Giáo án môn Ngữ văn 7 năm 2011

BÀI 1 TIẾT 1

VĂN BẢN :COÅNG TRÖÔØNG MÔÛ RA

I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :

- Thấy được tình cảm sâu sắc của người mẹ đối với con thể hiện trong một tình huống đặc biệt : đêm trước ngày khai trường .

- Hiểu được những tình cảm cao quí, ý thức trách nhiệm của gia đình đối với trẻ em – tương lai nhân loại .

- Hiểu được giá trị của những hình thức biểu cảm chủ yếu trong một văn bản nhật dụng .

II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG

1. Kiến thức

- Tình cảm sâu nặng của cha mẹ, gia đình đối với con cái, ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người, nhất là với tuổi thiếu niên, nhi đồng .

- Lời văn biểu hiện tâm trạng người mẹ đối với con trong văn bản .

2. Kĩ năng

- Đọc - hiểu một văn bản biểu cảm được viết như những dòng nhật kí của một người mẹ .

- Phân tích một số chi tiết tiêu biểu diễn tả tâm trạng của người mẹ trong đêm chuẩn bị cho ngày khai trường đầu tiên của con .

- Liên hệ vận dụng khi viết một bài văn biểu cảm .

 

doc 81 trang Người đăng minhkhang45 Lượt xem 654Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án môn Ngữ văn 7 năm 2011", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
	Beå ñaày >< ao caïn
à Hình aûnh ñoái laäp noùi leân cuoäc ñôøi laän ñaän, vaát vaû cuûa ngöôøi noâng daân
à Baøi ca dao coøn mang noäi dung phaûn khaùng,toá caùo xaõ hoäi phong kieán tröôùc ñaây .
Baøi 2
	Thöông thay
	Con taèm . nhaû tô
	Luõ kieán . tìm moài
	Haïc  bay moûi caùnh
	Cuoác  keâu ra maùu
- Baøi ca laø lôøi ngöôøi lao ñoäng thöông cho thaân phaän cuûa nhöõng ngöôøi khoán khoå vaø cuõng laø cuûa chính mình trong xaõ hoäi cuõ .
- Söï laëp “thöông thay ” laïi toâ ñaäm moái thöông caûm, xoùt xa cho cuoäc ñôøi cay ñaéng nhieàu beà cuûa ngöôøi daân thöôøng .
à Noãi khoå nhieàu beà cuûa ngöôøi lao ñoäng bò aùp böùc, boác loät, chòu nhieàu oan traùi.
Bài 3
 Nói về thân phận của người phụ nữ trong xã hội xưa . Để diễn tả thân phận cay đắng tác giả sử dụng thành công thủ pháp nghệ thuật so sánh 
-> Nói lên sự trôi nổi không có khả năng làm chủ số phận của mình , họ vừa khốn khổ vừa bị người khác định đoạt số phận .
III. TOÅNG KEÁT 
 * Ghi nhôù : sgk /49
III. LUYEÄN TAÄP
Bài tập 1:
ND: Caû 3 baøi ñeàu dieãn taû cuoäc ñôøi, thaân phaän con ngöôøi trong xaõ hoäi cuû, caû 3 baøi ngoaøi yù nghóa than thaân coøn coù yù nghóa phaûn khaùng
NT: Ñeàu söû duïng theå thô luïc baùt vaø coù aâm điệu than thaân, thöông caûm. Ñeàu söû dung nhöõng hình aûnh so saùnh hoaëc aån duï ñeå dieãn taû cuoäc ñôøi, thaân phaän con ngöôøi (con coø, con taèm, con kieán, traùi baàn ..)
Ñeàu coù nhöõng nhoùm töø mang tính truyeàn thoáng, ñöôïc söû dung nhieàu trong ca dao (“leân thaùc xuoáng geành”, “thöông thay”, “thaân em”) vaø ñeàu coù hình thöùc caâu hoûi tu töø
Bài tập 2: Học thuộc các bài ca dao đã học 
 5.Kết thúc tiết 
*Củng cố :GV cho HS ñoïc laïi toaøn boä baøi ca dao thuoäc chuû ñeà “ than thaân” moät caùch thaät dieãn caûm, coù theå cho caùc em hoø moät tring soá nhöõng baøi naøy.
