Bài 44. Chu trình sinh địa hóa và sinh quyển

Chu trình sinh địa hóa là chu trình trao đổi các chất trong tự nhiên. Một chu trình sinh địa hóa gồm có các phần: tổng hợp các chất, tuần hoàn vật chất trong tự nhiên, phân giải và lắng đọng một phần vật chất trong đất, nước: Cacbon đi vào chu trình dưới dạng cacbon điôxit (CO2) thông qua quang hợp. Khí CO2 thải vào bầu khí quyền qua hô hấp của sinh vật, sản xuất công nghiệp, giao thông vận tải, núi lửa. Nồng độ khí CO2 trong bầu khí quyển đang tăng gây thêm nhiều thiên tai trên Trái Đất. Thực vật hấp thụ nitơ dưới dạng muối như muối amôn (NH4+), nitrat (NO3-). Các muối trên được hình thành trong tự nhiên bằng các con đường vật lí, hóa học và sinh học. Nitơ từ xác sinh vật trở lại môi trường đất, nước thông qua hoạt động phân giải chất hữu cơ của vi khuẩn, nấm. Hoạt động phản nitrat của vi khuẩn trả lại một lượng ni tơ phân tử (N2) cho đất, nước và bầu khí quyển. Nước trên Trái Đất luôn lân chuyển theo vòng tuần hoàn và phụ thuộc nhiều vào thảm thực vật. Nguồn nước không phải là vô tận, nguồn nước đang bị suy giảm nghiêm trọng. Chúng ta cần phải bảo vệ nguồn nước trong sạch. Sinh quyển gồm toàn bộ sinh vật sống trong các lớp đất, nước và không khí của Trái Đất. Sinh quyển gồm nhiều khu sinh học, mỗi khu có những đặc điểm về địa lí, khí hậu và thành phần sinh vật khác nhau, bao gồm các khu sinh học trên cạn, khu sinh học nước ngọt và khu sinh học biển.