Giáo án môn Sinh học 9 năm 2009

h chÞ cã chung bè mѦ cã thÓ kh¸c nhau vÒ gtÝnh.
+ Kh¸c nhau c¬ b¶n ë ®iÓm: ®ång sinh cïng trøng cã bé NST gièng hÖt nhau, ®ång sinh kh¸c trøng cã bé NST kh¸c nhau.
- GV y/c c¸c nhãm ph¸t biÓu. 
- GV y/c hs ng/cøu th«ng tin sgk ¦ ? Nªu ý nghÜa cña trÎ ®ång sinh.
I. Nghiªn cøu ph¶ hÖ. 
- Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph­¬ng ph¸p theo dâi sù di truyÒn cña mét tÝnh tr¹ng nhÊt ®Þnh trªn nh÷ng ng­êi thuéc cïng 1 dßng hä qua nhiÒu thÕ hÖ ®Ó x¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm di truyÒn cña tÝnh tr¹ng ®ã.
- Dïng ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó nghiªn cøu v×:
+ Ng­êi sinh s¶n chËm ®Î Ýt
+ Kh«ng ¸p dông ®­îc ph­¬ng ph¸p lai hoÆc g©y ®ét biÕn.
+ Ph­¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n dÔ thùc hiÖn.
II. Nghiªn cøu trÎ ®ång sinh.
a. TrÎ ®ång sinh cïng trøng vµ kh¸c trøng
- TrÎ ®ång sinh: TrÎ sinh ra cïng 1 lÇn sinh.
+ Cã 2 tr­êng hîp: cïng trøng vµ kh¸c trøng.
+ Sù kh¸c nhau:
 * §ång sinh cïng trøng cã cïng kiÓu gen ¦ cïng giíi. 
* §ång sinh kh¸c trøng kh¸c nhau kiÓu gen¦ cïng giíi hoÆc kh¸c giíi. 
b. ý nghÜa cña nghiªn cøu trÎ ®ång sinh.
- Nghiªn cøu trÎ ®ång sinh gióp ta hiÓu râ vai trß kiÓu gen vµ vai trß m«i tr­êng ®èi víi sù h×nh thµnh tÝnh tr¹ng.
- HiÓu râ sù ¶nh h­ëng kh¸c nhau cña m«i tr­êng ®èi víi tÝnh tr¹ng sè l­îng vµ chÊt l­îng.
4.Cñng cè vµ luyÖn tËp: 
- Gäi hs ®äc kÕt luËn sgk.
- ? Ph­¬ng ph¸p ng/cøu ph¶ hÖ lµ g×. cho VD vÒ øng dông cña p2 trªn
? So s¸nh ®Æc ®iÓm( sè trøng tgia thô tinh, kgen, kiÓu h×nh, giíi tÝnh) cña trÎ §S cïng
 Trøng & kh¸c trøng.( HS lµm ra PHT)
GV ®­a ra ®¸p ¸n ®óng
 §Æc®iÓm so s¸nh
TrÎ ®ång sinh cïng trøng
TrÎ ®ång sinh kh¸c trøng
Sè trøng tg t.tinh
1 trøng + 1tinh trïng ->1htö
2trøng +2t inh trïng-> 2h.tö
KiÓu gen
Cïng mét kiÓu gen
Kh¸c kiÓu gen
KiÓu h×nh
Gièng hÖt nhau
ChØ gièng nhau nh­ anh chÞ em trong mét gia ®×nh
Giíi tÝnh
Cïng giíi tÝnh
Cã thÓ cïng hoÆckh¸c giíi tÝnh
5.H­íng dÉn HS häc ë nhµ:
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái sgk
- T×m hiÓu 1 sè bÖnh tËt di truyÒn ë ng­êi vµ ®äc môc “ Em cã biÕt”
 Ngµy so¹n: 
 TiÕt 30 
 bÖnh vµ tËt di truyÒn ë ng­êi
I.Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy hs ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu sau 
1.KiÕn thøc:
- Gióp hs nhËn biÕt ®­îc bÖnh nh©n ®ao & bÖnh nh©n T¬cn¬ qua c¸c ®Æc ®iÓm h×nh th¸i. 
- Tr×nh bµy ®­îc ®Æc ®iÓm di truyÒn cña bÖnh b¹ch t¹ng, bÖnh c©m ®iÕc bÈm sinh vµ tËt 6 ngãn tay.
- Nªu ®­îc nguyªn nh©n cña c¸c tËt, bÖnh di truyÒn vµ ®Ò xuÊt ®­îc 1 sè biÖn ph¸p h¹n chÕ ph¸t sinh chóng.
2. KÜ n¨ng:
- Ph¸t triÓn cho hs kÜ n¨ng quan s¸t vµ ph©n tÝch kªnh h×nh, ho¹t ®éng nhãm.
3. Th¸i ®é:
- Gi¸o dôc cho hs ý thøc gi÷ g×n vÖ sinh vµ b¶o vÖ søc khoÎ.
II. ChuÈn bÞ tµi liÖu vµ TBDH: 
+GV: Tranh h×nh 29.1& 29.2 SGK , Tranh c¸c tËt di truyÒn.
+ HS: PhiÕu häc tËp: T×m hiÓu bÖnh di truyÒn.
III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc: 
1.æn ®Þnh tæ chøc: 
9A	9B
9C	9D
2.KiÓm tra bµi cò: 
? ? Ph­¬ng ph¸p ng/cøu ph¶ hÖ lµ g×. cho VD vÒ øng dông cña p2 trªn
? Ph©n biÖt trÎ ®ång sinh cïng trøng vµ ®ång sinh kh¸c trøng? Vai trß cña ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu trÎ ®ång sinh tr«ng nghiªn cøu di truyÒn?
3.D¹y vµ häc bµi míi: 
*§Æt vÊn ®ÒC¸c ®ét biÕn gen, ®ét biÕn NST x¶y ra ë ng­êi do ¶nh h­ëng c¶u t¸c nh©n vËt lÝ vµ ho¸ häc trong tù nhiªn, do « nhiÔm m«i tr­êng vµ do rèi lo¹n trong qu¸ tr×nh T§C trong TB ®· g©y ra c¸c bÖnh vµ tËt di truyÒn.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc
H§ 1: ( 10’) 
- GV y/c hs ®äc th«ng tin sgk, qs h×nh 29.1 & 29.2 ¦ hoµn thµnh phiÕu häc tËp.
- GV gäi ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy ¦ nhãm kh¸c bæ sung.
- GV chèt l¹i kiÕn thøc chuÈn.
* GV yªu cÇu 1 HS viÕt s¬ ®å thÓ hiÖn c¬ chÕ xuÊt hiÖn bÖnh §ao
Ho¹t ®éng 2: 
GV y/c hs qs h×nh 29.3 SGK
 ( T84)
? Tr×nh bµy c¸c ®Æc ®iÓm cña mét sè dÞ tËt ë ng­êi.
- GV y/c 1 hs tr×nh bµy.
- GV chèt l¹i kiÕn thøc.
Ho¹t ®éng 3: 
- GV y/c hs ng/ cøu th«ng tin sgk ¦th¶o luËn vµ tr¶ lêi: 
? C¸c bÖnh vµ tËt di truyÒn ph¸t sinh do nh÷ng nguyªn nh©n nµo.(hs: tù nhiªn vµ con ng­êi) 
? §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p han chÕ sù ph¸t sinh c¸c bÖnh, tËt di truyÒn.
( GV giíi thiÖu: N¨m 1990 ph¸t hiÖn 5000 bÖnh DT trong ®ã cã gÇn 200 bÖnh liªn quan ®Õn giíi tÝnh)
- GV y/c ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy.
- GV chèt kiÕn thøc c¬ b¶n.
- GV liªn hÖ thùc tÕ: MÜ th¶ chÊt diÖt cá, rông l¸ xuèng VN -> Con ng­êi nhiÔm ®éc -> Sinh con -> M¾c c¸c bÖnh tËt di truyÒn.
VD: M«i hë khe hµm, l¸c m¾t, khÌo ch©n, thõa ngãn ch©n ngãn tay.....
Mét vµi bÖnh di truyÒn ë ng­êi.
Tªn bÖnh
§2 di truyÒn
BiÓu hiÖn bªn ngoµi
1.BÖnh
 §ao
- CÆp NST
 sè 21
 cã 3 NST
- BÐ, lïn, cæ rôt, m¸ phÖ, miÖng h¬i h¸, l­ìi h¬i thÌ ra, m¾t h¬i s©u vµ 1 mÝ, kho¶ng c¸ch gi÷a 2 m¾t xa nhau, ngãn tay ng¾n.
2. BÖnh
 T¬cn¬
- CÆp NST 
sè 23 
chØ cã 
1 NST 
- lïn, cæ ng¾n,lµ n÷.
- TuyÕn vó kh«ng ph¸t triÓn, th­êng mÊt trÝ vµ kh«ng cã con.
3. BÖnh 
b¹ch t¹ng
- §ét biÕn 
gen lÆn
- Da vµ tãc mµu tr¾ng.
- M¾t mµu hång.
4. BÖnh c©m ®iÕc bÈm sinh
- §ét biÕn 
gen lÆn
- C©m ®iÕc bÈm sinh
II. Mét sè tËt di truyÒn ë ng­êi.
- §ét biÕn NST & ®ét biÕn gen g©y ra c¸c dÞ tËt bÈm sinh ë ng­êi: 
+ TËt khe hë m«i - hµm.
+ TËt bµn tay, bµn ch©n mÊt 1 sè ngãn.
+ TËt bµn ch©n tay nhiÒu ngãn.
III. C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ph¸t sinh tËt, bÖnh di truyÒn
- Nguyªn nh©n: 
+ Do c¸c t¸c nh©n vËt lÝ, ho¸ häc trong tù nhiªn.
+ Do « nhiÔm m«i tr­êng.
+ Do rèi lo¹n trao ®æi chÊt néi bµo.
- BiÖn ph¸p h¹n chÕ: 
+ H¹n chÕ c¸c ho¹t ®éng g©y « nhiÔm m«i tr­êng.
+ Sö dông hîp lÝ thuèc b¶o vÖ thùc vËt.
+ §Êu tranh chèng s¶n xuÊt, sö dông vñ khÝ ho¸ häc, vñ khÝ h¹t nh©n.
+ H¹n chÕ kÕt h«n gi÷a nh÷ng ng­êi cã nguy c¬ mang gen g©y bÖnh di truyÒn
4.Cñng cè vµ luyÖn tËp:
 - Gäi hs ®äc kÕt luËn sgk 
- ? Cã thÓ nhËn biÕt bÖnh §ao qua c¸c ®Æc ®iÓm h×nh th¸i nµo.
? Nªu c¸c nguyªn nh©n ph¸t sinh c¸c tËt, bÖnh di truyÒn ë ng­êi vµ 1 sè biÖn ph¸p h¹n chÕ ph¸t sinh c¸c tËt, bÖnh ®ã.
5. H­íng dÉn HS häc ë nhµ: 
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK 
- §äc môc: “ Em cã biÕt” 
- §äc tr­íc bµi: Di truyÒn häc víi con ng­êi.
Ngµy so¹n: 
TiÕt 31 
 di truyÒn häc víi con ng­êi
I. Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy hs ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu sau: 
1. KiÕn thøc:
- HS thÊy ®­îc mèi quan hÖ gi÷a DT y häc víi DT y häc t­ vÊn.
- Gióp hs hiÓu ®­îc di truyÒn häc t­ vÊn lµ g× vµ néi dung cña lÜnh vùc khoa häc nµy.
 - Gi¶i thÝch ®­îc c¬ së di truyÒn häc cña “ H«n nh©n mét vî mét chång” vµ nh÷ng ng­êi cã quan hÖ huyÕt thèng trong vßng 4 ®êi kh«ng ®­îc kÕt h«n víi nhau. 
- HiÓu ®­îc t¹i sao phô n÷ kh«ng nªn sinh con ë tuæi ngoµi 35 vµ hËu qña di truyÒn cña « nhiÔm m«i tr­êng ®èi víi con ng­êi.
2. KÜ n¨ng:
- RÌn luyÖn cho hs t­ duy ph©n tÝch tæng hîp.
3. Th¸i ®é:
- Gi¸o dôc cho hs ý thøc gi÷ g×n søc khoÎ.
II. ChuÈn bÞ tµi liÖu vµ TBDH: 
+ GV: B¶ng sè liÖu: B¶ng 30.1 vµ b¶ng 30.2 SGK 
+ HS: Ng/cøu SGK 
III.TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc: 
1. æn ®Þnh tæ chøc: 
9A	9B
9C	9D
2. KiÓm tra bµi cò: 
? Ph©n biÖt bÖnh §ao víi bÖnh T¬c n¬?
? Nguyªn nh©n vµ c¸ch h¹n chÕ c¸c bÖnh tËt DT ë ng­êi?
3. Bµi míi: 
* §Æt vÊn ®Ò:? Cã thÓ chuÈn ®o¸n bÖnh di truyÒn ë giai ®o¹n nµo?( Tr­íc khi sinh) - >Nh÷ng hiÓu biÕt vÒ di truyÒn häc ng­êi gióp con ng­êi b¶o vÖ m×nh vµ b¶o vÖ t­¬ng lai di truyÒn loµi ng­êi th«ng qua nh÷ng lÜnh vùc nµo -> ta nghiªn cøu bµi h«m nay.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc.
Ho¹t ®éng 1 
- GV y/c hs ng/cøu th«ng tin sgk vµ lµm BT s( T86) 
- HS: + §©y lµ bÖnh di truyÒn
 + BÖnh do gen lÆn qui ®Þnh vµ cã ng­êi trong gia ®×nh ®· m¾c bÖnh.
 + Kh«ng nªn sinh con v× ë hä cã gen g©y bÖnh( v× c¶ 2 ng­êi ®Òu cã gen lÆn g©y bÖnh c©m ®iÕc bÈm sinh ë tr¹ng th¸i dÞ hîp)
- GV y/c ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.
- GV hoµn chØnh ®¸p ¸n, tæ chøc th¶o luËn toµn líp.
? Di truyÒn häc t­ vÊn lµ g×?
? Theo em DT y häc t­ vÊn kh¸c DT y häc ë ®iÓm nµo?( DT y häc chuÈn ®o¸n ph¸t hiÖn bÖnh DT, t×m ra nguyªn nh©n g©y bÖnh, c¸ch phßng vµ phÇn nµo ch÷a mét sè bÖnh DT; DT y häc t­ vÊn: ChÈn ®o¸n, ph¸t hiÖn bÖnh vµ cho lêi khuyªn ®èi víi ng­êi nghi ngê bÞ bÖnh D. Y häc t­ vÊn ra ®êi dùa trªn c¬ së ph¸t triÓn cao cña DT y häc)
? DT t­ vÊn gåm nh÷ng néi dung nµo?
H§ 2: (16’) 
- GV y/c hs ®äc th«ng tin sgk ¦ th¶o luËn vÊn ®Ò 1 theo lÖnh s sgk ( T86) 
? KÕt h«n gÇn lµ g×?( KÕt h«n víi nh÷ng ng­êi cã quan hÖ huyÕt thèng trong vßng 5 ®êi trë l¹i)
? T¹i sao kÕt h«n gÇn lµm suy tho¸i nßi gièng?T¹i sao nh÷ng ng­êi cã quan hÖ huyÕt thèng tõ 5 ®êi trë lªn th× ®­îc phÐp kÕt h«n?
+ KÕt h«n gÇn lµm suy tho¸i nßi gièng v× lµm ®ét biÕn gen
lÆn , cã h¹i biÓu hiÖn ¦ dÞ tËt bÈm sinh t¨ng.
+ Tõ ®êi thø 5 ¦ cã sù sai kh¸c vÒ mÆt di truyÒn.
- GV y/c ®¹i diÖn ph¸t biÓu.
- GV y/c hs ph©n tÝch b¶ng 30.1 vµ th¶o luËn vÊn ®Ò 2 BT SGK phÇn 1 ( T87) 
+ LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh qui ®Þnh: H«n nh©n 1 vî 1 chång v× tØ lÖ nam: n÷ tuæi tr­ëng thµnh lµ 1: 1.
+ CÊm chÈn ®o¸n giíi tÝnh thai nhi ®Ó h¹n chÕ viÖc sinh con trai theo t­ t­ëng “ träng nam kinh n÷”lµm mÊt c©n b»ng tØ lÖ nam:n÷ ë tuæi tr­ëng thµnh.
- GV chèt l¹i kiÕn thøc. 
- GV HD hs ng/cøu th«ng tin sgk vµ b¶ng 30.2 vµ tr¶ lêi c©u hái: 
? V× sao phô n÷ kh«ng nªn sinh con ë tuæi qu¸ ¸¬m vµ ngoµi tuæi 35.
Phô n÷ sinh con qu¸ sím--> ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn vËt chÊt còng nh­ t©m sinh lÝ ®Ó nu«i con khoÎ d¹y con ngoan.
 Phô n÷ sinh sau tuæi 35-> TB ®· b¾t ®Çu l·o ho¸, qu¸ tr×nh sinh lÝ sinh ho¸ bÞ rèi lo¹n -> con dÔ m¾c bÖnh §ao
GV më réng: Ngoµi ra khi PN sinh con qu¸ mu«n cã thÓ g©y thÓ 3 nhiÔm ë cÆp NST 13 -> G©y chÕt s¬ sinh, g©y teo n·o, mÊt trÝ vµ nhiÒu dÞ h×nh kh¸c.... 
? Phô n÷ nªn sinh con ë løa tuæi nµo ®Ó ®¶m b¶o häc tËp vµ c«ng t¸c.(hs: tõ 25-34) 
- GV y/c c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ .
- GV chèt l¹i ®¸p ¸n. 
Ho¹t ®éng 3: 
- GV y/c hs ng/cøu th«ng tin sgk vµ th«ng tin môc: “ Em cã biÕt” sgk( T85) 
 ? C¸c t¸c nh©n nµo g©y « nhiÔm m«i tr­êng? Nªu t¸c h¹i cña « nhiÔm m«i tr­êng ®èi víi c¬ së vËt chÊt di truyÒn
- ChÊt ®ång vÞ phãng x¹ do c¸c vô næ vò khÝ h¹t nh©n hoÆc do cã trong tù nhiªn -> qua thøc ¨n n­íc uèng vµo c¬ thÓ ng­êi-> g©y ung th­ ho¾c c¸c bÖnh tËt di truyÒn. 
- C¸c t¸c nh©n vËt lÝ, ho¸ häc ®Æc lµ chÊt phãng x¹, chÊt ®éc ho¸ häc r¶i trong chiÕn tranh, thuèc trõ s©u, thuéc diÖt cá sö dông qu¸ møc ¦ g©y ®ét biÕn gen, ®ét biÕn NST.
? CÇn lµm g× ®Ó b¶o vÖ m«i tr­êng?
- GV tæng kÕt kiÕn thøc.
I. Di truyÒn häc t­ vÊn.
- Di truyÒn y häc t­ vÊn lµ 1 lÜnh vùc cña di truyÒn häc kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p xÐt nghiÖm, chÈn ®o¸n hiÖn ®¹i vÒ mÆt di truyÒn kÕt hîp ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ.
- Néi dung: + ChuÈn ®o¸n
 + Cung cÊp th«ng tin
 + Cho lêi khuyªn liªn quan ®Õn bÖnh, tËt di truyÒn.
II. Di truyÒn häc víi h«n nh©n vµ kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh.
 a. Di truyÒn häc víi h«n nh©n. 
- Di truyÒn häc ®· gi¶i thÝch ®­îc c¬ së khoa häc cña c¸c qui ®inh: 
 + H«n nh©n: 1 vî 1 chång 
 + Nh÷ng ng­êi cã quan hÖ huyÕt thèng trong vßng 4 ®êi kh«ng ®­îc kÕt h«n. 
+ CÊm chÈn ®o¸n giíi tÝnh thai nhi sím.
 b. Di truyÒn häc vµ kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh.
- Phô n÷ sinh con trong ®é tuæi 25 ®Õn 34 lµ hîp lÝ.
- Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c lÇn sinh kh«ng qu¸ gÇn nhau. 
- ChØ sinh tõ 1 – 2 con.
- Tõ ®é tuæi trªn 35 tØ lÖ trÎ s¬ sinh bÞ bÖnh §ao t¨ng râ.
III. HËu qu¶ di truyÒn do « nhiÔm m«i tr­êng 
- C¸c t¸c nh©n vËt lÝ, ho¸ häc ®Æc biÖt lµ chÊt phãng x¹, thuèc trõ s©u thuèc diÖt cá... sö dông qu¸ møc -> g©y « nhiÔm m«i tr­êng -> lµm t¨ng tØ lÖ ng­êi m¾c bÖnh, tËt di truyÒn.
- CÇn ®Êu tranh chèng vò khÝ h¹t nh©n, vò khÝ ho¸ häc, chèng g©y « nhiÔm m«i tr­êng.
4.Cñng cè vµ luyÖn tËp:
- Gäi hs ®äc kÕt luËn sgk 
? Di truyÒn y häc t­ vÊn cã chøc n¨ng g×.
? Mét cÆp vî chång b×nh th­êng, sinh con ®Çu lßng bÞ c©m ®iÕc bÈm sinh. Em h·y ®­a lêi khuyªn (t­ vÊn di truyÒn) cho cÆp vî chång nµy.
? T¹i sao cÇn ph¶i ®Êu tranh chèng « nhiÔm m«i tr­êng.
5. H­íng dÉn HS häc ë nhµ:
- Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái sgk
 - T×m hiÓu c¸c th«ng tin vÒ c«ng nghÖ tÕ bµo 
Ngµy so¹n: 
ch­¬ng VI: øng dông di truyÒn häc.
TiÕt 32: c«ng nghÖ tÕ bµo
I. Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy hs ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu sau:
1. KiÕn thøc:
- Gióp hs hiÓu ®­îc kh¸i niÖm c«ng nghÖ tÕ bµo, nh÷ng c«ng ®o¹n chÝnh cña c«ng nghÖ TB, vai trß cña tõng c«ng ®o¹n. Hs thÊy ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm cña viÖc nh©n gièng v« tÝnh èng nghiÖm vµ ph­¬ng h­íng øng dông ph­¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vµ TB trong chän gièng.
2. KÜ n¨ng:
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm, kh¸i qu¸t ho¸ vµ vËn dông thùc tÕ.
3. Th¸i ®é:
- Gi¸o dôc lßng yªu thÝch bé m«n, n©ng cao ý thøc b¶o vÖ thiªn nhiªn vµ tr©n träng thµnh tùu KH. 
II. ChuÈn bÞ tµi liÖu vµ TBDH: 
+ GV: Tranh h×nh 31 SGK ( T90) vµ t­ liÖu vÒ nh©n b¶n v« tÝnh trong vµ ngoµi n­íc.
+ HS: Nghiªn cøu SGK
III.TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc: 
1.æn ®Þnh tæ chøc: 
9A	9B
9C	9D
2.KiÓm tra bµi cò: 
? DT y häc t­ vÊn lµ g×?Chøc n¨ng g×?
?T¹i sao phô n÷ kh«ng nªn sinh con ë ®é tuæi ngoµi 35? T¹i sao cÇn ph¶i ®Êu tranh phßng chèng « nhiÔm m«i tr­êng?
3. Bµi míi: 
* . §Æt vÊn ®Ò: Ng­êi n«ng d©n ®Ó gièng khoai t©y tõ vô nµy sang vô kh¸c b»ng c¸ch chän nh÷ng cñ tèt gi÷ l¹i, sau ®ã mçi cñ sÏ t¹o ®­îc 1 c©y míi vµ ph¶i gi÷ l¹i rÊt nhiÒu cñ khoai t©y. Nh­ng víi viÖc nh©n b¶n v« tÝnh th× tõ 1 cñ khoai t©y cã thÓ thu ®­îc 2000tr mÇm gièng ®ñ ®Ó trång cho 40 ha. §ã lµ thµnh tùu v« cïng quan träng cña di truyÒn häc.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc
 Ho¹t ®éng 1: 
- GV y/c hs ng/cøu th«ng tin vµ thùc hiÖn lÖnh q sgk ( T89).
- HS: + Kh¸i niÖm
 + C«ng nghÖ TB gåm 2 giai ®o¹n.
 + C¬ thÓ hoµn chØnh cã kiÓu gen nh­ kiÓu gèc v× ë c¬ thÓ hoµn chØnh ®­îc sinh ra tõ 1TB cña d¹ng gèc cã bé gen n»m trong nh©n TB vµ ®­îc sao chÐp.
- GV y/c hs tr¶ lêi, líp bæ sung.
- GV gióp hs hoµn thiÖn kiÕn thøc.
Ho¹t ®éng 2: 
- GV y/c hs nghiªn cøu th«ng tin vµ tr¶ lêi: ? H·y cho biÕt thµnh tùu c«ng nghÖ tÕ bµo trong s¶n xuÊt.
- HS: + Nh©n gièng v« tÝnh ë c©y trång.
+ Nu«i cÊy TB vµ m« trong chän gièng c©y trång.
+ Nh©n b¶n v« tÝnh ë ®éng vËt.
- GV y/c hs ng/cøu th«ng tin sgk vµ qs h×nh 31 ( T90) tr¶ lêi: 
? Cho biÕt c¸c c«ng ®o¹n nh©n gièng v« tÝnh trong èng nghiÖm.
? Nªu ­u ®iÓm vµ triÓn väng cña ph­¬ng ph¸p nh©n gièng v« tÝnh trong èng nghiÖm.
? Cho vÝ dô minh ho¹.
- GV y/c c¸c nhãm tr×nh bµy vµ c¶ líp bæ sung.
- Cã thÓ hs hái: ? T¹i sao trong nh©n gièng v« tÝnh ë TV, ng­êi ta kh«ng t¸ch TB giµ hay m« ®· giµ. 
- GV th«ng b¸o c¸c kh©u chÝnh trong t¹o gièng c©y trång: 
? T¹o vËt liÖu míi ®Ó chän läc.
? Chän läc, ®¸nh gi¸ ¦ t¹o gièng míi.
- GV y/c hs ng/cøu th«ng tin sgk vµ tr¶ lêi
? Ng­êi ta ®· tiÕn hµnh nu«i cÊy m« t¹o vËt liÖu míi cho chän gièng c©y trång b»ng c¸ch nµo. Cho vÝ dô.
- GV y/c hs ng/cøu th«ng tin sgk & tr¶ lêi c©u hái: ? Nh©n b¶n v« tÝnh thµnh c«ng ë ®éng vËt cã ý nghÜa ntn.
? Cho biÕt nh÷ng thµnh tùu nh©n b¶n ë VN & thÕ giíi.
- GV cho ®¹i diÑn c¸c nhãm tr×nh bµy.
- GV th«ng b¸o thªm: + §¹i häc Texas ë Mü nh©n b¶n thµnh c«ng ë h­¬u sao,lîn
+ Italy nh©n b¶n thµnh c«ng ë ngùa
+ T.Quèc th¸ng 8/2001 dª nh©n b¶n ®· ®Î sinh ®«i.
I. Kh¸i niÖm c«ng nghÖ tÕ bµo 
- C«ng nghÖ TB lµ ngµnh kÜ thuËt vÒ quy tr×nh øng dông ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu TB hoÆc m« ®Ó t¹o ra c¬ quan hoÆc c¬ thÓ hoµn chØnh.
- C«ng nghÖ TB gåm 2 giai ®o¹n: 
+ T¸ch TB tõ c¬ thÓ råi nu«i cÊy ë m«i tr­êng dinh d­ìng ®Ó t¹o ra m« sÑo.
+ Dïng hooc m«n sinh tr­ëng kÝch thÝch m« sÑo ph©n ho¸ thµnh c¬ quan hoÆc c¬ thÓ hoµn chØnh.
II. øng dông c«ng nghÖ tÕ bµo .
1.Nh©n gièng VT trong èng nghiÖm ë c©y trång.
Quy tr×nh nh©n gièng v« tÝnh ( SGK T89) 
- ¦u ®iÓm: + T¨ng nhanh sè l­îng c©y trång.
 + Rót ng¾n thêi gian t¹o c©y con.
 + B¶o tån 1 sè nguån gen thùc vËt quÝ hiÕm
- Thµnh tùu: Nh©n gièng ë c©y khoai t©y, mÝa, hoa phong lan, c©y gç quÝ. 
2. øng dông nu«i cÊy TB vµ m« trong chän gièng c©y. 
- T¹o gièng c©y trång míi b»ng c¸ch chän TB x«ma biÕn dÞ.
- VÝ dô: 
+ Chän dßng TB chÞu nãng vµ kh« tõ TB ph«i cña gièng CR 203.
+ Nu«i cÊy ®Ó t¹o ra gièng lóa míi cÊp quèc gia DR2 cã n¨ng suÊt vµ ®é thuÇn chñng cao, chÞu h¹n, chÞu nãng tèt.
3. Nh©n b¶n v« tÝnh ë ®éng vËt. 
- ý nghÜa:
+ Nh©n nhanh nguån gen ®éng vËt quý hiÕm cã nguy c¬ bÞ tuyÖt chñng.
+ T¹o c¬ quan néi t¹ng cña §V ®· ®­îc chuyÓn gen ng­êi ®Ó chñ ®éng cung cÊp c¬ quan thay thÕ cho c¸c bÖnh nh©n bÞ háng c¬ quan.
+ VÝ dô: Nh©n b¶n ë cõu, bß
4.Cñng cè vµ luyÖn tËp:
- GV gäi hs ®äc kÕt luËn sgk
 ? C«ng nghÖ TB lµ g×. Thµnh tùu cña c«ng nghÖ TB cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?
 5. H­íng dÉn HS häc ë nhµ:
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái sgk
 - §äc môc “ Em cã biÕt “ 
 - §äc tr­íc bµi: C«ng nghÖ gen.
Ngµy so¹n: 
TiÕt 33 
 c«ng nghÖ gen.
I. Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy hs ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu sau: 
1. KiÕn thøc:
- Gióp hs hiÓu ®­îc kh¸i niÖm kÜ thuËt gen, tr×nh bµy ®­îc c¸c kh©u trong kÜ thuËt gen, hiÓu ®­îc c«ng nghÖ gen, c«ng nghÖ sinh häc. Tõ ®ã biÕt ®­îc øng dông cña kÜ thuËt gen, c¸c lÜnh vùc cña c«ng nghÖ sinh häc hiÖn ®¹i vµ vai trß cña tõng lÜnh vùc trong s¶n xuÊt vµ ®êi sèng.
2. KÜ n¨ng:
- RÌn cho hs kÜ n¨ng t­ duy logic tæng hîp, khat n¨ng kh¸i qu¸t vµ n¾m b¾t quy tr×nh c«ng nghÖ, kÜ n¨ng vËn dông thùc tÕ.
3. Th¸i ®é:
- Gi¸o dôc cho hs ý thøc, lßng yªu thÝch bé m«n, quý träng thµnh tùu sinh häc.
 II. ChuÈn bÞ tµi liÖu vµ TBDH: 
GV: -Tranh h×nh 32 sgk ( T92) 
HS: - T­ liÖu øng dông c«ng nghÖ sinh häc
III.TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc: 
1. æn ®Þnh tæ chøc: 
9A	9B
9C	9D
2. KiÓm tra bµi cò: 
3. Bµi míi: 
* §Æt vÊn ®Ò: (C«ng nghÖ gen ®· ®¹t thµnh c«ng nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau: Trong trång trät, y häcVËy c«ng nghÖ gen lµ g×? Nã cã nh÷ng chøc n¨ng nh­ thÕ nµo? 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc
Ho¹t ®éng 1 
- GV y/c c¸c nhãm ng/cøu th«ng tin sgk vµ qs h×nh 32 ¦ th¶o luËn c¸c c©u hái sau: 
? KÜ thuËt gen lµ g×. Môc ®Ých cña kÜ thuËt gen.? KÜ thuËt gen gåm nh÷ng kh©u nµo.(hs:3 kh©u)
? C«ng nghÖ gen lµ g×.
- GV y/c ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy trªn s¬ ®å h×nh 32 phãng to, chØ râ ADN t¸i tæ hîp.
- GV nhËn xÐt néi dung tr×nh bµy cña nhãm vµ y/c hs n¾m ®­îc 3 kh©u cña kÜ thuËt gen.
- GV gi¶i thÝch: ViÖc chØ huy tæng hîp pr«tªin ®· m· ho¸ trong ®o¹n ®ã ®Ó sang phÇn øng dông.
Ho¹t ®éng 2 
- GV giíi thiÖu kh¸i qu¸t 3 lÜnh vùu chÝnh.
- GV y/c hs ngh/cøu th«ng tin sgk ->tr¶ lêi 
I. Kh¸i niÖm kÜ thuËt gen vµ c«ng nghÖ gen 
- KÜ thuËt gen: Lµ c¸c thao t¸c t¸c ®éng lªn ADN ®Ó chuyÓn 1 ®o¹n ADN mang 1 hoÆc 1 côm gen tõ TB cña loµi cho sang TB cña loµi nhËn, Nhê thÓ truyÒn.
- C¸c kh©u cña kÜ thuËt gen: 
+ T¸ch ADN gåm t¸ch ADN NST cña TB cho vµ ADN lµm thÓ truyÒn tõ vi khuÈn, virus
+ T¹o ADN t¸i tæ hîp ( ADN lai) nhê enzim.
+ ChuyÓn ADN t¸i tæ hîp vµo TB nhËn.
- C«ng nghÖ gen: Lµ ngµnh kÜ thuËt vÒ quy tr×nh øng dông kÜ thuËt gen. 
II. øng dông c«ng nghÖ gen.
c¸c c©u hái sau: 
? Môc ®Ých t¹o ra chñng vi SVmíi lµ g×.? Nªu vÝ dô cô thÓ.
- GV cho ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy.
- GV y/c hs ngh/cøu th«ng tin sgk vµ tr¶ lêi: 
? C«ng viÖc t¹o gièng c©y trång biÕn ®æi gen lµ g×.
? Cho vÝ dô cô thÓ.
- GV gäi 1 vµi hs tr¶ lêi. 
- GV y/c hs ng/cøu th«ng tin sgk vµ tr¶ lêi:
? øng dông c«ng nghÖ gen ®Ó t¹o ra ®éng vËt biÕn ®æi gen thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ thÕ nµo.(hs: Nªu ®­îc h¹n chÕ vµ thµnh tùu) 
Häat ®éng 3 
- GV y/c hs ng/cøu th«ng tin sgk vµ tr¶ lêi c©u hái theo lÖnh q sgk ( T94) 
- GV cho ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy.
1.T¹o ra c¸c chñng vi sinh vËt míi.
- C¸c chñng vsv míi cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm sinh häc cÇn thiÕt ( Nh­ aa, pr«tªin, kh¸ng sinh) víi sè l­îng lín vµ gi¸ thµnh rÎ.
- VÝ dô: Dïng E.coli vµ nÊm men cÊy gen m·.
ho¸ ¦ s¶n ra kh¸ng sinh vµ hoocmon Insulin.
