Tuần 13 - Tiết 26, Bài 20: Hợp kim sắt: Gang, thép - Trần Thị Ngọc Hiếu - Năm học 2013-2014

Tuần 13 Ngày soạn: 09/11/2013
Tiết 26 Ngày dạy: 13/11/2013
Bài 20. HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP
I.MỤC TIÊU: Sau bài này HS phải;
1. Kiến thức: Biết được 
- Thành phần chính của gang và thép.
- Sơ lược về phương pháp luyện gang và thép.
2. Kĩ năng:
- Quan sát sơ đồ, hình ảnh để rút ra được nhận xét về phương pháp sản xuất nhôm và luyện gang, thép.
- Tính khối lượng sắt tham gia phản ứng hoặc sản xuất được theo hiệu suất phản ứng.
3. Thái độ:
- Giúp HS yêu thích môn học để vận dụng kiến thức vào trong đời sống hàng ngày. 
4. Trọng tâm: 
- Khái niệm hợp kim sắt và cách sản xuất gang, thép.
II. CHUẨN BỊ
1. Đồ dùng dạy học: 
a.GV: Sơ đồ lò cao phóng to, sơ đồ lò luyện thép phóng to.
b.HS: Xem trước bài mới.
2. Phương pháp: 
- Đàm thoại – thảo luận nhóm – làm việc SGK.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 
1. Ổn định lớp(1’): 
Lớp
Sĩ số
Tên học sinh vắng
9A1
..
9A2
..
9A3
..
9A4
..
9A6
..
2. Kiểm tra bài cũ(7’):
Nêu các tính chất hoá học của sắt? Viết các phương trình hóa học minh họa? 
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài(1’): 
b. Các hoạt động chính : Chúng ta thấy hàng ngày, hợp kim gang, thép có nhiều ứng dụng trong mọi lĩnh vực. Vậy thế nào là hợp kim? Gang là gì? Thép là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1. Hợp kim là gì? (8’)
- GV: Thuyết trình khái niệm hợp kim. 	
- GV : Cho HS đọc thông tin trong SGK và yêu cầu HS trả lời:
+ Gang là gì ? Gang có tính chất gì ? Kể một số ứng dụng của gang trong đời sống và sản xuất ?
- GV : Cho HS đọc thông tin trong SGK và trả lời :
 - Thép là gì ? Thép có t/chất gì ? Kể một số ứng dụng của thép trong đời sống và sản xuất ?
- GV : Nhận xét và kết luận.
- GV : Hãy so sánh gang và thép về thành phần và tính chất ?
-HS: Nghe giảng
- HS: Đọc thông tin trong SGK và trả lời: 
- HS: Gang là một loại hợp kim của sắt với cacbon trong đó hàm lượng cacbon chiếm từ 2 – 5 %.
- VD: Xoong, nồi, thiết bị máy móc. 
- HS: Thép là hợp kim của sắt với cacbon và một số nguyên tố khác, trong đó hàm lượng cacbon chiếm dưới 2%. 
VD: chi tiết máy , vật dụng, dụng cụ lao động, vật liệu xây dựng 
- HS: Lắng nghe
- HS: Gang và thép đều là hợp kim của sắt với cacbon và một số nguyên tố khác.
+ Gang cacbon chiếm từ 2 đến 5%, giòn
+ Thép hàm lượng cacbon ít hơn(dưới 2%), đàn hồi, cứng...
I. Hợp kim của sắt 
1) Gang là một loại hợp kim của sắt với cacbon trong đó hàm lượng cacbon chiếm từ 2 – 5 %.
2) Thép là hợp kim của sắt với cacbon và một số nguyên tố khác, trong đó hàm lượng cacbon chiếm dưới 2%. 
Hoạt động 2. Sản xuất gang như thế nào?(10’)
- GV: Yêu cầu HS đọc SGK. 
- GV: Nêu nguyên liệu để sản xuất gang là gì?
- GV:Cho biết nguyên tắc để sản xuất gang?
- GV: Cho biết quá trình sản xuất gang?
- GV: Cho HS nhận xét câu trả lời. 
- GV: Yêu cầu HS viết PTHH
- HS: Đọc SGK và trả lời. 
- HS: Nguyên liệu để sản xuất gang : quặng manhetit( chứa Fe3O4) và hematit( chứa Fe2O3), than cốc, không khí giàu oxi, chất phụ gia. 
- HS: Nguyên tắc sản xuất gang : Dùng cacbon oxit khử sắt oxit ở nhiệt độ cao. 
- GV: Quá trình sản xuất gang.
- HS: Nhận xét. 
- HS: Viết PTHH
C + O2 CO2
C + CO2 2CO
3CO + Fe2O3 2 Fe +3CO2
II. Sản xuất gang, thép
1. Sản xuất gang như thế nào?
a.Nguyên liệu để sản xuất gang quặng manhetit( chứa Fe3O4) và hematit( chứa Fe2O3), than cốc, không khí giàu oxi, chất phụ gia. 
b.Nguyên tắc sản xuất gang : Dùng cacbon oxit khử sắt oxit ở nhiệt độ cao 
c. Quá trình sản xuất gang
C + O2 CO2
C + CO2 2CO
3CO + Fe2O3 2 Fe + 3 CO2
Hoạt động 3. Sản xuất thép như thế nào?(10’)
- GV: Cho HS thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
+ Nguyên liệu để sản xuất thép là gì?
+ Nguyên tắc để sản xuất thép?
+ Quá trình sản xuất thép ?
- GV: Cho các nhóm bổ sung và nhận xét. 
-HS: thảo luận nhóm và báo cáo kết quả.
+Nguyên liệu để sản xuất thép: gang, sắt phế liệu và oxi
+ Nguyên tắc để sản xuất thép: Oxi hoá một số kim loại, phi kim để loại ra khỏi gang phần lớn các nguyên tố C,Si, Mn
+ Quá trình sản xuất thép:
 FeO + C Fe + CO
- HS: Nhận xét.
2. Sản xuất thép như thế nào?
a.Nguyên liệu để sản xuất thép: gang, sắt phế liệu và oxi
b.Nguyên tắc để sản xuất thép: Oxi hoá một số kim loại, phi kim để loại ra khỏi gang phần lớn các nguyên tố C,Si, Mn
c.Quá trình sản xuất thép:
 FeO + C Fe + CO
4. Cũng cố (5’): 
Yêu cầu HS nắm vững các khái niệm hợp kim là gì ? Gang là gì ? Thép là gì ? Sản xuất gang, thép bằng cách nào ? 
Yêu cầu HS làm nhanh BT5 SGK/63 và lấy 5 bài nhanh nhất của HS để lấy điểm. 
5.Dặn dò về nhà(3’):
- Dặn các em làm bài tập về nhà: 5, 6/SGK63. 
- Chuẩn bị trước bài: “ Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mòn”.
IV. RÚT KINH NGHIỆM: