Tiết 18, Bài 18: Vận chuyển máu qua hệ mạch. Vệ sinh hệ tuần hoàn - Bùi Đình Đương

Tuần 09 Ngày soạn: 12/10/2014
Tiết 18 Ngày dạy: 17/10/2014
BÀI 18: VẬN CHUYỂN MÁU QUA HỆ MẠCH 
VỆ SINH HỆ TUẦN HOÀN
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức:
- Nêu được khái niệm huyết áp.
- Trình bày được sự thay đổi tốc độ vận chuyển máu trong các đoạn mạch, ý nghĩa của tốc độ máu chậm trong mao mạch.
- Trình bày điều hòa tim và mạch bằng thần kinh.
- Kể một số bệnh tim mạch phổ biến và cách đề phòng.
- Trình bày ý nghĩa của việc rèn luyện tim và cách rèn luyện tim.
2 . Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng phân tích, tổng hợp.
- Rèn luyện để tăng khả năng làm việc của tim.
3. Thái độ: Giáo dục ý thức phòng tránh các tác nhân gây hại và ý thức rèn luyện hệ tim mạch. 
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
1. Giáo viên:
- Tranh vẽ màu phóng to các hình bài 18 SGK. 
- Mô hình cơ thể người. 
2. Học sinh: Xem trước bài.
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
1. Ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số:
8A4: ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 
8A5: ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
8A6: .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
2.Kiểm tra bài cũ:
 Tim có cấu tạo phù hợp với chức năng như thế nào?
3. Hoạt động dạy và học:
Mở bài: Các thành phần cấu tạo của tim đã phối hợp hoạt động với nhau như thế nào để giúp máu tuần hoàn liên tục trong hệ mạch ?
 Hoạt động 1: Sự vận chuyển máu qua hệ mạch.
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin và quan sát hình 18.1,18.2 trang 58 SGK .
- Yêu cầu học sinh trao đổi nhóm trả lời câu hỏi :
+ Huyết áp là gì ? Tại sao huyết áp là chỉ số biểu thị sức khỏe ?
+ Vận tốc máu trong tĩnh mạch và động mạch khác nhau là do đâu ?
+ Lực chủ yếu giúp máu tuần hoàn liên tục và theo một chiều trong hệ mạch được tạo ra từ đâu ?
+ Huyết áp trong tĩnh mạch rất nhỏ mà máu vẫn vận chuyển được qua tĩnh mạch về tim là nhờ tác động chủ yếu nào?
- GV gọi đại diện các nhóm trình bày kết quả. 
- GV hoàn thiện kiến thức. 
- GV lưu ý: Chính sự vận chuyển máu qua hệ mạch là cơ sở để rèn luyện bảo vệ tim mạch. 
- Cá nhân tự nghiên cứu thông tin và hình 18.1 , 18.2 SGK ghi nhớ kiến thức. 
- Trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời. 
Yêu cầu :
+ Lực đẩy (huyết áp )
+ Vận tốc máu trong hệ mạch. 
+ Phối hợp với van tim. 
- Đại diện nhóm trình bày kết quả nhóm khác nhận xét bổ sung. 
- HS chú ý lắng nghe.
Tiểu kết:
- Máu vận chuyển qua hệ mạch là nhờ: Sức đẩy của tim, áp lực trong mạch và vận tốc máu. 
- Huyết áp: Là áp lực của máu lên thành mạch (do tâm thất co và dãn có huyết áp tối đa và huyết áp tối thiểu ).
- Ở động mạch vận tốc máu lớn nhờ sự co dãn của thành mạch.
- Ở tĩnh mạch: Máu vận chuyển nhờ:
+ Sự co bóp của các cơ quanh thành mạch. 
+ Sức hút của lồng ngực khi hít vào. 
+ Sức hút của tâm nhĩ khi dãn ra. 
+ Hệ thống van một chiều. 
 Hoạt động 2 :Vệ sinh hệ tim mạch:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu thông tin SGK trang 59 .Trao đổi nhóm trả lời câu hỏi :
+ Tác nhân gây hại hệ tim mạch ?
+ Người bị bệnh tim mạch có biểu hiện như thế nào ?
- GV cho đại diện các nhóm trả lời 
- GV bổ sung hoàn thiện kiến thức 
- GV tiếp tục yêu cầu thảo luận trả lời câu hỏi + Cần bảo vệ tim mạch như thế nào ?
+ Có những biện pháp nào rèn luyện tim mạch ?
+ Bản thân em đã rèn luyện chưa ? Và đã rèn luyện như thế nào ?
+ Nếu em chưa có hình thức rèn luyện thì qua bài học này em sẽ làm gì ?
- GV lưu ý rèn luyện phải có kế hoạch. 
- Cá nhân tự nghiên cứu thông tin SGK ghi nhớ kiến thức 
- Trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời 
+ Nhồi máu cơ tim , Mỡ cao trong máu , Huyết áp cao , huyết áp thấp. 
- Đại diện nhóm trình bày nhóm khác nhận xét bổ sung. 
- HS nghiên cứu thông tin và bảng 18.2 SGK trang 59, 60. 
- Trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời 
- Đại diện các nhóm trình bày nhóm khác bổ sung. 
- Một số cá nhân nêu ý kiến về biện pháp rèn luyện và kế hoạch rèn luyện của cá nhân mình. 
Tiểu kết:
* Các tác nhân gây hại cho hệ tim mạch: Có nhiều tác nhân bên ngoài và bên trong gây hại cho hệ tim mạch:
- Khuyết tật tim, phổi xơ. 
- Sốc mạnh mất máu nhiều , sốt cao 
- Chất kích thích mạnh, thức ăn nhiều mỡ động vật. 
- Do luyện tập quá sức. 
- Do một số vi khuẩn, vi rút.
* Biện pháp bảo vệ và rèn luyện hệ tim mạch: 
- Tránh các tác nhân gây hại. 
- Tạo cuộc sống tinh thần thoải mái vui vẻ 
- Lựa chọn cho bản thân một hình thức rèn luyện thích hợp. 
- Cần rèn luyện thường xuyên để nâng dần sức chụi đựng của tim mạch và cơ thể.
IV. CỦNG CỐ - DẶN DÒ.
1. Củng cố:
- HS đọc kết luận trong SGK.
- Trả lời các câu hỏi:
1.Lực đẩy chủ yếu giúp máu tuần hoàn liên tục và theo một chiều trong hệ mạch được tạo ra từ đâu và như thế nào ?
2.Các vận động viên luyện tập lâu năm thường có chỉ số nhịp tim / phút thưa hơn người bình thường .Chỉ số này là bao nhiêu và điều đó có ý nghĩa gì ? Có thể giải thích điều này thế nào khi số nhịp tim/ phút ít đi mà nhu cầu oxy của cơ thể vẫn được đảm bảo ?
3.Nêu các biện pháp bảo vệ cơ thể tránh các tác nhân có hại cho tim mạch 
4.Nêu các biện pháp rèn luyện hệ tim mạch 
2. Dặn dò:
 Ôn lại toàn bộ kiến thức đã học, chuẩn bị kiểm tra 1 tiết.
V. RÚT KINH NGHIỆM.	
.
.