Tiết 15, Bài 15: Đông máu và nguyên tắc truyền máu - Năm học 2008-2009

Tuần 8: Tiết 15 BÀI 15: ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC
Ngày soạn: 21/10/2008 TRUYỀN MÁU
Ngày dạy: 
A/ MỤC TIÊU
Trình bày được cơ chế đông máu và vai trò của nó trong bảo vệ cơ thể
Trình bày được các nguyên tác truyền máu và cơ sở khoa học của nó
B/ CHUẨN BỊ
Sử dụng sơ đồ, tranh ảnh trong sgk
C/ DẠY BÀI MỚI
 I/ Ổn định
 II/ Kiểm tra bài cũ
 III/ Bài mới.
HOẠT ĐỘNG 1
Tìm hiểu cơ chế đông máu và vai trò của nó
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
15p
- Gọi 1 hs đọc thông tin phần I sgk
- Treo sơ đồ và yêu cầu hs giải thích sơ đồ
- Chia lớp thành các nhóm, cho hs thảo luận và trả lời các câu hỏi phần I sgk
- Gọi các nhóm trả lời câu hỏi, các nhóm còn lại nhận xét, bổ sung.
- Nhận xét, bổ sung và hoàn thiện câu trả lời.
- 1 hs đọc thông tin
- Tự tìm hiểu, 1 vài học sinh giải thích sơ đồ, cả lớp nhận xét, bổ sung
- Thảo luận và trả lời câu hỏi
- Đại diện nhóm trả lời câu hỏi:
 + Câu 1: Đông máu là 1 cơ chế tự bảo vệ của cơ thể. Nó giúp cho cơ thể không bị mất nhiều máu khi bị thương.
 + Câu 2: Đông máu liên quan tới hoạt động của tiểu cầu là chủ yếu.
 + Câu 3: máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ búi tơ máu được hình thành om giữ các tế bào máu làm thành khối máu đông bịt kín vết rách ở mạch máu.
 + Câu 4: Trong quá trình đông máu, các tiểu cầu đóng vai trò:
Bám vào vết rách và bám vào nhau để tạo thành nút tiểu cầu bịt tạm thời vết rách.
Giải phó ng chất giúp hình thành búi tơ máu để tạo thành khối máu đông.
HOẠT ĐỘNG 2
Tìm hiểu các nhóm máu ở người
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
15p
- Gọi 1 hs đọc thông tin phần II.1 trong sgk.
- Hồng cầu máu người có mấy loại kháng nguyên, đó là những loại nào?
- Huyết tương máu người nhận có loại kháng thể nào? Chúng có gây kết dính hồng cầu máu người cho không?
- Treo sơ đồ hình 15. Kết quả thí nghiệm phản ứng giữa các nhóm máu. Gọi hs giải thích sơ đồ.
- Chia lớp thành các nhóm, cho hs thảo luận để hoàn thành sơ đồ trong sgk
- Gọi đại diện các nhóm lên bảng hoàn thành sơ đồ, các nhóm khác nhận xét, bổ sung
- Nhận xét và hoàn chỉnh sơ đồ
- 1 hs đọc thông tin, cả lớp chú ý tìm hiểu thông tin và trả lời câu hỏi.
- 1 vài hs trả lời câu hỏi, cả lớp bổ sung:
 + Có 2 loại kháng nguyên trên hồng cầu là A và B
- 1 vài hs trả lời câu hỏi, cả lớp bổ sung:
 + Có 2 loại kháng thể trong huyết tương là Anpha (gây kết dính A) và pêta (gây kết dính B)
- 1 vài hs giải thích sơ đồ, cả lớp nhận xét, bổ sung
- Thảo luận nhóm để hoàn thành sơ đồ
- Hoàn thành sơ đồ
HOẠT ĐỘNG 3
Tìm hiểu các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
10p
- Chia lớp thành các nhóm, cho hs thảo luân và trả lời các câu hỏi trong sgk
- Đại diện các nhóm trả lời câu hỏi, các nhóm khác nhận xét, bổ sung
- Nhận xét, bổ sung và hoàn thiện câu trả lời.,
- Thảo luận nhóm để trả lời các câu hỏi
- Trả lời câu hỏi, nhận xét, bổ sung: 
+ Câu 1: Máu có cả kháng nguyên A và B không thể truyền cho ngườ có nhóm máu O (có cả anpha và pêta) vì sẽ bị kết dính hông cầu.
+ Câu 2: Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O vì không bi kết dính.
+ Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (Vi rút viêm gan B, virut HIV) không được đem truyền cho người khác vì sẽ lây nhiễm các bệnh này cho người được truyền máu
HOẠT ĐỘNG 4
Củng cố và tóm tắt bài
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
5p
- Đặt câu hỏi cho hs thảo luận theo nhóm để rút ra kiến thức chủ yếu của bài 
 + Đông máu có vai trò gì?
 + Khối máu đông hình thành liên quan đến hoạt động của yếu tố nào là chủ yếu?
 + Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu là gì?
- Thảo luận nhóm
- Các nhóm trả lời câu hỏi, những nhóm còn lại nhận xét, bổ sung:
IV/ Dặn dò
Về nhà trả lời câu hỏi và làm bài tập trong sgk
Đọc trước bài 16