Giáo án Sinh học 6 - Chương IV: Lá - Bài 21: Quang hợp - Nguyễn Thị Thùy Trang - Trường THCS Lý Tự Trọng

Ngày soạn: 15/11/2010
Tuần 14 tiết 27
Bài 21: 
QUANG HỢP
( Tiếp theo)
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
_ Vận dụng kiến thức đã học và kĩ năng phân tích thí nghiệm để biết được những chất lá cần sử dụng để chế tạo tinh bột
_ Phát biểu dược khái niệm đơn giản về quang hợp
_ Viết được sơ đồ tóm tắt hiện tượng quang hợp
* Trọng tâm: Xác định các chất cây cần để chế tạo tinh bột- khái niệm về quang hợp
2. Kĩ năng
_ Rèn kỹ năng quan sát tranh, so sánh, phân tích thí nghiệm, khái quát
_ Rèn kĩ năng họat động nhóm
3. Thái độ
Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật và phát triển cây xanh ở địa phương, trồng cây gây rừng.
B. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
_ Tranh phóng to 20.4 SGK.
_ Bảng phụ
2. Học sinh
_Nghiên cứu bài
_ Soạn bài: Trả lời các câu hỏi trong phần lệnh
C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ và bài mới- 3 phút
_ Kiểm tra bài cũ:
?Làm thế nào để biết được lá cây chế tạo được tinh bột khi có ánh sáng?
? Vì sao phải trồng cây ở nơi có đủ ánh sáng
_ Kiểm tra sự chuẩn bị của Hs: Kiểm tra vở soạn của Hs
2. Bài mới: 
Họat động của Thầy và Trò
Nội dung
Họat động 1: Tìm hiểu cây cần những chất gì dể chế tạo tinh bột. 
_ Gv yêu cầu Hs đọc thông tin trong SGK
+ Hs thực hiện
? Lá cần nước để chế tạo tinh bột không ?
? Lá lấy nước từ đâu?
+ Hs trả lời- nhận xét- bổ sung
_ GV giới thiệu thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm cho HS quan sát.
_ Gv yêu cầu Hs thảo luận nhóm thực hiện lệnh trang 72 sgk.
? Điều kiện thí nghiệm của cây trong chuông A khác với cây trong chuông B ở điểm nào?
? Lá cây trong chuông nào không chế tạo được tinh bột? Vì sao em biết?
? Từ thí nghiệm trên em rút ra kết luận gì?
+ Hs thảo luận- trả lời- nhận xét- bổ sung
_ Gv sửa chữa, chốt đáp án :
+ Không khí trong chuông A không có khí cacbonic do nước vôi hấp thụ hết. Không khí trong chuông B là không khí bình thường, có khí cacbonic
+ Lá cây trong chuông A vì lá không bị nhuộm xanh tím với dung dịch iôt.
+ Kết luận : Lá cây cần có khí cacbonic để chế tạo tinh bột.
? Khí cacbonic được cây lấy bằng cách nào?
+ Hs trả lời : Lấy qua lỗ khí ở biểu bì và chứa trong khoang khí.
? Ngoài khí cacbonic, cây còn cần chất gì để chế tạo tinh bột?
_ Hs trả lời : Cây còn cần nước để chế tạo tinh bột
? Vậy lá cây sử dụng những nguyên liệu nào để chế tạo tinh bột?
+ Hs trả lời- kết luận : Lá cây cần khí cacbonic và nước, ánh sáng mặt trời để chế tạo tinh bột 
Họat động 2: Hình thành khái niệm quang hợp
_ Gv đặt câu hỏi cho Hs:
? Lá cây cần những gì để chế tạo tinh bột? Những nguyên liệu đó lá cây lấy từ đâu?
? Ngoài tinh bột, lá cây còn chế tạo ra chất gì?
+ Hs trả lời- nhận xét- bổ sung
_ Đáp án:
+ Lá cần có nước, khí cacbonic, ánh sáng mặt trời và chất diệp lục có trong lá.
+ Ngoài tinh bột, lá còn nhả ra khí oxi.
_ Gv yêu cầu Hs thảo luận theo nhóm viết sơ đồ tóm tắt quá trình quang hợp vào bảng phụ
+ Hs thực hiện- 1 nhóm báo cáo, các nhóm trao đổi kết quả để kiểm tra chéo nhau
_ Gv nhận xét- sửa chữa
? Khái niệm quang hợp là gì?
? Ngoài tinh bột lá còn chế tạo ra những chất nào khác? Điều kiện chế tạo đó khác với chế tạo tinh bột như thế nào?
+ Hs trả lời- nhận xét- bổ sung và rút kết luận
Hoạt động 3. Kiểm tra đánh giá-4 phút 
Câu 1: Lá cây sử dụng những nguyên liệu nào để chế tạo tinh bột?
a. Cacbonic, nước, ánh sáng mặt trời, oxi
b. Oxi, nước, diệp lục, ánh sáng mặt trời
c. Cacbonic, nước, diệp lục, ánh sáng mặt trời
d. Oxi, cacbonic, diệp lục, ánh sáng mặt trời.
