Giáo án Tin học 7 - Phần 1: Bảng tính điện tử - Bài 8: Sắp xếp và lọc dữ liệu

Ngày soạn: 27/01/2012
7A: 31/01 
8A: 31/01
9A: 31/01
7B: 31/01 
8B: 31/01 
9B: 30/01
Ngày giảng: 
TIẾT 45 BÀI 8
SẮP XẾP VÀ LỌC DỮ LIỆU
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- HS hiểu được nhu cầu của việc sắp xếp dữ liệu và lọc dữ liệu.
- HS biết được các bước sắp xếp dữ liệu và các bước lọc dữ liệu.
2. Kĩ năng
- HS thao tác được các thao tác: Sắp xếp dữ liệu và lọc được dữ liệu.
3. Thái độ
- HS có thái độ học tập nghiêm túc say mê học hỏi khám phá lĩnh hội tri thức mới, thực hiện tốt mọi nội quy phòng máy.
B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
1. Chuẩn bị của GV
- Phòng học có trang bị máy tính, máy chiếu.
2. Chuẩn bị của HS
- HS nghiên cứu trước nội dung SGK.
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
I. Ổn định tổ chức (1p)
II. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.
III. Bài mới:
1. Đặt vấn đề (2p) : Khi tạo trang tính, dữ liệu được lưu trong các ô theo đúng thứ tự chúng ta nhập vào. Khi sử dụng chúng ta sẽ cần sắp xếp lại để dễ so sánh hoặc lọc ra các dữ liệu cần thiết. Vậy để sắp xếp hay lọc các dữ liệu theo nhu cầu sử dụng, chúng ta sẽ làm như thế nào? Chúng ta cùng vào tiết học hôm nay.
2. Các hoạt động dạy học
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
HĐ1: Tìm hiểu khái niệm và cách sắp xếp dữ liệu
 (23p)
- GV sử dụng máy chiếu giới thiệu: Một bảng tính chưa được sắp xếp và một bảng tính đã được sắp xếp (sử dụng: Bang điem lop em).
- GV: Theo em như thế nào là sắp xếp dữ liệu?
- GV nhận xết câu Trả lời của HS và đưa ra khái niệm: Sắp xếp dữ liệu là hoán đổi vị trí các hàng để giá trị dữ liệu trong một hay nhiều cột được sắp theo thứ tự tăng dần hay giảm dần.
- GV lưu ý cho HS: Theo mặc định, thứ tự của cột có dữ liệu kiểu kí tự là thứ tự theo bảng chữ cái tiếng Anh.
- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK.
- GV: Các bước sắp xếp dữ liệu thực hiện như thế nào?
- GV yêu cầu HS lên sử dụng máy chiếu thực hành sắp xếp cột điểm trung bình theo thứ tự tăng dần và giảm dần theo các bước đã nêu.
- GV lưu ý: Nếu không thấy nút lệnh tăng, giảm dữ liệu ta thực hiện như sau: Nhấn nút mũi tên cạnh thanh công cụ định dạng dữ liệu Standard/ chọn Add and remove Buttoms/ chọn Standard/ tích vào nút lệnh cần làm hiển thị.
- GV giới thiệu thêm: Hoặc có thể thao tác nhấn chuột phải tại vùng trống trên thanh công cụ, tích chọn thanh Standard.
- GV sử dụng máy chiếu thao tác sắp xếp các cột điểm Toán, Vật lí... để HS quan sát trực quan.
- GV có thể hướng dẫn HS các bước tìm các nút lệnh nếu không thấy như các bước SGK trang 71.
- GV yêu cầu HS tạo nhanh bảng tính theo mẫu Hình 86. Sử dụng nút lệnh tăng (hay giảm) sao cho có được kết quả như minh hoạ trên hình 87 và lưu bảng tính với tên: Bang thanh tich segame.
- GV quan sát, hướng dẫn các nhóm thực hiện. Cho điểm một số nhóm thực hiện tốt.
1. Sắp xếp dữ liệu
* Khái niệm:
Sắp xếp dữ liệu là hoán đổi vị trí các hàng để giá trị dữ liệu trong một hay nhiều cột được sắp theo thứ tự tăng dần hay giảm dần.
- Các bước sắp xếp dữ liệu:
B1: Nháy chuột chọn một ô trong cột em cần sắp xếp dữ liệu.
B2: Nháy nút trên thanh công cụ để sắp xếp theo thứ tự tăng dần (hoặc nháy nút để sắp xếp theo thứ tự giảm dần).
*Lưu ý: Nếu không thấy nút lệnh tăng, giảm dữ liệu trên thanh công cụ ta thực hiện như sau: Nhấn nút mũi tên cạnh thanh công cụ định dạng dữ liệu Standard/ chọn Add and remove Buttoms/ chọn Standard/ tích vào nút lệnh cần làm hiển thị.
HĐ2: Hướng dẫn HS thực hành
(15p)
GV yêu cầu HS khởi động máy tính, khởi động chương trình bảng tính, thực hiện thao tác lọc dự liệu. Sử dụng bảng dữ liệu Thành tích SEGAME đã tạo trước đó.
GV quan sát, hướng dẫn, sửa sai.
HS thực hiện.
IV. Củng cố (3p)
- GV : Cho HS củng cố lại bài bằng việc trả lời các câu hỏi SGK trang 76.
V. Dặn dò, hướng dẫn học tập ở nhà (1p)
- Học bài.	 
- Nghiên cứu trước nội dung bài thực hành 8.
--------------------------------------
Ngày soạn: 29/01/2012
7A: 01/02
8A: 05/02
9A: 01/02
7B: 01/02
8B: 05/02
9B: 04/02
Ngày giảng: 
TIẾT 46 BÀI 8
SẮP XẾP VÀ LỌC DỮ LIỆU
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- HS hiểu được nhu cầu của việc sắp xếp dữ liệu và lọc dữ liệu.
- HS biết được các bước sắp xếp dữ liệu và các bước lọc dữ liệu.
2. Kĩ năng
- HS thao tác được các thao tác: Sắp xếp dữ liệu và lọc được dữ liệu.
3. Thái độ
- HS có thái độ học tập nghiêm túc say mê học hỏi khám phá lĩnh hội tri thức mới, thực hiện tốt mọi nội quy phòng máy.
B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
1. Chuẩn bị của GV
- Phòng học có trang bị máy tính, máy chiếu.
2. Chuẩn bị của HS
- HS nghiên cứu trước nội dung SGK.
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
I. Ổn định tổ chức (1p)
II. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.
III. Bài mới
1. Đặt vấn đề 
2. Các hoạt động dạy học:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
HĐ1: Kiểm tra 15 phút
Đề bài:
Câu 1: Trình bày khái niệm sắp xếp dữ liệu?
Câu 2: Trình bày thao tác sắp xếp dữ liệu?
Đáp án:
Câu 1: Sắp xếp dữ liệu là hoán đổi vị trí các hàng để giá trị dữ liệu trong một hay nhiều cột được sắp xếp theo thứ tự tăng hay giảm dần. (5 điểm)
Câu 2: Thao tác sắp xếp dữ liệu:
B1. Nháy chọn một ô trong cột cần sắp xếp dữ liệu. (2 điểm)
B2. Nháy nút :
+ Sort Ascending (để sắp xếp theo thứ tự tăng dần) (1,5 điểm)
+ Sort Descending (để sắp xếp theo thứ tự giảm dần) (1,5 điểm)
HĐ2: Tìm hiểu cách lọc dữ liệu
(15p)
- GV sử dụng máy chiếu giới thiệu: VD: Chúng ta có một bảng điểm của tập thể lớp 7A gồm 40 HS như trên màn hình, bây giờ chúng ta muốn tìm ra 5 bạn có kết quả TB cao nhất để khen thưởng vậy theo các em cách thông thường chúng ta sẽ làm là gì?
- GV nhận xét và giải thích thêm: Chúng ta sẽ tìm và so sánh xem 5 bạn nào có kết quả TB cao nhất thì chúng ta lập danh sách để đề nghị khen thưởng. Cách này rất mất thời gian và quá thủ công. 
- GV giới thiệu lợi ích của việc lọc dữ liệu thông qua việc thao tác nhanh: lọc ra 5 HS có diểm trung bình cao nhất để HS quan sát. Vậy lọc dữ liệu là gì ?
- GV nhận xét.
* Khái niệm:Lọc dữ liệu là chọn và chỉ hiển thị các hàng thoả mãn các tiêu chuẩn nhất định nào đó. 
- GV lưu ý cho HS: Kết quả lọc dữ liệu không sắp xếp lại dữ liệu, kết quả lọc được hiển thị theo thứ tự ban đầu, còn các hàng khác bị ẩn đi.
- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK nêu các bước lọc dữ liệu?
- GV ghi câu trả lời lên góc bảng.
* Bước 1: Chuẩn bị:
- Nháy chuột chọn một ô trong vùng có dữ liệu cần lọc.
- Mở bảng chọn Data/ Filter/ AutoFilter.
Sau bước này các mũi tên xuất hiện trên bảng tính.
*Bước 2: Lọc:
- Nháy vào nút trên hàng tiêu đề cột để chọn tiêu chuẩn lọc (h.91). Danh sách hiện ra ta nháy chọn điều kiện.
- GV đưa ví dụ: Lọc ra nước có số huy chương vàng là 90 (GVsử dụng máy chiếu thao tác nhanh để HS quan sát)
- GV lưu ý cho HS:
 * Sau khi có kết quả lọc theo giá trị trong một cột, em có thể chọn cột khác để tiếp tục lọc các hàng thoả mãn thêm các tiêu chuẩn bổ sung.
* Để hiển thị toàn bộ danh sách mà vẫn tiếp tục làm việc với AutoFilter chúng ta chọn lệnh: 
Data/ Filter/ Show All( Hiển thị tất cả).
* Để thoát khỏi chế độ lọc chúng ta chọn lệnh: Data/ Filter và nháy chuột xoá đánh dấu AutoFilter trên bảng chọn con Filter.
2. Lọc dữ liệu
* Khái niệm:
Lọc dữ liệu là chọn và chỉ hiển thị các hàng thoả mãn các tiêu chuẩn nhất định nào đó. 
* Các bước lọc dữ liệu:
B1: Chuẩn bị:
- Nháy chuột chọn một ô trong vùng có dữ liệu cần lọc.
- Mở bảng chọn Data/ Filter/ AutoFilter.
Sau bước này các mũi tên xuất hiện trên bảng tính.
B2: Lọc:
- Nháy vào nút trên hàng tiêu đề cột để chọn tiêu chuẩn lọc. 
Danh sách hiện ra ta nháy chọn điều kiện.
HĐ3: Tìm hiểu cách lọc các hàng có giá trị lớn nhất (hay nhỏ nhất)
(10p)
- GV sử dụng máy chiếu giới thiệu: Khi nháy lên mũi tên trên tiêu đề cột phía trên danh sách chọn ta thấy lựa chọn (Top 10...). Lựa chọn này dùng để lọc các hàng có giá trị dữ liệu thuộc một số giá trị (VD 3 hoặc 5) lớn hay nhỏ nhất trong cột. Chẳng hạn ta có thể lọc các hàng có dữ liệu thuộc 3 giá trị lớn nhất hoặc 5 giá trị nhỏ nhất. Khi chọn lựa chọn này các bước thực hiện tiếp theo như sau:
B1. Chọn Top (lớn nhất), 
hoặc Bottom(nhỏ nhất)
Hình 94 : Lọc ba nước có số huy chương vàng nhiều nhất
- GV lưu ý cho HS: Lựa chọn này không sử dụng được với các cột có dữ liệu kí tự.
* Lọc các hàng có giá trị lớn nhất (hay nhỏ nhất)
- Ta thực hiện như sau: 
B1. Chọn Top (lớn nhất), 
hoặc Bottom(nhỏ nhất)
B2. Chọn hoặc nhập số hàng cần lọc 
B3. Nháy OK.
IV. Củng cố (3p)
- GV : Cho HS củng cố lại bài bằng việc trả lời các câu hỏi SGK trang 76.
V. Dặn dò, hướng dẫn học tập ở nhà (1p)
- Học bài.	 
- Nghiên cứu trước nội dung bài thực hành 8.