Ôn tập Ngữ văn 7 học kì 1 - Trường THCS Nguyễn Tri Phương

 phép xâm phạm, nếu cố tình xâm phạm sẽ chuốc lấy thất bại. Một bài thể hiện khí thế hào hùng và bày tỏ khát vọng xây dựng, phát triển đất nước trong hoà bình với niềm tin đất nước sẽ bền vững nghìn thu.
Phò giá về kinh là một kiệt tác trong văn học cổ của nước ta. Ý thơ hàm súc, cô đọng, ngôn ngữ giản di, gợi cảm, thể hiện niềm tự hào về sức mạnh chính nghĩa to lớn của dân tộc ta trong các cuộc chiến tranh giữ nước, chống xâm lược Nguyên Mông. Đồng thời nhắc nhở mỗi người Việt Nam phải biết nâng cao ý thức trách nhiệm công dân trong việc bảo vệ và xây dựng đất nước thanh bình giàu đẹp và bền vững muôn đời.
Bài 3
PBCN về bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương
	Hồ Xuân Hương, chưa rõ lai lịch, sống ở nửa đầu thế kỉ 18, là người có học, có tài văn thơ nhưng cuộc đời riêng của bà có nhiều bi kịch. Bà là một trong những nhà thơ lớn của dân tộc. Thơ của bà sắc sảo, trào phúng thì sắc nhọn, trữ tình thì tê tái đau xót, có giá trị nhân đạo sâu sắc. Bà được coi là bà chúa thơ Nôm. Bánh trôi nước là một bài thơ đặc sắc của bà, bài thơ cho thấy tác giả rất trân trọng vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng, sắt son của người phụ nữ Việt Nam ngày xưa, vừa cảm thương cho thân phận chìm nổi của họ.
 Thân em vừa trắng lại vừa tròn
	Bảy nổi ba chìm với nước non
	Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
	Mà en vẫn giữ tấm lòng son.
	Bánh trôi nước là bài thơ đa nghĩa. Tác giả tả thực cái bánh trôi nước, làm bằng bột nếp nhân bằng đường phên và qua đó mang hàm nghĩa độc đáo.
	Câu 1 có 2 vế tiểu đối : Thân em vừa trắng lại vừa tròn gợi tả chất bánh ngon lành, tinh khiết, chiếc bánh xinh xinh, dân dã bình dị đáng yêu, hàm ẩn sự duyên dáng trinh trắng, vẻ đẹp xinh xắn của người thiếu nữ Việt Nam. Hai tiếng thân em không chỉ nhân hoá chiếc bánh trôi nước, thể hiện một cách nói đậm đà màu sắc dân gian mà còn ngợi ca đức tính khiêm nhường, kín đáo duyên dáng của người con gái làng quê.
	Hai câu 2, 3 ngôn ngữ tương phản : rắn với nát, nghĩa đen là bánh ngon hay bánh không ngon ; nghĩa bóng là hạnh phúc hay bất hạnh đều tùy thuộc vào tay kẻ nặn, vào người cha, người chồng vào lễ giáo phong kiến, vào số phận.Thành ngữ bảy nổi ba chìm được vận dụng tài tình nhằm gợi tả số phận người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến trọng nam khinh nữ 
	Hai câu 3, 4 cấu trúc mặc dù mà vẫn nhằm khẳng định 1 tâm thế : 
 Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn 
 Mà em vẫn giữ tấm lòng son 
 Vẫn giữ biểu thị một thái độ kiên trinh, bền vững. Tấm lòng son tượng trưng cho phẩm chất sắt son thuỷ chung, chịu thương chịu khó của người phụ nữ Việt Nam trong cuộc đời. Câu thơ thể hiện niềm tự hào và biểu lộ khá đậm tính cách hồ Xuân Hương. Bài thơ nói về bánh trôi nước, một món ăn dân tộc bằng một ngôn ngữ bình dị, dân gian.Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt được Việt hoá hoàn toàn. Thơ hàm súc đa nhĩa giàu bản sắc Xuân Hương.
 Bánh trôI nước là 1 bài thơ hay, có giá trị sâu sắc. Bài thơ biểu lộ niềm cảm thông và tự hào đối với số phận, thân phận và phẩm chất của người phụ nữ việt Nam.
Bài 4
Phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan
	Bà Huyện Thanh quan tên thật là Nguyễn Thị Hinh sống trong nửa đầu thế kỉ 19, là 1 trong số nữ sĩ tài danh hiếm có, bà để lại 6 bài thơ Nôm.Thơ bà hay nói đến hoàng hôn, man mác buồn, giọng điệu du dương, ngôn ngữ trang nhã, hồn thơ đẹp, điêu luyện. Xuất thân trong 1 gia đình quan lại, có nhan sắc, có học, có tài thơ Nôm, giỏi nữ công gia chánh, Bà Huyện Thanh Quan được vua Minh Mạng vời vào kinh đô Phú Xuân làm quan nữ “Cung trung giáo tập”. Trên đường vào Phú Xuân, bước tới Đèo Ngang lúc chiều tà, cảm xúc dâng trào lòng người bà sáng tác bài Qua đèo Ngang. Bài thơ tả cảnh đèo Ngang lúc xế tà và nói lên nỗi buồn cô đơn, nỗi nhớ nhà của người lữ khách –nữ sĩ .
	Lần đầu nữ sĩ bước tới đèo Ngang, đứng dưới chân đèo đệ nhất hùng quang này, địa giới tự nhiên giữa hai tỉnh Hà Tĩnh – Quảng Bình, vào thời điểm bóng xế tà, lúc mặt trời đã nằm ngang sườn núi, ánh mặt trời đã tà, đã nghiêng, đã chênh chếch. Trời sắp tối. Âm tà cũng gợi buồn thắm thía. Câu 2 tả cảnh sắc : cỏ, cây, hoa, lá, đá. Hai vế tiểu đối, điệp ngữ chen, vần lưng đá -lá, vần chân tà-hoa, thơ giàu âm điệu, réo rắt như một tiếng lòng, biểu lộ sự ngạc nhiên và xúc động về cảnh sắc hoang vắng nơi Đèo Ngang 200 năm về trước :
 Cỏ cây chen lá, đá chen hoa 
 Chỉ có hoa rừng, hoa dại, hoa sim, hoa mua. Cỏ, cây, hoa, lá phải chen với đá mới tồn tại được. Cảnh vật hoang sơ, đến nao lòng.
Nữ sĩ sử dụng phép đối và đảo ngữ trong miêu tả đầy ấn tượng. Âm điệu thơ trầm bổng du dương, đọc lên nghe rất thú vị 
	Lom khom dưới núi tiều vài chú 
	Lác đác bên sông chợ mấy nhà
	Điểm nhìn đã thay đổi : đứng cao nhìn xuống dưới và nhìn xa. Thế giới con người là tiều phu, nhưng chỉ có vài chú. Hoạt động lom khom vất vả dang gánh củi xuống núi. Một nét vẽ ước lệ trong thơ cổ, nhưng rất thần tình tinh tế trong cảm nhận. Mấy nhà chợ bên sông thưa thớt lác đác. Chỉ mấy cái lều chợ miền núi. Cũng là cảnh hoang vắng heo hút, buồn hoang sơ nơi con đèo xa xôi lúc bóng xế tà.
Tiếp theo nữ sĩ tả âm thanh tiếng chim rừng, chim gia gia, chim quốc gọi bầy lúc hoàng hôn. Điệp âm con cuốc cuốc và cái gia gia tạo nên âm hưởng du dương của khúc nhạc rừng, của khúc nhạc lòng người lữ khách. Lấy cái động để làm nổi bật cái tĩnh, cái vắng lặng im lìm trên đỉnh đèo Ngang trong khoảnh khắc hoàng hôn, đó là nghệ thuật lấy động tả tĩnh trong thi pháp cổ. Phép đối và đảo ngữ được vận dụng rất tài tình 
	Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
	Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
	Nghe tiếng chim rừng mà nhớ nước đau lòng mà thương nhà mỏi miệng nỗi buồn thấm thía vào cõi lòng, toả rộng trong không gian từ con đèo tới miền quê thân thương. Sắc điệu trữ tình dào dạt, thiết tha trầm lắng. Lữ khách là một nữ sĩ nên nỗi nhớ nước nhớ kinh kì Thăng Long, nhớ nhà, nhớ chồng con, nhớ làng Nghi Tàm thân thuộc không thể nào kể xiết 
	Bốn chữ dừng chân đứng lại thể hiện một nỗi niềm xúc động đến bồn chồn. Một cái nhìn mênh mang. Trời non nước ; nhìn xa, nhìn gần, nhìn sâu, nhìn bốn phía ...rồi nữ sĩ thấy vô cùng buồn đau, như tan nát cả tâm hồn, chỉ còn lại một mảnh tình riêng. Lấy cái bao la, mênh mông, vô tận của vũ trụ, của trời non nước tương phản với cái nhỏ bé của mảnh tình riêng của ta với ta đã cực tả nỗi buồn cô đơn xa vắng của người lữ khách khi đứng trên đỉnh Đèo Ngang lúc ngày tàn. Đó là tâm trạng nhớ quê nhớ nhà, buồn mà đẹp.
	Qua đèo Ngang là bài thơ thất ngôn bát cú đường luật tuyệt bút, thế giới thiên nhiên kì thú của đèo Ngang như hiện qua dòng thơ. Cảnh sắc hữu tình thấm một nỗi buồn man mác.Giọng thơ du dương réo rắt. Phép đối và đảo ngữ có giá trị thẩm mĩ trong nét vẽ tạo hình đầy khám phá.Cảm hứng thiên nhiên trữ tình chan hoà với tình yêu quê hương đất nước đậm đà qua một hồn thơ trang nhã. Bài thơ Qua Đèo Ngang là tiếng nói của một người mà trở thành khúc tâm tình của muôn triệu người, nó là bài thơ một thời mà mãi mãi,bài thơ non nước.
Bài 5
Cảm nghĩ của em về tình bạn trong bài thơ Bạn đến chơi nhà của nhà thơ Nguyễn Khuyến 
	Nguyễn Khuyến ( 1835-1909 ) là nhà thơ Nôm kiệt xuất của dân tộc.Ông để lại nhiều bài thơ nói về tình bạn.Bạn đến chơi nhà là một trong những bài thơ Nôm đặc sắc của ông nói lên một tình bạn cao đẹp.
	Câu nhập đề rất tự nhiên như một lời nói mộc mạc của nhà thơ sau bao tháng ngày mới gặp lại bạn.Lời chào vồn vã, biểu lộ niềm vui mừng khôn xiết :
 Đã bấy lâu nay bác tới nhà 
Chữ bác gợi lên thái độ niềm nở, thân mật và kính trọng của nhà thơ đối với bạn tri âm, một cách xưng hô thân tình. Đằng sau câu thơ -lời chào hỏi –có thể là những giọt lệ ứa ra ở khoé mắt đôi bạn già. Đã bấy lâu nay là bao nhiêu năm tháng ? Tính thời gian không được xác định cụ thể, nhưng chắc chắn là đã khá lâu, vì sức yếu tuổi già...nên xiết bao đợi chờ mong nhớ. Bộ phận trạng ngữ chỉ thời gian được đặt lên đầu câu thơ diễn tả sự xa cách nhớ mong, làm nổi bật ý thơ : niềm xúc động và niềm vui sướng vô hạn khi gặp lại bạn. Chữ bác được nói đến trong bài thơ là bạn chí thân, ở xa lâu ngày mới gặp nên tác giả rất mừng và cảm động. 
Sáu câu thơ tiếp theo toát lên một nụ cười hóm hỉnh. Một ý thơ bao trùm : đã lâu ngày bạn mới đến chơi, biết lấy gì đãi bạn đây ? Một tình thế khá éo le : trẻ thời đi vắng, chợ thời xa. Chữ thòi là một hư từ rất ít khi xuất hiện trong thơ vì dễ rơi vào sự tầm thường nhạt nhẽo. Nhưng dưới ngòi bút của Tam Nguyên Yên Đỗ, nó trở nên thanh thoát tự nhiên vô cung chứng tỏ ông có một bản lĩnh nghệ thuật điêu luyện.
Phần thực và luận, tính hệ thống của ngôn ngữ thơ rất chặt chẽ nhất quán ở một cách nói, một lối biểu cảm: có tất cả mà cũng chẳng có gì để đãi bạn thân ! Có ao và cá, có vườn và gà, có cà và cải, có mướp và bầu nhưng ....Bức tranh vườn Bùi hiện lên sống động, vui tươi. Một nếp sống dân dã, chất phác, cần cù, bình dị đáng yêu. Một cuộc đời thanh bạch ấm áp và tình người rất đáng tự hào. Chúng ta như cảm thấy Nguyễn Khuyến như dắt tay bạn ra thăm vườn cây, ao cá, tận hưởng thú vui dân dã của một ông quan về quê ở ẩn. Phép đối chặt chẽ, phân minh : cảnh với cảnh, tạo nên một giọng thơ nhẹ nhàng, vui tươi, lời thơ cân xứng.
	Các tính từ sâu, cả, rộng, thưa ; các trạng từ chỉ tình trạng khôn, khó ; các trạng từ chỉ sự tiếp diễn của hành động chửa, mới, vừa, đương hô ứng bổ trợ cho nhau, được sử dụng khéo léo và tự nhiên. Những từ ấy được đặt bên cạnh những chi tiết miêu tả chấm phá đã làm hiện lên khung cảnh vườn tược, cây cối đang đơm hoa kết trái, ẩn chứa một sức sống tiềm tàng, gần gũi và mến yêu.
Dân gian có câu Khách đến chơi nhà không gà cũng vịt nhưng Nguyễn Khuyễn đã giãi bày với bạn : Câu thơ thứ 7 tiếp nối và mở rộng ý thơ trên, khẳng định luôn cái không có 
 Đầu trò tiếp khách trầu không có 
 Phải chăng cái nghèo của cụ Tam Nguyên đã đến mức ấy ư ? Nhà thơ đã nói quá về cái nghèo, thi vị hoá cái nghèo. Một ông quan triều Nguyễn về ở ẩn với một cơ ngơi 9 sào tư thổ là nơi ở thì không thể miếng trầu là đầu câu chuyện cũng không có để tiếp bạn. Đây là một lời thơ hóm hỉnh để bày tỏ một cuộc sống thanh bạch, một tâm hồn thanh cao của một nhà Nho khước từ lương bổng của thực dân Pháp, lui về sống bình dị giữa xóm làng quê hương. 
Câu kết là sự bùng nổ về ý và tình. Tiếp bạn chẳng cần có mâm cao cỗ đầy, mà chỉ có một tấm lòng, một tình bạn chân thành thắm thiết :
 Bác đến chơi đây ta với ta .
Lần thứ 2 chữ bác xuất hiện trong bài thơ, thể hiện một sự trìu mến kính trọng. Mọi cái đều không có nhưng lại có tình bằng hữu thân thiết. Chữ ta là đại từ nhân xưng, trong bài thơ này là tôi và bác. Cụm từ ta với ta biểu lộ một niềm vui trọn vẹn, tràn đầy và lắng đọng trong tâm hồn, toả rộng trong không gian và thời gian. Với cụm từ ta với ta trong câu thơ Một mảnh tình riêng ta với ta của Bà Huyện thanh Quan là nỗi buồn cô đơn của khách li hương, còn trong thơ của Nguyễn Khuyến lại ấm áp tình người và sâu nặng tình bạn. 
	Bài thơ Nôm viết theo thể thất ngôn bát cú đường luật, bố cục đặc biệt 1 – 6 – 1 khó quên này cho thấy một hồn thơ đẹp, một tình bạn chân tình, một tấm lòng hồn hậu đẹp đẽ. Tâm hồn đó, tấm lòng đó ngày nay vẫn xứng đáng là tấm gương sáng để mọi người soi chung. Nguyễn Khuyến không những là nhà thơ của làng cảnh Việt Nam mà còn là nhà thơ của tình bạn trong sáng thuỷ chung và cao đẹp rất đáng yêu, đáng kính.
Bài 6
Cảm nghĩ về bài thơ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh ( Tĩnh dạ tứ ) của Lí Bạch
	Lí Bạch ( 701-762 ) là một trong những nhà thơ lớn đời Đường.Ông để lại trên 1000 bài thơ. Thiên nhiên tráng lệ, trăng và rượu, tình bằng hữu, tình cố hương, lòng khát khao tự do được diễn tả qua những vần thơ lãng mạn.Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh là nỗi buồn nhớ cố hương sâu lắng của LB. Đây là bài thơ dịch :
	Đầu giường ánh trăng rọi,
	Ngỡ mặt đất phủ sương.
	Ngẩng đầu nhìn trăng sáng, 
	Cúi đầu nhớ cố hương.
	Bài thơ được viết theo thể ngũ ngôn tứ tuyệt, vẻn vẹn có 20 chữ nhưng đã tạo nên một bức tranh thuỷ mặc về cảnh mộng đêm trăng gợi lên vẻ đẹp tâm hồn của thi nhân với bút pháp lãng mạn thần tình. Đêm về khuya càng trở nên thanh tĩnh. Không gian bốn bề vắng lặng. Không một tiếng gió thổi, một tiếng côn trùng kêu, cũng chẳng có một tiếng chuông chùa ngân buông. Nhà thơ chợt tỉnh giấc thấy mình nằm dưới trăng. Cả một không gian ngập tràn ánh trăng. Ánh sáng rọi vào đầu giường. Thật cảm động, trăng đến khơi gợi một nguồn thơ và trăng là chất liệu tạo nên vần thơ dào dạt. Ánh trăng sáng quá, tải khắp không gian bao phủ khắp mặt đất.Câu thơ thư 2 biểu hiện một trạng thái ngỡ ngàng của thi nhân vừa tỉnh giấc vừa nhìn trăng. Trăng đẹp và thơ mộng. Đêm đã sang canh, êm đềm thanh tĩnh. Chỉ có trăng và nhà thơ. Thế rồi thi tiên LB ngẩng đầu ngắm trăng. Trăng với thi nhân như đôi bạn tri âm gặp nhau, nhìn nhau cảm động không nói nên lời. Cả ba câu thơ đều tả ánh trăng trong đêm thanh tĩnh với tâm trang ngỡ ngàng và bồi hồi của thi nhân. Câu 1 và câu 3 tả trăng bằng trực giác, câu 2 tả trăng bằng cảm giác. Một không gian vừa thực vừa mộng, huyền ảo lung linh 
 Đầu giương ánh trăng rọi 
 Ngỡ mặt đất phủ sương .
 Ngẩng đầu nhìn trăng sáng 
	Lí Bạch đang sống ở nơi đất khách quê người. Giữa đêm khuya thanh tĩnh chỉ có trăng và thi nhân. Ba câu thơ đầu gợi tả một tâm trang : nỗi buồn cô đơn của khách xa quê 
 	Hai câu 3 và 4 được cấu trúc theo phép đối :
 Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,
	Cúi đầu nhớ cố hương 
 Hai tư thế ngẩng đầu và cúi đầu, hai tâm trạng : nhìn và nhớ ; hai đối tượng làm xúc động và trĩu lòng kẻ xa quê : trăng sáng và cố hương. Hai hình ảnh trăng sáng và cố hương đi sóng nhau biểu hiện một tâm hồn yêu thiên nhiên, một tấm lòng yêu quê hương thiết tha sâu nặng. Cố hương là quê cũ thân yêu, nhớ cố hương là nhớ tới gia đình, nhớ tới người thân thương ruột thịt, nhớ tới thời thơ ấu với bao mộng tưởng và kỉ niệm đẹp, nhớ lại những thăng trầm một đời người. Ánh trăng và cố hương gắn bó với nhau trong mạch cảm hứng trữ tình, hoà quyện thành một liên tưởng thấm thía, cảm động, nâng cánh cho hồn thơ bay lên. Trăng lênh láng tràn ngập. Cảm xúc thơ dâng lên dào dạt.
	Có thể nói Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh là một bài thơ trăng rất hay. LB rất tinh tế đã lấy ngoại cảnh ánh trăng miền đất lạ để biểu hiện tâm tình nỗi buồn nhớ cố hương. Ngôn ngữ thơ hàm xúc, hình tượng hoa lệ, cảm xúc mênh mang, gợi lên một nỗi buồn đẹp. Tất cả tạo nên vẻ đẹp văn chương của bài thơ trăng này. LB đã để lại hàng trăm bài thơ trăng. Ai đã từng trải qua nhiều năm tháng li hương, ai đã từng mang một tâm hồn yêu trăng chắc chắn sẽ bồi hồi xúc động khi đọc bài thơ này của thi tiên Lí Bạch.
Bài 7
Chép thuộc lòng bài thơ Ngầu nhiên viết nhân buổi mới về quê của Hạ Tri Chương ( bản dịch của Phạm Sĩ Vĩ hoặc của Trần Trọng San )
Trong hai câu thơ cuối, tác giả gặp gỡ những ai ở quê ? Em thử hình dung tâm trạng của tác giả khi “gặp nhau mà chẳng biết nhau” Đặc biệt là khi các em bé cười hỏi : “khách ở chốn nào lại chơi”
- Hai câu cuối :
 + Tác giả gặp các em nhỏ của làng quê .
 + Tâm trạng của tác giả là tâm trạng buồn, lẽ ra gặp được người quen, người lớn thì thật vui, nhưng chỉ gặp trẻ em “không biết nhau”.Tác giả còn buồn hơn khi những người làng trẻ tuổi đã coi ông là một người xa lạ. Một người yêu quê tha thiết nhưng lại bị xem như là khách ngay trên quê hương mình. Chính sự chạnh lòng của tác giả đã tạo nên cảm xúc viết bài thơ này .
Bài 8
Phát biểu cảm nghĩ về bài Cảnh Khuya của Bác Hồ
	Hồ Chí Minh không những là vị lãnh tụ vĩ đại, người cha già của dân tộc Việt Nam mà còn là một thi sĩ nổi tiếng. Đọc bài Cảnh khuya mà em càng thấy rõ hơn tâm hồn thi sĩ và tấm lòng của người chiến sĩ trong Bác. Em thấy say mê cảnh đẹp hùng vĩ nên thơ của núi rừng Việt Bắc –cái nôi của Cách mạng. Em cũng rất khâm phục kính yêu lòng yêu nước vĩ đại của Bác.
 	Tiếng suối trong như tiếng hát xa 
 	Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
	Đầu tiên là âm thanh tiếng suối trong rừng đêm vắng Việt Bắc, nghe như tiếng hát của con người từ xa vọng lại làm ấm lòng người. Bức tranh tươi đẹp của rừng Việt Bắc thể hiệm ở ngay hai câu thơ đầu :
 	Tiếng suối trong như tiếng hát xa 
 	Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
 Cảnh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc bỗng trở nên thơ mộng hơn, tươi đẹp hơn nhờ biện pháp so sánh tài tình và độc đáo :Tiếng suối trong như tiếng hát xa 	
 Âm thanh mới trong trẻo, du dương ngân nga làm sao. Âm a ở cuối câu thơ gợi nên cung bậc của tiếng suối, tiếng suối đều đặn, miên man mang lại cho tâm hồn em một âm hưởng thiết tha ngọt ngào mà sâu lắng. Nghệ thuật so sánh còn tạo ra một vẻ đẹp mới cho hình ảnh thơ : Bác biến dòng suối trở thành một con người có tâm hồn, có tình cảm, biến tiếng suối bằng tiếng hát, một âm thanh trong trẻo, trẻ trung. Tiếng suối như có hồn của người nghệ sĩ. Bác đứng dưới rừng Việt Bắc thưởng thức tiếng suối, thưởng thức cảnh thiên nhiên của núi rừng khi đã về khuya. Phải rất say mê, hoà hợp thân thiết với thiên nhiên bác mới nhìn thấy vẻ đẹp của thiên nhiên như thế. Thiên nhiên tạo ra vẻ đẹp trong tâm hồn Bác. Đọc đến đây dẫu không phải là một nghệ sĩ, không thân thiết được với thiên nhiên như Bác em cũng thấy lòng mình rung động mãnh liệt. Em thấy vô cùng sung sướng, xúc đông và em như thấy con suối hiện ra trước mắt mình thật lung linh huyền ảo.
	Sau đó là hình ảnh lung linh của rừng Việt Bắc dưới ánh trăng đẹp. Trăng chiếu trên cây cổ thụ, lồng vào các cành lá cổ thụ, in xuống mặt đất như dát hoa trên mặt đất )
 “Trăng lồng cổ thụ bang lồng hoa”
Trăng tròn vành vạnh toả sáng xuống trần gian. Những lùm cây rậm rạp được trăng chiếu xuống trông như những sợi kim tuyến lấp lánh trang điểm trên mái tóc bồng bềnh của người thiếu nữ.Trăng soi qua kẽ lá, chiếu xuống đất tạo thành muôn vàn những đốm trắng nhỏ li ti trên mặt đất lấm tấm như hoa gấm. Trăng, cây cổ thụ, bông hoa tuy ở tầng bậc khác nhau nhưng chúng không cách biệt mà gắn bó, đan xen vào nhau, lồng vào nhau, tôn thêm vẻ đẹp cho nhau.Chúng cũng sống động lên nhờ từ lồng.Trước mắt em là một bức tranh tươi đẹp, các nét cảnh hoà quyện đan xen khiến cho bức tranh càng lung linh huyền ảo hơn. Bức tranh đó làm em say mê ngây ngất.
 Cảnh rừng Việt Bắc rất phong phú nhưng thơ Bác chỉ khắc hoạ một vài nét, ánh trăng, tiếng suối.Tuy nhiên em vẫn hình dung thấy một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp trong tâm hồn tinh tế, nhạy cảm của Người. Thi sĩ HCM như thốt lên rung động cảnh khuya như vẽ. Làm sao mà thi nhân ngủ được, bởi lòng Người đang rung động trước vẻ đẹp của đêm trăng trong rừng. Phải chăng Bác thao thức chưa ngủ vì cảnh thiên nhiên quá đẹp ?
 Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ 
 Nghệ thuật so sánh này gây được ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc.Cảnh rừng Việt Bắc tươi đẹp như một bức tranh hết sức hoàn hảo có trăng, có suối, có bông hoa, có cây cổ thụ. Hai lần tác giả dùng biện pháp so sánh trong bài nhưng mỗi lần so sánh rừng Việt Bắc hiện ra cụ thể hơn. Bác Hồ quả là một người có tâm hồn yêu thiên nhiên và yêu nước sâu sắc. Khác với người xưa, Bác không những yêu thiên nhiên mà Bác còn lo lắng cho giang sơn tươi đẹp. Thật là cảm động khi người đọc được tác giả lí giải đến bất ngờ : Bác chưa ngủ không chỉ vì đêm trăng đẹp mà vì Bác còn lo việc nước nhà 
 Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà 
 Cảm xúc khâm phục Bác càng dâng lên trong em, câu thơ đã lí giải toàn bộ nguyên do vì sao Bác không ngủ, vì lo cho nước nhà. Nhờ câu thơ này em hiểu ra hoàn cảnh của Bác lúc đó. Có lẽ đã bao đêm Bác thao thức không ngủ như thế này vì Bác lo cho dân cho nước. Rồi đêm nay giữa núi rừng Việt Bắc, bất chợt gặp khung cảnh thiên nhiên vô cùng tươi đẹp, lòng Bác tràn trề cảm xúc và đã bật ra ý thơ chứ không phải ngắm cảnh để làm thơ.Điều ấy càng khiến em xúc động. Em càng kính yêu khâm phục vô bờ bến với tâm hồn, trái tim vĩ đại của Bác 
 Đọc Cảnh khuya em vừa say mê với cảnh, vừa khâm phục phẩm chất và tâm hồn của Bác. Đọc bài thơ em bắt gặp tâm hồn của người thi sĩ và tấm lòng của người chiến sĩ. Tâm hồn ấy, tấm lòng ấy kết hợp hài hoà trong con người Bác, làm nên cái vĩ đại của Bác. Bác không bao giờ sao nhãng việc nước, sao nhãng việc quân dù chỉ trong một chút thư giãn với thiên nhiên hay một thoáng mơ màng sau một ngày làm việc vất vả .
Bài 9
Hãy phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ Rằm tháng Giêng của chủ tịch Hồ Chí Minh .
Dàn ý 
1. Mở Bài :
	Giới thiệu tác giả, hoàn cảnh ra đời ,nội dung bài thơ và cảm nghĩ chung của em .
2 Thân bài :
Nêu cảm nghĩ theo từng câu thơ ( vận dụng các biện pháp liên tưởng, tưởng tượng, so sánh ...)
- Câu đầu gợi lên một không gian tràn đầy sức sống của mùa xuân.Vầng trăng đêm rằm ở độ tròn đầy và toả sáng nhất. Câu thơ tả vầng trăng với thời gian, không gian cụ thể ...
- Câu thứ 2 : Cảm xúc mùa xuân dào dạt trong lòng nhà thơ, và cả trong lòng người đọc. Ba chữ xuân ( Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên ) cùng với trăng rằm mùa xuân tạo nên 4 nét vẽ, 4 thành viên của một bức tranh xuân độc lập nhưng hợp nhất trong sự mênh mông của trời đất dưới ánh trăng.
- Câu 3 : Trên cái nền trăng là con người và chiếc thuyền trên dòng sông nước toả hơi mịt mờ như khói. Con thuyền giữa dòng sông như ở giữa một vùng hư ảo. Bác làm việc quân trong không gian và thời gian ấy. Cái mộng trở nên thực và cái thực cũng vì thế mà bay lên đẹp hơn. Đàm quân sự là bàn việc đời sống, việc cứu nước cứu dân. Chuyện chính nghĩa nên đẹp và thi vị.
- Câu 4 : Trăng không chỉ sáng trên trời, trên sông, trên nước mà đã tràn trề trong tâm hồn nhà thơ.
	+ Chuyện quân sự hẳn phải thú vị, thông suốt, sảng khoái, đầy lạc quan tin tưởng.
	+ Hình ảnh Bác ung dung thanh thản giữa cảnh thiên nhiên tươi sáng.
3. Kết bài :
Em trân trọng, kính yêu hồn thơ của Bác và tinh thần yêu thiên nhiên đất nước, lòng lạc quan cách mạng của Người.
Bài 10
Phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh 
	Xuân Quỳnh ( 1942-1988 )nổi tiếng với những bài thơ 5 chữ, một hồn thơ nồng nàn, đằm thắm, dào dạt yêu thương. Bài Tiếng gà trưa được nữ sĩ viết vào những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Câu thơ Tiếng gà trưa được điệp lại 4 lần cứ ngân vang mãi trong tâm hồn người lính trên đường hành quân ra trận như tiếng gọi của quê hương thân thương. Dòng cảm xúc từ hiện tại man mác và bâng khuâng trỗi về nhữn