Giáo án Vật lý 7 - Chương 3: Điện học - Bài 21: Sơ đồ mạch điện - Chiều dòng điện

Ngày soạn:16/2/201 Ngày giảng: 18/2/201
Tiết 23: Sơ đồ mạch điện - Chiều dòng điện
A. Mục tiêu:
1) Kiến thức
- Vẽ đúng sơ đồ mạch điện thực tế( hoặc ảnh vẽ, hoặc ảnh chụp của mạch điện thật) loại đơn giản.
- Mắc đúng một mạch điện loại đơn giản theo sơ đồ đã cho.
- Biểu diễn đúng bằng mũi tên chiều dòng điện chạy trong sơ đồ mạch điện cũng như chỉ đúng chiều dòng điện chạy trong mạch điện thực.
2) Kỹ năng: Vẽ và mắc mạch điện đơn giản.
3) Thái độ: Có thói quen sử dụng điện an toàn , rèn khả năng tư duy linh hoạt.
B. Đồ dùng
1. Giáo viên:
* Chuẩn bị cho cả lớp:
- Tranh vẽ to bảng các kí hiệu biểu thị các bộ phận của mạch điện( SGK) và sơ đồ mạch điện của một ti vi hay một xe máy.
* Chuẩn bị cho mỗi nhóm:
1 đèn pin, 1 bóng đèn pin đã lắp sẵn vào đế đèn, 1 công tắc, 5 đoạn dây nối có vỏ cách điện( dài 30cm) , 1 đèn pin.
2. Học sinh:
- Học bài cũ, đọc trước bài mới.
-C. Phương pháp:
-Vấn đáp gợi mở,nêu vấn đề
-Học sinh tích cực
- Hoạt động nhóm
D.Tổ chức hoạt động dạy học:
1) ổn định tổ chức: 
2.Khởi động(7 phút).
* Mục tiêu:
-Nêu được Chất dẫn điện , chất cách điện ,lấy được ví dụ.
Nêu được dòng điện trong kim loại , chiều chuyển động của các electron
*.Đồ dùng:
*.Cách tiến hành
- HS1: Chất dẫn điện là gì? chất cách điện là gì? cho ví dụ?
- HS2: Dòng điện trong kim loại là gì? chiều chuyển động của các electron ra sao?
TL chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua, ví dụ đồng, nhôm. Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua:ví dụ nhựa, thủy tinh
Dòng điện trong kim loại là dòng chuyển dời có hướng của các Electron
3.Cách hoạt động
Hoạt động 1: Sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện và mắc mạch điện theo sơ đồ(15 phút).
* Mục tiêu:
- Vẽ đúng sơ đồ mạch điện thực tế( hoặc ảnh vẽ, hoặc ảnh chụp của mạch điện thật) loại đơn giản.
- Mắc đúng một mạch điện loại đơn giản theo sơ đồ đã cho.
*.Đồ dùng:
-Bảng phụ
*.Cách tiến hành
Mức độ cần đạt
Hoạt động của giáo viên
Hoạt/đ học sinh
Ghi bảng
[VD] Ghi nhớ kí hiệu của các thiết bị điện trên sơ đồ mạch điện gồm nguồn điện, bóng điện, dây dẫn, công tắc đóng và công tắc mở
Vẽ được sơ đồ mạch điện kín gồm nguồn điện, công tắc, dây dẫn, bóng đèn
- GV cho HS nghiên cứu SGK về kí hiệu của một số bộ phận của mạch điện
-G/v treo tranh vẽ kí hiệu một số bộ phận của mạch điện.
? Yêu cầu h/s nên chỉ và đọc tên mỗi kí hiệu.
- GV hướng dẫn và giúp đỡ HS làm các câu C1,C2,C3.
- Gọi đại diện 2 h/s lên bảng vẽ sơ đồ mạch điện? Yêu cầu h/s nhận xét thống nhất KQ
- Câu C3 GV cho HS hoạt động theo nhóm(3’).
- GV kiểm tra sơ đồ mạch điện của các nhóm.
