Tiết 25, Bài 23: Thực hành: Mổ và quan sát tôm sông - Năm học 2013-2014

Tuần 13 Ngày soạn: 1/11/2013
Tiết 25 Ngày giảng: 5/11/2013
Baøi 23: THÖÏC HAØNH: MOÅ VAØ QUAN SAÙT TOÂM SOÂNG
I/ Mục tiêu:
 1/ Kiến thức:Củng cố kĩ thuật mổ động vật không xương sống, biết sử dụng các dụng cụ mổ.
 -Mổ và quan sát cấu tạo mang: nhận biết phần gốc chân ngực và các lá mang.
 -Nhận biết một số nôïi quan của tôm như: hệ tiêu hóa, hệ thần kinh, biết thu hoạch sau buổi thực hành bằng cách tập chú thích đúng cho các hình vẽ đã vẽ sẵn trong sách (hình 23.1B và các hình 23.3B, C.).
 2/ Kỹ năng : Rèn kĩ năng mổ động vật không xương sống.
 -Biết sử dụng các dụng cụ mổ.
 3/ Thái độ : Nghiêm túc, cẩn thận.
II.CÁC KỸ NĂNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC TRONG BÀI 
- Kĩ năng hợp tác trong nhóm.
- Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm được phân công. 
- Kĩ năng quản lí thời gian khi thực hành.
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP/KỸ THUẬT DẠY HỌC
- Thực hành - thí nghiệm
- Vấn đáp- tìm tòi
- Trực quan
IV-Đồ dùng dạy học :
1.GV: - Mẫu vật: Tôm còn sống 2 con
 - Dụng cụ: Chậu mổ, bộ đồ mổ, đinh gim, lúp tay, khăn lau.
 - Mô hình: (nếu có)
2.HS: Chuẩn bị theo nhóm tôm còn sống.
V- Hoạt động dạy học:
1- Ổn định tổ chức
2- Kiểm tra: - Lớp trưởng kiểm tra sự chuẩn bị của các nhóm báo cáo cho Gv
3.Toå chöùc thöïc haønh:
*.Môû baøi: ( 3’) Chöông trình ÑV hoïc choïn toâm soâng laøm ñaïi dieän cho lôùp giaùp xaùc noùi rieâng, ngaønh chaân khôùp noùi chung, vì toâm deã moå, deã quan saùt vaø coù caáu taïo raát tieâu bieåu.
-Yeâu caàu:
+Moå vaø quan saùt caáu taïo mang: nhaän bíeât phaàn goác chaân ngöïc vaø caùc laù mang.
+Nhaän bieát 1 soá noäi quan cuûa toâm nhö: heä Thoaøn, heä TK
+Thu hoaïch baèng caùch : chuù thích tranh caâm 23.1, 23.3 
-Phaân nhoùm thöïc haønh vaø kieåm tra chuaån bò cuûa caùc nhoùm
3.Tieán trình thöïc haønh:
H Đ 1: Mổ và quan sát mang tôm:
- Mục tiêu: HS biết xác định vị trí và chức năng của mang tôm
TG
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
15’
Hoaït ñoäng 1: Moå vaø quan saùt mang toâm:
Các bước mổ:
-Bước 1: Dùng kẹp nâng và dùng kéo cắt theo đường chấm gạch
-Bước 2: Khẽ gỡ một chân ngực kèm lá mang gốc
-Bước 3: Dùng kính lúp quan sát lá mang ở gốc à nhận biết các bộ phận
- Chú thích vào hình 23.1 A,B (Cụm từ chú thích: Đốt gốc chân ngực, lá mang, bó cơ)
-Có thể kết luận gì về đặc điểm hô hấp của tôm.?
1.Moå vaø quan saùt mang toâm:
Bó cơ 
Lá mang 
Đốt gốc chân ngực
-Moå theo höôùng daãn ôû hình 23.1 A (sgk)
-Duøng kính luùp qs 1 chaân ngöïc keøm theo laù mang ® nhaän bieát caùc boä phaän ® chuù thích vaøo hình 23.1 A,B thay soá 1, 2, 3, 4
Ñaëc ñieåm laù mang YÙ nghóa
-Baùm vaøo goác chaân -Taïo doøng nöôùc
ngöïc ñem theo oxy
-Thaønh laù mang moûng -TÑK deã daøng 
-Coù loâng phuû Taïo doøng nöôùc
- Tôm hô hấp bằng mang
1. Mổ và quan sát mang tôm :
Moå theo höôùng daãn ôû hình 23.1 A (sgk)
-Duøng kính luùp qs 1 chaân ngöïc keøm theo laù mang ® nhaän bieát caùc boä phaän ® chuù thích vaøo hình 23.1 A,B thay soá 1, 2, 3, 4
*Mang tôm :
- Tôm hô hấp bằng mang
- Cấu tạo của mang thích nghi với đời sống trong nước của tôm
H Đ 2: Mổ và quan sát cấu tạo trong tôm sông
- Mục tiêu : HS biết cách mổ và xác định các cơ quan của tôm sông
20’
Höôùng daãn caùch moå nhö leänh ôû muïc 2 sgk
*Cách mổ tôm:
-Bước 1: Găm con tôm nằm sấp trong khay mổ bằng 4 đinh ghim (2 ở gốc râu, 2 ở tấm lái)
-Bước 2: Dùng kẹp nâng, dùng kéo cắt 2 đường AB và A’B’; đếngốc 2 mắt kép thì cắt đường BB’
-Bước 3: Cắt hai đường AC và A’C’ xuống phía dưới
-Bước 4: Đổ nước ngập cơ thể tôm
-Bước 5: Dùng kẹp khẽ nâng tấm lưng vừa cắt bỏ ra ngoài 
*. Quan sát các hệ cơ quan
a.Heä tieâu hoaù: Thöïc quaûn ngaén, daï daøy coù maøu toái. Cuoái daï daøy coù tuyeán gan, ruoät maûnh, haäu moân ôû cuoái ñuoâi toâm
-Thöïc hieän leänh 2/b: chuù thích tranh caâm 23.3 B thay caùc soá 3, 4, 6
-Hệ tiêu hóa của tôm có đặc điểm gì?
b.Heä thaàn kinh:
Dùng kéo và kẹp gỡ toàn bộ nội tạng phần ngực và phần bụng ra (hoặc găm ngửa con tôm) à Quan sát các chi tiết cơ quan thần kinh của tôm, điền chú thích vào hình 23.3C,Cách tiến hành:
-Ngöûa toâm leân khay moå qua taâm buïng trong suoát qs heä TK: haïch naõo ® voøng TK haàu ® chuoåi TK ngöïc ® chuoåi TK buïng.
-Thöïc hieän leänh 2/c: chuù thích tranh caâm 23.3 C thay caùc soá 1, 2, 5,7
-Hệ thần kinh của tôm có đặc điểm gì?
-3.dạ dày,4.tuyến gan,6.ruột
-Ống tiêu hóa: Miệng àThực quản à Dạ dày à Ruột à Hậu môn
+Tuyến tiêu hóa: Tuyến gan (vàng nhạt)
Moå theo höôùng daãn cuûa leänh muïc 2 sgk
-Duøng kính luùp quan saùt caùc heä cô quan
-1Hạch não,2.Vòng thần kinh hầu.5.Khối hạch ngực,7.Chuỗi hạch bụng.
- Dạng chuỗi hạch, sát bụng
+Gồm 2 hạch não, vòng thần kinh hầu, khối hạch ngực, chuỗi hạch bụng
2. Cấu tạo trong :
a.Heä tieâu hoaù: Thöïc quaûn ngaén ® daï daøy (keà gaàn mieäng) ® cuoái daï daøy coù tuyeán gan ® ruoät (doïc löng) ® haäu moân (ñuoâi toâm)
b.Heä thaàn kinh: Haïch naõo ® Voøng TK haàu ® chuoåi TK ngöïc ® chuoåi TK buïng.
*Nhaän bieát caùc boä phaän ® chuù thích vaøo hình 23.3 C thay soá 1, 2, 5, 7
4.Củng cố: 5’
-Keát quaû thu hoaïch vaø tinh thaàn thaùi ñoä hoïc taäp caùc nhoùm
-Coâng boá kieán thöùc ñuùng, caùc nhoùm töï söûa (neáu caàn)
- Đáp án :
-Leân baûng chuù thích vaøo tranh caâm veõ to 23.1B, 23.3 B,C thay caùc chöõ soá 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
*Ñaùp aùn ñuùng: Hình 23.1 A, B: 
1: laù mang
2:caáu taïo laù mang thaønh moûng
3:Loâng phuû
4: Ñoát goác chaân ngöïc
-Hình 23.3 B, C:
1:Haïch naõo 2:Voøng TK haàu
3:Daï daøy 4:Tuyeán gan 
5:Chuoåi TK ngöïc 6:Ruoät 
7:Chuoåi TK buïng
5.Daën doø: 1’
-Tìm hieåu söï ña daïng vaø vai troø cuûa lôùp Giaùp xaùc
-Keû baûng: YÙ nghóa.(trang 81 vaøo taäp BT)
V. Rút kinh nghiệm: