Bài 17, Tiết 17: Tim và mạch máu

TIM VÀ MẠCH MÁUBài 17 Bài 17 1/- Vai trò của tim hệ tuần hoàn máu là gì?KIỂM TRA BÀI CŨ	Tim co bóp tống máu ra khỏi mạch và hút máu về tim, để thực hiện vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn lớn.	Vai trò của vòng tuần hoàn nhỏ dẫn máu qua phổi, giúp trao đổi khí oxi và khí cacbonic.	 Vai trò vòng tuần hoàn lớn dẫn máu đi khắp cơ quan cơ thể, giúp sự trao đổi chất. 2/-Hệ bạch huyết gồm các thành phần cấu tạo chính nào? - Hệ bạch huyết có vai trò gì đối với cơ thể?	+ Hệ bạch huyết gồm phân hệ lớn và phân hệ nhỏ.	+ Hệ bạch huyết cùng với hệ tuần hoàn thực hiện chu trình luân chuyển môi trường trong cơ thể và tham gia bảo vệ cơ thể. 	TIM VÀ MẠCH MÁUBài 17 Bài 17I_ CẤU TẠO CỦA TIM: Thành tim được cấu tạo bởi những loại mô gì? +Tim cấu tạo bởi :Mô liên kết, mô cơ tim- Tim có những bộ phận nào? +Tâm nhĩ phải – Tâm nhĩ trái; Tâm thất phải – Tâm thất trái, các van tim (van nhĩ thất – van động mạch).Các mạch máu. vị trícơmàngngoàiI/ CẤU TẠO CỦA TIM: 	 1/ Cấu tạo ngoài: - Màng tim bao bọc bên ngoài tim, có những mạch máu - Tim hình chóp đỉnh nhọn quay xuống dưới. 2/ Cấu tạo trong: - Tim có bốn ngăn ( bảng 17-1 SGK) trong Bảng 17-1 SGK: Nơi máu được bơm tới các ngăn tim- Căn cứ chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất?* Tâm thất trái có thành cơ tim dày nhất.* Tâm nhĩ có thành cơ tim mỏng nhất Tâm thất phải coTâm thất trái coTâm thất phảiTâm nhĩ phải coTâm thất tráiTâm nhĩ trái coNơi máu được bơm tớiCác ngăn tim coVòng tuần hoàn nhỏVòng tuần hoàn lớnHãy điền vào bảng sau:vòngtrong	 1/ Cấu tạo ngoài: - Màng tim bao bọc bên ngoài tim. - Tim hình chóp đỉnh nhọn quay xuống dưới. 2/ Cấu tạo trong: - Tim có bốn ngăn ( bảng 17-1 SGK) - Thành cơ tâm thất dày hơn thành cơ tâm nhĩ ( Thành TTT dày nhất, thành TNP mỏng nhất. - Giữa tâm nhĩ với tâm thất có van nhĩ thất, giữa tâm thất với động mạch có van động mạch giúp máu lưu thông một chiều .I/ CẤU TẠO CỦA TIM: II/ CẤU TẠO MẠCH MÁU:-So sánh sự khác biệt giữa các loại mạch máu. Giải thích sự klhác nhau đó.- Có mấy loại mạch máu chính trong vòng tuần hoàn?- Có ba loại mạch máu chính: Động mạch, tĩnh mạch và mao mạch.* Thành động mạch và tĩnh mạch đều cấu tạo 3 lớp là mô liên kết, cơ trơn, biểu bì nhưng lớp mô liên kết và cơ trơn của động mạch dày hơn ở tĩnh mạch. Lòng động mạch hẹp hơn tĩnh mạch.* Thành mao mạch có 1 lớp biểu bì. Mạch máuSự khác biệt trong cấu tạoGiải thíchĐộng mạchThành có 3 lớp là: mô liên kết, lóp cơ trơn,mô biểu bì, dày hơn tĩnh mạch.Lòng hẹp hơn tĩnh mạch.- Giúp dẫn máu từ tim đi các cơ quan,với vận tốc và áp lực lớn.Tĩnh mạch-Thành có 3 lớp giống như động mạch nhưng mỏng hơn .- Lòng rộng hơn động mạch.Có van 1 chiều ở những nơi máu chảy ngược chiều. - Giúp dẫn máu từ khắp các tế bào của cơ thể về tim với vận tốc và áp lực nhỏ. MaomạchThành mỏng, chỉ có 1 lớp biểu bì.Lòng hẹp.Giúp tỏa rộng tới từng tế bào. Tạo điều kiện cho sự trao đổi chất với tế bào.II/ CẤU TẠO MẠCH MÁU:II/ CẤU TẠO MẠCH MÁU:- Có ba loại mạch máu chính: Động mạch, tĩnh mạch và mao mạch.* Thành động mạch và tĩnh mạch đều cấu tạo 3 lớp là mô liên kết, cơ trơn, biểu bì nhưng lớp mô liên kết và cơ trơn của động mạch dày hơn ở tĩnh mạch. Lòng động mạch hẹp hơn tĩnh mạch.	- Động giúp dẫn máu từ tim đến các cơ quan với vận tốc và áp lực lớn.	- Tĩnh mạch giúp dẫn máu từ các tế bào, cơ quan về tim đến với vận tốc và áp lực nhỏ.* Thành mao mạch có 1 lớp biểu bì tạo điều kiện trao đổi chất dể dàng - Quan sát tranh và trả lời các câu hỏi ở SGK-Mỗi chu kì co dãn của tim có mấy pha? Thời gian làm việc là bao nhiêu?Sơ đồ chu kì co dãn của timIII/ CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM:Pha nhĩ coPha thất coPha dãn chung - Tim co dãn theo chu kì. Mỗi chu kì có ba pha, kéo dài 0,8 giây.	+ Pha nhĩ co: 0,1 giây Máu từ tâm nhĩ xuống tâm thất.	+ Pha thất co: 0,3 giây. Máu từ tâm thất vào động mạch.	+ Pha dãn chung: 0,4 giây tim nghỉ ngơi hoàn toàn. Máu 	hút từ tĩnh mạch vào tâm nhĩ rồi vào tâm thất. - Mỗi chu kì co dãn của tim gọi là nhịp tim. Mỗi phút ở người trung bình diễn ra 75 chu kì co dãn của tim ( 75 nhịp tim/ phút) *Sự thay đổi nhịp tim là do đâu? - Sự thay đổi nhịp tim là do sinh lí cơ thể. - Do môi trường.III/ CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM:CỦNG CỐCác pha trong một chu kì timHĐ của van trong các pha Hướng sự vận chuyển của máuVan nhĩ thấtVan động mạchPha nhĩ coPha thất coPha dãn chung Bảng 17-2. Hoạt động của các van trong sự vận chuyển máuMởĐóng ĐóngMởMởĐóng Từ tâm nhĩ vào TTTừ TT vào ĐMTừ TM vào TN rồi vào TTĐố vui	Laênech – một thầy thuốc người Pháp (1781 – 1826) vào năm 1816 đã phát minh ra ống nghe là phương tiện giúp các bác sĩ chuẩn đoán tim mạch người bệnh. Người ta đã dựng tượng ông để ghi nhớ công lao này.	Năm 1903 – Anhtoven – người Hà Lan đã sáng tạo ra 1 dụng cụ ghi được điện tim (điện tim đồ). Ông đã được tặng giải thưởng Nôben vào năm 1924. Em có biếtDẶN DÒ	- Học bài .Làm bài tập: Câu 2, 4 SGK	 - Chuẩn bị kiến thức bài mới: Vận chuyển máu qua hệ mạch – Vệ sinh hệ tuần hoànChúc các em học giỏi !