Tiết 37, Bài 35: Ếch đồng - R' Ông Ha Tuân

Tuần 20 Ngày soạn 28/12/2014
Tiết 37 Ngày dạy 31/12/2014
LỚP LƯỠNG CƯ
Bài 35: ẾCH ĐỒNG
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức: 
- Nêu được đặc điểm cấu tạo và hoạt động sống của lớp lưỡng cư thích nghi với đời sống vừa ở nước vừa ở cạn. Phân biệt quá trình sinh sản và phát triển qua biến thái
-Trình bày được đặc điểm hình thái của ếch thích nghi với đời sống vừa ở nước, vừa ở cạn.
- Trình bày được hoạt động tập tính của của ếch đồng
2. Kĩ năng: Hình thành kĩ năng quan sát tranh, mẫu vật và kĩ năng hoạt động nhóm.
3. Thái độ: Có ý thức bảo vệ động vật có ích.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY VÀ HỌC:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Bảng phụ ghi nội dung bảng (tr. 114 SGK).
- Tranh cấu tạo ngoài của ếch đồng .
2. Chuẩn bị của học sinh: Kẻ bảng phụ ghi ND bảng t 1114 SGK. Mẫu: Ếch đồng (theo nhóm)
IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. Ổn định lớp: 7A1.....; 7A2:....; 7A3:....; 7A4....; 7A5:....; 7A6:...;
2. Kiểm tra bài cũ: Nêu đặc điểm cấu tạo hệ tiêu hóa, hô hấp, tuần hoàn, bài tiết của cá chép ? 
3. Các hoạt động dạy và học:
*Mở bài: Lưỡng cư là ĐVCXS đầu tiên sống ở cạn nhưng vẫn còn giữ nhiều đặc điểm của tổ tiên sống ở nước: Trứng thụ tinh và phát triển trong nước
 Cơ thể trưởng thành có cấu tạo phù hợp với đời sống ở cạn nhưng còn yếu:
+ Chi năm ngón -> chưa nâng cơ thể lên khỏi mặt đất
+ Sọ có hai lồi cầu -> cử động còn hạn chế
+ Tai giữa - > có một xương tai
+ Hai vòng tuần hoàn, tim 3 ngăn -> chưa phân biệt máu động mạch và máu tĩnh mạch
+ Phổi chưa phát triển, hô hấp bằng da là chủ yếu
+ Là ĐV biến nhiệt
+ Thận giữa
Hoạt động 1: TÌM HIỂU ĐẶC ĐIỂM VỀ ĐỜI SỐNG
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
-Yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK thảo luận:
+ Thông tin trên cho em biết điều gì về đời sống của ếch đồng?
- GV cho HS giải thích 1 số hiện tượng:+ Thường gặp ếch đồng vào mùa nào? Thức ăn của ếch đồng là gì?
+ Vì sao ếch thường kiếm mồi vào ban đêm? 
+ Thức ăn của ếch là sâu bọ, giun, ốc nói lên điều gì?
-HS tự thu nhận thông tin SGK tr113.
+ Như tiểu kết
+ Mùa hè
+ Nhiệt độ cao
+ Con mồi ở cạn, ở nước => ếch có đời sống vừa ở nước vừa ở cạn
*Tiểu kết:
- Ếch có đời sống vừa ở nước, vừa ở cạn (ưa nơi ẩm ướt)
- Kiếm ăn vào ban đêm 
- Có hiện tượng trú đông
- Là động vật biến nhiệt
Hoạt động 2: TÌM HIỂU CẤU TẠO NGOÀI VÀ SỰ DI CHUYỂN
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
a. Di chuyển
- YCHS quan sát cách di chuyển của ếch h 35.2, 35,3 SGK
+ Mô tả động tác di chuyển trên cạn
+ Mô tả động tác di chuyển trong nước.
+ Ech có mấy cách di chuyển?
b. Cấu tạo ngoài
- YC HS quan sát kĩ h35 (1,2,3) hoàn chỉnh bảng (tr.114 SGK)
- GV yêu cầu học sinh thảo luận:
+ Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi đời sống ở cạn?
+ Những đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi đời sống ở cạn?
- GV treo bảng phụ ghi nội dung các đặc điểm thích nghi yêu cầu HS giải thích ý nghĩa thích nghi của từng đặc điểm
- HS quan sát ,mô tả được:
+ Trên cạn: khi ngồi chi sau gấp chữ Z, lúc nhảy chi sau bật thẳng nhảy cóc.
+ Dưới nước: Chi sau đẩy nước, chi trước bẻ lái .
+ Ếch có2 cách: Nhảy cóc, Bơi
- HS dựa vào kết quả quan sát tự hoàn thành bảng1
- HS thảo luận trong nhóm thống nhất ý kiến
+ Đặc điểm ở cạn: 2,4,5
+ Đặc điểm ở nước: 1,3,6
- HS giải thích ý nghĩa thích nghi lớp bổ sung.
CÁC ĐẶC ĐIỂM THÍCH NGHI ĐỜI SỐNG CỦA ẾCH
ĐẶC ĐIỂM HÌNH DẠNG VÀ CẤU TẠO NGOÀI
Ý NGHĨA THÍCH NGHI
- Đầu dẹp nhọn, khớp với thân thành 1 khối thuôn nhọn về phía trước.
- Mắt và lỗ mũi ở vị trí cao trên đầu (mũi thông với khoang miệng và phổi vừa ngửa vừa thở)
- Da trần phủ chất nhày và ẩm dễ thấm khí.
- Mắt có mi giữ nước mắt do tuyến lệ tiết ra, tai có màng nhĩ.
- Chi 5 phần có ngón chia đốt linh hoạt.
- Các chi sau có màng bơi căng giữa các ngón.
- Giảm sức cản của nước khi bơi.
- Khi bơi vừa thở vừa quan sát.
- Giúp hô hấp trong nước.
- Bảo vệ mắt, giữ mắt khỏi bị khô, nhận biết âm thanh trên cạn.
- Thuận lợi cho việc di chuyển.
- Tạo thành chân bơi để đẩy nước.
*Tiểu kết: 1. Di chuyển: Ếch có 2 cách di chuyển: Nhảy cóc (trên cạn) và bơi (dưới nước)
 2. Cấu tạo ngoài: Ếch đồng có các đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống vừa ở nước vừa ở cạn
Hoạt động 3: TÌM HIỂU SINH SẢN VÀ PHÁT TRIỂN CỦA ẾCH
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- Hướng dẫn, YCHS thảo luận CH: 
+ Nêu đặc điểm sinh sản của ếch?
+ Trứng ếch có đặc điểm gì?
- GV: Cùng là thụ tinh ngoài mà số lượng trứng ếch lại ít hơn cá. Vì ở ếch có hiện tượng ếch đực ôm lưng ếch cái nên trứng đẻ đến đâu được thụ tinh đến đó đồng thời có màng nhày bảo vệ.
- GV treo h 35.4 SGK YC HS trình bày sự phát triển của ếch 
+ So sánh sự sinh sản và phát triển của ếch với cá?
+ Trong quá trình phát triển, nòng nọc có nhiều điểm giống cá. Em có nhận xét gì về nguồn gốc của ếch?
- HS thu nhận thông tin SGK t 114, Trả lời CH
+Thụ tinh ngoài, Có tập tính ếch đực ôm lưng ếch cái.
+ Trứng tập trung thành từng đám trong chất nhày
- HS lắng nghe
- HS trình bày trên tranh.
+ Giống: thụ tinh ngoài, đẻ trứng
+ Khác: Cá chép số lượng trứng nhiều
+ Ếch có nguồn gốc từ cá
*Tiểu kết: 	
1. Sinh sản: + Sinh sản vào cuối mùa xuân
 + Tập tính:ếch đực ôm lưng ếch cái, đẻ ở các bờ nước.
 + Thụ tinh ngoài, đẻ trứng.
2. Phát triển: Trứng nòng nọc ếch (phát triển có biến thái).
IV. CỦNG CỐ – DẶN DÒ: 
1. Củng cố:
- Yêu cầu HS Đọc ghi nhớ SGk. Trả lời CH:
+ Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống ở nước của ếch?
+ Trình bày sự sinh sản và phát triển của ếch?
2. Dặn dò:
- Học bài theo câu hỏi và kết luận trong SGK
- Chuẩn bị: Ếch đồng (theo nhóm).
*Rút kinh nghiệm: