Giáo án Ngữ văn lớp 8 - Luyện tập đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận

Ngày soạn: 21/3/2015 Ngày dạy:..../3/2015
Tuần 30. Tiết 113:	LUYỆN TẬP ĐƯA YẾU TỐ BIỂU CẢM
VÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
I. Mục tiêu cần đạt:
1.Kiến thức:
-Hệ thống kiến thức về văn nghị luận
-Cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận.
2.Kỹ năng : Xác định cảm xúc và biết cách diễn đạt cảm xúc đó trong bài văn nghị luận.
3.Thái độ: Gi¸o dôc häc sinh ý thøc sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong khi lµm bµi v¨n nghÞ luËn.
 II. Chuẩn bị:
Giáo viên: Thiết kế bài dạy, sách giáo khoa, bảng phụ.
Học sinh: Sách giáo khoa, vở ghi, vở soạn.
III. Phương pháp:
 - Vấn đáp, thảo luận, phân tích.
IV.Tiến trình dạy học:
1.Ổn định tổ chức: 
2.Kiểm tra bài cũ : 
 a.Trong bài văn nghị luận, yếu tố biểu cảm có vai trò gì ? 
 b.Làm thế nào để bài văn nghị luận có sức biểu cảm cao ?
3.Bài mới :
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1: Tìm hiểu chung.
(?)Nếu phải viết một bài văn như thế thì em sẽ lần lượt làm những việc gì ? 
- Tìm hiểu đề và tìm ý 
- Lập dàn bài 
- Viết bài 
- Đọc và sửa bài 
1,Tìm hiểu đề và tìm ý : (?) Bài làm cần làm sáng tỏ vấn đề gì , cho ai ? 
- Làm rõ vấn đề : Tác dụng của chuyến đi tham quan , du lịch 
để cho mọi người cùng biết 
(?) Để làm rõ vấn đề đó , chúng ta cần phải làm theo kiểu lập luận nào ? ( Chứng minh)
2, Lập dàn ý: Gọi hs đọc hệ thống luận điểm II.1 SGK 
(?) Vậy để làm sáng tỏ vấn đề trên , cách sắp xếp các luận điểm theo trình tự như vậy đã hợp lí chưa ? Vì sao ? Nên sửa như thế nào ? ( HSTLN). Em sắp xếp lại như thế nào?
* Gọi hs đọc đoạn văn ( luận điểm thứ 3 trong vb Đi bộ ngao du)
(?) Phát hiện yếu tố biểu cảm trong đoạn văn 
(?) Cảm xúc của tác giả là gì và được biểu hiện ntn trong từng câu của đoạn văn ? Trong giọng điệu?
* Chú ý lên dà ý 
(?)Ta sẽ đưa yếu tố biểu cảm vào đoạn văn cụ thể nào (?)Đoạn văn ấy nằm ở vị trí nào trong bài văn? 
 Gọi hs đọc đoạn văn b.2 sgk
(?)Em thấy đoạn văn 2.b của sgk đã biểu hiện thật đúng và đủ những tình cảm ấy của em không ? 
(?)Làm thế nào để biểu đạt những tình cảm mà em muốn gửi gắm vào đoạn văn đó ? 
(?)Em dự định dùng những từ ngữ , những cách đặt câu mà sgk gợi ý không ? 
(?)Em có dự định thay đổi một số câu văn để đoạn văn thêm sức truyền cảm hay không ? 
Hoạt động 2: Luyện tập.
I.Tìm hiểu chung:
1.Đề bài : Sự bổ ích của những chuyến tham quan, du lịch đối với học sinh. 
a.Tìm hiểu đề và tìm ý 
- Làm rõ vấn đề : Tác dụng của chuyến đi tham quan , du lịch 
- Sử dụng lập luận : chứng minh 
b.Lập dàn ý 
* MB: Nêu lợi ích của việc tham quan 
* TB : Nêu lợi ích cụ thể 
1.Về thể chất : Những chuyến tham quan du lịch có thể giúp chúng ta thêm khẻo mạnh 
2.Về tình cảm :Những chuyến tham quan du lịch có thể giúp chúng ta : 
- Tìm thêm được thật nhiều niềm vui cho bản thân mình 
- Có thêm tình yêu đối với thiên nhiên, với quê hương đất nước.
3.Về kiến thức , những chuyến tham quan du lịch có thể giúp chúng ta :
- Hiểu cụ thể hơn , sâu hơn những điều được học trong trường lớp qua những điều mắt thấy tai nghe
- Đưa lại nhiều bài học có thể còn chưa có trong sách vở của nhà trường 
*Kết bài : Khẳng định tác dụng của hoạt động tham quan 
c.Viết bài 
II. Luyện tập.
 Vậy dựa trên những điều đó em hãy viết lại đoạn văn theo ý của em ?
 (Hsviết bài)
V.Củng cố:
- Nhắc lại kiến thức đã học trong bài.
VI.Dặn dò:
*Bài mới : Chuẩn bị bài Kiểm tra văn.
Rút kinh nghiệm:
.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 
LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
I. Môc tiªu cÇn ®¹t : 
	- Trang bÞ cho h/s mét sè hiÓu biÕt s¬ gi¶n vÒ trËt tù tõ trong c©u, cô thÓ lµ : 
	+ Kh¶ n¨ng thay ®æi trËt tù tõ
	+ HiÖu qu¶ diÔn ®¹t cña nh÷ng trËt tù tõ kh¸c nhau 
	- H×nh thµnh ë h/s ý thøc lùa chän trËt tù tõ trong nãi vµ viÕt cho phï hîp víi yªu cÇu cña ph¬ng ¸n thùc tÕ vµ diÔn t¶ tư tưởng, t×nh c¶m cña b¶n th©n.
II. ChuÈn bÞ :
	- G/v : Bảng phụ, sách giáo khoa, thiết kế bài dạy.
	- H/s : Sách giáo khoa, vở ghi, vở soạn.
III.Phương pháp: Phát vấn, thảo luận nhóm, thuyết trình.
IV. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
	* Bµi míi
Hoạt động của giáo viên
Ho¹t ®éng 1 : H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ trËt tù tõ.
G/v gọi hs đọc vd sgk và trả lời câu hỏi:
? Cã thÓ thay ®æi trËt tù tõ trong c©u in ®Ëm theo nh÷ng c¸ch nµo mµ kh«ng lµm thay ®æi nghÜa c¬ b¶n cña c©u?
G/v kÕt luËn : Víi mét c©u cho trưíc, nÕu thay ®æi trËt tù tõ chóng ta cã thÓ cã 6 c¸ch diÔn ®¹t kh¸c nhau mµ kh«ng lµm thay ®æi nghÜa c¬ b¶n cña nã. Tr×nh tù s¾p xÕp c¸c tõ trong chuæi lêi nãi gäi lµ trËt tù tõ.
? V× sao t¸c gi¶ chän trËt tù tõ như trong ®o¹n trÝch?
? Thö chän mét trËt tù tõ kh¸c vµ nhËn xÐt t¸c dông cña sù thay ®æi Êy.
H/s ®äc chËm, râ ghi nhí sgk 
Ho¹t ®éng 2 :
T×m hiÓu t¸c dôngcña sù s¾p xÕp trËt tù tõ 
H/s ®äc ®o¹n trÝch môc II sgk
? T¸c dông c¶u viÖc s¾p xÕp trËt tù tõ (in ®Ëm) trong c¸c c©u
H/s ®äc c©u hái 2 II sgk 
Qua ph©n tÝch vÝ dô em h·y cho biÕt t¸c dông cña viÖc s¾p xÕp trËt tù tõ
Ho¹t ®éng 3 :
Hưíng dÉn luyÖn tËp 
Hoạt động của học sinh
I. Kh¸i niÖm vÒ TrËt tù tõ:
* Ph©n tÝch vÝ dô :
- Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt, cai lÖ thÐp b»ng giäng khµn khµn cña ngưêi hót thuèc x¸i cò
- T¹o c©u theo c¸ch x¾p xÕp míi
+ Cai lÖ gâ ®Çu roi xuèng ®Êt thÐt b»ng giäng khµn khµn x¸i cò (1)
+ Cai lÖ thÐt b»ng giäng khµn khµn cña ngưêi hót nhiÒu x¸i cò, gâ®Êt (2)
+ ThÐt b»ng giäng ®Êt (3)
+ B»ng giäng khµn khµn xuèng ®Êt, cai lÖ thÐt (5)
+ Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt, b»ng giäng khµn khµn cò, cai lÖ thÐt (6)
- T¸c gi¶ sö dông trËt tù tõ như vËy v×
t¹o sù liªn kÕt c©u (tõ roi, thÐt) vµ nhÊn m¹nh vÞ thÕ x· héi vµ th¸i ®é hung h¨ng cña cai lÖ 
- C¸ch sö dông : 
1,2: NhÊn m¹nh vÞ thÕ x· héi, liªn kÕt c©u
3 : NhÊn m¹nh th¸i ®é hung h·n
4, 5 : Liªn kÕt c©u 
6 : NhÊn m¹nh th¸i ®é hung h·n 
* Ghi nhí : sgk 
II. T¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ
1. a, §ïng ®ïng anh DËuà thÓ hiÖn thø tù tríc sau cña ho¹t ®éng
b, ChÞ DËu x¸m mÆt thay h¾n à thÓ hiÖn thø tù tríc sau cña ho¹t ®éng
2. a, Run rÉy tiÕn vµo à thø tù xuÊt hiÖn cña c¸c nh©n vËt 
b,  víi nh÷ng roi song d©y thừng à thÓ hiÖn thø tù tương øng víi trËt tù cña côm tõ ®øng tríc : Cai lÖ mang roi song cña người nhµ Lý trưởng mang tay thước vµ d©y thừng
* C¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ trong c¸c bé phËn c©u in ®Ëm t¹o nªn nhÞp ®iÖu cho c©u v¨n 
* H/s ®äc to ghi nhí : sgk 
III. LuyÖn tËp :
C©u a : KÓ tªn c¸c vÞ anh hïng d©n téc theo thø tù xuÊt hiÖn cña c¸c vÞ Êy trong lÞch sö
C©u b : 
- “§Ñp v« cïng” ®¶o lªn phÝa trưíc ®Ó nhÊn m¹nh vÎ ®Ñp cña tæ quèc míi được gi¶i phãng
- “Hß ¬” ®a lªn phÝa trước ®Ó b¾t ®Çu vÇn lưng víi “s«ng L«” gîi ra mét kh«ng gian mªnh mang s«ng nưíc, ®ång thêi b¾t ®Çu ch©n “ng¹t – h¸t” ®Ó t¹o ra sù hµi hoµ cho ng÷ ©m cho khæ th¬ 
C©u c : LÆp l¹i tõ vµ côm tõ “mËt th¸m”, ®éi con g¸i ®Ó t¹o liªn kÕt víi c©u ®øng trưíc
V.Củng cố:
-Nhắc lại kiến thức đã học.
VI.Dặn dò:
-Học thuộc khái niêm trật tự từ trong câu, cách thay đổi trật tự từ.
- Chuẩn bị tiết trả bài số 6.