*Daën doø: Hoïc thuoäc loøng caùc baøi ca dao /50SGK
 Söu taàm caùc baøi ca dao coù cuøng chuû ñeà
 Soaïn baøi “Nhöõng caâu haùt chaâm bieám”/51 SGK
VI. Rút kinh nghiệm : 
 ********************************************************
TUẦN 4 NS: 4 / 9 / 2011 - ND: 10 / 9 / 2011
TIẾT 14 
VAÊN BAÛN : NHÖÕNG CAÂU HAÙT CHAÂM BIEÁM
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :
 - Nắm được giá trị tư tưởng, nghệ thuật của những câu hát than thân . 
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1. Kiến thức
 - Nội dung, ý nghĩa và một số hình thức nghệ thuật tiêu biểu của những câu hát than thân . 
2. Kĩ năng 
Đọc - hiểu và phân tích ca dao, dân ca trữ tình .
Phát hiện và phân tích những hình ảnh so sánh, ẩn dụ, những mô típ quen thuộc trong câu hát than thân . 
III. CHUẨN BỊ :
Học sinh soạn bài.
Giáo viên soạn bài, nghiên cứu các tài liệu có liên quan .
IV. PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT
 - Phân tích, động não, thảo luận, trình bày một phút .
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
 1. OÅn ñònh lôùp:
2. Kieåm tra baøi cuõ:
 H. Hãy đọc thuộc các bài ca dao than thân? Nêu nội dung nghệ thuật các bài ca dao đó ?
 3. Giới thiệu bài mới 
 4. Bài mới 
Hoạt động của GV- HS
Nội dung
Hoaït ñoäng 1: Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc.
- Ñoïc to rõ theå hieän söï chaâm bieám ; baøi 1 aâm ñieäu hôi nhanh ñeå gaây söï chuù yù; baøi 2: aâm ñieäu chaãm raõi, taïo söï hoài hoäp
- Tìm hiểu các chú thích trong sách giáo khoa.
H. Em hiểu châm biếm nghĩa là gì ?
Hoạt động 2
H. Đọc lại bài 1 và cho biết bài 1 đã giới thiệu về chú tôi như thế nào ?Nhân vật này có đặc điểm gì ?
H. Hai dòng thơ đầu có nghĩa là gì ?Em nhân xét gì về nghệ thuật dùng trong bài ca dao này ?
Gv: gợi ý Việc làm mối phải nói tốt cho đối tượng nhưng bài ca dao này hoàn toàn nói ngược lại để thấy rõ độ vênh giöõa cô yếm đào và chú tôi 
H. Bài này châm biếm hạng người nào trong xã hội?
H. Bài 2 nhại lời của ai nói với ai? Em có nhận xét gì về lời của thầy bói 
H. Bài ca này phê phán hiện tượng nào trong xã hội ?
H. Hãy tìm những bài ca khác có nội dung tương tự ?
H. Mỗi con vật trong bài 3 tượng trưng cho ai , hạng người nào trong xã hội xưa ?
H. Việc lựa chọn các con vật như thế để đóng vai lí thú ở điểm nào ?
H. Cảnh tượng trong bài có phù hợp với đám tang không ? Bài ca phê phán châm biếm cái gì?
2.10 Trong bài 4 chân dung cậu cai được miêu tả như thế nào ? Em có nhân xét gì về nghệ thuật châm biếm của bài ca này ?
Hoạt động 3
H. Hãy nêu nội dung nghệ thuật của 4 bài ca dao ? Qua các bài ca dao vừa học em hiểu thêm điều gì về thân phận của những người nông dân khi phải sống trong xã hội bất công như vậy?
Hoạt động 4
- Cho học sinh thảo luận 2 bài tập trong sách giáo khoa trong 5 p
- Gọi các nhóm trình bày 
Lớp nhận xét 
Gv: nhận xét 
I. Đọc văn bản
1. Đọc 
2. Tìm hiểu chú thích 
II. Tìm hiểu văn bản
Bài 1: 