- HS tìm hiểu kí hiệu một số bộ phận của mạch điện đơn giản theo tranh vẽ to của GV hoặc hình vẽ SGK
- HS thực hiện theo yêu cầu của các câu C1, C2, C3.
- Đại diện 2 h/s thực hiện C1 ;C2
- Nhận xét KQ 
- Các nhóm HS tiến hành mắc mạch điện theo yêu cầu của C3.
I. Sơ đồ mạch điện:
1. Kí hiệu của một số bộ phận mạch điện:
( SGK- 58)
2. Sơ đồ mạch điện:
:
:
: Lắp mạch điện theo sơ đồ vừa vẽ.
Hoạt động 2: xác định và biểu diễn chiều dòng điện theo qui ước( 8 phút )
* Mục tiêu:
- Biểu diễn đúng bằng mũi tên chiều dòng điện chạy trong sơ đồ mạch điện cũng như chỉ đúng chiều dòng điện chạy trong mạch điện thực.
*.Đồ dùng:
-Bảng phụ
*.Cách tiến hành
[NB] Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn, các thiết bị điện tới cực âm của nguồn điện
[VD] Dùng mũi tên để biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện như hình vẽ 21.1 SGK
? Hãy đọc tìm hiểu về chiều dòng điện (Sgk- 58)
? Hãy nêu quy ước về chiều dòng điện
- GV thông báo qui ước về chiều dòng điện, minh hoạ cho cả lớp theo sơ đồ H21.1a SGK.
? Theo qui ước em có nhận xét gì về chiều của dòng điện so với chiều chuyển động của các electron.
- GV giới thiệu về dòng điện một chiều
- GV yêu cầu HS làm C4, C5
Treo bảng phụ hình 21.1.Gọi 3 h/s cùng lên bảng thực hiện.
? Tổ chức h/s nhận xét thống nhất KQ?
Hoạt động 3: xác định và biểu diễn chiều dòng điện theo qui ước( 8 phút )
- HS nghiên cứu thông tin trong SGK về chiều của dòng điện.
- HS: chiều dòng điện là chiều ngược với chiều chuyển động của các elec tron
- Chiều của dòng điện ngược chiều với chiều của các eléctrôn tự do trong k/loại.
- HS thực hiện theo yêu cầu của C4, C5
- Nhận xét thống nhất Kq.
II. Chiều dòng điện:
Theo qui ước:
- Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguồn điện.
- Dòng điện cung cấp bởi pin và ắc qui có chiều không đổi gọi là dòng điện một chiều.
: Ngược chiều nhau;
: Tuỳ HS
Hoạt động 4: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của đèn pin ( 10 phút )
* Mục tiêu:
Hiểu được cấu tạo và hoạt động của đèn pin 
*.Đồ dùng:
Đèn pin
*.Cách tiến hành
Vận dụng vẽ sơ đồ, vẽ chiều dòng điện trong mạch
- GV cho HS hoạt động theo nhóm.
- GV có thể cho HS quan sát chiếc đèn pin đã được tháo sẵn để thấy được cấu tạo và hoạt động của đèn, công tắc đèn.( hoặc cho quan sát tranh hình 21.1-Sgk 59)
? Gọi đại diện nhóm thông báo kq của nhóm mình
? Yêu cầu nhóm khác lên bảng vẽ sơ đồ mạch điện
- HS hoạt động theo nhóm(2’).
Các nhóm HS thực hiện các mục a, b của C6 khi quan sát hình vẽ bổ dọc của chiếc đèn pin.
- Báo cáo hoạt động của nhóm.
- Lên vẽ sơ đồ mạch điện
III. Vận dụng
: 
a. Gồm 2 pin, cực dương lắp về phía đầu của đèn pin.
b. Sơ đồ có thể là:
5. Củng cố( 3 phút)
- Cho HS đọc phần ghi nhớ SGK
- Đọc “ có thể em chưa biết”
- Nếu còn thời gian thì làm bài tập 21.1 ( SBT- 22 )
6. Hướng dẫn học ở nhà(2 phút)
- Học bài theo Sgk và vở ghi. 
- Làm bài tập 21.1 -> 21.3 ( SBT- 22 )
- Chuẩn bị bài mới: “ Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện”
........................................................................................................................................