Giáo án Sinh học lớp 6 - Bài 6: Thực hành quan sát tế bào thực vật

Tuần 3
Ngày soạn: 
Ngày dạy: 
	Tiết 5 - Bài 6: thùc hµnh QUAN SÁT TẾ BÀO THỰC VẬT 
I. Xác định mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:	- Hs phải tự làm được tiêu bản về tế bào TV (vảy hành, thịt quả cà chua chính).
2. Kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng quan sát mẫu vật dưới kính hiển vi.	
3. Thái độ: - Giáo dục hs yêu thích bộ môn, tính cẩn thận khi thực hành.
4. Định hướng các năng lực cần phát triển cho học sinh.
	+ Năng lực chung:
	- Năng lực tự học.
	- Năng lực giao tiếp.
	- Năng lực sử dụng ngôn ngữ.
	- Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông.
	+ Năng lực chuyên ngành:
	- Năng lực kiến thức sinh học.
	- Năng lực nghiên cứu khoa học: Biết cách quan sát và ghi chép, thu thập số liệu, kết quả nghiên cứu à rút ra kêt luận
	- Năng lực thực hiện phòng thí nghiệm.
II. Xác định phương pháp: Trực quan ,thực hành
III. Chuẩn bị:
- Gv: Chuẩn bị kính hiển vi, tiêu bản vảy hành, tiêu bản thịt quả cà chua chín.
- Hs: Chuẩn bị dao lam, cà chua, củ hành.
IV. Tiến trình lên lớp:
1/ Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số HS
2/ Kiểm tra bài cũ:
	H: Trình bày cấu tạo kính hiển vi và cách sử dụng? 
3/ Bài mới:
 Vào bài: Bài trước chúng ta đã tìm hiểu cấu tạo và cách sử dụng kính lúp và kính hiển vi. Để hiểu rõ hơn các thao tác sử dụng kính hiển vi như thế nào, các em cùng tìm hiểu qua tiết học hôm nay.
GV: Ghi tên bài lên bảng
Hoạt động 1: Hình dạng và kích thước tế bào . 
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
Bổ xung
- GV yêu cầu HS quan sát hình 7.1, 7.2, 7.3 SGK tr.23, nghiên cứu thông tin để trả lời câu hỏi: 
1. Tìm điểm giống nhau cơ bản trong cấu tạo rễ, thân, lá?
2. Hãy nhận xét hình dạng của tế bào?
- GV lưu ý: có thể HS nói là có nhiều ô nhỏ. GV chỉnh mỗi ô nhỏ đó là 1 tế bào.
- GV kết luận: Các cơ quan của thực vật như là rễ, thân, lá, hoa, quả đều có cấu tạo bởi các tế bào. Các tế bào có nhiều hình dạng khác nhau: hình nhiều cạnh như tế bào biểu bì của vảy hành, hình trứng như tế bào thịt quả cà chua, hình sợi dài như tế bào vỏ cây, Ngay trong cùng 1 cơ quan, có nhiều loại tế bào khác nhau. Ví dụ thân cây có tế bào biểu bì, thịt vỏ, mạch rây, mạch gỗ, ruột. 
- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, rút ra nhận xét về kích thước tế bào.
- GV nhận xét ý kiến của HS, rút ra kết luận, cung cấp thêm thông tin: Kích thước của các loại tế bào thực vật rất nhỏ như tế bào mô phân sinh, tế bào biểu bì vảy hành, mà mắt không nhìn thấy được. Nhưng cũng có những tế bào khá lớn như tế bào thịt quả cà chua, tép bưởi, sợi gai mà mắt ta nhìn thấy được. Có nhiều loại tế bào như tế bào mô phân sinh, tế bào thịt quả cà chua có chiều dài và chiều rộng không khác nhau, nhưng cũng có những loại tế bào có chiều dài gấp nhiều lần chiều rộng như tép bưởi, sợi gai.
- GV nhận xét, cho HS ghi bài.
- HS quan sát hình, nghiên cứu thông tin, cá nhân trả lời câu hỏi đạt:
1. Đó là cấu tạo bằng nhiều tế bào.
 2. Tế bào có nhiều hình dạng khác nhau: đa giác, trứng, sợi dài
- HS lắng nghe.
- Nhận xét: TB có kích thước khác nhau tùy theo loài cây và cơ quan.
- HS đọc thông tin-> trình bày ý kiến, HS khác nhận xét bổ sung
- HS lắng nghe.
- HS ghi bài vào vở.
*Kết luận:
 - Các cơ quan của thực vật như rễ, thân, lá, hoa, quả đều được cấu tạo bởi các tế bào.
 - Các tế bào có hình dạng và kích thước khác nhau: TB nhiều cạnh như vãy hành, hình trứng như quả cà chua 
Hoạt động 2: Cấu tạo tế bào
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
Bổ xung
- GV yêu cầu HS nghiên cứu độc lập nội dung tr.24 SGK, quan sát hình 7.4 SGK tr.24.
- GV treo tranh câm: Sơ đồ cấu tạo tế bào thực vật -> gọi HS lên chỉ các bộ phận của tế bào trên tranh.
- Gọi HS nhận xét.
- GV nhận xét.
- GV kết luận: Tuy hình dạng, kích thước tế bào khác nhau nhưng chúng đều có các thành phần chính là vách tế bào, màng sinh chất, chất tế bào, nhân, ngoài ra còn có không bào chứa dịch tế bào.
- GV mở rộng: Lục lạp trong chất tế bào có chứa diệp lục làm cho hầu hết cây có màu xanh và góp phần vào quá trình quang hợp.
- GV cho HS ghi bài
- HS đọc thông tin 1 tr.24 SGK. Kết hợp quan sát hình 7.4 SGK tr. 24.
- HS lên bảng chỉ tranh và nêu chức năng từng bộ phận: 
+ Vách TB
+ Màng sinh chất
+ Chất TB
+ Nhân 
 - HS khác nhận xét.
- HS nghe!
- HS ghi bài vào vở
* Kết luận: 
 Tế bào gồm:
+ Vách tế bào.
+ Màng sinh chất.
+ Chất tế bào.
+ Nhân.
+ Ngoài ra còn có không bào chứa dịch tế bào.
Hoạt động 3: Mô
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
Bổ xung
- GV yêu cầu HS quan sát hình 7.5 SGK tr.25 trả lời câu hỏi: 
1. Nhận xét cấu tạo hình dạng các tế bào của cùng một loại mô, của các loại mô khác nhau?
. Rút ra định nghĩa mô.
- GV nhận xét, cho HS ghi bài.
- GV bổ sung thêm: Chức năng của các tế bào trong một mô, nhất là mô phân sinh làm cho các cơ quan của thực vật lớn lên.
- HS quan sát sát hình 7.5 SGK tr.25 trả lời câu hỏi: 
1. Các tế bào trong cùng loại mô có cấu tạo giống nhau, của từng mô khác nhau thì có cấu tạo khác nhau.
2. Mô gồm một nhóm tế bào có hình dạng cấu tạo giống nhau, cùng thực hiện một chức năng.
- HS ghi bài vào vở
*Kết luận:
 Mô gồm một nhóm tế bào có hình dạng cấu tạo giống nhau, cùng thực hiện một chức năng.
4/Củng cố:
 - Gv: Nhận xét sự chẩn bị của các nhóm và thao tác trong thực hành.
 +Lấy điểm các nhóm thực hanh tốt
 +Phê bình nhóm không chuẩn bị , thực hành không dúng yêu cầu.
 +Cho hs dọn vệ sinh lớp học.
5/ Hướng dẫn học ở nhà:
Hs: Tiếp tục hoàn thành hình vẽ vào vở.Chuẩn bị bài mới.
--------—–&—–--------
Ngày soạn: 
Ngày dạy: 
Tiết 6 - Bài 7: CẤU TẠO TẾ BÀO THỰC VẬT
I. Xác định mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:	- Hs xác định được cơ quan của TV đều được c.t bằng tế bào. 
- Biết đựơc những thành phần chủ yếu của tế bào. Hiểu rõ khái niệm về mô.
2. Kỹ năng:- Rèn luyện kỹ năng quan sát hình vẽ, khai thác kiến thức.	
3. Thái độ:- Giáo dục hs yêu thích bộ môn.	
4. Định hướng các năng lực cần phát triển cho học sinh.
	+ Năng lực chung:
	- Năng lực tự học.
	- Năng lực giao tiếp.
	- Năng lực sử dụng ngôn ngữ.
	+ Năng lực chuyên ngành:
	- Năng lực kiến thức sinh học.
II. Xác định phương pháp: 
 Trực quan ,vấn đáp
III. Chuẩn bị:
Gv: Chuẩn bị hình 7.17. 5, bảng phụ .
HS: Xem kĩ bài trước ở nhà.
IV. Tiến trình lên lớp:
1/ Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số HS
2/ Kiểm tra bài cũ:
	H: Nêu các bước tiến hành làm tiêu bản t.bào vảy hành (cà chua)? 
3/Bài mới:
 Vào bài: Tiết trước chúng ta đã quan sát tế bào vảy hành và tế bào thịt quả cà chua. Vậy cấu tạo của chúng có giống nhau không? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay
GV: Ghi tên bài lên bảng
Hoạt động: Quan sát tế bào dưới kính hiển vi 
Mục tiêu: Quan sát được tế bào biểu bì vảy hành và tế bào thịt quả cà chua 
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- GV yêu cầu các nhóm (đã được phân công) đọc cách tiến hành lấy mẫu và quan sát mẫu trên kính.
- GV làm mẫu tiêu bản đó để HS cùng quan sát.
- Tiến hành làm chú ý: ở tế bào vảy hành cần lấy một lớp thật mỏng trải phẳng không bị gập,không để có bọt khí nếu tiêu bản nhiều nước thì phải dùng bông sạch thấm ít nước đi, ở tế bào thịt quả cà chua chỉ quệt một lớp mỏng và chọn quả cà chua chín để các tế bào thịt quả rời nhau.
- GV yêu cầu các nhóm làm TN.
- GV đi tới các nhóm để giúp đỡ, nhắc nhở, giải đáp thắc mắc của HS.
- GV yêu cầu học sinh vẽ hình quan sát được vào giấy.
- HS quan sát H 6.1 (tr.21 SGK).
- Đọc và nhắc lại các thao tác.
- Chọn một người chuẩn bị kính, còn lại chuẩn bị tiêu bản như hướng dẫn của GV.
- HS quan sát phần thí nghiệm của giáo viên đã chuẩn bị.
- Các nhóm bắt tay vào làm TN.
+ Dùng kim mũi mác lấy 1 lớp thật mỏng trên củ hành và đưa lên bản kính.
+ Dùng kim mũi mác quệt 1 lớp nước cà chua thật mỏng lên bản kính.
- GV treo tranh phóng to giới thiệu:
+ Củ hành và tế bào biểu bì vảy hành.
+ Quả cà chua và tế bào thịt quả cà chua.
- GV hướng dẫn HS cách vừa quan sát vừa vẽ hình.
- Nếu còn thời gian, GV cho HS trao đổi tiêu bản của nhau để có thể quan sát được cả 2 tiêu bản.
- HS quan sát đối chiếu với hình vẽ của nhóm mình, phân biệt vách ngăn tế bào.
- HS vẽ hình vào vở
4/Củng cố:
 Hs: Đọc phần ghi nhớ sgk, phần “Em có biết”.
 Tế bào gồm những thành phần chủ yếu nào?Cho HS tham gia trò chơi “Giải ô chữ”.
5/ Hướng dẫn học ở nhà:
- Vẽ hình 7.4 vào vở và học bài
 - Đọc mục “Em có biết” trang 25 SGK. Xem trước bài 8
Ký duyệt của ban giám hiệu