Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Ông cá hô

Tuần 9
Tiết 42, 43
CTĐP:
Ông cá hô
(Trích)
– Lê Văn Thảo –
I. MỤC TIÊU: Học xong bài này HS phải:
1. Kiến thức:
– Nắm được những nét chính về nhà văn Lê Văn Thảo.
– Tóm tắt được cốt truyện, hiểu được những giá trị nội dung và nghệ thuật cở bản của truyện ngắn Ông cá hô.
– Qua truyện ngắn, hiểu biết thêm về vùng đất và con người Nam Bộ thời xa xưa – cụ thể là một vùng bán sông nước và một góc trung tâm chợ Long Xuyên thuở trước.
2. Kĩ năng: 	
– Đọc - hiểu văn bản.
– Rèn luyện năng lực phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự đặc biệt là phân tích tâm lí nhân vật.
3. Thái độ: Yêu thích môn học.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị của GV: Giáo án, sách NVĐPAG, một số tài liệu khác.
2. Chuẩn bị của HS: Sách NVĐPAG, bài soạn, bài mới.
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. Ổn định lớp.
2. Bài mới: Năm học lớp 8, chúng ta được học một nhà văn nổi tiếng của An Giang đó là nhà văn Anh Đức, có nhiều tác phẩm như Biển Động, Người khách đến thăm vườn nhà tôi, Biển xa, Tôi là Sứ đây!,...Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về một nhà văn của An Giang nữa là nhà văn Lê Văn Thảo, xem ông ta đã có những tác phẩm nào, chúng ta cùng bắt đầu bài học hôm nay.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
ND ghi bài
Hđ1: Tìm hiểu chung VB.
– GV gọi HS đọc Phần Tiểu sử và Sự nghiệp sáng tác nhà văn LVT để trả lời câu hỏi:
– Hỏi: Cho biết đôi nét về nhà văn LVT?
– Hỏi: Phần lớn các nhân vật trong tác phẩm của ông có gì nổi bật?
– Hỏi: Hãy kể tên một số tác phẩm của ông? Phần lớn các tp ở thể loại nào?
– Gọi 3 HS đọc VB.
– Hỏi: Tác phẩm Ông cá hô ở thể loại nào?
– Hỏi: Truyện được sáng tác năm nào?
– Hỏi: Hãy phân chia bố cục VB.
– Gọi HS kết luận, ghi bài.
Hđ1: Tìm hiểu chung VB.
– HS đọc sách NVĐPAG và trả lời. Yêu cầu:
à HS có thể trả lời như trong sách hoặc nêu những ý chính (tên thật, năm sinh, quê quán, nơi ở hiện tại).
à HS dựa vào nội dung sách trang 90 để trả lời.
à HS nêu ra 3 tác phẩm. Tiểu thuyết và truyện ngắn.
à HS đọc.
à HS trả lời.
à HS trả lời.
à Bố cục 3 phần:
+ P1: từ đầu à người phụ việc.
+ P2: tiếp à hợp tình lắm.
+P3: còn lại.
– HS rút ra kết luận và ghi bài.
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả.
– LVT tên thật là Dương Ngọc Huy, sinh ngày 1/10/1939. Quê ở TPLX, An Giang
– Là nhà văn thành công khi viết về đề tài Nam Bộ.
– Nhân vật trong tác phẩm của ông phần lớn là những người bình thường, những người nghèo khổ, những người có thân phận hẩm hiu, bất hạnh. Được xây dựng nguyên mẫu từ con người AG.
2. Tác phẩm.
– Thể loại: truyện ngắn.
– Được sáng tác năm 1995.
Hđ2: Đọc – hiểu VB.
– Gọi HS đọc Tiểu dẫn.
– Hỏi: Cho biết không gian và thời gian của truyện.
– Cho HS đọc SĐP, thảo luận nhóm.
– Hỏi: tác giả đã khéo léo trong việc xây dựng tình huống truyện ntn?
– Hỏi: Việc chọn nghề thả lưới bắt cá hô có ý nghĩa gì đ/v chú Sáu Dương?
– Hỏi: Tác giả đã miêu tả cá hô ntn?
– Hỏi: Qua việc chinh phục cá hô và quan tâm đến đào Hồng Điệp em rút ra tính cách gì ở chú sáu Dương?
– Hỏi: Qua nhân vật chú Sáu Dương truyện khắc họa tính cách người dân Nam Bộ với với những phẩm chất gì? 
Hđ2: Đọc – hiểu VB.
à HS đọc.
à HS trả lời.
à Thảo luận nhóm.
à HS suy nghĩ, trả lời.
à HS suy nghĩ, trả lời.
à HS đọc sách, trả lời.
à HS đọc sách, trả lời.
à HS đọc sách, trả lời.
II. Đọc hiểu VB.
1. Không gian, thời gian của truyện: tái hiện vùng đất cù lao cồn Te.
2. Tình huống truyện và ý nghĩa của việc chọn nghề thả lưới bắt cá hô.
a. Tình huống truyện: đoàn hát rã gánh, mỗi người 1 nơi tìm kế sinh nhai. Riêng có 2 người ở lại là kép HD và đào HĐ vẫn ở lại Cồn Te. Kép HD bắt đầu nghè thả lưới bắt cá hô – gắn chặt đời mình với mảnh đất này.
b. Ý nghĩa của việc chọn nghề thả lưới bắt cá hô.
– Là một nghề kiếm sống.
– Là một ước mơ đổi đời.
– Còn là một hi vọng để đến với đào Hồng Điệp.
3. Hình tượng cá hô.
– Cá hô được kể như một huyền thoại.
– Cá lớn như tấm ván ngựa, vảy bạc, hai mắt bằng cái chén, sáng rực.
– Việc chinh phục cá hô rất khó nhưng chú Dương vẫn làm được. 
4. Tính cách nhân vật chú Sáu Dương: Người có ý chí, quyết tâm thực hiện bằng được những điều đã định. Chung tình, sẵn sàng hi sinh bảo vệ người mình yêu.
à Tính cách người dân Nam Bộ: cần cù, chịu khó, giàu ý chí nghị lực, hiền lành nhưng rất khảng khoái
5. Nghệ thuật.
– Cốt truyện đơn giản.
– Lối kể chuyện tự nhiên theo diễn biến của tình tiết.
– Ngôn ngữ đặc chất Nam bộ.
Hđ3: Tổng kết. 
GV gọi HS đọc Ghi nhớ trong SĐP.
Hđ3: Tổng kết.
HS đọc Ghi nhớ.
III. Tổng kết.
*Ghi nhớ (SĐP/106).
IV. CỦNG CỐ – DẶN DÒ:
1. Củng cố: 
	– Tóm tắt ND đoạn trích. (gợi ý) Gánh hát của kép Hoàng Dương và cô đào Hồng Điệp một hôm ghé lại cồn Te - một cù lao nhỏ giữa sông Hậu. Sau khi diễn xong ở đây, gánh hát tuyên bố rã gánh, ai đi đường nấy. Kép Hoàng Dương và cô đào Hồng Điệp ở lại cồn. Chú Sáu Dương chuyển nghề bắt cá hô. Và cứ thế chú Sáu Dương hằng ngày bắt cá và luôn theo dõi tin tức về cô Hồng Điệp, khi hay cô có chuyện chú liền ra tay bảo vệ và chung thủy với tình cảm dành cho cô đào đến cuối đời. 
	– Tìm một số từ ngữ và câu đối thoại có ngôn ngữ đặc chất Nam Bộ.
	– Đặt tên mới cho truyện.
2. Dặn dò:
	– Học lại bài.
	– Chuẩn bị bài mới: “Tổng kết về từ vựng” + “Trả bài TLV số ”.