 Bài ca dao giới thiệu về chú tôi . Nhân vật này đang được đưa ra để ướm hỏi , giới thiệu về nhân duyên
- Đặc điểm : hay tửu , hay tăm,hay nước chè đặc, hay năm ngủ trưa,ước những ngày mưa,ước những đêm thừa trống canh
-> Nghiện rượu ,nghiện chè và lười biếng 
Ngheä thuaät : Dùng từ “hay” rất đạt -> hay đáng chê .Thủ pháp nói ngược tự nhiên đạt hiệu quả châm biếm cao.
Nội dung : Phê phán những kẻ lười biếng , nghiện ngập. Hạng người này thời nào cũng có vì thế đây là bài ca dao có ý nghĩa giáo dục lâu dài .
Bài 2: 
 Bài ca dao sử dụng lối nói nhại lời thầy bói 
- Nói theo kiểu nước đôi mà toàn những chuyện tự nhiên ai cũng nói được ,bói một cách vô nghĩa , dớ dẩn
Nghệ thuật : Nói nhại để gây nên tiếng cười đả kích 
Nội dung : Phê phán loại người hành nghề mê tín dị đoan lợi dụng người khác để kiếm tiền đồng thời phê phán những người nhẹ dạ cả tin thiếu hiểu biết tin vào những lời nhảm nhí .
Bài 3: 
 Bài ca dao đề cập đến hiện tượng ma chay trong xã hội cũ cụ thể là đám ma con cò 
- Con cò: tượng trung cho người nông dân
- Cà cuống tượng trưng cho kẻ tai to mặ lớn
-Chim ri, chào mào tượng trung cho kẻ tay sai 
-Chim chích tượng trung cho anh mõ 
-> Cảnh tượng không phù hợp với đám tang họ không thương xót người chế mà cái chết của con cò là dịp để chúng kiếm ăn , chia chác
=> Phê phán hủ tục ma chay trong xã hội cũ và những kẻ nhẫn tâm ăn chia trên nỗi đau của người khác 
Bài 4:
 Cai lệ : chúc quan thấp nhất trong quân đội thời phong kiến 
-Bức biếm hoạ sinh động: Nón dấu lông gà, tay đeo nhẫn , áo ngắn , quần dài>< đi mượn , đi thuê 
Nghệ thuật : Cách nói mát mẻ châm chọc “ cậu cai”
Tương phản giữa bề ngoài và sụ thảm hại đi mượn đi thuê
Cách nói quá 
Nội dung : Bài ca dao vừa châm biếm khinh ghét hạng người này vừa tỏ thái độ thương hại chúng.
III. Tổng kết 
* Ghi nhớ sgk/53
IV. Luyện tập
Bài 1 : chọn ý kiến c
Bài 2: Những câu hát châm biếm có điểm giống với truyện cười dân gian laø dieàu taïo cho ngöôøi ñoïc moät traän cöôøi vui toaûi maùi hoaëc dieåu côït nhöõng thoùi hö taät xaáu trong xaõ hoäi.
5. Kết thúc tiết.
*Cuûng coá: - GV cho HS ñoïc laïi toaøn boä nhöõng baøi ca dao vöøa hoïc moät caùch dieãn caûm phuø hôïp vôùi chuû ñeà
*Daën doø: 
- Hoïc thuoäc loøng vaên baûn ca dao 
 - Hoaøn taát 2 baøi taäp xem tröôùc baøi “ñaïi töø” vaø baøi “luyeän taäp taïo laäp vaên baûn”
VI. Rút kinh nghiệm : 
 ********************************************************
 Tuaàn : 5 NS: 10 / 9 / 2011 - ND: 12 /9 / 2011
 Tieát : 15 
 ĐẠI TỪ
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :
 - Nắm được khái niệm đại từ, các loại đại từ .
 - Có ý thức sử dụng đại từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp . 
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1. Kiến thức
Khái niệm đại từ .
Các loại đại từ .
2. Kĩ năng 
 a. Kĩ năng chuyên môn : 
 - Nhận biết đại từ trong văn bản nói và viết .
 - Sử dụng đại từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp .
 b. Kĩ năng sống 
 - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng đại từ phù hợp với thực tiễn giao tiếp của bản thân .
 - Giao tiếp : trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ quan điểm cá nhân về cách sử dụng đại từ .
III. CHUẨN BỊ :
Học sinh soạn bài, chuẩn bị bảng nhóm
Giáo viên soạn bài, nghiên cứu các tài liệu có liên quan .
IV. PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT
 - Phân tích các tình huống mẫu để hiểu cấu tạo và cách sử dụng đại từ .
 - Thực hành có hướng dẫn , động não .
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 
Ổn ñònh lôùp
Kieåm tra baøi cuõ:
H. Coù nhöõng loaïi töø laùy naøo ? Nghóa cuûa töø laùy ñöôïc taïo thaønh döïa vaøo nhöõng cô sôû naøo ?
 3. Giới thiệu bài mới 
 4. Bài mới 
Hoạt động của GV- HS
Nội dung
Hoạt động 1
H. HS ñoïc ví duï trong SGK/54,55 roài sau ñoù ghi ví duï aáy leân baûng, 
H. HS quan saùt roài traû lôøi caâu hoûi.Töø “noù” ôû ñoïan vaên thöù nhaát troû ai? Töø ‘noù’ ôû ñoïan vaên thöù hai troû con gì ?Töø ai trong baøi ca dao duøng ñeå laøm gì ? Từ thế trỏ sự việc gì ?
H. Nhìn vaøo 4 ví duï treân, em haõy cho bieát caùc ñaïi töø ñoù giöõ vai troø ngöõ phaùp gì trong caâu ?
- Giaùo vieân cho học sinh tìm hiểu từng ví dụ tìm ra chức vụ ngữ pháp trong câu của đại từ.
Hs: rút ra kết luận khái niệm về đại từ , chức vụ cú pháp của đại từ.
Hs : sang ghi nhớ 1 sgk
Hoạt động 2
H. Nhìn vaøo ñaïi töø cuûa 4 ví duï treân coù theå cho bieát ñaïi töø goàm maáy loaïi ? Caùc ñaïi töø “toâi, tao , tôù, chuùng toâi, chuùng maøy, no,ù haén, hoï  ” duøng ñeã troû gì ? (Troû ngöôøi, söï vaät ).
GV löu yù HS raèng: caùc töø : coâ , baùc, chuù, gì, anh, em cuõng coù nhieäm vuï troû ngöôøi.
H. Caùc ñaïi töø “baáy , baáy nhieâu” troû gì ?
H. Cuoái cuøng laø caùc ñaïi töø “vaäy, theå” troû gì?
H. Toùm laïi caùc ñaïi töø ñeå troû duøng ñeå troû nhöõng caùi gì?
H. Caùc ñaïi töø “ai , gì ..” hoûi veà gì?Caùc ñaïi töø “bao nhieâu, maáy” duøng ñeå hoûi veà caùi gì ?
H. Caùc ñaïi töø “ñaâu . bao giôø” thì duøng ñeå laøm gì ?Coøn caùc ñaïi töø “sao, theá naøo” theo em noù ñöôïc duøng ñeå hoûi veà gì?Vaäy thì caùc ñaïi töø ñeå hoûi ñöôïc duøng ñeå hoûi nhöõng gì ?
 H. Töø nhöõng phaân tích treân ,haõy cho bieát : Ñaïi töø laø gì ? Ñaïi töø giöõ vai troø ngöõ phaùp gì trong caâu?Coù maáy loaïi ñaïi töø. Keå ra vaø cho ví duï ở moãi loaïi .
Hoạt động 3
* Tổ chức cho học sinh thảo luận các bài tập trong sgk
- Học sinh thảo luận theo nhóm lớn trong thời gian 5 p
Ghi kết quả vào bảng nhóm 
- Hs: Treo bảng nhận xét chéo giữa các nhóm 
- GV: Chuẩn kiến thức 
Gv: gợi ý bài tập 5 Đại từ xưng hô trong tiếng Anh , Trung Quốc , Đức ,Pháp ít hơn đại từ xưng hô trong Tiếng Việt và nói chung là có tính trung tính không mang ý nghĩa biểu cảm .
I. THEÁ NAØO LAØ ÑAÏI TÖØ:
1. Xét ví dụ
VD1 : Gia ñình toâi  Noù laïi kheùo tay nöõa
- Nó : chỉ em tôi -> chỉ người 
VD2 : Chợt con gaø troáng  tieáng noù doõng daïc nhaát xoùm.
- Nó : chỉ con gà trống -> chỉ vật