 2. T¹o gièng c©y trång phæ biÕn ®æi gen.
- T¹o gièng c©y trång biÕn ®æi gen lµ lÜnh vùc øng dông chuyÓn c¸c gen quý vµo c©y trång.
- VÝ dô: C©y lóa ®­îc chuyÓn gen quy ®Þnh tæng hîp ß- Caroten ( tiÒn vitamin A) vµo TB c©y lóa ¦ t¹o ra gièng lóa giµu Vitamin A.
- ë ViÖt Nam: ChuyÓn gen kh¸ng s©u kh¸ng bÖnh, tæng hîp Vitamin A, gen chÝn sím vµo c©y lóa, ng«, khoai t©y, ®u ®ñ.
 3. T¹o gièng ®éng vËt biÕn ®æi gen.
- Trªn thÕ giíi: §· chuyÓn gen sinh tr­ëng ë bß vµo lîn gióp hiÖu qu¶ tiªu thô thøc ¨n cao h¬n.
- ë ViÖt Nam: ChuyÓn gen tæng hîp hoocmon sinh tr­ëng cña ng­êi vµo c¸ tr¹ch.
III. Kh¸i niÖm c«ng nghÖ gen.
- Kh¸i niÖm c«ng nghÖ sinh häc: Lµ ngµnh c«ng nghÖ sö dông TB sèng vµ c¸c qu¸ tr×nh sinh häc ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm sinh häc cÇn thiÕt cho con ng­êi.
- C¸c lÜnh vùc trong c«ng nghÖ sinh häc: 
 + C«ng nghÖ lªn men
 + C«ng nghÖ tÕ bµo
 + C«ng nghÖ chuyÓn nh©n ph«i.
4.Cñng cè vµ luyÖn tËp:
- Gäi hs ®äc kÕt luËn sgk
 - GV y/c hs nh¾c l¹i kh¸i niÖm: kÜ thuËt gen, c«ng nghÖ gen, c«ng nghÖ sinh häc.
 5. H­íng dÉn HS häc ë nhµ:
 	- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái sgk
 - §äc môc: “ Em cã biÕt” 
 - ¤n l¹i toµn bé kiÕn thøc ®· häc ®Ó tiÕt sau «n tËp häc k× I.
 Ngµy so¹n: 
 TiÕt 34: g©y ®ét biÕn nh©n t¹o
trong chän gièng.
I. Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy hs ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu sau: 
1.KiÕn thøc:
- Gióp hs tr×nh bµy ®­îc sù cÇn thiÕt ph¶i chän t¸c nh©n cô thÓ khi g©y ®ét biÕn. Ph­¬ng ph¸p sö dông t¸c nh©n vËt lÝ, ho¸ häc ®Ó g©y ®ét biÕn.HS gi¶i thÝch ®­îc sù gièng nhau vµ kh¸c nhau trong viÖc sö dông c¸c thÓ g©y ®ét biÕn.
2. KÜ n¨ng:
- RÌn luyÖn cho hs kÜ n¨ng nghiªn cøu th«ng tin ph¸t hiÖn kiÕn thøc, so s¸nh tæng hîp, kh¸i qu¸t ho¸ kiÕn thøc.
3. Th¸i ®é
- Gi¸o dôc ý thøc t×m hiÓu thµnh tùu khoa häc, t¹o lßng yªi thÝch m«n häc.
II. ChuÈn bÞ tµi liÖu vµ TBDH: 
+ GV: T­ liÖu vÒ chän gièng, thµnh tùu khoa häc 
+ HS: PhiÕu häc tËp: 
T¸c nh©n
TiÕn hµnh
KÕt qu¶
øng dông
Tia phãng x¹ ß
Tia tö ngo¹i
Sèc nhiÖt
III. TiÕn tr×nh lªn líp: 
 1. æn ®Þnh tæ chøc:
9A	9B
9C	9D
 2.KiÓm tra bµi cò: 
 3. Bµi míi: 
*§Æt vÊn ®Ò: (1’) ThÕ nµo lµ ®ét biÕn vµ ®ét biÕn cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo trong thùc tiÔn ?
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc
Ho¹t ®éng 1: 
- GV y/c hs ghi nhí th«ng tin vµ hoµn thµnh néi dung phiÕu häc tËp.
- GV kÎ phiÕu trªn b¶ng y/c ®¹i diÖn c¸c nhãm lªn ®iÒn.
- GV ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng vµ kÕt qu¶ c¸c nhãm gióp hs hoµn thiÖn kiÕn thøc.
I. G©y ®ét biÕn nh©n t¹o b»ng t¸c nh©n vËt lÝ.
T¸c nh©n
TiÕn hµnh
KÕt qu¶
øng dông
1.Tia phãng
 x¹ ß
- ChiÕu tia, c¸c tia xuyªn qua mµng, m« ( xuyªn s©u)
- T¸c ®éng lªn ADN
- G©y ®ét biÕn gen.
- ChÊn th­¬ng g©y §B ë NST
- ChiÕu x¹ vµo h¹t n¶y mÇm, ®Ønh sinh tr­ëng.
- M« thùc vËt nu«i c©y.
2.Tia tö ngo¹i
- ChiÕu tia, c¸c tia xuyªn qua mµng ( xuyªn n«ng) 
- G©y