Tiết 45, Bài 43: Giới thiệu chung về hệ thần kinh - Bùi Đình Đương

Tuần 24 Ngày soạn: 23/01/2015
Tiết 45 Ngày dạy: 30/01/2015
CHƯƠNG IX : THẦN KINH VÀ GIÁC QUAN
BÀI 43 : GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THẦN KINH
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức:
- HS nêu rõ được cấu tạo của hệ thần kinh.
- Trình bày khái quát chức năng của hệ thần kinh.
2 . Kĩ năng:
- Quan sát và phân tích kênh hình. 
- Kĩ năng liên hệ thực tế, hoạt động nhóm. 
3. Thái độ: 
- Có ý thức xây dựng các thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ thần kinh.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC.
1. Giáo viên: 
- Tranh phóng to hình 43.1 và 43.2
- Tư liệu về hệ thần kinh.
2. Học sinh: Xem trước bài, soạn bài. 
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
1. Ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số:
8A4: ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 
8A5: ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
8A6: .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
2. Kiểm tra bài cũ: Thu bài thu hoạch dự án.
3. Hoạt động dạy - học:
Mở bài: Cơ thể thường xuyên tiếp nhận và trả lời các kích thích bằng sự điều khiển, điều hoà và phối hợp hoạt động của các nhóm cơ giúp cơ thể luôn thích nghi với môi trường, dưới dự chỉ đạo của hệ thần kinh. Hệ thần kinh có cấu tạo như thế nào để thực hiện các chức năng đó? –> Vào bài 
 Hoạt động 1: Tìm hiểu Nơron - đơn vị cấu tạo của hệ thần kinh.
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- Yêu cầu HS quan sát H.43.1, cùng với kiến thức đã học và trả lời câu hỏi:
- Nêu thành phần cấu tạo của mô thần kinh?
- Mô tả cấu tạo 1 nơron?
- GV lưu ý HS: nơron không có trung thể.
- Nêu chức năng của nơron?
- Cho HS quan sát tranh để thấy chiều dẫn truyền xung thần kinh của nơron.
- GV bổ sung: dựa vào chức năng dẫn truyền, nơron được chia thành 3 loại.
- HS nhớ lại kiến thức đã học ở bài phản xạ dể trả lời:
+ Mô thần kinh gồm: tế bào thần kinh đệm.
+ Tế bào thần kinh đệm có chức năng nâng đỡ, sinh dưỡng và bảo vệ tế bào thần kinh.
+ Tế bào thần kinh (nơron) là đơn vị cấu tạo và chức năng của hệ thần kinh.
- 1 HS gắn chú thích cấu tạo của nơron, sau đó mô tả cấu tạo.
+ Chức năng: Cảm ứng và dẫn truyền.
- Quan sát tranh, nghe GV giới thiệu và tiếp thu kiến thức.
Tiểu kết: 
- Cấu tạo của nơron gồm:
	+ Thân chứa nhân, có các sợi nhánh ở quanh thân.
 + Một sợi trục: Thường có bao miêlin, tận cùng có cúc xináp.
 + Thân và sợi nhánh tạo thành chất xám.
 + Sợi trục: Tạo thành chất trắng, dây thần kinh.
- Chức năng của nơron:
	+ Cảm ứng.
	+ Dẫn truyền xung thần kinh.
 Hoạt động 2 : Tìm hiểu các bộ phận của hệ thần kinh
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- GV thông báo có nhiều cách phân chia các bộ phận của hệ thần kinh (giới thiệu 2 cách).
+ Theo cấu tạo.
+ Theo chức năng.
- Yêu cầu HS quan sát H 43.2, đọc kĩ bài tập, lựa chọn cụm từ điền vào chỗ trống.
- Gọi 1 HS báo cáo kết quả.
- Cho HS nhận xét, trả lời câu hỏi:
+ Xét về cấu tạo, hệ thần kinh gồm những bộ phận nào? (HS yếu trả lời)
+ Dây thần kinh do bộ phận nào của nơron cấu tạo nên?
+ Căn cứ vào chức năng dẫn truyền xung thần kinh của nơron có thể chia mấy loại dây thần kinh?
+ Dựa vào chức năng hệ thần kinh gồm những bộ phận nào? Sự khác nhau về chức năng của 2 bộ phận này?
- HS lắng nghe.
- HS thảo luận nhóm, làm bài tập điền từ SGK vào vở bài tập.
- 1 HS trình bày kết quả, các HS khác nhận xét, bổ sung.
1: Não
2: Tuỷ
3 + 4: bó sợi cảm giác và bó vận động.
+ Do sợi trục của nơron tạo thành.
+ Có 3 loại dây thần kinh: dây hướng tâm, dây li tâm, dây pha.
- HS dựa vào SGK để trả lời.
Tiểu kết: 
1. Cấu tạo: Hệ thần kinh gồm bộ phận trung ương và bộ phận ngoại biên.
	+ Bộ phận trung ương có não và tủy sống được bảo vệ trong các khoang xương và màng não tủy. Hộp sọ chức bộ não. Tủy sống nằm trong ống xương sống.
	+ Bộ phận ngoại biên có các dây thần kinh do các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động tạo nên. Thuộc bộ phận ngoại biên còn có các hạch thần kinh.
	+ Dây thần kinh: dây hướng tâm, li tâm, dây pha.
2. Chức năng:
	+ Hệ thần kinh vận động: Điều khiển sự hoạt động của cơ vân và là hoạt động có ý thức.
	+ Hệ thần kinh sinh dưỡng: Điều hoà các cơ quan sinh dưỡng và các cơ quan sinh sản và là hoạt động không có ý thức.
IV. CỦNG CỐ - DẶN DÒ.
1. Củng cố:
- Yêu cầu HS đọc “Ghi nhớ” SGK.
- Đọc “Em có biết”.
- Trả lời câu hỏi: Chứng minh nơron là đơn vị cấu tạo của hệ thần kinh ?
2. Dặn dò:
- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.
- Nghiên cứu bài 44: 
+ Chuẩn bị thực hành: Mỗi nhóm chuẩn bị 1 con ếch (hoặc nhái).
+ Nghiên cứu kĩ nội dung để nắm rõ cách làm.
V. RÚT KINH NGHIỆM.	
.
.