Giáo án Vật lý 7 - Chương 3: Điện học - Bài 19: Dòng điện - Nguồn điện

Ngày soạn :19/1/201 Ngày giảng:21/1/201
Tiết 21: Dòng điện- Nguồn điện
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Mô tả thí nghiệm tạo ra dòng điện, nhận biết có dòng điện (bóng đèn bút thử điện sáng, đèn pin sáng, quạt điện quay...) và nêu đợc dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.
- Nêu được tác dụng chung của các nguồn điện là tạo ra dòng điện và nhận biết các nguồn điện thường dùng với 2 cực của chúng (cực dương và cực âm)
- Mắc và kiểm tra để đảm bảo một mạch điện kín gồm: pin, bóng đèn pin, công tắc và dây nối hoạt động, đèn sáng.
2. Kĩ năng:
- Làm thí nghiệm, sử dụng bút thử điện.
3. Thái độ:
- Trung thực, kiên trì, hợp tác trong hoạt động nhóm.
- Chú ý đảm bảo an toàn khi sử dụng điện.
B. Đồ dùng:
1. Giáo viên:
* Chuẩn bị cho cả lớp: Tranh phóng to H19.1, 19.2,19.3 (SGK- 53) , 1 ắc qui
* Chuẩn bị cho mỗi nhóm:
+ pin các loại;
+ 1 mảnh tôn kích thớc 80mm x 80mm
+ 1 mảnh nhựa kích thước 130mm- 180mm, 1mảnh len
+ 1 bút thử điện thông mạch
+ 1 bóng đèn pin lắp sẵn vào đế đèn, 1 công tắc , 5 đoạn dây nối
* Lưu ý:
Mỗi nhóm GV chuẩn bị trước tình huống xảy ra làm hở mạch, cho HS phát hiện:
+ Nhóm 1: Dây tóc đèn bị đứt
+ Nhóm 2: Đui đèn không tiếp xúc với đế
+ Nhóm 3: pin cũ
+ Nhóm 4: Công tắc tiếp xúc không tốt.
2. Học sinh:
- Chuẩn bị theo yêu cầu của GV.
-C. Phương pháp:
-Vấn đáp gợi mở,nêu vấn đề
-Học sinh tích cực
- Hoạt động nhóm
D.Tổ chức hoạt động dạy học:
1) ổn định tổ chức: 
 2)Kiểm tra bài cũ (7 phút).
* Mục tiêu:
Hs nêu được có hai loại điện tích. Nêu được sự tương tác giữa các vật mang điện tích.
- HS2: Theo qui ước vật nào mang điện tích dương? Vật nào mang điện tích âm?
Làm được bài tập 18.1 ( SBT- 19), bài tập 18.3 (SBT-19)
*.Đồ dùng:
*.Cách tiến hành
- HS1: Có mấy loại điện tích? Nêu sự tương tác giữa các vật mang điện tích?
Bài tập 18.1 ( SBT- 19)
- HS2: Theo qui ước vật nào mang điện tích dương? Vật nào mang điện tích âm?
Bài tập 18.3 (SBT-19)
3.Các hoạt động
Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập ( 2 phút )
* Mục tiêu:
 -Tạo hứng thú học tập cho học sinh
*.Đồ dùng:
 *.Cách tiến hành
Các thiết bị mà các em vừa nêu chỉ hoạt động khi có dòng điện chạy qua. Vậy dòng điện là gì? chúng ta sẽ đi tìm câu trả lời trong bài học hôm nay.
Hoạt động 2: Tìm hiểu dòng điện là gì (9 phút)
* Mục tiêu:
- Mô tả thí nghiệm tạo ra dòng điện, nhận biết có dòng điện ( bóng đèn bút thử điện sáng, đèn pin sáng, quạt điện quay... ) và nêu được dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.
 *.Đồ dùng:
Tranh phóng to H19.1
* Chuẩn bị cho mỗi nhóm:
+ pin các loại;
+ 1 mảnh tôn kích thước 80mm x 80mm
+ 1 mảnh nhựa kích thước 130mm- 180mm, 1mảnh len
+ 1 bút thử điện thông mạch
 *.Cách tiến hành
[NB] Bóng đèn điện sáng, quạt điện quay... là những biểu hiện chứng tỏ có dòng điện chạy qua các thiết bị đó
Dòng điện là dòng dịch chuyển có hướng của các điện tích
- GV treo tranh vẽ H19.1
Yêu cầu HS các nhóm quan sát tranh vẽ, tìm hiểu sự tương tự giữa dòng điện và dòng nước, tìm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong câu C1.
- Hướng dẫn thảo luận trên lớp, chốt lại câu trả lời đúng và ghi vở.
- Yêu cầu HS trả lời câu hỏi C2, làm TN H19.1c, kiểm tra lại khi đèn bút thử điện ngừng sáng, làm thế nào để đèn này lại sáng.
- GV lưu ý HS sử dụng chính xác từ trong khi hoàn thành phần nhận xét.
- GV thông báo dòng điện là gì
- Yêu cầu HS nhận biết khi nào có dòng điện chạy qua các thiết bị điện.
- GV: lưu ý HS thực hiện an toàn khi sử dụng điện.
- HS quan sát H19.1 , thảo luận nhóm, thống nhất ý kiến, điền từ thích hợp vào chỗ trống.
- Tham gia thảo luận , sửa chữa nếu sai sót.
- Dự đoán câu trả lời C2
- HS có thể nêu dự đoán: Muốn bóng đèn bút thử điện lại sáng thì cọ xát mảnh nhựa lần nữa.
- HS điền từ thích hợp vào phần nhận xét.
- HS phát biểu nội dung phần kết luận
- HS: Các thiết bị điện hoạt động
I.Dòng điện :
:
a.nước
b.chảy
: Muốn đèn này lại sáng thì cần cọ xát để làm nhiễm điện mảnh phim nhựa rồi chạm bút thử điện vào mảnh tôn đã được áp sát trên mảnh phim nhựa.
Nhận xét: Bóng đèn bút thử điện sáng khi các điện tích dịch chuyển qua nó.
* Kết luận:
Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.
Hoạt động 3: Tìm hiểu các nguồn điện thường dùng(5 phút )
* Mục tiêu:
.- Nêu được tác dụng chung của các nguồn điện là tạo ra dòng điện và nhận biết các nguồn điện thường dùng với 2 cực của chúng (cực dương và cực âm)
- Mắc và kiểm tra để đảm bảo một mạch điện kín gồm: pin, bóng đèn pin, công tắc và dây nối hoạt động, đèn sáng.
 *.Đồ dùng:
19.2,19.3 (SGK- 53) , 1 ắc qui
 *.Cách tiến hành
[TH] nguồn điện là thiết bị tạo ra và duy trì dòng điện các nguồn điện thường dùng trong thực tế là pin và ác quy
Nguồn điện có 2 cực là cực âm kí hiệu là dấu trừ (-) và cực dương kí hiệu là dấu cộng (+)
Nhận biết được các cực dương và cực âm của các loại nguồn điện khác nhau (pin con thỏ, pin dạng cúc áo, pin dùng cho máy ảnh, ác quy)
- GV thông báo các nguồn điện thường dùng, giới thiệu các cực của nguồn.
? Tác dụng của nguồn
- Gọi HS chỉ ra cực dương và cực âm trên pin và ắc qui
- Yêu cầu HS làm C3
? Trong H19.2 có những loại nguồn điện nào
? Trình bày 1 số loại nguồn điện trong thực tế
- HS quan sát trên pin và ắc qui thật
- HS trả lời
- HS lên chỉ ra trên pin thật
- Trả lời câu C3
II. Nguồn điện:
1. Các nguồn điện thường dùng:
- Nguồn điên thường dùng là pin hay ắc qui, mỗi nguồn điện đều có 2 cực là cực dương và cực âm 
- Nguồn điện có khả năng cung cấp dòng điện để các dụng cụ điện hoạt động.
: Nguồn điện là: pin, ắc qui (pin gồm: pin tiểu, pin tròn, pin vuông, pin cúc áo...)
* Các nguồn điện khác: đi na mô xe đạp, pin mặt trời, máy phát điện xách tay chaỵ xăng, máy thuỷ điện, nhà máy điện, ổ lấy điện...
Hoat động 4: Mắc mạch điện đơn giản (15 phút )
* Mục tiêu:
- Mắc và kiểm tra để đảm bảo một mạch điện kín gồm: pin, bóng đèn pin, công tắc và dây nối hoạt động, đèn sáng.
 *.Đồ dùng:
* Chuẩn bị cho mỗi nhóm:
+ 1 bóng đèn pin lắp sẵn vào đế đèn, 1 công tắc , 5 đoạn dây nối
* Lưu ý:
Mỗi nhóm GV chuẩn bị trước tình huống xảy ra làm hở mạch, cho HS phát hiện:
+ Nhóm 1: Dây tóc đèn bị đứt
+ Nhóm 2: Đui đèn không tiếp xúc với đế
+ Nhóm 3: pin cũ
+ Nhóm 4: Công tắc tiếp xúc không tốt.
 *.Cách tiến hành
[VD] Mắc được một mạch điện kín gồm pin, bóng đèn công tắc và dây nối
Hoat động 4: Mắc mạch điện đơn giản (15 phút )
 - Gồm pin, bóng đèn pin, công tắc và dây nối
- GV treo tranh vẽ H19.3 yêu cầu HS mắc mạch điện theo nhóm.
yêu cầu hs đọc ghi nhớ SGK?
- HS mắc mạch điện theo nhóm, đóng góp ý kiến
2. Mạch điện có nguồn điện(SGK- 54)
*)Ghi nhớ (SGK-54)
Hoạt động 5:Vận dụng.(5')
* Mục tiêu:
Trả lời được các câu hỏi C4->C6
*.Đồ dùng: Bảng phụ
*.Cách tiến hành
Vận dụng kiến thức trả lời được câu hỏi
Hoạt động 5:Vận dụng.
-Tổ chức hướng dẫn h/s hoàn thành C4 đến C6
Viết ba câu có sử dụng các cụm từ( Nhóm bàn-2phút).
? Kể tên 5 dụng cụ sử dụng nguồn điện là pin. 
? Làm thế nào để nguồn điện ở đi a mô xe đạp hoạt động thắp sáng bóng đèn.
- Hoạt động nhóm hoàn thành C4
- Kể tên 5 dụng cụ sử dụng nguồn điện là pin.
- Giải thích cách hoạt động làm sáng bóng đèn ở đi a mô xe đạp.
IV. Vận dụng.
:- Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng;
- Đèn điện sáng khi có dòng điện chạy qua;
- Quạt điện hoạt động khi có dòng điện chạy qua;
: Đèn pin, ra đi ô, máy tính bỏ túi, máy ảnh tự động, đồng hồ điện, ôtô đồ chơi chạy điện, điều khiển vô tuyến từ xa...
: ấn vào lẫy để núm xoay của nó tì sát vào vành xe đạp, quay (đạp) cho bánh xe đạp.Đồng thời dây nối từ đi a mô tới đèn không hở.
Hoạt động 5: Dặn dò - Hướng dẫn về nhà( 5 phút):
- Học thuộc phần ghi nhớ (SGK- 55)
- Làm bài tập từ 19.1-> 19.3 ( SBT- 20)
........................................................................................................................................