VD3:Ai laøm cho beå kia ñaày, cho ao kia caïn, cho gaày 
- Ai : dùng để hỏi – Đại từ phiếm chỉ , chỉ về 1 xã hội
VD4:Vừa nghe thấy thế ..
- Thế : Dùng để thay thế điều đã nói ở trước 
=> Các từ in đậm là ñaïi töø.
2. Nhận xét 
Đại từ dùg để trỏ người , vật , hoạt động tính chất được nói đến trong một ngữ cảnh nhất định hoặc dùng để hỏi 
Đại từ có thể giữ chức vụ chủ ngữ , vị ngữ , hay phụ ngữ của danh từ , động từ , tính từ 
* Ghi nhớ 1 sgk/55
II. CAÙC LOAÏI ÑAÏI TÖØ
1.Đại từ dùng để trỏ 
-Troû ngöôøi, söï vaät (toâi tôù)
-Troû soá löôïng(baáy, baáy nhieâu)
-Troû khoâng gian, thời gian ( ñaây, ñoù, kia)
-Troû hoaït ñoäng,tính chaát söï vaät (vaäy, theá ..).
* Ghi nhớ 2 sgk/56
2. Đại từ dùng để hỏi
-Hoûi veà ngöôøi, vaät (ai. Caùi gì ..)
-Hoûi veà soá löôïng (bao nhieâu, maáy )
-Hoûi veà khoâng gian, thôøi gian (ñaâu , bao giôø)
-Hoûi veà hoaït ñoäng, tính chaát söï vieäc (sao ,theá naøo )
*Ghi nhôù 3, SGK/56
III. LUYEÄN TAÄP
Bài tập 1/56 SGK
a. Xeáp caùc ñaïi töø troû ngöôøi, söï vaät vaøo baûng döôùi ñaây:
Ngoâi/ soá 
Soá ít 
Soá nhieàu
Ngôi số 1
Toâi, tao, tôù
Chuùng toâi, chuùng tao, chuùng tôù
Ngôi số 2
Maøy 
Chuùng maøy
Ngôi số 3
Haén. Noù
Hoï, chuùng noù
b. Ñaïi töø “mình” trong caâu “caäu giuùp ñôõ mình vôùi nheù” thuoäc ngoâi thöù nhaát. Coøn ñaïi töø “mình ” trong caâu ca dao “Mình veà  mình cöôøi” thuoäc ngoâi thöù hai
Bài tập 2/57 : 
Chú bé loắt choắt .
Chim gặp bác chào màochim gặp anh chích choè
Bài tập 3/57 SGK
 Ai cuõng phaûi ñi hoïc.
 Bao nhieâu cuõng ñöôïc.
 Anh nghó sao cuõng ñöôïc.
Bài tập 4/57 SGK
Khi giao tieáp caàn phaûi chon ñaïi töø xöng hoâ thích hôïp vôùi hoaøn caûnh noùi naêng vì coùnhö theá thì giao tieáp môùi coù hieäu quaû.
Kết thúc tiết 
 * Củng cố : GV cho HS ñoïc taát caû 3 khung ghi nhôù trong SGK/55,56.
 *Daën doø:Hoïc thuoäc ghi nhôù SGK/55.56 . Hoaøn taát caùc baøi taäp SGK/57 . Đọc phần đọc thêm. Chuẩn bị tiết luyện tập tạo lập văn bản .
VI. Rút kinh nghiệm : 
Tiết : 16 NS: 10 / 9 / 2011 - ND: 13 / 9 / 2011 
LUYỆN TẬP TẠO LẬP VĂN BẢN
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :
 - Củng cố những kiến thức có liên quan đến việc tạo lập văn bản và làm quen hơn nữa với các bước của quá trình rạo lập văn bản . 
 - Biết tạo lập một văn bản tương đối đơn giản, gần gũi với đời sống và công việc học tập của học sinh .
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1. Kiến thức
 - Văn bản và qui trình tạo lập văn bản . 
2. Kĩ năng 
Tiếp tục rèn luyện kĩ năng tạo lập văn bản . 
III. CHUẨN BỊ :
Học sinh soạn bài.
Giáo viên soạn bài, nghiên cứu các tài liệu có liên quan .
IV. PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT
 - Phân tích, động não, thảo luận, trình bày một phút .
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
OÅn ñònh lôùp:
Kieåm tra baøi cuõ: 
H. Nêu nội dung các bước của quá trình tạo lập văn bản ?
Giới thiệu bài mới 
Bài mới 
Hoạt động của GV- HS
Nội dung
Hoạt động 1
H. Em naøo haõy nhaéc laïi caùc böôùc taïo laäp vaên baûn?
- GV cho HS ñoïc ñeà baøi/59SGK
H. Em haõy cho bieát ñeà baøi treân thuoäc kieåu vaên baûn gì ? Do ñaâu em bieát?Vôùi ñeà baøi aáy, em seõ ñònh höôùng ntn cho böùc thö em seõ vieát?
a. Vieát noäi dung gì ?
b. Chæ 1000 chöõ lieäu coù theå noùi veà moïi ñieàu cuûa ñaát nöôùc ta khoâng ? (coù theå)
H. Vaäy em taäp trung vieát veà lónh vöïc naøo?Em vieát cho ai? Em vieát böùc thö aáy ñeå laøm gì?
Nhaéc laïi caùc baøi hoïc veà lòch söû, ñòa lyù gaây caûm tình cuûa baïn vôùi ñaát nöôùc mình vaø goùp phaàn xaây döïng tình höõu nghò?
H. Boá cuïc cuï theå cuûa moät böùc thö ntn?Neáu ñònh vieát thö cho baïn ñeå giôùi thòeâu caûnh ñeïp cuûa ñaát nöôùc VN thì em coù theå saép xeáp yù ôû phaàn thaân baøi cuûa böùc thö ñoù theo trình töï döôùi ñaây khoâng? 
-Caûnh ñeïp cuûa muøa xuaân VN
-Phong tuïc aên teát nguyeân ñaùng cuûa ngöời VN
-Nhöõng kyø quan, danh thaéng cuûa nöôùc VN Haï Long, Hueá, Hoäi An
-Veû ñeïp cuûa kinh raïch, soâng nöôùc Caø Mau. 
Hs: không được
(Vì daøn baøi khoâng raønh maïch, caùc yù ñöôïc phaân luùc thì theo muøa, luùc theo mieàn ñaát, khi thì noùi veà caûnh ñeïp, luùc laïi chuyeån sang phong tuïc taäp quaùn, töø ñoù laøm caùc yù choàng cheùo leân nhau)
Hoạt động 2
* Tổ chức cho học sinh trao đổi nhanh để thực hiện các bước 1,2,3 ( 3 phút )
- Gọi 1 học sinh trình bày bước 1,1 học sinh trình bày bước 2,1 học sinh trình bày bước 3 ; yêu cầu học sinh khác nhận xét bổ sung cho phần trả lời của bạn .
- Từ những nhận xét của học sinh chỉnh sửa và chuẩn kiến thức. Đưa ra bảng phụ để đối chiếu với kết quả của học sinh .
* Phân cho mỗi nhóm viết một đoạn văn theo các ý còn lại trong thời gian 7-10 p, học sinh viết vào bảng nhóm 
Hs: treo bảng 
Gv: cùng lớp nhận xét về cách diễn đạt, dùng từ , đặt câu , sử dụng biện pháp nghệ thuậtcách thức viết đoạn văn.
- GV: Khái quát nội dung bài học , ra thêm đề 2 học sinh về thực hành .
I. OÂN LAÏI LÍ THUYEÁT :
1. Ñònh höôùng chính xaùc: vaên baûn vieát (noù) veà caùi gì ? cho ai, ñeå laøm gì?
2. Tìm ý 
3. Xaây döïng moät boá cuïc raønh maïch, hôïp lyù theå hieän ñuùng ñònh höôùng treân
4. Dieãn ñaït nhöõng yù ñaõ ghi trong boá cuïc thaønh nhöõng caâu , ñoaïn vaên chíng xaùc, trong saùng, coù maïch laïc vaø lieân tieáp vôùi nhau
5. Kieåm tra xem vaên baûn vöøa taïo laäp coù ñaït caùc yeâu caàu ñaõ neâu ôû treân chöa vaø coù caàn söûa chöõa gì khoâng?
II. THÖÏC HAØNH TAÏO LAÄP VAÊN BAÛN:
ÑEÀ 1: Em haõy vieát thö cho moät ngöôøi baïn ñeå baïn hieåu veà ñaát nöôùc mình (toái ña 1000 chöõ)
Bước 1: Định hướng chính xác
Bước 2: Tìm ý 
Bước 3: Lập dàn ý 
( Giaùo vieân ghi saün daøn baøi sau vaøo baûng phuï ñeå ñoái chieáu vôùi keát quaû laøm vieäc cuûa hoïc sinh )
Phaàn ñaàu thö: 	
- Ñòa ñieåm , ngaøy thaùng naêm
- Lôøi xöng hoâ
- Lyù do vieát thö
Noäi dung chính böùc thö: 
 - Hoûi thaêm tình hình söùc khoûe cuûa baïn cuøng gia ñình
- Ca ngôïi toå quoác baïn
- Giôùi thieäu veà ñaát nöôùc mình: 
- Con ngöôøi VN, truyeàn thoáng l/s, danh lam thaéng caûnh, ñaëc saéc veà vaên hoùa vaø phong tuïc VN
Cuoái thö: 
- Lôøi chaøo, lôøi chuùc
- Lôøi môøi moïc baïn ñeán thaêm ñaát nöôùc VN
- Mong tình baïn hai nöôùc ngaøy caøng gaén boù khaêng khít
Bước 4: Viết thành văn 
Bước 5 : Kiểm tra lại
ÑEÀ 2: Keå laïi moät quang caûnh ñaëc saéc trong buoåi leã khai tröoøng 
Saùng hoâm aáy, em ñeán tröôøng trong nieàm haân hoan sung söôùng. Saân tröôøng hoâm nay khaùc haún ngaøy thuôøng, côø ñuû maøu saéc, baêng roân ñöôïc giaêng leân vôùi haøng chöõ môùi “Chaøo möøng naêm hoïc môùi 2010 - 2011” . Ñoù laø khoâng khí cuûa buoåi leã khai tröôøng .
5. Kết thúc tiết 
*Cuûng coá: GV cho HS nhaéc laïi caùc böôùc taïo laäp vaên baûn
*Daën doø: - Ñoïc phaàn ñoïc theâm /60SGK
 - Hoaøn thaønh vaên baûn ñeà 2. Soaïn baøi “Soâng nuùi nöôùc nam”
VI. Rút kinh nghiệm : 
 *******************************************************
BAØI 5 NS: / 9 / 2011 - ND: / 9 / 2011 
 Tieát 17 VAÊN BAÛN 
SOÂNG NUÙI NÖÔÙC NAM, PHOØ GIAÙ VEÀ KINH
 Nam quốc sơn hà – Lí Thường Kiệt 
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :
 - Bước đầu tìm hiểu về thơ trung đại .
 - Cảm nhận được tinh thần, khí phách của dân tộc ta qua bản dịch bài thơ chữ Hán Nam quốc sơn hà .
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1. Kiến thức
 - Những hiểu biết bước đầu về thơ trung đại .
 - Đặc điểm thể thơ thất ngôn tứ tuyệt . 
 - Chủ quyền về lãnh thổ của đất nước và ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền đó trước kẻ xâm lược .
2. Kĩ năng 
Nhận biết thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật . 
Đọc - hiểu và phân tích thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật chữ Hán qua bản dịch tiếng Việt .
III. CHUẨN BỊ :
Học sinh soạn bài.
Giáo viên soạn bài, nghiên cứu các tài liệu có liên quan .
IV. PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT
 - Phân tích, động não, thảo luận, trình bày một phút .
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
OÅn ñònh lôùp :
Kieåm tra baøi cuõ: 
 H. Đọc thuộc lòng các bài ca dao trong chùm ca dao “ Những câu hát châm biếm ”, nêu nội dung,nghệ thuật của chùm ca dao trên ? 
Giới thiệu bài mới 
 4. Bài mới 
Hoạt động của GV- HS
Nội dung
Hoaït ñoäng 1: Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc vaên baûn vaø tìm hieåu chuù thích vaên baûn 1.
- GV cho HS ñoïc dieãn caûm baøi thô moät caùch doõng daïc nhaèm nhaèm gaây khoâng khí trang nghieâm, ñoïc chuù thích.
- GV döïa vaøo chuù thích (1) noùi qua veà vaán ñeà taùc giaû baøi thô vaø söï xuaát hieän baøi thô, GV coù theå noùi theâm: baøi thô töøng ñöôïc goïi laø baøi thô thaàn ,( coù theå laø baøi thô do thaàn saùng taùc) ñaây laø moät caùch thaàn linh hoùa taùc phaåm vaên hoïc vôùi ñoäng cô neâu cao yù nghóa thieâng liêng cuûa noù.
- Giaùo vieân giôùi thieäu ôû nöôùc ta trong thôøi kì trung ñaïi coù moät neàn thô raát phong phuù: thô trung ñaïi ñöôïc vieát baèng chöõ Haùn hoaëc chöõ Noâm vaø nhieàu theå thô nhö: Thaát ngoân töù tuyeät (4 caâu moãi caâu 7 chöõ), nguõ ngoân töù tuyeät (4 caâu moãi caâu 5 chöõ); thaát ngoân baùt cuù (8 caâu moãi caâu 7 chöõ); luïc baùt (1 caâu 6 chöõ, tieáp theo 1 caâu 8 chöõ); song thaát luïc baùt (2 caâu 7 chöõ, keøm theo hai caâu 6,8).Theo em baøi thô “soâng nuùi nöôùc nam” (nam quoác sôn haø) thuoäc theå thô naøo?Vì sao em nhaän bieát theå thô treân?
Hoạt động 2 : Tìm hiểu văn bản số 1
H. Sông núi nước Nam được coi như bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta viết bằng thơ . Vậy thế nào là tuyên ngôn độc lập 
- Gv giải thích : Tuyên ngôn độc lập bao giờ cũng phải nêu nên được 3 nội dung cơ bản 
Thứ nhất : Khẳng định sự độc lập về lãnh thổ 
Thứ hai : Khẳng định chủ quyền của đất nước 
Thứ 3 : Khẳng định ý chí bảo vệ chủ quyền
H. Bài thơ “ Sông núi nước Nam ” là một bài thơ thiên về sự biểu ý ( bày tỏ ý kiến ) .Vậy nội dung biểu ý đó được thể hiện theo bố cục như thế nào ? Hãy nhận xét về bố cục và cách biểu ý đó ? 
( một thực tế hiển nhiên nước Nam có cương vực lãnh thổ riêng, không ai được xâm phạm , kẻ thù xâm phạm thì sự bại vong của chúng là tất yếu)
H. Ngoài biểu ý “ Sông núi nước Nam ” có biểu cảm không ?Nếu có thì thuộc trạng thái lộ rõ hay ẩn kín ? Giải thích tại sao em chọn trạng thái đó ?
(Niềm tự hào về quyền tự chủ và lãnh thổ của đất nước.Ý chí quyết tâm đánh thắng giặc của dân tộc.Sự xen kết các chất giọng hào hùng , đanh thép) .
H. Em haõy nhaän xeùt veà gioïng ñieäu cuûa baøi thô ?
Hoaït ñoäng 3 : Hướng dẫn học sinh đọc văn bản và tìm hiểu chú thích của vaên baûn soá 2
- Gọi một học sinh đọc văn bản và phần chú thích .
H. Döïa vaøo chuù thích trong SGK, caùc em haõy giôùi thieäu veà taùc giaû Traàn Quang Khaûi vaø hoøan caûnh ra ñôøi cuûa baøi thô?
H. Em haõy nhaän daïng theå thô cuûa baøi “phoø gía veà kinh” ôû caùc phöông dieän: soá caâu, soá chöõ trong caâu, caùch hôïp vaàn ? 
Hoạt ñoäng 4 : Tìm hieåu vaên baûn soá 2
H. Baøi thô coù nhöõng yù cô baûn gì ?
H. Baøi thô coù yù töôûng lôùn lao vaø roõ raøng nhö theá nhöng caùch dieãn ñaït yù töôûng trong thô nhö theá naøo? ÔÛ ñaây, tính chaát bieåu caûm ñaõ toàn taïi ôû traïng thaùi naøo?
H. Em haõy so saùnh baøi thô “phoø giaù veà kinh ” vaø baøi “Soâng nuùi nöôùc nam” ñeå tìm söï gioáng nhau veà hình thöùc bieåu yù vaø bieåu caûm cuûa chuùng?
H. Hãy nêu nghệ thuật của bài thơ?
H. Học xong hai bài thơ em hiểu thêm được điều gì?
Hoạt động 5 : Luyện tập 
* Nếu còn thời gian giáo viên yêu cầu học sinh thực hiện phần luyện tập trên lớp nếu hết thời gian yêu cầu học sinh về nhà làm .
A. VAÊN BAÛN SOÂNG NUÙI NÖÔÙC NAM
 I. ĐỌC VĂN BẢN VÀ TÌM HIỂU CHÚ THÍCH 
 1. Đọc văn bản 
 2. Tìm hieåu chuù thích
 a. Tìm hieåu veà neàn thô trung ñaïi (1)
 b. Taùc giaû (2)
- Xem trong chuù thích * sgk/ 63.
 c.Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt: 
+ Số lượng câu trong một bài 4
+ Số lượng chữ trong một câu 7
+ Hiệp vần : các câu 1,2 ,3, hoặc câu 2,4
II. TÌM HIEÅU VAÊN BAÛN:
1. Nội dung bài thơ
Nam qu

Tài liệu đính kèm:

  • docNgu van 7_12252547.doc