Giáo án môn Vật lí lớp 7 - Bài học 5: Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng

Bài 5 Tiết 5
Tuần 6
Ngày dạy: 25/09/2017
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG
1/. Mục tiêu:
1.1/. Kiến thức:
Nêu được tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng: ảnh ảo, cùng chiều, bằng vật, khoảng cách từ vật đến gương bằng khoảng cách từ ảnh đến gương.
1.2/. Kĩ năng:
 Vẽ được ảnh của một vật đặt trước gương phẳng.
1.3/. Thái độ:
Rèn luyện thái độ nghiêm túc khi nghiên cứu một hiện tượng thực tế, có ý thức bảo vệ mội trường sống.
2/. Nội dung học tập:
Nêu được tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng: ảnh ảo, cùng chiều, bằng vật, khoảng cách từ vật đến gương bằng khoảng cách từ ảnh đến gương.
3/. Chuẩn bị:
3.1/. GV: 
Một gương phẳng có giá đỡ, một tấm kính trong có giá đỡ, hai cây nến, diêm,một tờ giấy, hai vật giống nhau (2 cục pin).
3.2/. HS: 
Mỗi nhóm như trên.
4/. Tổ chức các hoạt động học tập:
4.1)Ổn định tổ chức và kiểm diện: 
Kiểm diện học sinh
Kiểm tra vệ sinh lớp
4.2)Kiểm tra miệng:
 ? Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng(5đ) ? Trả lời BT 4.2 (SBT ( 5đ)
 ?Làm bài tập 4.3/SBT trang 6
 a/ Vẽ tia phản xạ.
 b/ Vẽ vị trí đặt gương:
 => Định luật:
 Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
 Góc phản xạ bằng góc tới. 
 => Bài tập 4.2 : A. 200
 => Bài tập 4.3 :Pháp tuyến IN chia đôi góc SIR thành 2 góc i và i’ với i = i’ 
 Vẽ mặt gương vuông góc với pháp tuyến IN 
 ( GV sửa hoàn chỉnh cho HS vẽ vào ) 
4.3) Tiến trình bài học:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY- TRÒ
NỘI DUNG BÀI HỌC
Hoạt động 1: ( 3 phút )
Mục tiêu: Tổ chức tình huống hoc tập
 *Có bao giờ nhìn thấy ảnh của mình trong gương lại lộn ngược? Bây giờ các em hăy đặt gương nằm ngang, mặt phản xạ quay lên trên và đưa gương vào sát người để xem ảnh của mình trong gương. Có gì khác với ảnh các em vẫn thấy? (ảnh lộn ngược, đầu quay xuống dưới). Tại sao lại có hiện tượng đó? 
Hoạt động 2: ( 7 phút )
Mục tiêu: Tìm hiểu tính chất không hứng được trên màn của ảnh tạo bởi gương phẳng.
GDBVMT: - Các mặt hồ trong xanh tạo nên cảnh quan rất đẹp, các mặt hồ trong xanh ngoài tác dụng đối với nong nghiệp và sản xuất, còn có vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí hậu, tạo ra môi trường trong lành.
 - Trong trang trí nội thất, trong gian phòng chật hẹp, có thể bố trí thêm các gương phẳng lớn trên tường để có cảm giác phòng rộng hơn.
 - Các biển báo hiệu giao thông, các vạch phân chia làng đường tường dùng sơn phản quang để người tham gia giao thông dễ dàng nhìn thấy vào ban đêm. 
 +HS bố trí thí nghiệm như hình 5.2 sgk và hoàn chỉnh câu kết luận 
* Lưu ý HS đặt gương thẳng đứng vuông góc với tờ giấy phẳng.
Hoạt động 3: ( 5 phút )
Mục tiêu: Tìm hiểu về độ lớn của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng
 * Hướng dẫn học sinh bố trí thí nghiệm như h5.2 sgk
? Muốn biết ảnh lớn hơn hay nhỏ hơn hay bằng vật thì ta phải làm thế nào?
=> Lấy thước đo rồi so sánh kết quả
* Đo chiều cao của vật thì được nhưng làm thế nào để đo chiều cao của ảnh của nó? Có thể đưa thước ra sau gương được không?
