Bài 23 - Kinh tế, văn hóa thế kỉ XVI - XVIII
Ở Đàng Ngoài, khi chưa diễn ra chiến tranh Nam- Bắc Triều, thời Mạc Đăng Doanh được mùa, nhà nhà no đủ. Tiếp sau đó, những cuộc xung đột kéo dài giữa các tập đoàn phong kiến làm cho sản xuất nông nghiệp bị phá hoại nghiêm trọng. Chính quyền Lê- Trịnh ít quan tâm đến thủy lợi và tổ chức khai hoang
Ruộng đất bỏ hoang. Mất mùa, đói kém xảy ra dồn dập. Nghiêm trọng nhất là vùng Sơn Nam (Hà Đông, Hà Nam, Nam Định, Thái Bình, Ninh Bình, Hưng Yên...) và vung Thanh- Nghệ. Nông dân phải bỏ làng phiêu bạt đi nơi khác