A. Mục tiêu:
Học xong bài này học sinh cần đạt được mục tiêu sau:
1. Kiến thức:
- Nêu được đặc điểm chủ yếu của cơ thể sống
- Phân biệt vật sống và vật không sống.
2. Kỹ năng:
Rèn kỹ năng tìm hiểu đời sống hoạt động của sinh vật.
3. Thái độ:
Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, yêu thích môn học.
B. Phương tiện dạy học:
Chuẩn bị của giáo viên:
Tranh vẽ 1 vài nhóm sinh vật - Hình 2.1Sgk
Chuẩn bị của học sinh:
Đọc trước bài.
.4, tr¶ lêi c©u hái: + NhËn xÐt vÒ vÞ trÝ cña hoa ng« ®ùc vµ c¸i? + VÞ trÝ ®ã cã t¸c dông g× trong c¸ch thô phÊn nhê giã? - Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin môc 3 vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - C¸c nhãm th¶o luËn, trao ®æi nhãm hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - 1, 2 nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV ch÷a phiÕu häc tËp, cã thÓ ®¸nh gi¸ ®iÓm mét sè nhãm lµm tèt. - Yªu cÇu c¸c nhãm: So s¸nh hoa thô phÊn nhê s©u giã vµ hoa thô phÊn nhê s©u bä? - GV chuÈn kiÕn thøc nh SGV. KÕt luËn: §Æc ®iÓm hoa thô phÊn nhê giã: + Hoa tËp trung ë ®Çu ngän c©y. + Bao hoa thêng tiªu gi¶m. + ChØ nhÞ dµi, bao phÊn treo lñng l¼ng. + H¹t phÊn nhiÒu, nhá, nhÑ. + §Çu nhÞ dµi, cã nhiÒu l«ng. Ho¹t ®éng 2: øng dông kiÕn thøc vÒ thô phÊn Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung - Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin môc 4 ®Ó tr¶ lêi c©u hái cuèi môc. - H·y kÓ nh÷ng øng dông vÒ sù thô phÊn cña con ngêi? GV cã thÓ gîi ý b»ng c©u hái nhá. + Khi nµo hoa cÇn thô phÊn bæ sung? + Con ngêi ®· lµm g× ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho hoa thô phÊn? - HS tù thu thËp th«ng tin b»ng c¸ch ®äc môc 4, tù t×m c©u tr¶ lêi. - Yªu cÇu nªu ®îc: + Khi thô phÊn tù nhiªn gÆp khã kh¨n. + Con ngêi nu«i ong, trùc tiÕp thô phÊn cho hoa - GV chèt l¹i c¸c øng dông vÒ sù thô phÊn. - Con ngêi chñ ®éng thô phÊn cho hoa nh»m: + T¨ng s¶n lîng qu¶ vµ h¹t. + T¹o ra c¸c gièng lai míi. - GV ®Æt c©u hái cñng cè: + Hoa thô phÊn nhê giã cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g×? + Trong trêng hîp nµo thô phÊn nhê ngêi lµ cÇn thiÕt? . * Kết luận 2: Con người có thể chủ động giúp hoa giao phấn làm tăng sản lượng quả và hạt, tạo được những giống lai mới có phẩm chất tốt và năng suất cao, chống bệnh tốt. Ví dụ: Trồng ngô ở nơi thoáng gió, nuôi ong trong các vườn cây ăn quả (vườn nhãn, vườn vải). IV. Cñng cè bµi häc. - GV cñng cè néi dung bµi. - GV ®¸nh gi¸ giê häc. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái cuèi bµi. V. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - ¤n c¸c néi dung ®· häc. - ChuÈn bÞ «n tËp tiÕt 34. & Ngµy so¹n: 4/1/2015 Ngµy gi¶ng: TiÕt 38. Thô tinh, kÕt h¹t vµ t¹o qu¶ A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh hiÓu ®îc thô tinh lµ g×? Ph©n biÖt ®îc thô phÊn vµ thô tinh, thÊy ®îc mèi quan hÖ gi÷a thô phÊn vµ thô tinh. - NhËn biÕt dÊu hiÖu c¬ b¶n cña sinh s¶n h÷u tÝnh. - X¸c ®Þnh sù biÕn ®æi c¸c bé phËn cña hoa thµnh qu¶ vµ h¹t sau khi thô tinh. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp vµ lµm viÖc theo nhãm. - KÜ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt. - VËn dông kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch hiÖn tîng trong ®êi sèng. 3. Th¸i ®é - Gi¸o dôc ý thøc trång vµ b¶o vÖ c©y. 4. N¨ng lùc: Ph¸t triÓn n»n lùc t×m kiÕm kiÕn thøc qua kªnh ch÷, kªnh h×nh. B. Ph¬ng tiÖn d¹y häc. - Tranh phãng to h×nh 31.1 SGK. C. TiÕn tr×nh lªn líp. I. Tæ chøc: 6A 6B 6C II. KiÓm tra bµi cò - §Æc ®iÓm cña hoa thô phÊn nhê giã? - Nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã cã lîi g× cho thô phÊn? III. TiÕn tr×nh lªn líp. TiÕp theo thô phÊn lµ hiÖn tîng thô tinh ®Ó dÉn ®Õn kÕt h¹t vµ t¹o qu¶. Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu sù thô tinh Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung - GV híng dÉn HS: + Quan s¸t h×nh 31.1, t×m hiÓu chó thÝch + §äc th«ng tin môc 1. => Tr¶ lêi c©u hái: + M« t¶ hiÖn tîng n¶y mÇm cña h¹t phÊn? Gi¸o viªn gi¶ng gi¶i: + H¹t phÊn hót chÊt nhÇy tr¬ng lªn " n¶y mÇm thµnh èng phÊn. + TÕ bµo sinh dôc ®ùc chuyÓn ®Õn ®Çu èng phÊn. + èng phÊn xuyªn qua ®Çu nhuþ vµ vßi nhuþ vµo trong bÇu. - HS tù quan s¸t h×nh 31.2, ®äc chó thÝch vµ th«ng tin. + Suy nghÜ t×m ®¸p ¸n c©u hái. + Ph¸t biÓu ®¸p ¸n b»ng c¸ch chØ trªn tranh sù n¶y mÇm cña h¹t phÊn vµ ®êng ®i cña èng phÊn. b. Thô tinh - Yªu cÇu HS tiÕp tôc quan s¸t h×nh 31.1 vµ ®äc th«ng tin môc 2 SGK, nªu hÖ thèng c©u hái híng dÉn häc sinh khai th¸c th«ng tin. + Sù thô tinh x¶y ra t¹i phÇn nµo cña hoa? + Sù thô tinh lµ g×? - HS tù ®äc th«ng tin, quan s¸t h×nh 31.2 + Suy nghÜ t×m ®¸p ¸n c¸c c©u hái. - Yªu cÇu ®¹t ®îc: + Sù thô tinh x¶y ra ë no·n. + Thô tinh lµ sù kÕt hîp gi÷a tÕ bµo sinh dôc ®ùc vµ tÕ bµo sinh dôc c¸i " hîp tö. + T¹i sao nãi sù thô tinh lµ dÊu hiÖu c¬ b¶n cña sinh s¶n h÷u tÝnh? - Tæ chøc th¶o luËn trao ®æi ®¸p ¸n. + DÊu hiÖu cña sinh s¶n h÷u tÝnh lµ sù kÕt hîp tÕ bµo sinh dôc ®ùc vµ c¸i. - Ph¸t biÓu ®¸p ¸n t×m ®îc (khuyÕn khÝch HS gãp ý bæ sung). - HS tù bæ sung ®Ó hoµn thiÖn kiÕn thøc vÒ thô tinh. - GV gióp HS hoµn thiÖn kiÕn thøc vµ nhÊn m¹nh sù sinh s¶n cã sù tham gia cña tÕ bµo sinh dôc ®ùc vµ c¸i trong thô tinh " sinh s¶n h÷u tÝnh. a. HiÖn tîng n¶y mÇm cña h¹t - Hạt phấn hút chất nhầy trương lên nảy mầm thành ống phấn. -Tế bào sinh dục đực chuyển đến phần đầu ống phấn. -Ống phần xuyên qua đầu nhụy và vòi nhụy vào trong bầu. b. Thô tinh KÕt luËn:Thô tinh lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp tÕ bµo sinh dôc ®ùc vµ tÕ bµo sinh dôc c¸i t¹o thµnh hîp tö. - Sinh sản có hiện tượng thụ tinh là sinh sản hữu tính. Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu sù kÕt h¹t vµ t¹o qu¶ Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung - GV yªu cÇu HS tù ®äc th«ng tin môc 3 ®Ó tr¶ lêi c©u hái cuèi môc. - GV gióp HS hoµn thiÖn ®¸p ¸n. -Gv: Gọi học sinh đọc thông tin sgk. -Cho học sinh làm việc nhóm với nội dung sau: + Hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành? +Noãn sau khi thụ tinh sẽ hình thành những bộ phận nào của hạt? +Quả do bộ phận nào của hoa tạo thành? -GV: kết luận. -Từ quả chỉ một bộ phận của cây do phần bầu của hoa phát triển thành. Những quả đó gọi là quả thật như quả táo, quả cà chua, quả dâu Phần ăn được của quả ở cây như quả lê do bầu phát triển thành. Nhưng phần ăn không được của quả không do bầu nhụy phát triển thành gọi là “ quả giả’’ phần ăn được do tế bào phát triển thành (sang bài 32) - Sau thụ tinh, hợp tử phát triển thành phôi. - Noãn phát triển thành hạt chứa phôi. - Bâu nhụy phát triển thành quả chứa hạt + C¸c bé phËn kh¸c cña hoa hÐo vµ rông (1 sè Ýt loµi c©y ë qu¶ cßn dÊu tÝch cña 1 sè bé phËn cña hoa). IV. Cñng cè bµi häc - H·y kÓ nh÷ng hiÖn tîng x¶y ra trong sù thô tinh? HiÖn tîng nµo lµ quan träng nhÊt? - Ph©n biÖt hiÖn tîng thô phÊn vµ hiÖn tîng thô tinh? - Qu¶ do bé phËn nµo cña hoa t¹o thµnh? V. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” - ChuÈn bÞ mét sè qu¶ theo nhãm: §u ®ñ, ®Ëu Hµ Lan, cµ chua, chanh, t¸o, me, phîng, b»ng l¨ng, l¹c Ngµy th¸ng 1 n¨m 2015 Ký duyÖt cña tæ CM ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... _________________________ Ngµy so¹n : 11/1/2015 Ngµy gi¶ng : Ch¬ng VII – Qu¶ vµ h¹t TiÕt 39. C¸c lo¹i qu¶ A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh biÕt c¸ch ph©n chia qu¶ thµnh c¸c nhãm kh¸c nhau. - Dùa vµo ®Æc ®iÓm cña vá qu¶ ®Ó chia qu¶ thµnh 2 nhãm chÝnh lµ qu¶ kh« vµ qu¶ thÞt. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, thùc hµnh. - VËn dông kiÕn thøc ®Ó biÕt b¶o qu¶n, chÕ biÕn qu¶ vµ h¹t sau thu ho¹ch. 3. Th¸i ®é - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ thiªn nhiªn. 4. N¨ng lùc: Ph¸t triÓn n¨ng lùc liªn hÖ thùc tÕ. B. Ph¬ng tiÖn d¹y häc. - GV: Su tÇm tríc mét sè qu¶ kh« vµ qu¶ thÞt khã t×m. - HS: ChuÈn bÞ qu¶ theo nhãm (®· dÆn). C. TiÕn tr×nh lªn líp. I. Tæ chøc: 6A 6B 6C II. KiÓm tra bµi cò III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc. Cho HS kÓ qu¶ mang theo vµ mét sè qu¶ em biÕt? Chóng gièng nhau vµ kh¸c nhau ë nh÷ng ®iÓm nµo? => BiÕt ph©n lo¹i qu¶ sÏ cã t¸c dông thiÕt thùc trong ®êi sèng. Ho¹t ®éng 1: C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm nµo ®Ó ph©n chia c¸c lo¹i qu¶? Môc tiªu: HS tËp chia qu¶ thµnh c¸c nhãm kh¸c nhau theo tiªu chuÈn tù chän. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung - GV giao nhiÖm vô cho c¸c nhãm: §Æt qu¶ lªn bµn, quan s¸t kÜ vµ xÕp thµnh nhãm. + Dùa vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo ®Ó chia nhãm? - Híng dÉn HS ph©n tÝch c¸c bíc cña viÖc ph©n chia c¸c nhãm qu¶: - HS quan s¸t vËt mÉu, lùa chän ®Æc ®iÓm ®Ó chia qu¶ thµnh c¸c nhãm. - TiÕn hµnh ph©n chia qu¶ theo ®Æc ®iÓm nhãm ®· chän. - HS viÕt kÕt qu¶ ph©n chia vµ ®Æc ®iÓm dïng ®Ó ph©n chia. VD: H×nh d¹ng, sè h¹t, ®Æc ®iÓm cña h¹t - Yªu cÇu mét sè nhãm trëng b¸o c¸o kÕt qu¶. - GV nhËn xÐt sù ph©n chia cña HS, nªu vÊn ®Ò: B©y giê chóng ta häc c¸ch chia qu¶ theo tiªu chuÈn ®îc c¸c nhµ khoa häc ®Þnh ra. - Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 32.1 vµ tr¶ lêi c©u hái: + Cã thÓ chia c¸c qu¶ thµnh mÊy nhãm? Dùa vµo ®Æc ®iÓm nµo ®Ó ph©n chia? - HS quan s¸t vµ tr¶ lêi: + Chia qu¶ thµnh 2 nhãm: Qu¶ kh«: khi chÝn vá qu¶ kh«, cøng vµ máng. Qu¶ thÞt: khi chÝn vá dµy chøa ®Çy thÞt qu¶. - B¸o c¸o kÕt qu¶ cña c¸c nhãm. KÕt luËn: - Dùa vµo ®Æc ®iÓm cña vë qu¶ ®Ó chia c¸c qu¶ thµnh 2 nhãm chÝnh: qu¶ kh« vµ qu¶ thÞt. Ho¹t ®éng 2: C¸c lo¹i qu¶ chÝnh Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS a. Ph©n biÖt qu¶ thÞt vµ qu¶ kh« - Híng dÉn HS ®äc néi dung th«ng tin SGK ®Ó biÕt tiªu chuÈn cña 2 nhãm qu¶ chÝnh: qu¶ kh« vµ qu¶ thÞt. - Yªu cÇu HS xÕp c¸c qu¶ thµnh 2 nhãm theo tiªu chuÈn ®· biÕt. - Thùc hiÖn xÕp c¸c qu¶ vµo 2 nhãm theo c¸c tiªu chuÈn: vá qu¶ khi chÝn. - B¸o c¸o trªn qu¶ ®· xÕp vµo 2 nhãm - Gäi c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - Gióp HS ®iÒu chØnh vµ hoµn thiÖn viÖc xÕp lo¹i. b. Ph©n biÖt c¸c lo¹i qu¶ kh« - Yªu cÇu HS quan s¸t vá qu¶ kh« khi chÝn " nhËn xÐt chia qu¶ kh« thµnh 2 nhãm. + Ghi l¹i ®Æc ®iÓm cña tõng nhãm qu¶ kh«? + Gäi tªn 2 nhãm qu¶ kh« ®ã? - HS tiÕn hµnh quan s¸t vµ ph©n chia c¸c qu¶ kh« thµnh nhãm. + Ghi l¹i ®Æc ®iÓm tõng nhãm " vá nÎ vµ vá kh«ng nÎ. + §Æt tªn cho mçi nhãm qu¶ kh«: kh« nÎ vµ kh« kh«ng nÎ. - C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶. - §iÒu chØnh viÖc xÕp l¹i nÕu cã sai sãt, t×m thªm VD. - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV gióp HS kh¾c s©u kiÕn thøc. c. Ph©n biÖt c¸c lo¹i qu¶ thÞt - Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin SGK vµ t×m hiÓu ®Æc ®iÓm ph©n biÖt 2 nhãm qu¶ thÞt? - GV ®i c¸c nhãm theo dâi, hç trî. - GV cho HS th¶o luËn " tù rót ra kÕt luËn. - HS ®äc th«ng tin SGK, quan s¸t h×nh 3.21 (qu¶ ®u ®ñ, qu¶ m¬). - Dïng dao c¾t ngang qu¶ cµ chua, t¸o. => T×m ®Æc ®iÓm qu¶ mäng vµ qu¶ h¹ch. - B¸o c¸o kÕt qu¶. - Tù ®iÒu chØnh: t×m thªm VD - GV nªn gi¶i thÝch thªm vÒ qu¶ h¹ch vµ yªu cÇu HS t×m thªm 1 sè VD vÒ qu¶ h¹ch. a. Ph©n biÖt qu¶ thÞt vµ qu¶ kh« b. Ph©n biÖt c¸c lo¹i qu¶ kh« -Quả khô khi chín thì vỏ khô, cứng và mỏng. -Có 2 loại quả khô: +Quả khô nẻ: khi chín khô vỏ quả có khả năng tự tách ra cho hạt rơi ra ngoài. VD: đậu hòa lan, cải, đậu bắp, quả chi chi, quả bông. +Quả khô không nẻ: khi chín khô vỏ quả không tự tách ra. Vd: quả ngô, lúa c. Ph©n biÖt c¸c lo¹i qu¶ thÞt - Quả thịt khi chín thì mềm, vỏ dày chứa đầy thịt quả. - Có hai nhóm quả thịt: Quả mọng, quả hạch. + Quả mọng : phần thịt quả dày, mọng nước. + Quả hạch: có hạch cứng chứa hạt bên trong. IV. Cñng cè bµi häc - Yªu cÇu HS viÕt s¬ ®å ph©n lo¹i qu¶. Qu¶ kh« Qu¶ thÞt Khi chÝn vá qu¶ cøng, máng, kh« Khi chÝn vá mÒm, nhiÒu thÞt qu¶ Qu¶ kh« nÎ Qu¶ kh« kh«ng nÎ Qu¶ h¹ch Qu¶ mäng (Khi chÝn vá (Khi chÝn vë qu¶ (H¹t cã h¹ch (Qu¶ mÒm qu¶ tù nøt) kh«ng tù nøt) cøng bao bäc) chøa ®Çy thÞt) V. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3, 4 SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” - Híng dÉn ng©m h¹t ®â vµ h¹t ng« chuÈn bÞ bµi sau. - §äc tríc bµi : H¹t vµ c¸c bé phËn cña h¹t. ****************************************************************** Ngµy so¹n: 11/1/2015 Ngµy gi¶ng: TiÕt 40.H¹t vµ c¸c bé phËn cña h¹t A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh kÓ tªn ®îc c¸c bé phËn cña h¹t. - Ph©n biÖt ®îc h¹t mét l¸ mÇm vµ h¹t hai l¸ mÇm. - BiÕt c¸ch nhËn biÕt h¹t trong thùc tÕ. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh ®Ó rót ra kÕt luËn. - VËn dông kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch hiÖn tîng trong ®êi sèng. 3. Th¸i ®é - BiÕt c¸ch lùa chän vµ b¶o qu¶n h¹t gièng. 4. N¨ng lùc: Ph¸t triÓn n¨ng lùc so s¸nh, ph©n tÝch. B. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - MÉu vËt: + H¹t ®ç ®en ng©m trong níc 1 ngµy. + H¹t ng« ®Æt trªn b«ng Èm tríc 3-4 ngµy. - Kim mòi m¸c, lóp cÇm tay. C. TiÕn tr×nh lªn líp: I. Tæ chøc: 6A 6B 6C II. KiÓm tra bµi cò - Ph©n biÖt qu¶ kh« vµ qu¶ thÞt? - Ph©n biÖt qu¶ mäng vµ qu¶ h¹ch? III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc. C©y xanh cã hoa ®Òu do h¹t ph¸t triÓn thµnh. VËy cÊu t¹o cña h¹t nh thÕ nµo? C¸c lo¹i h¹t cã gièng nhau kh«ng? Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu c¸c bé phËn cña h¹t Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung GV: Yêu cầu học sinh đặt mẫu vật lên bàn. - Hướng dẫn HS bóc vỏ 2 loại hạt: lúa, đậu đen - Dùng lúp quan sát đối chiếu với hình 33.1 và 33.2. Tìm đủ các bộ phận của hạt - Ghi kết quả vào bảng sgk tr 108 + Hạt gồàHS trả lời nội dung bài học. m những bộ phận nào? GV nhận xét và chốt lại kiến thức về cac bộ phận của hạt - Hạt gồm có vỏ, phôi và chất dinh dưỡng dự trữ. -Phôi của hạt gồm: Rễ mầm, thân mầm, lá mầm và chồi mầm -Chất dinh dưỡng dự trữ của hạt chứa trong lá mầm hoặc trong phôi nhũ. Ho¹t ®éng 2: Ph©n biÖt h¹t mét l¸ mÇm vµ h¹t hai l¸ mÇm Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung - C¨n cø vµo b¶ng trang 108 ®· lµm ë môc 1, yªu cÇu HS t×m nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau cña h¹t ng« vµ h¹t ®ç. - Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin môc 2 " t×m ra ®iÓm kh¸c nhau chñ yÕu gi÷a h¹t 1 l¸ mÇm vµ h¹t 2 l¸ mÇm ®Ó tr¶ lêi c©u hái: + H¹t 2 l¸ mÇm kh¸c h¹t 1 l¸ mÇm ë ®iÓm nµo? - Mçi HS so s¸nh, ph¸t hiÖn ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a hai lo¹i h¹t " ghi vµo vë bµi tËp. - §äc th«ng tin " t×m ®iÓm kh¸c nhau chñ yÕu gi÷a hai lo¹i ®ã lµ sè l¸ mÇm, vÞ trÝ chÊt dù tr÷. - HS b¸o c¸o kÕt qu¶, líp gãp ý bæ sung. - HS tù rót ra kiÕn thøc. - GV chèt l¹i ®Æc ®iÓm c¬ b¶n ph©n biÖt h¹t 1 l¸ mÇm vµ h¹t 2 l¸ mÇm. -Cây Hai lá mầm phôi của hạt có hai lá mầm. Ví dụ:Cây đỗ đen, cây lạc, cây bưởi, cây cam -Cây một lá mầm phôi của hạt chỉ có một lá mầm. Ví dụ: Cây ngô, cây lúa IV. Cñng cè bµi häc. + So sánh giữa hạt của cây hai lá mầm và cây một lá mầm ? + Vì sao người ta chỉ giử lại làm giống các hạt to, chắc, mẩy, kông bị sứt sẹo và không bị sâu bệnh ? àHạt to, mẩy, chắc: sẽ có nhiều chất dinh và có bộ phận phôi khỏe. Hạt không sứt sẹo: các bộ phận như vỏ, phôi và chất dinh dưỡng dự trữ còn nguyên vẹn mới đảm bảo cho hạt nảy mầm thành cây con phát triển bình thường. Chất dự trữ cung cấp cho phôi phát triển thành cây con, hạt mới nảy mầm được. Hạt không bị sâu, bênh sẽ tránh được những yếu tố gây hại cho cây non khi mới hình thành. V. Híng dÉn vÒ nhµ -Học bài và làm bài tập về nhà. -Xem và soạn bài trước ở nhà bài phát tán của quả và hạt. -Kẻ bảng vào vở. -Nhận xét tiết học. Ngµy th¸ng 1 n¨m 2015 Ký duyÖt cña tæ CM ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... & Ngµy so¹n: 18/1/2015 Ngµy gi¶ng: TiÕt 41. Ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh ph©n biÖt ®îc c¸c c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t. - T×m ra nh÷ng ®Æc ®iÓm cña qu¶ vµ h¹t phï hîp víi c¸ch ph¸t t¸n. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t nhËn biÕt. - KÜ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp vµ theo nhãm. 3. Th¸i ®é - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ vµ ch¨m sãc thùc vËt. 4. N¨ng lùc : Ph¸t triÓn n¨ng lùc lµm viÖc theo nhãm B. Ph¬ng tiÖn d¹y häc. - GV: Tranh phãng to h×nh 34.1. MÉu: qu¶ chß, kÐ, trinh n÷, b»ng l¨ng, xµ cõ, hoa s÷a. - HS: KÎ phiÕu häc tËp vµo vë bµi tËp ChuÈn bÞ mÉu nh ®· dÆn dß Bµi tËp 1 C¸ch ph¸t t¸n Bµi tËp 2 Tªn qu¶ vµ h¹t Bµi tËp 3 §Æc ®iÓm thÝch nghi C. TiÕn tr×nh lªn líp I. Tæ chøc: 6A 6B 6C II. KiÓm tra bµi cò - C¸c bé phËn cña h¹t? - §iÓm kh¸c nhau gi÷a h¹t cña c©y 2 l¸ mÇm vµ h¹t cña c©y mét l¸ mÇm? III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu c¸c c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung - GV cho HS lµm bµi tËp 1 ë phiÕu häc tËp. - GV yªu cÇu HS ho¹t ®éng nhãm th¶o luËn c©u hái: Qu¶ vµ h¹t thêng ph¸t t¸n ra xa c©y mÑ, yÕu tè nµo gióp qu¶ vµ h¹t ph¸t t¸n ®îc? - GV ghi ý kiÕn cña nhãm lªn b¶ng, nghe bæ sung vµ chèt l¹i cã 3 c¸ch ph¸t t¸n: tù ph¸t t¸n, nhê giã, nhê ®éng vËt. - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 2 phiÕu häc tËp. - GV gäi 1-2 HS tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV hái: Qu¶ vµ h¹t cã nh÷ng c¸ch ph¸t t¸n nµo? Có 3 cách phát tán quả và hạt: tự phát