? Yêu cầu hs soi mình vào tấm kính phẳng và cho biết kính này giống cái gương ở chỗ nào?
=> Vừa nhìn thấy ảnh của mình vừa nhìn thấy vật ở bên kia tấm kính
+ Các nhóm bố trí thí nghiệm như hình 5.3 và hoàn chỉnh kết luận
Hoạt động 4: ( 6 phút )
Mục tiêu: Tìm hiểu khoảng cách từ một điểm của vật đến gương so với khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương
*Bố trí thí nghiệm như h5.3 sgk, gv hướng dẫn học sinh làm
*Đặt tấm kính thẳng đứng trên mặt bàn, vuông góc với tờ giấy trắng đặt trên bàn
+ Dán miếng bản đen lên tờ giấy trắng, quan sát ảnh A¢ của đỉnh A miếng bản
+Lấy bút chì vạch đường MN nơi tấm kính tiếp xúc với tờ giấy
+Bỏ tờ giấy ra , nối A với A¢ cắt MN tại H
+Dùng êke kiểm tra xem AH có vuông góc với MN không
+Dùng thước đo AH và A¢H rồi so sánh rút ra kết luận 
Hoạt động 5: ( 5 phút )
Mục tiêu: Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng
 *Hướng dẫn học sinh trả lời câu C4
d)Mắt ta nhìn thấy S¢ vì các tia phản xạ lọt vào mắt ta coi như đi thẳng từ S¢ đến mắt. Không hứng được S¢ trên màn vì chỉ có đường kéo dài của các tia phản xạ gặp nhau ở S¢ chứ không có ánh sáng thật đến S¢.
Hoạt động 6: ( 5 phút )
Mục tiêu: Tìm hiểu cách vẽ ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng
*Một vật do nhiều điểm tạo thành. Vậy ảnh của một vật là tập hợp ảnh của tất cả các điểm trên vật tạo thành vật.
? Muốn vẽ ảnh của một đoạn thẳng ta cần vẽ ảnh của mấy điểm trên vật? Đó là những điểm nào?
=> Chỉ cần vẽ ảnh của hai điểm đó là điểm đầu và điểm cuối
Hoạt động 7: Vận dụng ( 10 phút )
Mục tiêu: áp dụng kiến thức làm C5
*Hướng dẫn học sinh trả lời câu C5
+ Kẻ AA¢ và BB¢ vuông góc với mặt gương
+Lấy AH = HA¢ và BK = KB¢
I/ Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng: 
 Khái niệm gương phẳng: là một phần của mặt phẳng, phản xạ lại ánh sáng.
1) AÛnh của một vật tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn không?
 Kết luận:AÛnh của một vật tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn, gọi là ảnh ảo.
2) Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật không?
 Kết luận: Độ lớn của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật.
3) So sánh khoảng cách từ một điểm của vật đến gương và khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương.
 Kết luận: Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng bằng nhau.
II/ Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng
III/Vận dụng 
GDHN: các nhà thiên văn quan sát các hành tinh ở rất xa trái đất bằng các dụng cụ quang học. Để tìm hiểu rỏ hơn về các dụng cụ đó thì các em phải học tập thật giỏi và làm các nhà nghiên cứu thiên văn trong tương lai. 
 4.4) Tổng kết:
 -Gọi học sinh đọc ghi nhớ
 -Giải đáp thắc mắc của bé Lan ở phần mở bài:
 => Chân tháp ở sát đất, đỉnh tháp ở xa đất nên ảnh đỉnh tháp cũng xa đất ở phía bên kia gương phẳng tức là ở dưới mặt nước
 4.5) Hướng dẫn học tập:
Đối với bài học ở tiết này:
- Hoàn chỉnh C1 -> C6 vào vở bài tập.Học thuộc ghi nhớ Làm bài tập 5.1 -> 5.4 SBT.
- Chuẩn bị mẫu báo cáo thực hành bài 6 
Đối với bài học ở tiết tiếp theo:
- Đọc trước bài 6 THỰC HÀNH : QUAN SÁT VÀ VẼ ẢNH
CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG
Mang theo thước chia độ. 
5/. Phụ lục: 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .