Giáo án Ngữ văn 6, tập 2 - Cô Tô

Ngày soạn: 
Ngày dạy:
Văn bản 
 Tiết 104 CÔ TÔ
 ( Tiếp theo ) 
I. Mục tiêu : 
 1. Kiến thức: - Cảm nhận được vẻ đẹp trong sáng, sinh động của bức tranh thiên nhiên ở vùng đảo Cô Tô sau trận bão được miêu tả trong bài văn.
	- Thấy được nghệ thuật miêu tả và tài năng sử dụng ngôn ngữ điêu luyện của tác giả.
 2. Kĩ năng: - Đọc diễn cảm văn bản.
	- Đọc - hiểu văn bản kí có yếu tố miêu tả.
	- Trình bày những suy nghĩ , cảm nhận của bản thân về vùng đảo Cô Tô sau khi học xong văn bản.
 3. Thái độ: - Giáo dục học sinh tình yêu thiên nhiên, đất nước, con người Việt Nam.
II. Chuẩn bị : 
 1. GV: - Đọc và nghiên cứu văn bản.
 2. HS: - Đọc và soạn bài theo câu hỏi SGK.
III. Tiến trình tổ chức dạy - học: 
 1. Kiểm tra bài cũ: - Phân tích hình ảnh thiên nhiên trên đảo Cô Tô sau cơn bão ?
 2. Các hoạt động dạy - học:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
HĐ1: HS nhắc lại kiến thức giờ học trước.
? Vẻ đẹp của đảo Cô Tô sau trận bão ?
- HS: Thiên nhiên ở vùng đảo Cô Tô sau cơn bão: Trong trẻo, bao la, tươi sáng giàu sức sống
HĐ2: HD HS tìm hiểu cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô
- HS đọc đoạn 2 từ: Mặt trời rọi lên-> là là nhịp cánh.
? Ngày thứ sáu trên đảo, tác giả có ý định gì?
? Tác giả chọn vị trí quan sát ntn?
- HS: Đứng đầu mũi đảo, rình mặt trời lên 
? Tại sao tác giả không chọn vị trí trên cao như đoạn 1?
- HS: Đứng đầu mũi đảo sẽ nhìn rõ cảnh mặt trời từ từ lên trên vùng đảo Cô Tô 
? "Rình" là hành động như thế nào?
- HS: Được bố trí trước, chờ đợi một sự kiện gì đó sắp sảy ra
? Có thể thay bằng từ nào? tại sao tác giả không chọn từ đó?
- HS: thể hiện sự chờ đợi, mong chờ một điều kì lạ
? Trước khi mặt trời mọc, cảnh thiên nhiên trên đảo được nhận xét ntn?
? Cảnh mặt trời mọc được miêu tả như thế nào?
- HS: Mặt trời nhú dần dần 
? Tác giả sử dụng nghệ thuật gì?
? So sánh như thế nhằm mục đích gì?
? Em có nhận xét gì về cách sử dụng từ ngữ, cánh liên tưởng của tác giả ?
? Tác giả có nhận xét gì về vị trí của mặt trời lúc đó?
? Theo em vẻ đẹp của mặt trời lên được đánh giá như thế nào?
-HS: là quà tặng vô giá cho người dân lao động
? Em biết có những bài văn, bài thơ nào miêu tả cảnh mặt trời mọc ? so sánh với cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô ?
? Cảnh mặt trời mọc như một bức tranh, em hãy bình về bức tranh này?
- GV: Cảnh mặt trời mọc như một bức tranh có không gian 3 chiều: Mặt trời màu đỏ nằm trong nền trời xanh in xuống biển màu nước xanh, tạo thành một tấm gương lớn phản chiếu cả một góc trời rộng lớn, tạo cảm giác rộng lớn, tráng lệ.
? Em có nhận xét gì về cách dùng từ ngữ của tác giả ?
- HS: Sử dụng ngôn ngữ chính xác, độc đáo, rất riêng, có nhiều sáng tạo
? Vì sao tác giả có thể miêu tả hay như vậy ?
- HS: Khả năng quan sát, miêu tả rất riêng, thể hiện tình yêu mến gắn bó với thiên nhiên
HĐ3: HD HS tìm hiểu cảnh sinh hoạt và lao động trên đảo.
- HS đọc đoạn 3 
? Miêu tả cảnh sinh hoạt trên đảo, tác giả tập trung tả hình ảnh nào?
? Quanh cái giếng trên đảo mọi việc diễn ra như thế nào?
? Cảnh đó được tác giả đánh giá như thế nào?
- HS: như trong đất liền
? Quan sát bức tranh SGK và nêu nhận của em về cuộc sống trên đảo?
? Hình ảnh anh hùng Châu Hoà Mãn gánh nước ngọt ra thuyền, chị Châu Hoà Mãn dịu dàng địu con bên cái giếng nước ngọt  gợi cho con cảm nghĩ gì về cuộc sống con người nơi đảo Cô Tô ?
- HS : Cuộc sống ấm êm, thanh bình. 
 Bình : Khung cảnh thật thanh bình, nhịp điệu cuộc sống thật khẩn trương, tấp nập, đông vui. Song sắc thái riêng nhất ở nơi này là : “ cái sinh hoạt của nó vui như một cái bến và đậm đà mát nhẹ hơn mọi cái chợ trong đất liền”. Vui đấy, tấp nập đấy nhưng lại gợi cảm giác đậm đà, mát mẻ bởi sự trong lành của không khí buổi sáng trên biển và dòng nước ngọt từ giếng chuyển vào các ang, cong rồi xuống thuyền, vì thế tác giả thấy nó “ đậm đà mát nhẹ hơn mọi cái chợ trong đất liền”.
 HĐ4: HD HS tổng kết văn bản.
- Đoạn kí giúp em hiều gì về thiên nhiên và con người trên đảo CôTô?
? Em có nhận xét gì về cách quan sát và tả cảnh của tác giả?
- Cách sử dụng từ ngữ có đặc điểm gì?
- Qua văn bản nhà văn Nguyễn Tuân đã bồi đắp thêm tình cảm nào trong em ?
- HS: Tình yêu thiên nhiên, đất nước, tình yêu ngôn ngữ dân tộc 
HS đọc ghi nhớ SGK
HĐ5: Hướng dẫn học sinh luyện tập
- HS viết đoạn văn.
- GV gọi 2,3 học sinh đọc đoạn văn -> Lớp nhận xét.
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
 1. Cảnh mặt trời mọc trên biển
- Chân trời, ngấn bể... hết bụi
- Bầu trời: như chiếc mâm bạc
- Mặt trời: + Tròn trĩnh, phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng.
+ Hồng hào, thăm thẳm và đường bệ.
-> Hình ảnh so sánh giàu chất tạo hình và hài hoà màu sắc khiến mặt trời sáng rực lên vẻ đẹp huyền ảo, kỳ vĩ.
à Liên tưởng độc đáo, từ ngữ hình ảnh vừa trang trọng vừa nên thơ tạo nên cảnh đẹp hùng vĩ, đường bệ, phồn thịnh và bất diệt.
=>Tài năng quan sát, miêu tả, sử dụng ngôn ngữ chính xác, tinh tế, độc đáo của tác giả.
3. Cảnh sinh hoạt và lao động trên đảo
- Cảnh lao động, sinh hoạt vừa khẩn trương tấp nập, nhộn nhịp lại thanh bình. 
III. TỔNG KẾT
 1. Nội dung:
- Bài văn viết về vẻ đẹp độc đáo của thiên nhiên và cuộc sống con người trên đảo Cô Tô.
- Thể hiện tình yêu sâu sắc của tác giả dành cho thiên nhiên, cuộc sống.
 2. Nghệ thuật :
- Ngôn ngữ tinh tế, gợi cảm, giàu màu sắc.
- So sánh táo bạo, bất ngờ, giàu trí tưởng tượng.
- Lời văn giàu cảm xúc
* Ghi nhớ: SGK
IV. LUYỆN TẬP
 3. Củng cố: 
	 - Em thích nhất đoạn nào trong bài? Vì sao?
 - Cảnh mặt trời lên được tả như thế nào?
 4. Hướng dẫn học ở nhà:
- Đọc kĩ văn bản, nhớ được những chi tiết, hình ảnh tiêu biểu.
- Hiểu ý nghĩa của các hình ảnh so sánh.
- Tìm và đọc một số bài viết về Cô Tô.
- Ôn tập văn miêu tả người giờ sau viết bài văn số 6.