Tiết 42, Bài 37: Dân cư Bắc Mĩ - Trần Văn Thảo

Ngày soạn: 12/12/2013
Ngày dạy: Từ 6/1/2014 đến 10/1/2014 
Tuần : 21 Tiết : 42
Bài 37
DÂN CƯ BẮC MĨ
I. Mục tiêu bài học: Giúp cho HS hiểu biết căn bản về:
1. Kiến thức
Nắm vững sự phân bố dân cư khác nhau ở phía đông và phía tây kinh tuyến 1000T.
Hiểu các luồng di cư từ vùng Hồ Lớn xuống Vành đai mặt trời, từ Mê-hi-cô sang Hoa Kì. 
Hiểu rõ tầm quan trọng của quá trình đô thị hoá.
2. Kỹ năng
Rèn luyện kỹ năng phân tích lược đồ dân cư.
II. Đồ dùng dạy học:
Bản đồ phân bố dân cư và đô thị Bắc Mĩ.
Một số hình ảnh về đô thị Bắc Mĩ.
III. Tiến trình tổ chức dạy học:
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ: (5 phút)
Nêu đặc điểm cấu trúc địa hình Bắc Mĩ?
Trình bày sự phân hoá của khí hậu Bắc Mĩ ? Giải thích sự phân hoá đó.
3. Giảng bài mới: (30 phút)
Sự phân bố dân cư ở Bắc Mĩ đang biến động cùng với các chuyển biến trong nền kinh tế của các quốc gia trên lục địa này. Quá trình đô thị hoá nhanh ở Bắc Mĩ là kết quả của sự phát triển công nghiệp, hình thành nên các dải siêu đô thị.
Hoạt động GV và HS
Nội dung
? Cho biết tình hình dân cư Bắc Mĩ năm 2001.
- Năm 2001, dân số Bắc Mĩ là 415,1 triệu người, mật độ dân số trung bình khoảng 20 người/km2.
? Quan sát hình 37.1, cho biết đặc điểm phân bố dân cư ở Bắc Mĩ.
- Phân bố rất không đồng đều giữa miền bắc và miền nam, giữa phía tây và phía đông.
? Dân cư phân bố thưa thớt ở những nơi nào, vì sao lại thưa thớt như vậy?
- Bán đảo A-la-xca và phía bắc Ca-na-đa là nơi dân cư thưa thớt nhất. Ở phía Tây dân cư cũng thưa thớt. Do khí hậu ở phía bắc khắc nghiệt, còn ở phía tây là hệ thống núi hiểm trở và là nơi khai phá muộn.
? Tình hình phân bố dân cư ở phía đông ra sao?
- Là khu vực tập trung đông dân nhất Bắc Mĩ, do ở đây công nghiệp phát triển sớm, mức độ đô thị hóa cao, tập trung nhiều thành phố, khu công nghiệp, hải cảng lớn.
? Hiện nay dân cư Bắc Mĩ có sự chuyển dịch ra sao?
- Từ các vùng công nghiệp phía nam Hồ Lớn và Đông Bắc ven Đại Tây Dương tới các vùng công nghiệp mới năng động hơn ở phía nam và duyên hải ven Thái Bình Dương.
? Quan sát hình 37.1, nêu tên các đô thị từ 3 triệu dân trở lên. Và cho biết các đô thị này thường tập trung ở đâu?
- Nêu tên (17 đô thị). Phần lớn nằm ở phía nam vùng Hồ Lớn và ven Đại Tây Dương, nối tiếp nhau thành hai dải siêu đô thị từ Bô-xtơn đến Oa-sinh-tơn và từ Si-ca-gô đến Môn-trê-an.
? Quan sát hình 37.2, mô tả quang cảnh thành phố Si-ca-gô.
- Có các toà nhà cao chen chúc bên nhau, dân số Si-ca-gô rất đông chủ yếu hoạt động trong công nghiệp và dịch vụ, không khí và nguồn nước bị ô nhiễm.
? Gần đây đặc điểm đô thị ở Bắc Mĩ có đặc điểm gì?
- Hàng loạt thành phố mới với các ngành công nghiệp đòi hỏi kĩ thuật cao, năng động, đã xuất hiện ở miền nam và duyên hải Thái Bình Dương của Hoa Kì.
? Trước tình hình trên, các trung tâm công nghiệp phía nam Hồ Lớn và duyên hải Đại Tây Dương đã làm gì?
- Phải thay đổi cơ cấu: giảm bớt hoạt động của các ngành truyền thống để tập trung vào các ngành công nghiệp đòi hỏi kĩ thuật cao, đồng thời các ngành dịch vụ cũng được đặc biệt quan tâm phát triển.
1. Sự phân bố dân cư
- Dân số 415,1 triệu người
- Mật độ trung bình 20 người/km2.
- Dân cư Bắc Mĩ phân bố rất không đồng đều giữa miền bắc và miền nam, giữa phía tây và phía đông.
- Từ các vùng công nghiệp phía nam Hồ Lớn và Đông Bắc ven Đại Tây Dương tới các vùng công nghiệp mới năng động hơn ở phía nam và duyên hải ven Thái Bình Dương.
2. Đặc điểm đô thị
- Hơn ¾ dân cư Bắc Mĩ sống trong các đô thị. Phần lớn các thành phố tập trung ở phía nam Hồ Lớn và duyên hải Đại Tây Dương.
- Gần đây, sự xuất hiện nhiều thành phố mới ở miền nam và duyên hải Thái Bình Dương đã dẫn tới sự phân bố lại dân cư của Hoa Kì.
4. Củng cố – luyện tập: (5 phút)
Tại sao ở miền Bắc và phía Tây dân cư lại quá ít? 
Chỉ trên bản đồ một số thành phố lớn trên 10 triệu dân ở Bắc Mĩ? 
5. Dặn dò:
Về nhà học bài, xem trước bài 38: “Kinh tế Bắc Mĩ”.