tán, phát tán nhờ gió, nhờ động vật Ngoài ra còn có một vài cách phát tán khác như phát tán nhờ nước hoặc nhờ con người, Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu ®Æc ®iÓm thÝch nghi víi c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung - GV yªu cÇu ho¹t ®éng nhãm: Lµm bµi tËp trong phiÕu häc tËp. - GV quan s¸t c¸c nhãm " gióp ®ì t×m ®Æc ®iÓm thÝch nghi nh: c¸nh cña qu¶, chïm l«ng, mïi vÞ cña qu¶, ®êng nøt ë vá. - GV gäi ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæi sung. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - §¹i diÖn 1-2 nhãm ®äc l¹i ®¸p ¸n ®óng, c¶ líp ghi nhí. - HS dùa vµo c¸c ®Æc ®iÓm thÝch nghi ®Ó kiÓm tra l¹i qu¶ vµ h¹t, nÕu cha ®óng th× chuyÓn sang nhãm kh¸c. - Cuèi cïng GV nªn chèt l¹i nh÷ng ý kiÕn ®óng cho nh÷ng ®Æc ®iÓm thÝch nghi víi mçi c¸ch ph¸t t¸n " gióp HS hoµn thiÖn nèt. - GV cho HS ch÷a bµi tËp 2: kiÓm tra xem c¸c qu¶ vµ h¹t ®· phï hîp víi c¸ch ph¸t t¸n cha. - GV cho HS t×m thªm mét sè VD vÒ qu¶ vµ h¹t kh¸c phï hîp víi c¸c c¸ch ph¸t t¸n. + H·y gi¶i thÝch hiÖn tîng qu¶ da hÊu trªn ®¶o cña Mai An Tiªm? + Ngoµi c¸c c¸ch ph¸t t¸n trªn cßn c¸ch ph¸t t¸n nµo? - NÕu HS kh«ng tr¶ lêi ®îc, GV gîi ý: ë ViÖt Nam cã gièng hoa qu¶ cña c¸c níc kh¸c, vËy v× sao cã ®îc? (GV th«ng b¸o: qu¶ vµ h¹t cã thÓ ph¸t t¸n nhê níc hay nhê ngêi) + T¹i sao n«ng d©n thêng thu ho¹ch ®ç khi qu¶ míi giµ? + Sù ph¸t t¸n cã lîi g× cho thùc vËt vµ con ngêi? - Phát tán nhờ gió, quả hoặc hạt có đặc điểm: có cánh hoặc có túm lông, nhẹ (quả chò, quả trâm bầu, hạt hoa sữa, hạt bồ công anh) - Phát tán nhờ động vật (gồm quả trinh nữ, quả thông, quả ké đầu ngựa...) Quả thường có hương thơm, vị ngọt, hạt có vỏ cứng, quả có nhiều gai hoặc nhiều móc. - Tự phát tán: quả đậu, quả cải, quả chi chi, Chúng thường có những đặc điểm: vỏ quả có khả năng tự tách hoặc mở ra để cho hạt tung ra ngoài. - Con người cũng giúp rất nhiều cho sự phát tán của và hạt bằng nhiều cách. Kết quả là các loài cây được phân bố ngày càng rộng và phát triển khắp nơi. KÕt luËn: Bµi tËp 1 C¸ch ph¸t t¸n Ph¸t t¸n nhê giã Ph¸t t¸n nhê ®éng vËt Tù ph¸t t¸n Bµi tËp 2 Tªn qu¶ vµ h¹t Qu¶ chß, qu¶ tr©m bÇu, qu¶ bå c«ng anh, h¹t hoa s÷a. Qu¶ sim, qu¶ æi, qu¶ da hÊu, qu¶ kÐ, trinh n÷. Qu¶ c¸c c©y hä ®Ëu, xµ cõ, b»ng l¨ng. Bµi tËp 3 §Æc ®iÓm thÝch nghi Qu¶ cã c¸nh hoÆc tóm l«ng nhÑ Qu¶ cã h¬ng vÞ th¬m, vÞ ngät, h¹t vá cøng. Qu¶ cã nhiÒu gai gãc b¸m. Vá qu¶ tù nøt ®Ó h¹t tung ra ngoµi. IV. Cñng cè bµi häc - GV cñng cè néi dung bµi. - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm: §¸nh dÊu X vµo ®Çu c©u tr¶ lêi ®óng. Sù ph¸t t¸n lµ g×? a. HiÖn tîng qu¶ vµ h¹t cã thÓ bay ®i xa nhê giã. b. HiÖn tîng qu¶ vµ h¹t ®îc mang ®i xa nhê ®éng vËt. c. HiÖn tîng qu¶ vµ h¹t ®îc chuyÓn ®i xa chç nã sèng. d. HiÖn tîng qu¶ vµ h¹t cã thÓ tù vung v·i mäi n¬i. V. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - ChuÈn bÞ cho bµi sau: Tæ 1: H¹t ®ç ®en trªn b«ng Èm Tæ 2: H¹t ®ç ®en trªn b«ng kh« Tæ 3: H¹t ®ç ®en ng©m ngËp trong níc Tæ 4: H¹t ®ç ®en trªn b«ng Èm ®Æt trong tñ l¹nh. ChuÈn bÞ néi dung bµi sau: Nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn cho h¹t n¶y mÇm. & Ngµy so¹n: 18/1/2015 Ngµy gi¶ng TiÕt 42. Nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn cho h¹t n¶y mÇm A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Th«ng qua thÝ nghiÖm HS ph¸t hiÖn ra c¸c ®iÒu kiÖn cÇn cho h¹t n¶y mÇm. - Gi¶i thÝch ®îc c¬ së khoa häc cña mét sè biÖn ph¸p kÜ thuËt gieo trång vµ b¶o qu¶n h¹t gièng. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng thiÕt kÕ thÝ nghiÖm, thùc hµnh. 3. Th¸i ®é - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc. Ph¸t triÓn n¨ng lùc t×m kiÕm th«ng tin, liªn hÖ thùc tÕ B. Ph¬ng tiÖn d¹y häc: - HS lµm thÝ nghiÖm ë nhµ theo phÇn ®· dÆn dß tríc. - KÎ b¶n têng tr×nh theo mÉu SGK trang 113 vµo vë. C. TiÕn tr×nh lªn líp: I. Tæ chøc: 6A 6B 6C II. KiÓm tra bµi cò - C¸c c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t? III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng 1: ThÝ nghiÖm vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn cho h¹t n¶y mÇm . Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung ThÝ nghiÖm 1: Lµm ë nhµ - GV yªu cÇu HS ghi kÕt qu¶ thÝ nghiÖm 1 vµo b¶n têng tr×nh. - Gäi c¸c tæ b¸o c¸o kÕt qu¶ " GV ghi lªn b¶ng. - HS lµm thÝ nghiÖm 1 ë nhµ, ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶n têng tr×nh. - Chó ý ph©n biÖt h¹t n¶y mÇm víi h¹t chØ nøt vá khi no níc. - HS th¶o luËn trong nhãm ®Ó t×m c©u tr¶ lêi. Yªu cÇu nªu ®îc: + H¹t kh«ng n¶y mÇm v× thiÕu níc, thiÕu kh«ng khÝ. - GV yªu cÇu HS: + T×m hiÓu nguyªn nh©n h¹t n¶y mÇm vµ kh«ng n¶y mÇm ®îc? + H¹t n¶y mÇm cÇn nh÷ng ®iÒu kiÖn g×? - Tæ chøc th¶o luËn trªn líp, khuyÕn khÝch HS nhËn xÐt, bæ sung. ThÝ nghiÖm 2: - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu thÝ nghiÖm 2 SGK vµ tr¶ lêi c©u hái môc s. - Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin vµ tr¶ lêi c©u hái: Ngoµi 3 ®iÒu kiÖn trªn sù n¶y mÇm cña h¹t cßn phô thuéc vµo yÕu tè nµo? - GV chèt l¹i kiÕn thøc ®Ó HS ghi nhí. KÕt luËn: - H¹t n¶y mÇm cÇn ®Çy ®ñ níc, kh«ng khÝ vµ nhiÖt ®é thÝch hîp, ngoµi ra cÇn h¹t ch¾c, kh«ng s©u, cßn ph«i. Bảng thu hoạch STT Điều kiện thí nghiệm Kết quả thí nghiệm (số hạt nảy mầm) Cốc 1 10 hạt đỗ đen để khô Không nảy mầm Cốc 2 10 hạt đỗ đen ngâm ngập trong nước Không nảy mầm Cốc 3 10 hạt đỗ đen để trên bông ẩm Nảy mầm Cốc 4 10 hạt đỗ đen để trên bông ẩm, để trong hộp xốp đựng đá Không nảy mầm Ho¹t ®éng 2: VËn dông kiÕn thøc vµo s¶n xuÊt Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK, t×m c¬ së khoa häc cña mçi biÖn ph¸p. - GV cho c¸c nhãm trao ®æi, thèng nhÊt c¬ së khoa häc cña mçi biÖn ph¸p. - HS ®äc n
Tài liệu đính kèm: