. Cành giao, trường sinh, .
- HS rt kết luận
 Một số loại thân biến dạng, làm chức năng khác của cây như thân củ (khoai tây, su hào,), thân rễ (gừng, nghệ, ) chứa chất dự trữ dùng khi cây ra hoa, kết quả. Thân mọng nước (xương rồng, cành giao, trường sinh,) dự trữ nước cho cây đó là loại thân mọng nước.
Hoạt động 2: Đặc điểm, chức năng của một số loại thân biến dạng
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
- GV yêu cầu HS hoàn thành bảng ->treo bảng phụ -> gọi HS lên bảng điền.
- GV hỏi: 
1. Cây chuối có phải thân biến dạng không?
- GV nhận xét 
- HS hồn thnh bảng -> ln bảng sửa bi 
-> HS khc bổ sung.
- HS trả lời: 
1.Cây chuối có thân củ nằm dưới mặt đất, thân chuối ở trên mặt đất là thân giả gồm các bẹ lá mọng nước. Thân chuối là thân biến dạng: thân củ chứa chất dự trữ.
Kết luận: 
 Như bảng bài tập.
Bảng bàitập.
Tn vật mẫu
Đặc điểm của thân biến dạng
Chức năng đối với cây
Tn thn biến dạng
Su hào
Thân củ, nằm trên mặt đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân củ
Củ khoai tây
Thân củ, nằm dưới mặt đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân củ
Củ gừng
Thân rễ, nằm trong đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân rễ
Củ dong ta
Thân rễ, nằm trong đất
Dự trữ chất dinh dưỡng
Thân rễ
Xương rồng
Thân mọng nước, mọc trên mặt đất
Dự trữ nước, quang hợp
Thân mọng nước
4. Củng cố đánh giá: 
 Sử dụng câu hỏi 1,2,3 SGK
5. Dặn dò:
Học bài và trả lời hoàn chỉnh câu hỏi cuối sách ghi vào vở bài tập.
Đọc phần Em có biết ?
Làm bài tập SGK trang 60.
- Chuẩn bị một số loại cành: hồng, dâm bụt, tre, trúc, ổi, cỏ nhọ nồi, rau muống, me, mồng tơi, dây huỳnh, 
- Kẻ bảng SGK tr.63 vào vở bài tập.
Bổ xung kiến thức sau tiết dậy
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................