Câu 2: Viết sơ đồ quá trình quang hợp.
Họat động 4: Hướng dẫn về nhà-2 phút
_ Học bài, trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK trang 72 để kiểm tra bài cũ. Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài:
+ Câu 1-2: Dựa vào nội dung bài học để trả lời
+ Câu 3: Những thân non có màu xanh tham gia vào quang hợp vì trogn tế bào của nó cũng có lục lạp chứa chất diệp lục. Những cây không có lá hoặc lá sớm rụng như cành giao, xương rồng thì chức năng quang hợp do thân cây hoặc cành cây đảm nhận vì thân và cành của những cây này thường cũng có lục lạp nên có màu xanh.
_ Đọc mục “em có biết”
_ Chuẩn bị bài 22:
+ Nghiên cứu bài
+ Trả lời các câu hỏi vào vở soạn
1. Cây cần những chất gì để chế tạo tinh bột?
a. Thí nghiệm.
 SGK
b. Kết luận.
Lá cây cần nước và khí cacbonic để chế tạo tinh bột khi có ánh sáng.
2. Khái niệm về quang hợp
Sơ đồ quang hợp:
Nước+Khí cacbonicTinh bột + Khí oxi.
Khái niệm quang hợp: SGk trang 72
Từ tinh bột, cùng với muối khoáng hoà tan, lá cây còn chế tạo được những chất hữu cơ khác cần thiết cho cây.
D. RÚT KINH NGHIỆM
Ngày soạn: 22/11/2010
Tuần 14 tiết 28
Bài 22 
ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC ĐIỀU KIỆN BÊN NGOÀI ĐẾN QUANG HỢP.
Ý NGHĨA CỦA QUANG HỢP
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
_ HS trình bày được những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến quang hợp
_ Vận dụng kiến thức, giải thích được ý nghĩa của một vài biện pháp kỹ thuật trong trồng trọt.
_ HS tìm được các ví dụ thực tế chứng tỏ ý nghĩa quan trọng của quang hợp.
* Trọng tâm: Những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng dến quang hợp. Ý nghĩa quang hợp
2. Kỹ năng
_ Rèn kỹ năng khai thác thông tin, nắm bắt thông tin.
_ Rèn kĩ năng thảo luận nhóm
3. Thái độ
Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật và phát triển cây xanh ở địa phương, trồng cây gây rừng.
B. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
_ GV sưu tầm tranh ảnh về một số cây ưa ánh sáng và ưa tối 
_ Tìm tranh ảnh về vai trò của quang hợp với đời sống động vật và con người.
	2. Học sinh
_ Nghiên cứu bài
_ Trả lời các câu hỏi vào vở soạn
C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ và bài mới -6 phút
_ Kiểm tra bài cũ:
? Lá cây sử dụng những nguyên liệu nào để chế tạo tinh bột? Lá lấy những nguyên liệu đó từ đâu?
? Viết sơ đồ tóm tắt quá trình quang hợp. Những yếu tố nào là điều kiện cần thiết cho quang hợp?
_ Kiểm tra sự chuẩn bị của Hs: Kiểm tra vở soạn 
2. Bài mới
* Giới thiệu bài : Quang hợp của cây xanh diễn ra trogn môi trường có rất nhiều điều kiện khác nhau. Vậy những điều kiện bên ngoài nào đã ảnh hưởng lớn đến quang hợp? Đó là câu hỏi mà ta sẽ phải trả lời trong bài học này.
Họat động của Thầy và Trò
Nội dung
Họat động 1: Tìm hiểu những yếu tố ảnh hưởng đến sự quang hợp
_ Gv yêu cầu Hs đọc thông tin trong SGK, quan sát tranh ảnh về một số cây ưa ánh sáng và ưa tối
+ Hs thực hiện
_ Gv yêu cầu Hs thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi:
? Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến quang hợp?
? Tại sao trong trồng trọt muốn cho thu hoạch cao không nên trồng cây với mật độ quá dày?
? Tại sao nhiều cây cảnh trồng ở chậu trong nhà mà vẫn xanh tốt? Tìm vài ví dụ tương tự?
? Tại sao muốn cây sinh trưởng tốt cần chống nóng và chống rét cho cây?
+ Hs thảo luận- trả lời- nhận xét- bổ sung
_ Gv điều chỉnh cho đúng:
+ Các điều kiện bên ngòai ảnh hưởng đến quang hợp là: Ánh sáng, nước, hàm lượng cacbonic và nhiệt độ. Các loài cây khác nhau đòi hỏi các điều kiện đó không giống nhau
+ Cây mọc chen chúc sẽ bị thiếu ánh sáng, thiếu không khí gây khó khăn cho quang hợp, cây sẽ chế tạo được ít chất hữu cơ,thu hoạch sẽ thấp.
+ Nhiều loại cây có nhu cầu ánh sáng không cao, ánh sáng yếu vẫn đủ cho lá quang hợp nên cây vẫn xanh tốt. Ví dụ: Cây trúc Nhật, cây vạn niên thanh
+ Nhiệt độ không khí quá cao hoặc quá thấp đều gây khó khăn cho quá trình quang hợp của lá. Vì vậy các biện pháp chống nóng, chống rét cho cây có tác dụng tạo điều kiện nhiệt độ thuận lợi cho quá trình quang hợp, cây sẽ chế tạo được nhiều chất hữu cơ, cây lớn nhanh, sinh trưởng tốt.
+ Hs rút kết luận
Họat động 2:Tìm hiểu ý nghĩa của quang hợp ở cây xanh
_ Gv hướng dẫn Hs quan sát tranh về vai trò của quang hợp đối với đời sống động vật và con người.
_ Gv yêu cầu Hs thảo luận nhóm để trả lời các câu hỏi:
? Khí oxi cần cho sự hô hấp của những sinh vật nào?
? Các hoạt động hô hấp đều thải khí cacbonic. Vì sao tỉ lệ khí này trong không khí vẫn không tăng?
? Chất hữu cơ do cây chế tạo được những sinh vật nào sử dụng?
? Hãy kể những sản phẩm mà chất hữu cơ do cây chế tạo cung cấp cho đời sống con người?
+ Hs thảo luận- đại diện nhóm trả lời- nhận xét- bổ sung.
_ Đáp án:
 + Hầu hết các sinh vật hô hấp đều cần khí oxi do cây xanh quang hợp tạo ra.
+ Hô hấp thải khí cacbonic nhưng cây xanh quang hợp lại hấp thụ khí này do đó tỉ lệ khí cacbonic trong không khí không tăng đáng kể.
+Hầu hết con người và các loài động vật đều sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp chất hữu cơ do cây xanh tạo ra.
+ Các sản phẩm là chất hữu cơ do cây xanh chế tạo ra như: lương thực, thực phẩm, gỗ, củi, sợi, vải, thuốc men, các nguyên liệu cho công nghiệp
+ Hs rút kết luận
? Vì sao nhiệt độ trái đất nóng lên? Các thiên tai ngày càng tăng?
+ Hs trả lời: Do cây rừng đã bị chặt phá nhiều mặt khác ô nhiễm môi trường do các nhà máy ngày càng tăng.
? Để cải thiện bầu không khí hiện nay thì con người cần phải có những biện pháp gì?
+ Hs trả lời: Trồng cây gây rừng, bảo vệ rừng đầu nguồn, hạn chế tối đa lượng khí- rác thải do các nhà máy, các khu công nghiệp gây ra
? Là Hs em cần phải làm gì để bảo vệ môi trường bảo vệ cây xanh?
+ Hs trả lời: Không bẻ cành, hái hoa, trèo cây, không dựa xe đạp vào cây ... Không xả rác bừa bãi
Họat động 3: Kiểm tra đánh giá
Khoanh tròn vào câu trả lời đúng
Câu 1: Vì sao cần trồng cây theo đúng thời vụ
a. đáp ứng được nhu cầu về ánh sáng cho cây quang hợp
b. đáp ứng được nhu cầu về nhiệt độ cho cây quang hợp
c. Cây được phát triển trong điều kiện thời tiết phù hợp sẽ thỏa mãn được những đòi hỏi về các điều kiện bên ngoài, giúp cho sự quang hợp của cây
d. lí do a và b
Câu 2: Không có cây xanh thì không có sự sống của sinh vật hiện nay trên trái đất, điều đó đúng không? Vì sao?
a. Điều đó đúng, vì mọi sinh vật trên trái đất hô hấp đều cần oxi do cây xanh thải ra trong quang hợp
b. Điều đó đúng, vì mọi sinh vật trên trái đất đều phải sống nhờ vào chất hữu cơ do cây xanh quang hợp chế tạo ra
c. Điều đó không đúng vì không phải tất cả sinh vật trên trái đất đều phải sống nhờ vào cây xanh
d. Điều đó đúng, vì con người và hầu hết các loài động vật trên trái đất đều phải sống nhờ vào chất hữu cơ và khí oxi do cây xanh tạo nên.
Họat động 4: Hướng dẫn về nhà
_ Học bài, trả lời câu hỏi 1,4trong SGK trang 76 để kiểm tra bài cũ
_ Chuẩn bị bài 23 
+ Nghiên cứu bài
+ Soạn bài: Trả lời các câu hỏi trong phần lệnh
1. Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến quang hợp ?
Các điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến quang hợp là: Ánh sáng, nước, hàm lượng cacbonic và nhiệt độ. Các loài cây khác nhau đòi hỏi các điều kiện đó không giống nhau
2. Quang hợp của cây xanh có ý nghĩa gì?
Chất hữu cơ và khí oxi do quang hợp của cây xanh tạo ra cần cho sự sống của hầu hết các sinh vật trên trái đất kể cả con người 
D. RÚT KINH NGHIỆM