Giáo án Sinh học 6 - Chương IV: Lá - Bài 19: Đặc điểm bên ngoài của lá - Đào Trọng Điều - Trường THCS Võ Thị Sáu

Trường: THCS Võ Thị Sáu Người soạn: Đào Trọng Điều
Lớp:6A Ngày soạn: / /
 Ngày dạy: / /
Tiết:23 Bài 19: 
Mục tiêu:
Sau khi học xong bài này phải:
Về kiến thức:
Nêu được các đặc điểm bên ngoài gồm cuống, bẹ lá, phiến lá.
Phân biệt các loại lá đơn và lá kép, các kiểu xếp lá trên cành, các loại gân trên phiến lá.
Về kĩ năng:
Thu thập về các dạng và kiểu phân bố lá.
Rèn kĩ năng quan sát, so sánh, nhận biết phân biệt các loại lá.
Rèn kĩ năng thảo luận, hoạt động nhóm.
Về thái độ:
Có thái độ nghiêm túc trong học tập và nghiên cứu.
Có ý thức trong việc bảo vệ thực vật.
Nội dung trọng tâm:
Tìm hiểu đặc điểm bên ngoài của lá.
Phương tiện – thiết bị dạy học:
Giáo viên:
Sưu tầm lá, cành có đủ chồi, cành có các kiểu mọc lá.
Tranh phóng to từ 19.1-19.5.
Học sinh:
- Chuẩn bị các loại lá theo yêu cầu.
Phương pháp và hình thức tổ chức:
Phương pháp chủ yếu:
 + Biểu diễn mẫu vật thật tìm tòi.
Kết hợp với phương pháp: 
 + Thảo luận nhóm.
 + Vấn đáp. 
Tiến trình lên lớp:
Ổn định lớp:
- Kiểm tra sỉ số lớp.
Kiểm tra bài cũ:
Dạy bài mới:
ĐVĐ: Hãy kể tên các cơ quan sinh dưỡng của cây? (Rễ, thân , lá). Ở các tiết trước các em đã được tìm hiểu về rễ và thân. Chúng ta sẽ tiếp tục nghiên cứu về cơ quan sinh dưỡng tiếp theo của thực vật đó là Lá. Lá là cơ quan sinh dưỡng của cây vậy lá có những đặc điểm gì? Để biết được vấn đề này hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về “Đặc điểm bên ngoài của lá” 
Hoạt động 1: Ôn tập kiến thức về lá 
PPDH: vấn đáp + quan sát mẫu vật
TG
HĐ của giáo viên
HĐ của học sinh
Nội dung ghi bảng
5’
- Yêu cầu HS quan sát hình 19.1 SGK và cho biết: 
+ Tên các bộ phận của lá? (yêu cầu 1HS lên xác định các bộ phận của lá trên mẫu vật thật) 
+ Chức năng quan trọng nhất của lá?
- Lá có nhận được ánh sáng mới thực hiện được chức năng này. Vậy nhũng đặc điểm nào giúp lá nhận được nhiều ánh sáng? Chúng ta sẽ tìm hiểu đặc diểm bên ngoài của lá.
- Quan sát và trả lời: 
+ Các bộ phận của lá gồm cuống lá, thân lá và phiến lá.
+ Chức năng quan trọng nhất của lá là tổng hợp chất hữu cơ.
I. Đặc điểm bên ngoài của lá:
- Lá gồm cuốn lá và phiến lá. Trên phiến lá có nhiều gân lá.
- Lá có chức năng tổng hợp chất hữu cơ
Hoạt động 2: Đặc điểm bên ngoài của lá.
PPDH: Biểu diễn mẫu vật thật tìm tòi+vấn dáp+thảo luận nhóm 
20’
- Yêu cầu HS nhắc lại lá gồm những phần nào?
- GV thông báo: Lá gồm phiến lá và cuống lá. Trên phiến lá có nhiều gân lá.
a) Phiến lá:
- Yêu cầu HS tập trung theo nhóm, quan sát hình19.2 và thực hiện thảo luận phần câu hỏi SGK: (3 phút)
+ Nhận xét về hình dạng, kích thước, màu sắc của phiến lá, diện tích bề mặt của phần phiến so với cuống.
+ Tìm đặc điểm giống nhau của phần phiến lá.
+ Những điểm giống nhau đó có tác dụng gì đối với việc thu nhận ánh sáng của lá?
- Nhận xét và chốt lại kiến thức
b) Gân lá:
- Yêu cầu HS lật ngược lá lên quan sát gân lá, kết hợp với hình 19.3 SGK và trả lời câu hỏi:
+ Có những loại gân lá nào?
+ Cho ví dụ tùng loại?
c) Lá đơn và lá kép:
- Quan sát mẫu vật và hình 19.4 cho biết:
+ Dựa vào cách mọc lá trên cành người ta chia lá thành bao nhiêu loại?
+ Đặc điểm của lá đơn.
+ Đặc điểm của lá kép.
+ Cho vd từng loại.
- Lá gồm cuống lá, thân lá và phiến lá.
- Lắng nghe và ghi nhớ
- Quan sát mẫu vật, thảo luận nhóm theo yêu cầu
+ Phiến lá có màu lục, dạng bản dẹt, hình dạng và kích thước khác nhau, diện tích bề mặt của phiến lá lớn hơn so với phần cuống lá.
+ Những đặc điểm giống nhau của phiến các loại lá: dạng bản dẹt, màu lục và là phần to nhất của lá.
+ Những đặc diểm đó giúp phiến lá có thể thu nhận được nhiều ánh sáng để chế tạo chất hữu cơ cho cây.
- Lắng nghe
- Quan sát và trả lời câu hỏi của GV:
+ Có 3 loại là: gân hình mạng, gân hình cung, gân song song
+ Gân hình mạng: lá gai, dâu tằm, rau muống
+ Gân hình cung: địa liền, lục bình.
+Gân song song: lá rẽ quạt,
- Quan sát và trả lời câu hỏi:
+ Có 2 loại là lá đơn và lá kép.
+ Có cuống nằm ngay dưới chồi nách, mỗi cuống chỉ mang một phiến lá, cả cuống và phiến lá rụng cùng một lúc.
+ Có cuống chính phân nhánh thành nhiều cuống con mang một phiến.
+ Lá đơn: mồng tơi, 
+ Lá kép: hoa hồng,
I. Đặc điểm bên ngoài của lá:
a) Phiến lá: màu lục, dạng bản dẹt, là phần rộng nhất của láà giúp hứng nhiều ánh sáng 
b) Gân lá: có 3 loại:
- Gân hình mạng: lá gai, dâu tằm, rau muống
- Gân hình cung: địa liền, lục bình.
- Gân song song: lá rẽ quạt, 
c) Lá đơn và lá kép
- Lá đơn: có cuống nằm ngay dưới chồi nách, mỗi cuống chỉ mang một phiến lá.
VD: 
- Lá kép: có cuống chính phân nhánh thành nhiều cuống con mang một phiến.
VD: 
Hoạt động 3: Các kiểu sắp xếp lá trên thân và cành
PPDH: Biểu diễn mẫu vật thật tìm tò+vấn dáp+thảo luận nhóm.
7’
- Quan sát hình 19.5 kết hợp với mẫu vật và cho biết: 
+ Có mấy kiểu sắp xếp lá trên than, cành?
+ Cách bố trí của lá ở các mấu thân có lợi gì cho việc nhận ánh sáng của các lá?
- Quan sát và trả lời:
+ Có 3 kiểu: mọc cách, mọc đối, mọc vòng.
+ Lá ở 2 mấu liền nhau mọc so le nhau, đặc điểm này giúp cho tất cả các lá trên cành có thể nhận được nhiều ánh sáng chiếu vào cây.
II. Các kiểu sắp xếp lá trên thân và cành:
- Có 3 kiểu: mọc cách, mọc đối, mọc vòng.
- Lá trên các mấu thân xếp so le nhau giúp lá nhận được nhiều ánh sáng.
Cũng cố:(10’)
GV treo b¶ng phô cã ph©n chia c¸c phÇn l¸ ®¬n vµ l¸ kÐp. §­a cho c¸c nhãm tªn c¸c lo¹i l¸ vµ yªu cÇu mçi nhãm cö tõng ®¹i diÖn lªn d¸n vµo b¶ng. Nhãm nµo hoµn thiÖn xong tr­íc vµ chÝnh x¸c th× nhãm ®ã th¾ng.
Trả lời câu hỏi SGK
Dặn dò:(3’)
Học bài cũ.
Xem trước bài mới